Begeleide participatie
Beleidskaders, -monitors en wetgevingSpecifieke arrangementen en passend werk bieden aan Rotterdammers met een arbeidsbeperking.
Voortgang 2021
Ga naar vorig P&C-documentBinnen Rotterdam Inclusief wordt er alles aan gedaan om kwetsbare doelgroepen waarmee gewerkt wordt veilig en gezond aan het werk te houden. Omdat het aantal beschikbare werkplekken door de Corona-maatregelen hierin een beperkende factor is, is gekeken of medewerkers op andere werksoorten, wellicht vanuit huis kunnen werken of bij externe werkgevers geplaatst kunnen worden. Ook wordt er nog gezocht naar een extra locatie waarmee het aantal werkplekken op korte termijn kan worden uitgebreid. De verwachting is dat door de aanhoudende crisis de omzetdoelstelling ook dit jaar niet zal worden behaald, maar op dit moment is de omzetverwachting nog onzeker. Op dit moment is een groot deel van alle 2.300 uitvoerende medewerkers conform de richtlijnen van de RIVM aan het werk binnen de infrastructuur van Rotterdam Inclusief, bij gemeentelijke en/of externe opdrachtgevers. Aan collega’s die door de crisis niet meer werkzaam kunnen zijn in hun eigen functie zijn waar mogelijk passende andere werkzaamheden geboden. De kwetsbare medewerkers met een verhoogd risico, die nog thuis zijn, worden zorgvuldig begeleid naar een terugkeer naar het werk. Rotterdam Inclusief biedt ook diverse werkervaringstrajecten aan werkzoekenden. Ook deze waren het eerste kwartaal door de Coronamaatregelen vrijwel niet mogelijk maar zijn vanaf april weer voorzichtig gestart.
Bouwen aan een arbeidsontwikkelbedrijf
Vanaf januari 2021 is de nieuwe organisatiestructuur van Rotterdam Inclusief ingericht en is het een volwaardige directieportefeuille binnen Werk en inkomen. We blijven doorbouwen om de komende jaren een duurzaam mens- en arbeidsontwikkelbedrijf neer te zetten. Diverse transitielijnen zijn hiervoor in uitvoering gebracht. Alle werksoorten en activiteiten die tot en met 2020 binnen OMR BV/Magis werden uitgevoerd zijn per 1 januari 2021 ondergebracht bij Rotterdam Inclusief.
Ontwikkelingen 2022-2025
Ontwikkeling naar een Sociaal Ontwikkelbedrijf
In Rotterdam wordt nagedacht over de manier waarop Wsw en het nieuwe beschutte werken in de toekomst uitgevoerd kunnen worden, passend bij de ambitie van Rotterdam Inclusief als arbeids- en mensontwikkelbedrijf van de gemeente Rotterdam. Dat past ook goed bij het plan voor een sociaal ontwikkelbedrijf zoals CDA en SP dat op landelijk niveau hebben gepresenteerd en dat nu steun krijgt in de Tweede Kamer. Onderdeel van deze verkenning is kijken naar toekomstig passende werksoorten, het verdelen van werkplekken over de stad en samenwerking met ondernemers.
Wat willen we bereiken
Effect indicatoren1.1 Meer mensen met een loonwaarde < 100% WML vinden werk (extra banen).
Sinds de komst van de Participatiewet beschikt de gemeente over het instrument loonkostensubsidie (uit BUIG) voor deze doelgroep die met voltijdwerk geen Wettelijk Minimumloon (WML) kan verdienen. Daarnaast beschikt de gemeente over voorzieningen die de doelgroep met een arbeidsbeperking in staat stelt om te werken, zoals bijvoorbeeld jobcoaching, aangepast vervoer en werkplekaanpassingen.
