Beheer overige gebouwen en gronden
Beleidskaders, -monitors en wetgevingVastgoed en gronden inzetten als middel voor behalen maatschappelijke doelen.
Goed rentmeesterschap uitoefenen: waarde behoud van bezittingen.
Sturing geven aan en handhaving van het gebruik van onroerend goed: Met privaatrechtelijke instrumenten stuurt de gemeente op het gebruik van onroerende zaken die aan derden in erfpacht of in eigendom zijn of worden gegeven, en handhaaft de contracten.
Omschrijving taakveld
De gemeente Rotterdam heeft in 2018 1.539 vastgoedobjecten in de maatschappelijke portefeuille en 1.289 objecten in de commerciële portefeuille. Vastgoed en gronden in gemeentelijk bezit worden ingezet ten bate van maatschappelijke doelstellingen en worden dusdanig beheerd dat ze toekomstbestendig zijn. Het bezit is geen doel op zich.
Het verhogen van de kwaliteit van het Rotterdamse voorzieningenaanbod is wél een doel. De inzet is om hiertoe alleen de zogenaamde kernportefeuille aan gebouwen en gronden aan te houden, waarmee de maatschappelijk gewenste waarde kan worden gecreëerd. Dit betekent dat het gemeentelijke vastgoed moet bijdragen aan het realiseren van de doelstellingen uit het coalitieakkoord en aan doelstellingen die zijn neergelegd in wet- en regelgeving (die zijn door vertaald in beleidsprogramma’s, zoals bij onderwijshuisvesting). Deze collegedoelstellingen zijn en worden vorm gegeven in plannen en programma’s die leiden tot vragen naar (gemeentelijk) vastgoed. De kaders waarbinnen dit gebeurt met betrekking tot vastgoed zijn vastgesteld in de kadernota Vastgoed. Door het hanteren van functioneel grondbeleid beheert de gemeente ruim 42.000 (grond)contracten van onroerende zaken die in erfpacht of in eigendom zijn uitgegeven door de gemeente.
De belangrijkste ontwikkeling op het gebied van overheidsvastgoed de komende jaren is het voldoen aan de Europese regelgeving, de Energy performance of buildings Directive (EPDB). Die houdt in dat nieuwbouw van gebouwen moeten voldoen aan een reeks wetten en regels. Zo moeten vanaf 1 januari 2020 alle nieuwe gebouwen in Nederland bijna energie neutrale gebouwen (BENG) zijn. Ook moet rekening worden gehouden met de milieubelasting van toegepaste materialen. In de wijziging van het Bouwbesluit 2012, Stb 2015,425 is gesteld dat nieuwe gebouwen waarvan de overheid eigenaar is en waarin overheidsinstanties zijn gevestigd, na 31 december 2018 bijna energieneutraal moeten zijn. De totale gebouwde omgeving moet in 2050 bijna energieneutraal zijn. Dat betekent dat bij onderhoud en renovaties hier rekening mee moet worden gehouden. De BENG-vereisten zijn nog in ontwikkeling.
Wat willen we bereiken
Effect indicatorenVastgoed en gronden inzetten als middel voor behalen maatschappelijke doelen
- Zorgen dat vastgoed en gronden in gemeentelijk bezit altijd op doelmatige wijze bijdragen aan maatschappelijke doelstellingen. Prioriteit ligt bij inzet voor onderwijs, cultuur, sport, zorg en welzijn en gemeentelijke huisvesting.
- Objecten die tijdelijk niet binnen de portefeuillesturing voor maatschappelijke doelen passen, worden op de markt verhuurd.
- Indien er met het oog op korte en lange termijn ontwikkelingen in de stad geen beleidsdoelstellingen meer kunnen worden ondersteund met de objecten, dan verkoopt de gemeente deze. Ook bij verkoop is oog voor maatschappelijke doelen. In afwachting van verkoop worden objecten onderhouden en soms in gebruik gegeven om waarde te behouden.
Goed rentmeesterschap uitoefenen
- De gemeente stuurt op verduurzaming van haar bezittingen. Daarmee kan de toekomstwaarde van de gemeentelijke objecten geborgd worden. Een belangrijke ontwikkeling die is ingezet, is de eis dat overheidsgebouwen energieneutraal moeten worden. Hiervoor wordt een aanpak en financieringsmethode ontwikkeld. In de toekomst zullen niet duurzame gebouwen geen of een lage waarde vertegenwoordigen.
- De gemeente zet gemeentelijke objecten in ten behoeve van de bevordering van urgente transities in de stad: energietransitie, groei van de stad.
