Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Het cultureel klimaat versterken.

De cultuurdeelname door Rotterdammers verhogen.

De zorgen zijn voor de cultuursector in de eerste helft van 2021 niet kleiner geworden. Tot begin juni zijn alle culturele voorzieningen gesloten geweest. Pas medio mei mochten de bibliotheek en de actieve cultuurbeoefening in de vrije tijd onder voorwaarden herstarten; publiek was bij cultuuruitingen niet toegestaan. Culturele organisaties en zelfstandigen in de sector (kunstenaars, muzikanten, dansers, maar ook de mensen achter de schermen als technici, decorbouwers, cateraars) zitten daardoor nog steeds grotendeels of geheel zonder inkomsten.

Om die reden heeft de gemeente in het voorjaar besloten tot een nieuwe ronde noodsteun voor de cultuursector. De regeling liep van januari tot en met april 2021. Naast de gesubsidieerde instellingen konden ook amateurverenigingen en een aantal privaat gefinancierde culturele ondernemers daarop een beroep doen. Met de regeling hoopt de gemeente te voorkomen dat belangrijke culturele organisaties door de coronacrisis verdwijnen.

De verwachting is dat ook in de tweede helft van 2021 een deel van de cultuursector de gevolgen van de coronacrisis nog zwaar zal voelen. De gemeente houdt er daarom rekening mee dat noodsteun in een aantal gevallen ook dan nog nodig zal zijn.

De noodsteunregeling 2021 is bekostigd uit geld dat het Rijk eind 2020 beschikbaar heeft gesteld voor de instandhouding van de cruciale lokale culturele infrastructuur. Van de € 12,3 miljoen die Rotterdam ontving, is € 6 miljoen gebruikt voor noodsteun. Met de overige € 6,3 wil het college van burgemeester en wethouders het advies uitvoeren dat de Denktank New Deal Cultuur Rotterdam begin mei heeft aangeboden. In het advies doet de Denktank aanbevelingen aan de gemeente voor herstart en transitie van de cultuursector, zodra de coronamaatregelen dat weer toelaten.

Scholen zijn in de eerste helft van 2021 langzaam weer heropend. Als gevolg daarvan hebben cultuureducatieprogramma’s ook stilgelegen. Het is nog onduidelijk wat in 2020 en 2021 de invloed is van de sluiting van de scholen naar aanleiding van De coronacrisis op de college-indicator.

Ontwikkelingen 2022-2025

Rotterdamse Cultuurvisie
In de Rotterdamse Cultuurvisie; Cultuur ondersteunt de veranderingen in de stad geeft de gemeente de uitgangspunten aan voor het cultuurbeleid op langere termijn. Centraal in het beleid staan inclusiviteit, innovatie en interconnectiviteit. Rotterdam staat voor een culturele sector waarin voor iedere Rotterdammer zonder onderscheid een plek is, als bezoeker, als personeel of als maker. Nieuw aanbod en nieuwe genres krijgen de ruimte. Intensieve samenwerking en wederzijdse verbondenheid zijn kernbegrippen. De thema’s voor het cultuurbeleid voor de langere termijn zijn leidend in de beleidsnota’s, -kaders en -regelingen op het gebied van cultuur in de komende jaren, zoals het beleidskader voor de Bibliotheek, het architectuurbeleid, de popvisie, het Cultuurplan en de regelingen voor projectsubsidies. 

Cultuurplan 2021-2024

Met het Cultuurplan ligt vast welke culturele organisaties in de jaren 2021-2024 kunnen rekenen op een jaarlijkse subsidie van de gemeente. Naast de artistieke betekenis van de aanvragers is hun bijdrage aan de drie beleidsspeerpunten inclusiviteit, innovatie en interconnectiviteit een belangrijk criterium bij de beoordeling van hun plannen voor de periode 2021-2024.