1.2 Arbeidsontwikkeling
De gemeente biedt passende arrangementen, die mensen kansen geven naar vermogen te werken en zich te ontwikkelen, bij voorkeur naar een baan op de arbeidsmarkt. Deze arrangementen passen bij iemands kwaliteiten, competenties, aspiraties en ontwikkelcapaciteiten. Het gaat hierbij om de maximaal haalbare loonwaarde in werk dat het meest dichtbij de reguliere arbeidsmarkt ligt.
De gemeente wil mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt passend werk en begeleiding kunnen bieden, zowel binnen als buiten de gemeentelijke organisatie. Als zij daarvoor kiezen, worden deze mensen gestimuleerd te leren en zich te ontwikkelen. Hen wordt daarvoor de nodige begeleiding en ondersteuning geboden.
Wat gaan we daar voor doen
Prestatie indicatoren1.1 a Werksoorten en arrangementen aanbieden passend bij de (ontwikkel)capaciteit en inzetbaarheid van de mensen.
De gemeente biedt binnen Rotterdam Inclusief (RI) onder meer loonkostensubsidie of passende arrangementen, die mensen kansen geven naar vermogen te werken en zich te ontwikkelen, bij voorkeur naar een baan op de arbeidsmarkt. De basis voor die arrangementen is gevarieerd: soms via een arbeidscontract, dan wel via het aanbieden van werkervaringsplaatsen of het faciliteren van ontwikkeling of dagbesteding (zonder arbeidsrelatie). Nieuw is dat werkzoekenden en nieuwe medewerkers, bij instroom binnen RI, worden aangemeld voor een Boo(s)tcamp. Dit is een diagnose-instrument (assessment) van drie dagen waarin het ontwikkelpotentieel en de voorkeursrichting voor de werksoort waar de deelnemer in gaat starten in overleg met de deelnemer worden vastgesteld. In welke vorm dan ook betekent de aanpak van RI dat mensen werken aan het verwezenlijken van hun potentie op hun eigen niveau en daarmee werken aan een positief zelfbeeld: trots op hun werk en bijdrage.
1.1 b Een optimale infrastructuur bieden qua ontwikkelfunctie en rendement
De gemeente heeft de maatschappelijke opgave en de wettelijke taak om werkzoekenden met een arbeidsbeperking aan het werk te helpen. Dit kan met begeleiding en loonkostensubsidie bij reguliere werkgevers, maar kan ook bij Rotterdam Inclusief (RI). Binnen RI komen alle onderdelen samen die op dit moment betrokken zijn bij het bieden van passend werk en begeleiding aan Rotterdammers met een arbeidsbeperking. Zo biedt RI aan ruim 2.300 personen werk en ontwikkeling. Zowel de medewerkers als de werkzoekenden in arbeidsontwikkeltrajecten worden hierbij intensief begeleid en gecoacht
1.2 Inzetten op professionele, methodische arbeids en mensontwikkeling
Rotterdam Inclusief is ingericht naar de werksoorten (in- en ompakken, helpen, maken en vervoeren), waarbij we aansluiten op profielen die gebruikt worden op de reguliere arbeidsmarkt. Daarnaast investeert Rotterdam Inclusief in 2021 in een uniforme methodische grondslag voor coaching voor alle medewerkers en werkzoekenden binnen Rotterdam Inclusief. Doorvoeren van dit principe betekent in de praktijk een verandering van zowel de methodiek, het proces als de ondersteunende instrumenten. Daarnaast wordt er geïnvesteerd in een professionele dienstverlening aan medewerkers en werkzoekenden, maar ook aan onze opdrachtgeversdoor middel van opleiding, coaching en intervisie. Dit leidt tot een grotere doelgerichtheid en stuurbaarheid en een onderling beter vergelijkbare aanpak.
