Bezwaarbehandeling

In 2022 werden er 11.122  bezwaarschriften ontvangen. Dat is minder dan in 2021 (13.186 bezwaarschriften). De uitdaging in 2022 was om de personele capaciteit hierop aan te passen. Zo werd bijvoorbeeld gebruik gemaakt van detachering van juristen bij het Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) dat behoefte heeft aan extra bezwaarbehandelaars. In het aanbod aan werk was in 2022 een verschuiving te zien. De energiecrisis zorgde voor een hausse aan bezwaren tegen afwijzing van de energietoeslag. Verder ontving JD meer bezwaren tegen kamerbewoning. Inhoudelijk staat de invloed van de menselijke maat nog altijd centraal. JD ontwikkelde een leidraad om zo goed mogelijk invulling te geven aan de uitgangspunten van het gemeentebestuur en de heersende jurisprudentie.

Juridische diensten heeft als belangrijke doelstelling om oplossingsgericht te werken; daar waar dat mogelijk is praktische oplossingen bieden voor problemen van bezwaarmakers. De mate waarin het oplossingsgericht werken succesvol is wordt geregistreerd. Sinds 2019 stijgt dat percentage gestaag, van 29% destijds naar 37% het afgelopen jaar. Het klantwaarderingsonderzoek dat JD doorlopend uitvoert laat ook een lichte stijging van de tevredenheid van bezwaarmakers zien. Daarnaast scheelt het de gemeente kostbare en vaak ingewikkelde juridische procedures.

Beroepsbehandeling

In 2022 werden bijna 1400 procedures bij de rechter ontvangen. Dat gaat dan onder meer om beroep tegen een beslissing op bezwaar, hoger beroep of het verzoek aan de rechter om een voorlopige voorziening. Dat aantal is een stuk minder dan het jaar ervoor. De afname is met name het gevolg van minder gerechtelijke procedures in het kader van Sociale zekerheid, om meer precies te zijn de Participatiewet. In 2022 werden ruim 1800 juridische procedures afgerond.

Op het terrein van het sociale domein bleef 82% van de zaken in stand. Voor de overige zaken was dat 66%. Ook in de beroepsbehandeling blijft de menselijke maat de trend. De rechtbank draagt meer dan voorheen op om tot een schikking te komen.

Advocatuur

Team Gemeente Advocaten heeft in 2022 in diverse gecompliceerde en politiek gevoelige juridische procedures wederom mooie resultaten geboekt. Er wordt steeds duidelijker vorm gegeven aan de ambitie om structureel ‘aan de voorkant’ betrokken te raken bij gecompliceerde dossiers om juridische problemen te voorkomen. De gemeentelijke advocaten zijn in veel dossiers een volwaardig alternatief voor de externe advocaat. Door haar inbedding in de organisatie is er een groter omgevingsbewustzijn dan de externe advocaat. Dat draagt bij aan oplossingsgericht adviseren.  Door dossiers intern op te pakken, realiseert het team een besparing op de kosten van externe advocatuur.

Juridische kwaliteitszorg

Het thema ‘jurist in de voorhoede’ vormt een belangrijk onderdeel van de juridische functie binnen Rotterdam. Het ziet toe op de wijze waarop activiteiten met een juridische component worden uitgevoerd. Dat begint in de dagelijkse praktijk van de clusters bij het nemen van primaire besluiten. Juridische diensten speelt een belangrijke rol bij juridische deskundigheidsbevordering van niet juridische collega’s om de bewustwording te vergroten van de juridische risico’s. Denk daarbij aan het belang van een goede dossiervorming en de trainingen die gegeven werden in 2022. Daarmee kunnen financiële en reputatieschade voorkomen dan wel beperkt worden.
Doordat de rol van de juridisch controller verankerd is, is er in een zo vroegtijdig stadium inzicht en overzicht in wat er speelt. Juridische risico’s vanuit deze activiteiten kunnen in een vroegtijdig stadium inzichtelijk worden gemaakt om de organisatie in staat te stellen een bewuste keuze te maken of deze juridische risico’s acceptabel zijn of op een bepaalde wijze dienen te worden gemitigeerd.

Bedrijfsvoering

Juridische diensten is ISO gecertificeerd, een internationaal keurmerk voor kwaliteitsmanagement. In december 2022 werd een tussentijdse externe audit uitgevoerd door certificerende instantie Dekra. Daarbij werd vastgesteld dat het kwaliteitsmanagement van Juridische diensten nog altijd voldoet aan deze norm. Daarnaast heeft een groot deel van het management van eind 2022 de training Lean Six Sigma gevolgd en de green belt behaald. Het vormt een basis om in 2023 de processen te optimaliseren om invulling te geven aan de opgave waar Juridische diensten voor staat.