Herstel en transitie na de coronacrisis

De coronacrisis heeft laten zien dat de Rotterdamse cultuursector ondanks de harde klappen die zij kreeg, een enorme energie en veerkracht heeft getoond om de Rotterdammers ondanks alle beperkingen toch te blijven voorzien van cultureel aanbod; daarbij is volop geëxperimenteerd met digitaal en ander aanbod.  De culturele instellingen hebben onder moeilijke omstandigheden aanbod verzorgt waar Rotterdammers troost in vonden, bij konden verpozen en verbinding in konden vinden. Zij zijn ondanks alle beperkingen Rotterdam blijven voorzien van cultureel aanbod; en daarbij is volop geëxperimenteerd met digitaal en ander aanbod. 

Dat signaal heeft ook de Denktank New Deal Cultuur Rotterdam opgepakt. Begin mei bracht de Denktank aanbevelingen aan het gemeentebestuur en de cultuursector uit om de sector na het einde van de coronapandemie zo snel mogelijk te laten herstarten en een transitie mogelijk te maken naar meer weerbaarheid, wendbaarheid en veerkracht dan voor corona.

De Denktank is een initiatief uit de cultuursector zelf. De gemeente heeft dit initiatief omarmd en ondersteund. Mariëtte Hamer, onder andere voorzitter van de SER, was bereid het voorzitterschap op zich te nemen. Voor de uitvoering van de aanbevelingen wil het college van burgemeester en wethouders € 6,3 miljoen uittrekken.

Kunst en Cultuur in de gebieden
Om laagdrempelige gebiedsgerichte culturele activiteiten en evenementen te stimuleren is per 2021 de subsidieregeling Lokale Culturele Programmering gestart. LCP-coördinatoren verzorgen op basis van deze subsidieregeling de culturele programmering in elk van de veertien gebieden. Ook de activiteiten in de gebieden hebben zwaar geleden onder de coronamaatregelen. In het kader van de aanbevelingen van de Denktank New Deal Cultuur wordt gewerkt aan een plan om ook in de gebieden tot een snelle herstart van activiteiten te komen, zodra de maatregelen dat toelaten.

 

Wat willen we bereiken

Het cultureel klimaat versterken

De cultuurdeelname door Rotterdammers verhogen

Wat gaan we daar voor doen

Prestatie indicatoren

Het cultureel klimaat versterken

De cultuurdeelname door Rotterdammers verhogen

Prestatie-indicatoren 201820192020202120222023
In 2022 is dertig procent van de basisscholen een of meer niveaus gestegen in het Rotterdamse Cultuureducatie Model*. Streefwaarde N.v.t. 15% 22% 28% 30%  
Realisatie N.v.t. 18%        
* Bij deze streefgetallen dient aangemerkt te worden dat ze mede afhankelijk zijn van landelijke subsidieregelingen en dat een van deze regelingen per 2021 afloopt. De regeling wordt verlengd maar onbekend is nog hoe die eruit gaat zien. Ook de wijze waarop de dagprogrammering op Zuid wordt ingericht en aangestuurd vanuit de afdeling Onderwijs zal invloed hebben op het behalen van de streefgetallen.
In het Coalitieakkoord 2018-2022 is opgenomen dat de gemeente wil dat alle kinderen cultuureducatie krijgen. Omdat cultuureducatie opgenomen is in de kerndoelen en eindtermen van het onderwijs, heeft de gemeente deze indicator geformuleerd. Deze stijging toont aan dat de kwaliteit van cultuureducatie is gestegen en dat cultuureducatie in toenemende mate duurzaam geborgd is in het Rotterdamse basisonderwijs, een noodzakelijkheid voor goede cultuureducatie voor alle Rotterdamse kinderen.

Wat kost het

Eerste HerzieningVoorjaarsnota
Overzicht van baten en lasten Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatieRealisatie
2020
Begroting
2021
Raming
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Baten exclusief reserves1.4371.532172272172172

Bijdragen rijk en medeoverheden 1.046 1.360 0 100 0 0
Overige opbrengsten derden 391 172 172 172 172 172
Overige baten 0 0 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves92.079121.83189.74090.18087.66583.758