| Effectindicatoren | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1.A Gerealiseerde taakstelling garantiebanen Gemeentelijk (gemeente Rotterdam als werkgever) | Streefwaarde | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% | |
| Realisatie | 95% | 100% | 100,4% | 89,1% | |||
| 1.B Gerealiseerde taakstelling garantiebanen Regionaal (arbeidsmarktregio Rijnmond) | Streefwaarde | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% | |
| Realisatie | 86,1% | 88% | 83,5% | ||||
| 2. Gerealiseerde doelstelling Nieuw Beschut Rotterdam | Streefwaarde | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% | |
| Realisatie | 31% | 42% | 41% | 76% | |||
| 3. Tevredenheid SW medewerkers (o.b.v. 2 jaarlijks MTO; procentuele stijging t.o.v. vorig MTO) | Streefwaarde | 102% | 104% | ||||
| Realisatie | n.v.t. | 101% | |||||
|
De genoemde realisatie cijfers over 2021 zijn cijfers t/m eerste tertaal 2021, tenzij anders aangegeven. |
|||||||
| Prestatie-indicatoren | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1.A Aantal gerealiseerde garantiebanen Gemeentelijk | Streefwaarde | 304 | 340 | 384,7 | 409 | 442 | 475 |
| Realisatie | 287,5 | 341,7 | 396,6 | 394,9 | |||
| 1.B Aantal gerealiseerde garantiebanen Regionaal | Streefwaarde | 10.243 | 10.691 | 11.666 | 12.716 | 13.702 | |
| Realisatie | 8.820 | 9.411 | 9.739 | ||||
| 2. Aantal gerealiseerde werkplekken Nieuw Beschut | Streefwaarde | 172 | 224 | 276 | 190 | ||
| Realisatie | 54 | 93 | 131 | 145 | |||
|
De genoemde realisatie cijfers over 2021 zijn cijfers t/m eerste tertaal 2021, tenzij anders aangegeven. |
|||||||
Toelichting indicatoren
Gemeentelijke garantiebanen
Het aantal gemeentelijke garantiebanen (GGB) is eind april 394,9. Hiermee is in het 1e tertaal een kleine afname van 1,7 gerealiseerd. In het 1e tertaal zijn 13 GGB’ers via natuurlijk verloop, zoals pensionering, uitgestroomd. De ontstane vacatures zijn nu nog niet allemaal opgevuld, vooral vanwege de gevolgen van Covid-19. De crisis heeft gezorgd voor een pas op de plaats op nieuwe instroom. Daar waar tijdens de versoepelingen na de 1e lockdown in 2020 binnen de gemeente snel weer garantiebanen werden aangenomen, merken we in het 1e tertaal het tegenovergestelde. Er lijkt een zekere Coronavermoeidheid te zijn ontstaan waardoor men terughoudend is met het aannemen van nieuwe garantiebanen. Daar komt bij dat het op afstand inwerken van nieuwe collega’s vanuit een thuiswerksituatie niet goed mogelijk blijkt te zijn. Echter, verwacht wordt dat na het (gedeeltelijk) opheffen van het verplicht thuiswerken, instroom op vacatures direct weer toe zal nemen. De verwachting is dat de in de komende tertalen bestaande vacatures opgevuld zullen worden en er weer nieuwe garantiebanen gecreëerd zullen worden . Hierdoor zal vermoedelijk de taakstelling 2021 volledig gerealiseerd worden.
Nieuw Beschut Werk
Vanaf deze P&C rapportage wordt gewerkt met een aangepaste Rotterdamse doelstelling: we willen tenminste de jaarlijkse stijging in de landelijke taakstelling realiseren, plus de eventueel opgelopen achterstand in het vorige jaar. Voor 2021 stijgt de taakstelling van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voor Rotterdam met 45 (van 276 naar 321). Daar bovenop zetten we de in 2020 opgelopen achterstand: de taakstelling in 2020 was een stijging van 52, waarvan er 38 zijn gerealiseerd (tekort van 14). Zo wordt de doelstelling voor 2021 een toename met 59 Nieuw beschut werkplekken in 2021 (van 131 naar 190). In de eerste vier maanden van 2021 zijn er, ondanks Covid-19, toch nog 14 werkplekken Nieuw beschut gerealiseerd. De verwachting en de intentie is dat in de resterende maanden het aantal werkplekken Nieuw beschut verder zal toenemen, zodat de afgesproken toename met 59 werkplekken, uiteraard onder voorbehoud van de gevolgen van Covid-19, gerealiseerd zal kunnen worden.
