Financiële hoofdlijnen
Bij de Begroting 2020 en 2e Herziening 2019 zijn de baten en lasten per programma voor de periode 2019 – 2023 vastgesteld. De 10-Maandsrapportage 2019 bevat enkel een actualisatie van het lopende boekjaar. Begrotingswijzigingen die een meerjarig effect hebben, zijn dan ook uitsluitend verwerkt voor de jaarschijf 2019. De meerjarige verwerking volgt volgend jaar in de Voorjaarsnota 2020.
Met de 10-maandsrapportage willen we een zo realistisch mogelijk financieel beeld presenteren. Dit betreft zowel de exploitatie als de reserves en de investeringen. Hiermee beogen we onder meer dat de jaarrekening ten opzichte van de begroting niet zal leiden tot grote verschillen en dat begrotingsonrechtmatigheden voorkomen worden. In de 10-maandsrapportage worden daarnaast prognose-inzichten en risico’s gemeld waarvoor geen begrotingsmutaties zijn ingediend.
Financieel beeld
In Samenvatting bijstellingen zijn de voorgestelde bijstellingen in een tabel per programma opgenomen. Het exploitatiesaldo van de voorgestelde begrotingswijzigingen is in totaal circa € 13 mln positief.
De belangrijkste mutaties met een saldo-effect zijn:
- Algemene middelen: actualisatie algemeen deel gemeentefonds op basis van de septembercirculaire (€ 11,4 mln negatief); onder meer als gevolg van lagere rijksuitgaven dan verwacht,
- Algemene Middelen: het vormen van een voorziening voor de naheffing Vennootschapsbelasting inzake verhuur brandstofpunten en beschikbaarstelling ruimte reclame-uitingen (ad € 4,4 mln negatief),
- Stedelijke inrichting: wijziging van de berekeningssystematiek tussentijdse winstnemingen grondexploitaties op grond van aangepaste regelgeving BBV leidt eenmalig tot extra baten (€ 10,7 mln positief),
- Stedelijke inrichting: eenmalig hogere baten vanwege de conversie erfpacht -van afkoop naar eigendom- (€ 10,2 mln positief),
- Verkeer en vervoer: hogere parkeerbaten als gevolg van het op afstand handhaven van betaald parkeren, het uitbreiden van de tijdzone betaald parkeren in de wijk Middelland en een toegenomen bezetting in de parkeergarages (€ 5,3 mln positief).
- Overhead: stijging kostendekkende huur concernhuisvesting (€ 3,5 mln negatief).
Belangrijke saldo-neutrale mutatie:
Recent is door het Rijk aangegeven dat de ter beschikking gestelde middelen voor de Regio Deal Rotterdam Zuid niet meer via het Gemeentefonds worden uitbetaald, maar via subsidie op basis van de kaderwet EZK- en LNV. Dit betekent dat deze middelen niet meer op het programma Algemene middelen worden begroot maar op de programma’s waar ook de uitgaven plaatsvinden. De hieraan gekoppelde reservemutaties zijn teruggedraaid. Het betreft de reserves: Taakmutatie Gemeentefonds, Regio deal onderwijs, cultuur en werk. In 2019 gaat het om een bedrag van € 33,2 mln.
Prognose-inzichten en risico's
Naast bovengenoemde wijzigingen in de begroting willen we u ook informeren over een aantal ontwikkelingen en risico’s waarvan het (deels) nog onzeker is of er een budgettair effect zal optreden in 2019 en/of hoe hoog dit effect zal zijn. Een aantal zaken heeft een structureel karakter en zal bij de Voorjaarsnota 2020 terugkomen.
Prognose winstneming grondexploitaties
Op basis van de huidige standen van de grondexploitaties wordt een positief resultaat bij jaarrekening verwacht. Van een aantal grondexploitaties is echter al bekend dat de cijfers nog zullen wijzigen, dus is het kwantificeren van dit resultaat risicovol. Deze prognose van het resultaat staat los van de stelselwijziging BBV, die leidt tot het naar voren halen van winsten. De stelselwijziging BBV is zeker en daarom ook als begrotingswijziging voorgesteld in deze rapportage.
Tower Hotel Rotterdam B.V.