Sturing geven aan en handhaving van het gebruik van onroerend goed
- De gemeente geeft uitvoering aan de verplichtingen die voortvloeien uit de contracten (beheer)
- De gemeente handhaaft het gebruik van de onroerende zaken voortvloeiende uit het contract.
- De gemeente geeft, daar waar mogelijk, sturing aan het gebruik van vastgoed in Rotterdam dat door de gemeente in erfpacht of in eigendom van derden is gegeven.
Wat gaan we daar voor doen
Vastgoed en gronden inzetten als middel voor behalen maatschappelijke doelen
- De gemeente stuurt op optimale inzet van gemeentelijk vastgoed en gronden voor maatschappelijke doelen. Elk doel heeft daarin eigen onderscheiden consequenties voor de inzet van objecten in gemeentelijk bezit
Maatschappelijke portefeuille
- Onderwijs: inzet van objecten die bijdragen aan een optimale beschikbaarheid en spreiding van scholen over de stad.
- Sport en recreatie: inzet van objecten die bijdragen aan een optimale balans tussen spreiding en clustering van velden en gebouwen voor sport en recreatie.
- Kunst en cultuur: inzet van objecten die bijdragen aan optimale huisvesting van kunst- en cultuuractiviteiten.
- Zorg en Welzijn: inzet van objecten die bijdragen aan een optimale beschikbaarheid voor zorg- en welzijnactiviteiten en een spreiding van voorzieningen waar zorg wordt geboden voor kwetsbare of overlast-gevende personen.
Commerciële portefeuille
- Grond en water, zorgen voor goed beheer van binnenstedelijke havens en gronden
- Bedrijfsmatig Onroerend Goed; opbrengstmaximalisatie
- Wonen: beheer van aangekocht vastgoed ten behoeve van gebiedsontwikkeling
- Beheer grondexploitatie: beheer van aangekocht vastgoed ten behoeve van gebiedsontwikkeling. Waaronder placemaking en regulier beheer.
- Brandstofverkooppunten: bij veilingen zullen we zoveel mogelijk rekening houden met de energietransitie.
Goed rentmeesterschap uitoefenen
- De gemeente verduurzaamt zoveel mogelijk haar vastgoed. Ze stuurt op investeringen met een dubbel effect: enerzijds waardevermeerdering en waardevastheid van het object zelf, anderzijds bijdragen aan belangrijke maatschappelijke en economische transities en veranderingen, die de gemeente als volgt stuurt:
- De gemeente heeft een grote opgaven in het verduurzamen van haar vastgoed conform de Europese afspraken en de afspraken in het Energieakkoord Hierbij wordt ook aansluiting gezocht bij maatschappelijke en economische transities. Hierbij wordt onderzocht wat mogelijk is en wat de financiële impact is van de volgende transities: Energietransitie: verduurzamen van gemeentelijk vastgoed daar waar mogelijk en dit inzetten voor energie-opwekking, -opslag en -verdeling (bijv. plaatsen van zonnepanelen, powernests, buurtbatterijen, smart grids etc.). Er wordt een lijst opgesteld en een onderzoek gedaan naar de potenties van het gemeentelijk vastgoed op dit terrein. Klimaatadaptatie: gemeentelijke objecten worden waar mogelijk voorzien van groene daken, een ontsteende omgeving, wateropvang en nemen maatregelen tegen hittestress. Waarbij de dekking van de kosten geregeld wordt via de kostendekkende huur
- Klimaatadaptatie: Gemeentelijke objecten worden waar mogelijk voorzien van groene daken, en er is aandacht voor een ontsteende omgeving, wateropvang en hittestress werende maatregelen. De kosten worden gedekt via de kostendekkende huur.
- Circulair: Ontwikkelen van gemeentelijke objecten door gebruik te gemaakt van materialen met materialenpaspoort (circulaire gebruik van materialen bevorderen).
- Nieuwe economie: Gemeentelijk vastgoed waar gewenst en mogelijk inzetten voor start-ups en MKB in de nieuwe economie (circulair, IT, AI&AR) tegen minimaal kostendekkende huur.