Regionale garantiebanen
De ontwikkeling van het aantal regionaal gerealiseerde garantiebanen kende in 2020 een bijzonder verloop. Na de gebruikelijke daling in het eerste kwartaal (Q1) is het aantal garantiebanen in Q2 -anders dan andere jaren- opnieuw gedaald. UWV geeft geen duiding van de oorzaak, maar de oorzaak lijkt helder: vanaf medio maart is het een aantal maanden niet mogelijk geweest nieuwe banen te realiseren. Bij veel werkgevers konden kandidaat-werknemers niet in een proefplaatsing starten of deze afmaken vanwege de coronacrisis. En dus kregen zij aansluitend geen arbeidsovereenkomst. En ook zijn er werkgevers geweest die vanwege alle onzekerheid een aflopend contract aansluitend niet hebben verlengd. In Q3 en Q4 is er in Rijnmond echter weer sprake van groei geweest. In Q4 betrof dat een groei met 465 banen ten opzichte van Q3, waardoor over het gehele jaar de groei in regio Rijnmond uiteindelijk uitkomt op +328 banen (=9.739).
Wat kost het
| Eerste Herziening | Voorjaarsnota | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Overzicht van baten en lasten Begeleide participatie | Realisatie 2020 | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 | Raming 2025 | |
| Baten exclusief reserves | 6.563 | 13.759 | 15.509 | 15.509 | 15.509 | 15.509 |
|
| Bijdragen rijk en medeoverheden | 246 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Overige opbrengsten derden | 6.313 | 13.759 | 15.509 | 15.509 | 15.509 | 15.509 | |
| Overige baten | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Lasten exclusief reserves | 76.386 | 89.411 | 92.438 | 92.575 | 92.894 | 93.072 |
|
| Apparaatslasten | 25.645 | 29.711 | 29.254 | 30.353 | 30.385 | 30.549 | |
| Inhuur | 4.407 | 3.053 | 861 | 875 | 882 | 882 | |
| Overige apparaatslasten | 524 | 767 | 743 | 801 | 812 | 817 | |
| Personeel | 20.714 | 25.891 | 27.649 | 28.677 | 28.691 | 28.850 | |
| Intern resultaat | -4.669 | -6.210 | -6.200 | -6.200 | -6.200 | -6.200 | |
| Intern resultaat | -4.669 | -6.210 | -6.200 | -6.200 | -6.200 | -6.200 | |
| Programmalasten | 55.410 | 65.910 | 69.384 | 68.421 | 68.708 | 68.723 | |
| Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 2.330 | 5.970 | 7.848 | 7.261 | 7.689 | 9.607 | |
| Kapitaallasten | 41 | 40 | 16 | 0 | 0 | 0 | |
| Overige programmalasten | -23 | 225 | 225 | 225 | 225 | 225 | |
| Salariskosten WSW en WIW | 51.746 | 51.896 | 52.180 | 50.936 | 49.642 | 46.887 | |
| Sociale uitkeringen | 765 | 811 | 811 | 811 | 811 | 811 | |
| Subsidies en inkomensoverdrachten | 551 | 6.967 | 8.303 | 9.188 | 10.341 | 11.193 | |
| Saldo voor vpb en reserveringen | -69.823 | -75.652 | -76.929 | -77.066 | -77.385 | -77.564 | |
| Saldo voor reserveringen | -69.823 | -75.652 | -76.929 | -77.066 | -77.385 | -77.564 | |
| Reserves | 57 | 57 | 0 | 0 | 0 | 0 |
|
| Onttrekking reserves | 57 | 57 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Saldo | -69.766 | -75.595 | -76.929 | -77.066 | -77.385 | -77.564 | |
Financiële bijstellingen
| Eerste Herziening | Voorjaarsnota | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bijstellingen Begeleide participatie | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 | Raming 2025 |
