Het bieden van toegang tot passende en integrale zorg en ondersteuning

Rotterdammers kunnen met hun vraag voor hulp en ondersteuning terecht bij de VraagWijzer, de stedelijke loketten (Centraal Onthaal Volwassenen en het Jongerenloket) of bij het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Daarnaast kunnen Rotterdammers terecht bij bijvoorbeeld de huisarts, welzijnsorganisatie en alle andere betrokkenen uit het wijknetwerk. Rotterdammers krijgen hier informatie en advies of worden doorgeleid naar verdere ondersteuning, hulp of zorg. Als daar aanleiding voor is krijgt de Rotterdammer bijvoorbeeld een doorverwijzing naar het wijkteam of wordt een indicatie afgegeven voor een specialistische (2e lijns) aanbieder.

De VraagWijzer
De VraagWijzer is het gratis loket van de gemeente. Rotterdammers kunnen er terecht voor informatie, advies en ondersteuning op uiteenlopende onderwerpen. In 2020 kwamen er 33.037 meldingen Wmo binnen. In verreweg de meeste gevallen wordt de Rotterdammer vriendelijk en adequaat geholpen. Het aantal ingediende klachten in 2020 was 107, het aantal gegronde klachten was 7. De klanttevredenheid was hoog: 8,3 over eerste helft van 2020.

Contact met de VraagWijzer kan digitaal, telefonisch of persoonlijk aan de balie plaatsvinden.
Het aantal contactmomenten is – na een afname in het eerste half jaar van 2020 – het tweede half jaar weer toegenomen. Het is nog niet op het niveau van voor de Covid-19 pandemie. Door Corona konden de spreekuren op locaties in de wijken het grootste deel van het jaar geen doorgang vinden.

Sinds de pandemie wordt de klant de mogelijkheid geboden om via Cityportal Rotterdam aan te geven of telefonisch contact met de VraagWijzer gewenst is. Op het door de klant aangegeven tijdstip wordt vervolgens door de VraagWijzer telefonisch contact opgenomen. Van deze mogelijkheid is in 2020 10.827 keer gebruik gemaakt.

Onderwerpen waar we binnen de VraagWijzer aandacht voor hebben zijn het verbeteren van de servicenormen Wmo (melden, onderzoeken en afhandelen binnen 42 dagen met een ondersteuningsverslag) en de snelheid reactie en doorverwijzing vanuit de VraagWijzer.

Het wijkteam
Centraal in het Rotterdamse stelsel van zorg en ondersteuning staan de 43 wijkteams. De wijkteams verlenen basishulp en voeren casusregie en bieden op die manier integraal en tijdig professionele ondersteuning aan Rotterdammers met (complexe) problemen in de wijk waar ze wonen en leven. De professionals van de wijkteams hebben als doel de mogelijkheden van Rotterdammers duurzaam te versterken, zodat zij weer zoveel mogelijk op eigen kracht kunnen leven in hun wijk.

Elke wijk in Rotterdam heeft een eigen wijkteam dat de wijk goed kent: de problemen, maar ook de plekken waar de mogelijke oplossingen te vinden zijn. Ze gaan samen met mensen aan de slag om de regie op het eigen leven (terug) te krijgen.

In 2020 hebben de wijkteams 11.897 Rotterdammers geholpen bij problemen met bv. opvoeden, financiën en schulden, huiselijk geweld, geestelijke gezondheidszorg, omgaan met een beperking of ouderdom. Er zijn in 2020 105 klachten ingediend over de wijkteams, waarvan er 12 gegrond zijn verklaard. In 2019 waren er nog 39 gegronde klachten.

De impact van de coronacrisis maakt dat de wijkteams hun werkwijze hebben moeten aanpassen. Veel van de ondersteuning gebeurt nu telefonisch en op afstand. Inmiddels worden er ook weer huisbezoeken uitgevoerd, uiteraard binnen de geldende richtlijnen. Tegelijk houden de wijkteams hun cliënten goed in beeld en zijn er afspraken met bijvoorbeeld scholen over situaties waar men zich zorgen over maakt.
Tijdens de Covid-19 pandemie zien we de instroom in de wijkteams licht dalen en zijn de wijkteams langer betrokken bij Rotterdammers met problemen. Ook de hulp en ondersteuning aan jeugdigen duurt langer. Dit heeft ook te maken met de oplopende wachtlijsten in de jeugdzorg waardoor de wijkteams langer hulp moeten verlenen. In 2021 zetten de wijkteams extra personeel in om meer jeugdigen te kunnen helpen.
In 2020 is er extra personeel ingezet om meer Rotterdammers die te maken hebben met huiselijk geweld en kindermishandeling te kunnen ondersteunen. Dit zetten we in 2021 voort.

Voor de prestatie-indicatoren voor dit taakveld wordt verwezen naar de Raadsmonitor welzijn, zorg en jeugdhulp, die elk half jaar aan de raad wordt aangeboden. Deze indicatoren hebben betrekking op servicenormen (doorlooptijden) en cliënttevredenheid van de Wmo-loketten en wijkteams.

Begin 2021 is het Beleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning en Jeugdhulp 2021-2026 met als titel ‘Heel de stad’ door de gemeenteraad vastgesteld. In dit plan worden de kaders geschetst voor het nieuwe beleid om Rotterdammers binnen de context van ingrijpende maatschappelijke ontwikkelingen, zoals de vergrijzing en het personeelstekort in de zorg, te kunnen blijven voorzien van passende en integrale zorg en ondersteuning. Dit beleidsplan biedt onder andere de kaders waarbinnen de wijkteams en VraagWijzer de Rotterdammers ondersteunen.

De gemeenteraad heeft ook begin 2021 de centrale inkoopstrategie voor maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp vastgesteld. De inkoopstrategie is een nadere invulling van ‘Heel de stad’. Medio 2021 zal de inkoopstrategie van de wijkteams aan de raad worden aangeboden. Bij een inkoopprocedure hoort ook het vaststellen van nieuwe, reële tarieven. De gemeenteraad heeft voor het vaststellen van nieuwe tarieven kaders vastgesteld. Een dergelijk inkoopproces heeft altijd als risico in zich dat de kosten gaan stijgen, bijvoorbeeld door loonstijgingen in de CAO of andere indexatie van kosten. In welke mate dit risico zich voor gaat doen zal in de loop van 2021 meer duidelijk worden.

In dit taakveld verantwoordt het college de inzet van basishulp via wijkteams en de toegang tot de specialistische of langdurige ondersteuning.
Basishulp omvat kortdurende (3-12 maanden) begeleiding van Rotterdammers die problemen ondervinden bij:

• opgroeien en opvoeden
• financiën en schulden
• werk en dagbesteding
• wonen
• ouder worden
• leven met een beperking
• geestelijke gezondheid
• huiselijk geweld
• verslavingen

Wanneer er specialistische hulp of langdurige ondersteuning nodig is om de problemen op te lossen, regelt de gemeente toegang tot hulp en ondersteuning door een gespecialiseerde zorgaanbieder.

Voor de prestatie-indicatoren voor dit taakveld wordt verwezen naar de Raadsmonitor welzijn, zorg en jeugdhulp, die in ontwikkeling is. Deze indicatoren hebben betrekking op servicenormen (doorlooptijden) en cliënttevredenheid van de Wmo-loketten en wijkteams.