Indien Tower Hotel haar aflossingsverplichtingen van de gemeentelijke lening in 2019 voldoet, bestaat het risico dat de realisatie 2019 bij het taakveld Treasury in positieve zin af gaat wijken ten opzichte van de begroting. Aangezien de lening is voorzien, zal er in voorkomend geval een positief resultaat ten opzichte van de begroting gerealiseerd worden.
Investeringen 2019
Het risico bestaat dat de realisatie van de investeringen in 2019 achterblijft bij de verwachtingen. Dit zou leiden tot een lagere financieringsbehoefte en daarmee tot lagere externe rentelasten dan geraamd. Echter, omdat de geraamde externe marktrente lager is dan de door te rekenen interne omslagrente heeft dit een nadelig effect op het resultaat op het taakveld Treasury. Er wordt dan namelijk ook minder omslagrente doorgerekend aan de projecten in uitvoering dan begroot. Bij de projecten in uitvoering komt dit voordeel niet in het resultaat omdat deze omslagrente wordt geactiveerd. Eventueel achterblijvende investeringen zullen bij jaarrekening 2019 leiden tot een financieel nadeel op het taakveld Treasury.
Juridisch advies
Vanwege de actuele ontwikkelingen inzake een aantal dossiers (onder meer Warmtebedrijf Rotterdam) dient rekening gehouden te worden met eventuele extra lasten voor juridische advies en uitbestede werkzaamheden op het taakveld Treasury. Deze zijn op dit moment niet te kwantificeren.
Financieringsbaten
Op basis van financieringsbehoefte voor de resterende maanden in het boekjaar 2019 kunnen externe leningen aangetrokken worden waarbij, vanwege de huidige negatieve rentestand en het toegepaste financieringsinstrument, de gemeente een bedrag kan ontvangen bij het afsluiten hiervan. Dit kan leiden tot een positieve realisatie 2019 bij Taakveld Treasury ten opzichte van de begroting.
Decembercirculaire Gemeentefonds
De decembercirculaire Gemeentefonds 2019 zou wijzigingen kunnen bevatten die van invloed zijn op het rekeningresultaat 2019. Deze zijn op dit moment nog niet in te schatten.
Citylab010
In november worden de subsidiebeschikkingen van Citylab010 verleend. Het beschikbare budget is ca. € 3,1 mln. Een groot deel van de toegekende subsidies heeft echter betrekking op activiteiten in 2020 en volgende jaren. Omdat de subsidies pas in november worden toegekend is nog niet bekend welk deel betrekking heeft op 2019 en welk deel op latere jaren.
Btw-risico Sportbesluit
Op 30 oktober 2018 heeft het college besloten tot een tweesporen aanpak op de btw-wetswijziging waarmee een verruiming wordt voorzien van de btw-vrijstelling voor de sportsector. Deze aanpak geldt niet alleen voor de gemeente maar tevens voor het Sportbedrijf en houdt in dat enerzijds wordt uitgegaan van winstbeogendheid van het Sportbedrijf en daarmee behoud van de btw-positie richting fiscus en anderzijds het aanvragen van een subsidie bij VWS om het eventueel verlies van die btw-positie te kunnen compenseren. Belang van de gemeente en het Sportbedrijf is om de aftrekbaarheid van btw op investeringen en activiteiten te behouden of te doen compenseren door subsidie. Het ministerie van VWS heeft onlangs 82% van de btw aanvraag verleend. 18% van de aanvraag komt vooralsnog niet voor compensatie in aanmerking. N.B. De gemeente koerst op het behoud van de btw-positie richting fiscus. Zodra de fiscus hiermee instemt, komt de subsidieaanvraag bij VWS te vervallen.
BTW risico Sport en Natuurstad
Het Sportbedrijf heeft in juli 2018 op advies van Bureau Rijksheffingen een brief aan de Belastingdienst Rijnmond gestuurd met daarin de standpuntbepaling dat de activiteiten van het Sportbedrijf, waarvoor de gemeente een inkoopbedrag betaalt, kwalificeren als één met btw belaste prestatie. De Belastingdienst neemt in deze het standpunt in dat er sprake is van meerdere prestaties. Hierdoor loopt de gemeente het risico dat een gedeelte van de door het Sportbedrijf in rekening gebrachte btw op de inkoopfactuur (namelijk het gedeelte dat ziet op sportactiviteiten) niet voor compensatie in aanmerking komt. Hetzelfde kan dan gelden voor een gedeelte van de btw die de stichting Natuurstad de gemeente te zijner tijd in rekening gaat brengen over de subsidie.