||
| Oorspronkelijke begroting 2021 | -78.465 | -81.242 | -81.969 | -82.117 | -82.117 | ||
| Bijstellingen Eerste Herziening / Voorjaarsnota 2021 | 2.870 | 4.313 | 4.903 | 4.732 | 4.553 | ||
| Kasschuif steunpakketten Rijk voor begeleiding naar werk | Kasschuiven | 0 | -202 | 0 | 0 | 0 | |
| Actualisatie BUIG 2021-2022 | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | 1.547 | 2.585 | 2.897 | 2.900 | 1.474 | |
| Actualisatie kapitaallasten | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Onderbesteding opleidingen en dienstreizen | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | 30 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Integratie-uitkering Participatie | Taakmutaties | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.411 | |
| Rijksgelden steun- en herstelpakket | Taakmutaties | -153 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Technische wijzigingen | Technische wijzigingen | 1.445 | 1.930 | 2.006 | 1.832 | 1.668 | |
| Begroting na wijzigingen | -75.595 | -76.929 | -77.066 | -77.385 | -77.564 | ||
Toelichting financiële bijstellingen
Kasschuif steunpakketten Rijk voor begeleiding naar werk
Met de decembercirculaire 2020 heeft het rijk € 12,6 mln aan extra middelen beschikbaar gesteld voor 2020 en 2021 als onderdeel van het steun- en herstelpakket. Deze middelen zijn bedoeld om de dienstverlening voor de re-integratie van bijstandsgerechtigden op peil kunnen houden en te intensiveren. De extra dienstverlening is ook in 2022 hard nodig terwijl er voor dat jaar minder extra middelen beschikbaar zijn. Daarom worden de gelden deels doorgeschoven naar 2022.
Actualisatie BUIG 2021-2022
Vanuit de gebundelde uitkering (BUIG) verstrekt de gemeente loonkostensubsidie aan werkgevers van Rotterdammers met een afstand tot de arbeidsmarkt. Voor Rotterdammers die werkzaam zijn bij de gemeente zelf (gemeentelijke garantiebanen en nieuw beschut werk), wordt de loonkostensubsidie verantwoord op het taakveld Begeleide participatie. Het aantal te realiseren gemeentelijke garantiebanen, nieuw beschut werkplekken en de daaraan gerelateerde loonkostensubsidie zijn geactualiseerd voor de jaren 2021 tot en met 2025. In de Voorjaarsnota vertaalt zich dat in een budgetneutrale verschuiving van dit taakveld naar taakveld Inkomensregelingen- Inkomen (€ 1,5 mln in 2021 tot € 1,5 mln in 2025).
Actualisatie kapitaallasten
De kapitaallasten zijn aangepast op basis van daadwerkelijke activeringen in 2020, bijgestelde investeringskredieten alsmede geactualiseerde ramingen, omslagrente en bouwrente van de jaarschijven. Een volledig beeld van de kredieten is opgenomen in de paragraaf Investeringen.
Onderbesteding opleidingen en dienstreizen
Vanwege corona wordt er in 2021 minder gebruik gemaakt van het budget voor opleidingen en dienstreizen. De begroting is hierop aangepast.
Integratie-uitkering Participatie
Door afbouw van de Wsw populatie neemt de integratie-uitkering Participatie voor deze groep ook jaarlijks af. In de decembercirculaire is de daling in jaarschijf 2025 ten opzichte van 2024 verwerkt (- € 1,4 mln in 2025).