- De gemeente stoot alleen die objecten af, die niet meer ten nutte zijn voor de hierboven genoemde maatschappelijke en economische doelen. Het betreft ongeveer 600 vastgoedobjecten en 500 grondpercelen. Het gaat daarbij onder meer om woningen, winkel- en bedrijfspanden (veelal onderdeel van een groter complex met ook andere eigenaren) die niet meer nodig zijn voor een gebiedsontwikkeling of vanuit een maatschappelijk doel, en voormalige gebouwen van onderwijs, sport en recreatie en gemeentewerken. Een beperkt aantal objecten is cultuurhistorisch waardevol en daarmee belangrijk dan wel beeldbepalend voor de stad of het gebied. Daarom zal samen met gebiedsontwikkeling bepaald worden hoe deze objecten afgestoten worden. Bij een aantal objecten is het van belang ze af te stoten om zodoende voor een gebied een nieuwe functie/gebruik mogelijk te maken en/ of de potentiële verkoopopbrengsten van (delen van) het gebied te optimaliseren.
Privaatrechtelijke instrument inzetten als middel voor het behalen van ruimtelijk, maatschappelijke en economische doelen
- Registratie van contracten bij het in erfpacht of eigendom geven van gemeentelijke onroerende zaken aan derden.
- Uitvoering geven aan afspraken die voortvloeien uit contracten, zoals canon factureren, indexeren/herzien en afkopen.
- Sturing geven aan het gebruik van de onroerende zaak bij een contractmutatie zoals conversie van een tijdelijk erfpachtrecht naar eigendom, of bij een wijziging van de gebruiksbepaling.
- Sturing geven aan en/of handhaving het gebruik van de onroerende zaak bij overdracht, verhuring, splitsing of uitoefening van het recht van eerste koop van onroerende zaken.
- Nakoming vorderen van afspraken die voortvloeien uit een contract, mede om ondermijning te bestrijden.
- Elke burger kan rekenen op passende en betrouwbare dienstverlening
- Betrouwbare en voorspelbare dienstverlening
- Adequate afhandeling van klachten en bezwaren
- Doorverwijzing naar schuldverlening, Debiteuren
Overzicht baten en lasten
Overzicht van baten en lasten Beheer overige gebouwen en gronden | Begroting 2019 | Raming 2020 | Raming 2021 | Raming 2022 | |
---|---|---|---|---|---|
Baten exclusief reserves | 121.201 | 117.431 | 116.336 | 124.461 |
|
Bijdragen rijk en medeoverheden | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Financieringsbaten | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige opbrengsten derden | 121.051 | 117.281 | 116.186 | 124.311 | |
Overige baten | 150 | 150 | 150 | 150 | |
Lasten exclusief reserves | 78.321 | 70.600 | 69.602 | 76.753 |
|
Apparaatlasten | 11.355 | 11.336 | 11.321 | 11.321 | |
Inhuur | 1.851 | 2.894 | 2.894 | 2.894 | |
Overige apparaatslasten | 208 | 201 | 201 | 201 | |
Personeel | 9.296 | 8.241 | 8.226 | 8.226 | |
Interne resultaat | -110.652 | -113.191 | -118.734 | -119.077 | |
Interne resultaat | -110.652 | -113.191 | -118.734 | -119.077 | |
Programmalasten | 177.618 | 172.455 | 177.015 | 184.509 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 64.024 | 59.502 | 63.681 | 62.665 | |
Kapitaallasten | 96.658 | 96.050 | 96.494 | 104.984 | |
Overige programmalasten | 16.935 | 16.902 | 16.840 | 16.860 | |
Subsidies en inkomensoverdrachten | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | 42.880 | 46.831 | 46.734 | 47.708 | |
Vennootschapsbelasting | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo voor reserveringen | 42.880 | 46.831 | 46.734 | 47.708 | |
Reserves | 2.429 | 2.429 | 2.426 | 2.401 | |
Onttrekking reserves | 2.629 | 2.629 | 2.626 | 2.601 | |
Toevoeging reserves | 200 | 200 | 200 | 200 | |
Vrijval Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo | 45.309 | 49.260 | 49.160 | 50.109 |
Aansluiting voorgaande begroting
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
- Architectuurnota: Architectuur en Rotterdam 2010
- Beleidskader verkoop huurwoningen
- Groenplan Binnenstad
- Grondprijsbeleid 2013
- Handboek Rotterdamse Stijl
- Integraal Huisvestingsplan Onderwijs 2015-2019 Rotterdam
- Kader Stedelijke Ontwikkeling
- Kadernota grondbeleid 2003
- Nieuw Rotterdams Welzijn 2016-2019 (kadernotitie)
- Nieuwe energie voor Rotterdam (Drift rapport)
- Roadmap Next Economy
- Rotterdam Kaart van de Stad - Verkenning ontwikkelkansen lange termijn
- Rotterdamse Welstandsnota
- Stadsvisie
- Vastgoed, katalysator voor ontwikkeling (meerjarenperspectief Rotterdams vastgoed)
- Verhaal van de stad
- Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Rotterdam 2015