Apparaatslasten 2.314 2.440 2.413 2.278 2.278 2.278
Inhuur 88 135 111 111 111 111
Overige apparaatslasten 38 67 68 129 129 129
Personeel 2.189 2.238 2.233 2.038 2.038 2.038
Intern resultaat -407 327 377 477 477 477
Intern resultaat -407 327 377 477 477 477
Programmalasten 90.171 119.065 86.951 87.425 84.910 81.004
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 5.768 15.254 699 317 -870 -836
Overige programmalasten 90 94 94 94 94 94
Subsidies en inkomensoverdrachten 84.313 103.717 86.158 87.014 85.686 81.745
Saldo voor vpb en reserveringen -90.642 -120.299 -89.568 -89.907 -87.492 -83.586
Saldo voor reserveringen -90.642 -120.299 -89.568 -89.907 -87.492 -83.586
Reserves-5.97918.02001.00000

Onttrekking reserves 7.771 16.120 0 1.000 0 0
Toevoeging reserves 13.750 0 0 0 0 0
Vrijval reserves 0 1.900 0 0 0 0
Saldo -96.622 -102.279 -89.568 -88.907 -87.492 -83.586

Financiële bijstellingen

Eerste
Herziening
Voorjaarsnota
Bijstellingen Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatieBegroting
2021
Raming
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Oorspronkelijke begroting 2021 -89.825 -86.518 -85.628 -85.800 -85.800
Bijstellingen Eerste Herziening / Voorjaarsnota 2021 -12.454 -3.050 -3.279 -1.692 2.215
Cultuurplan Bezuinigingen/Taakstellingen 0 0 0 0 2.250
Vuurwerkshows Intensiveringen -400 -400 -400 0 0
Evenement Rotterdam-Zuid Kasschuiven 0 0 0 0 0
Bestuursopdracht vastgoed - investeringen, kosten onderzoeksfase Ramingsbijstellingen onvermijdbaar -130 -130 0 0 0
Bestuursopdracht vastgoed - investeringen, opslag kostendekkende huur Ramingsbijstellingen onvermijdbaar 0 0 0 150 116
Bestuursopdracht vastgoed - kostendekkendheid Ramingsbijstellingen onvermijdbaar 0 0 0 0 0
Onderbesteding opleidingen en dienstreizen Ramingsbijstellingen onvermijdbaar 2 0 0 0 0
Zomercampus Ramingsbijstellingen onvermijdbaar 50 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Evenementenfonds Reserves 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Noodfonds Reserves 1.900 0 0 0 0
Noodsteun Cultuur Taakmutaties -5.000 0 0 0 0
Vernieuwings- en herstelopgave en Noodsteun Cultuur Taakmutaties -6.282 0 0 0 0
Technische wijzigingen Technische wijzigingen -2.594 -2.520 -2.879 -1.842 -151
Begroting na wijzigingen -102.279 -89.568 -88.907 -87.492 -83.586

Toelichting financiële bijstellingen

Cultuurplan

Om financiële ruimte te creëren in het meerjarig beeld worden de intensiveringen vanuit het coalitieakkoord teruggedraaid vanaf 2024. Voor 2025 bedraagt dit € 2,3 mln.

 

Vuurwerkshows

Dit budget is bestemd voor de kosten van het kindervuurwerk en de vuurwerkshows in Nesselande en Hoek van Holland tijdens de jaarwisseling. Met dit besluit wordt ook invulling gegeven aan de motie om milieuvriendelijk vuurwerk te gebruiken.

 

Evenement Rotterdam-Zuid

Besloten is het "Evenement op Zuid" te verplaatsen van 2021 naar 2023. Dit is nu in de begroting verwerkt.

 

Bestuursopdracht vastgoed - investeringen, kosten onderzoeksfase

Niet alle kosten die voortkomen uit een investeringsplan mogen geactiveerd worden. Dit is aan de orde bij kosten in de voorbereidende fase van onderzoek en ontwikkeling. Hierbij gaat het om kosten zoals haalbaarheidsstudies, opstellen business case en planuitwerking.

 

Bestuursopdracht vastgoed - investeringen, opslag kostendekkende huur

De uitwerking van de “Bestuursopdracht Vervangingsinvesteringen” leidt tot aanpassing in de toekomstige kostendekkende huur van maatschappelijk vastgoedobjecten. Voor dit taakveld is de begroting vanaf het jaar 2024 daarop aangepast.

