Wat willen we bereiken?

Gezond wonen en een klimaatneutrale gebouwde omgeving zijn uitgangspunten voor een toekomstbestendige stad. De basiskwaliteit van nu is echter het achterstallig onderhoud van morgen. De technische eisen die aan de bestaande woningvoorraad worden gesteld nemen de komende jaren toe. De gemeente levert als toezichthouder op de basiskwaliteit van de bestaande woningvoorraad in toenemende mate een bijdrage aan de toekomstbestendige stad. Dat begint bij een goede fundering.  

Door de druk op de woningmarkt en de stijgende energielasten staat de betaalbaarheid van het wonen onder druk. Met de rol als marktmeester op de particuliere verhuurmarkt stuurt de gemeente op goed verhuurderschap. 

Om een brede groep Rotterdammers een aantrekkelijke wooncarrière te kunnen bieden is in sommige wijken een grotere differentiatie in de woningvoorraad noodzakelijk.  

Concreet willen we het volgende bereiken: 

• een toekomstbestendige woningvoorraad doordat investeringen in onderhoud worden gecombineerd met slim stapsgewijs verduurzamen;
• wijken die aantrekkelijk zijn voor diverse doelgroepen met betaalbare en redelijke huurprijzen; 
• een goed gefundeerde woningvoorraad waarvan de basiskwaliteit op orde is. 

Wat gaan we daarvoor doen?