Rijksgelden steun- en herstelpakket
Met de decembercirculaire 2020 heeft het Rijk extra middelen beschikbaar gesteld voor 2021, als onderdeel van het steun- en herstelpakket. Voor dit taakveld gaat het om een bedrag van € 153. Deze middelen zijn bedoeld om de dienstverlening voor de re-integratie van bijstandsgerechtigden op peil te kunnen houden en te intensiveren.
Technische wijzigingen
In taakveld Begeleide Participatie zijn er diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven.
Het neerzetten van een nieuwe organisatiestructuur heeft tot gevolg dat er een verschuiving plaatsvindt vanuit taakveld Arbeidsparticipatie-Werk (- € 713 in 2021 tot - € 679 in 2025) en een budgetverschuiving naar programma Overhead (€ 1,6 mln in 2021 tot € 2,3 mln in 2025). Daarnaast worden er diverse kleine bijstellingen (€ 558 in 2021 tot € 47 in 2025) doorgevoerd.
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
Omschrijving taakveld
Rotterdam heeft de ambitie om zoveel mogelijk Rotterdammers naar vermogen onderdeel te laten zijn van de maatschappij. Een deel van hen profiteert niet van de aantrekkende economie en groeiende werkgelegenheid. Oorzaak is vaak een arbeidsbeperking en het niet of minder kunnen voldoen aan de werkgeverseisen op de reguliere arbeidsmarkt. Deze inwoners hebben een kwetsbare arbeidsmarktpositie, hebben soms aangepast werk nodig, met begeleiding op of aanpassing van de werkplek. In veel gevallen ligt hun verdienvermogen (de loonwaarde) op de reguliere arbeidsmarkt onder het wettelijk minimumloon. De gemeente zorgt voor passend werk en werk dat actief bijdraagt aan groei en ontwikkeling voor mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt.
Tot dit taakveld behoren voorzieningen ter bevordering van maatschappelijke participatie van:
- mensen die onder de Participatiewet vallen en die niet zelfstandig het wettelijk minimumloon (WML) kunnen verdienen, waaronder de doelgroep die op een beschutte werkomgeving is aangewezen.
Tot dit taakveld behoren niet:
- participatievoorzieningen gericht op (her)integratie in het arbeidsproces, die vallen onder Arbeidsparticipatie - Werk en Arbeidsparticipatie - Maatschappelijk
- de baten die betrekking hebben op het Wsw-budget (integratie-uitkering sociaal domein). Deze horen thuis onder taakveld Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds
- doelgroep dagbesteding. Dagbesteding zelf valt onder de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO)
- maatwerkdienstverlening 18+ - Wmo en Geëscaleerde zorg 18+)
Er zijn twee prioritaire doelgroepen:
- primair de mensen voor wie de gemeente Rotterdam als werkgever vanuit diverse wettelijke regelingen en/of verplichtingen altijd werk heeft gecreëerd (vooral wet sociale Werkvoorziening), Nieuw Beschut Werken, gemeentelijke garantiebanen, HPK 1 t/m 3), gericht op duurzame inzetbaarheid
- secundair voor Rotterdammers om vanuit een werkende positie hun mogelijkheden met betrekking tot werk optimaal te ontdekken, ontwikkelen en benutten
De basis voor de arrangementen is gevarieerd: soms via een arbeidscontract, dan wel via het aanbieden van werkervaringsplaatsen of het faciliteren van ontwikkeling of dagbesteding (zonder arbeidsrelatie). In welke vorm dan ook betekent het dat mensen werken aan het verwezenlijken van hun potentie op hun eigen niveau en daarmee werken aan een positief zelfbeeld: trots op hun werk en bijdrage.
Om de doelen te bereiken bouwt de gemeente onder meer aan een arbeids- en mensontwikkelbedrijf voor een brede doelgroep, dat via methodische coaching en begeleiding mensen ondersteunt en in staat stelt hun aspiraties, vaardigheden en competenties te ontwikkelen en te behouden.