 

Bestuursopdracht vastgoed – kostendekkendheid

Betreft de interne doorbelasting vanuit Stadsontwikkeling, ter dekking van de hogere kostendekkende huur voor de Schouwburg en Fenixloods ter hoogte van € 150.

 

Onderbesteding opleidingen en dienstreizen

Vanwege corona wordt er in 2021 minder gebruik gemaakt van het budget voor opleidingen en dienstreizen. De begroting is hierop aangepast.

 

Zomercampus

Dit betreft budgetoverheveling naar Programma Onderwijs voor de Zomercampus.

 

Bestemmingsreserve Evenementenfonds

Vanaf het jaar 2019 zijn bedragen toegevoegd aan de bestemmingsreserve Evenementenfonds voor het in Rotterdam te organiseren Eurovisie Songfestival. Omdat het Songfestival, na uitstel in 2020, nu dit jaar plaatsvindt, worden de eerder gereserveerde bedragen (€ 9,4 mln) aan de reserve onttrokken. Hieruit kunnen de voor het evenement te maken kosten, respectievelijk de te ontvangen bijdragen, worden verrekend.

De dekking van de kosten voor het "Evenement op Zuid" is voor een deel afkomstig uit de bestemmingsreserve Evenementenfonds. Voor het in 2023 te houden evenement wordt dit bedrag (€ 1 mln) in dat jaar aan de bestemmingsreserve onttrokken.

 

Bestemmingsreserve Noodfonds

In samenhang met de verlengde noodsteun aan culturele organisaties, valt het nog in de bestemmingreserve aanwezige bedrag (€ 1,9 mln) als dekking vrij.

 

Noodsteun Cultuur

Door de coronamaatregelen is er voor noodsteun aan culturele instellingen, voor de periode januari tot en met april 2021, een budget van € 6 mln beschikbaar. Van dit budget is € 5 mln toegedeeld aan dit taakveld en € 1 mln aan het taakveld Musea – Cultuur.

 

Vernieuwings- en herstelopgave en Noodsteun Cultuur

Voor de vernieuwings- en herstelopgave van de culturele sector na corona en noodsteun voor de periode mei tot september 2021, is een budget van € 6,3 mln beschikbaar.

 

Technische wijzigingen

In taakveld Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie zijn er diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven. De belangrijkste wijzigingen betreffen:

  • Een verschuiving van budget vanuit het taakveld Musea - Cultuur naar dit taakveld van € 2,0 mln voor de jaren 2021 tot en met 2024 en € 350 in 2025. Deze verschuiving houdt verband met het Cultuurplan 2021 - 2024
  • Budgetverschuivingen door de uitwerking van de bestuursopdracht vastgoed voor de jaren 2021 tot en met 2023 (€ 1,0 mln)
  • Een verschuiving van budget vanuit dit taakveld naar het taakveld Economische ontwikkeling voor de jaren 2021 en 2022 (- € 310)
  • Diverse kleine technische wijzigingen van - € 42 in 2021 tot - € 68 in 2025.

Omschrijving taakveld

Het gemeentebestuur werkt aan een stad met een sterk cultureel klimaat. Cultuur is van groot belang voor de economische positie van Rotterdam in binnen- en buitenland, maakt de stad aantrekkelijk voor bewoners, bezoekers en bedrijven en draagt bij aan de brede ontwikkeling van kinderen en jongeren.

 

Het gemeentebestuur wil, omwille van een sterk cultureel klimaat, optimale omstandigheden creëren voor de productie van kunst en cultuur, voor de toegankelijkheid ervan en voor het delen van informatie, kennis en middelen. Onder kunst en cultuur verstaan we meer dan alleen beeldende kunst, theater, dans, muziek, musea en film. Ook de bibliotheek, culturele evenementen, de creatieve industrie en het beleidsveld Toerisme behoren tot het culturele domein.

 

Om de doelen op het terrein van kunst en cultuur te bereiken, maakt de gemeente beleid, zoals het bibliotheekbeleid, (gemeentelijk) collectiebeleid, architectuurbeleid, film- en mediabeleid en het vierjaarlijkse Cultuurplan.