• Toekomstbestendige woningvoorraad: de aanpak van de particuliere voorraad is gericht op het wegwerken van achterstanden en het creëren van een toekomstbestendige woningvoorraad. Een woningvoorraad die aantrekkelijk is voor de huidige bewoners en voor sociale stijgers zodat zij in buurten blijven wonen. Wij stimuleren eigenaren, onder meer in VvE-verband, met het maken van plannen, subsidieaanvragen en uitvoering. 
• Gedifferentieerde woningvoorraad: een belangrijke ambitie binnen het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ) is om meer woningdifferentiatie in de focuswijken in Rotterdam-Zuid te laten ontstaan. Dat is van belang voor de huidige bewoners, én voor nieuwe instroom aan bewoners in het gebied. Gestreefd wordt om binnen de bestaande particuliere woningvoorraad een kwaliteitsslag te maken en woningdifferentiatie, in de vorm van grotere woningen, te realiseren. Rotterdam stimuleert sinds 2012 het samenvoegen in de wijken Oud-Charlois en Oud-Carnisse. Sinds 2019 is er een subsidieregeling voor de zeven focuswijken in Rotterdam-Zuid en de Landbouwbuurt in Vreewijk voor het samenvoegen en vergroten van woningen.  Woningeigenaren kunnen 35.000 euro subsidie krijgen voor het samenvoegen van woningen en 20.000 euro subsidie voor het vergroten van hun woning. De subsidieregeling Samenvoegen en vergroten is verlengd.
• Betaalbaar en fijn wonen: uitvoeren van het  Actieplan Goed Huren en Verhuren in Rotterdam. Jaarlijks wordt een voortgangsrapportage hierover naar de raad gestuurd. Opkoopbescherming: in 2023 wordt een evaluatie van de resultaten van 1 jaar opkoopbescherming opgeleverd. Op basis daarvan wordt de aanpak eventueel aangepast.
• Aanpak funderingsproblematiek: Op basis van een gemeentelijk onderzoek uit 2007 hebben naar schatting 8.000 van de circa 50.000 panden met een houten paalfundering een kwetsbare fundering die aandacht behoeft. Het gaat om 10.000 woningen in particulier bezit en 10.000 woningen in bezit van corporaties. De gemeente Rotterdam werkt nauw samen met de corporaties in het kader van de aanpak van deze grootstedelijke problematiek. Het funderingsloket voert een actief meersporenbeleid uit dat bestaat uit het informeren, faciliteren, stimuleren en handhaven van particuliere woningeigenaren met woningbezit in funderingsrisicogebieden. In 2023 wordt de huidige wijkgerichte aanpak met betrekking tot funderingsonderzoek geëvalueerd en wordt een vervolgaanpak ontwikkeld. Basiskwaliteit op orde: de gemeente streeft ernaar dat de particuliere woningvoorraad minimaal voldoet aan de eisen uit het Bouwbesluit Bestaande Bouw. In een deel van de woningvoorraad is de basiskwaliteit nu niet op orde en is actie van (verenigingen van) eigenaren noodzakelijk. De gemeente zet hier programmatisch op in en faciliteert door middel van advisering, stimulering en ondersteuning. Vanaf 2015 tot en met 2022 is inzet vanuit het programma Steigers op Zuid geleverd. Deze aanpak loopt in de huidige collegeperiode door. Vanuit de gemeente worden eigenaren ondersteund in de vorm van een passend financieringsarrangement bestaande uit een subsidie en lening faciliteit en een gratis Groen Meerjaren Onderhoudsplan (Groen MJOP). De eigenaar is aan zet. Handhaving geldt als sluitstuk indien het noodzakelijke onderhoud niet wordt uitgevoerd. Een nieuw programma basiskwaliteit is in ontwikkeling. Dit gaat 2023 van start.
• Kennisontwikkeling van de bestaande voorraad; het vitaliteitsonderzoek biedt een instrument waarmee de opgaven in de bestaande woningvoorraad in kaart gebracht zijn. Het is hiermee een startdocument voor projecten, maar ook een kennisbron voor diverse grootschalige subsidieaanvragen zoals het Volkshuisvestigingsfonds. Het vitaliteitsonderzoek wordt in 2023 geactualiseerd.
• Naleving: een hoog niveau van naleefgedrag zorgt voor een leefbare, veilige en gezonde woonstad. Het uitgangspunt voor naleving is gebiedsgerichte inzet. Naleving is op verschillende manieren te bereiken. Dit doen we veelal multidisciplinair. Naleving bevorderen of dwingen we in het uiterste geval af door:  
  • Dienstverlenend (bijvoorbeeld door adviseren van bewoners over onderhoud en verduurzaming van hun woning) 
  • Reguliere handhaving (hieronder vallen meerdere taken. Waaronder handhaving op strijdigheden met het bestemmingsplan, achterstallig onderhoud, illegaal gebruik van objecten, strijdigheid met de huisvestingsverordening, maar ook inzet bij sociale problematiek zoals bij vervuilde woningen)
  • Aanpakken hennep en ondermijning 
  • Uitvoeringscontrole (toezicht op de bouw)
  • Programmatisch handhaven (uitvoering van het Integraal Handhavingsplan)

Toelichting indicatoren

Wijkgerichte aanpak funderingsproblematie (aantal woningen)

De indicator kan voor 2022 en 2023 worden ingevuld. In 2024 start een nieuwe aanpak: Bloksgewijze aanpak funderingsproblematiek.

Bloksgewijze aanpak funderingsproblematiek (aantal woningen)
Deze aanpak is nog in ontwikkeling en start in 2024.

*Dit getal is indicatief en is afhankelijk van de projectvoorbereiding in 2023. Er wordt gestreefd om jaarlijks gemiddeld 5.000 woningen in aanpak te nemen.

Het Uitvoeringsplan Steigers op Zuid 2.0 loopt tot en met 2022. In 2023 wordt het Uitvoeringsplan Aanpak Basiskwaliteit door het college vastgesteld. De wijze van aanwijzen – en daarmee streefwaarden en realisatie – is dan duidelijk. De doelstelling van 3000 woningen in aanpak binnen het UVP Aanpak Basiskwaliteit blijft gehandhaafd.

De weergave van realisatie gegevens komt voort uit de jaarlijkse aanwijzingen van woningen door het college. De weergave betreft het aantal woningen dat in het begrotingsjaar in aanpak wordt genomen.