Overdracht/sluiting LCC Romeijnshof
Aangezien er onzekerheden zijn met betrekking tot de overdracht van LCC Romeijnshof kunnen knelpunten ontstaan waarbij in de begroting geen rekening mee is gehouden. Hierbij moet gedacht worden aan leegstand, onderhoud en het niet tijdig opzeggen van bestaande contracten.
Vrijval voorziening dubieuze debiteuren inkomensregelingen
Er wordt een meevaller op de voorziening dubieuze debiteuren inkomensregelingen van € 3,0 mln verwacht, maar deze is nog niet in de begroting verwerkt. Een projectteam loopt de risicovorderingen momenteel door op de gevolgen van een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep over de verjaringstermijn van terugvorderingen op onterecht betaalde bijstand. De resultaten van het projectteam komen eind 2019 beschikbaar. Deze resultaten kunnen leiden tot de noodzaak om de voorziening aan te vullen of deels te laten vrijvallen. Vanwege deze onzekerheid kiest het college ervoor om de resultaten van het project af te wachten en de voorziening bij jaarrekening bij te stellen.
Warmtebedrijf
Het investeringsbesluit voor de Leiding over Oost was gepland voor medio 2019, maar is vertraagd. Op dit moment worden meerdere opties voor het vervolg in beeld gebracht, waaronder het doorzetten van de huidige ingeslagen weg (Leiding over Oost), een alternatieve leiding naar Leiden (Leiding door het Midden) en een optie waarbij het Warmtebedrijf zich beperkt tot de lokale markt. In 2020 wordt een raadsbesluit hierover verwacht. Het risico in dit dossier vindt zijn weerslag in een verhoogd beslag op de Kredietrisicoreserve in het kader van de verstrekte borgstelling. Dit risico door vertragingskosten wordt voorzien in de kredietrisicoreserve, die daartoe toereikend is. Afhankelijk van het raadsbesluit wordt de bestaande risicobeoordeling herzien.
Voorziening pensioenen bestuurders
Aan de voorziening Pensioenen Bestuurders (bestuurders en voormalig deelgemeentebestuurders) wordt jaarlijkse een bedrag gedoteerd, begroot (circa € 1,3 mln.) Het daadwerkelijk benodigde bedrag fluctueert over de jaren, met name door de wisselende rekenrente. Eind november wordt de definitieve berekening voor het jaar gemaakt door een extern bureau. Deze berekeningen hangen van meerdere factoren af waardoor de berekeningen gedurende het jaar altijd schattingen zijn. De rekenrente is het afgelopen jaar extreem gedaald, de verwachting is daarom dat er extra gedoteerd moet worden.
Reserves
In onderstaande tabel zijn de mutaties op bestemmingsreserves weergegeven, onderverdeeld naar programma. Via de programma in de tabel wordt u doorgeleid naar de programmapagina, waar de toelichting op de reservemutatie(s) is opgenomen.Onder Financiën bij het onderdeel Reserves is aanvullende informatie over de reservemutaties opgenomen. De voorgestelde begrotingswijzigingen op de reserves werken niet door in het saldo op concernniveau. Tegenover de wijzigingen in reserves staan wijzigingen in de exploitatie.
Bestemmingsreserves | Toevoeging | Ontrekking | Vrijval |
---|---|---|---|
Algemene middelen | 0 | -12.992 | 0 |
Algemene reserve | 0 | -12.992 | 0 |
Beheer van de stad | 0 | 200 | 0 |
Bestemmingsreserve Nationaal Programma Rotterdam Zuid | 0 | 200 | 0 |
Cultuur, sport en recreatie | -500 | 3.876 | 0 |
Bestemmingsreserve Tijdelijke maatregelen museum Boijmans van Beuningen | 0 | 1.596 | 0 |
Bestemmingsreserve Evenementenfonds | 0 | 2.780 | 0 |
Bestemmingsreserve Regio deal cultuur | -500 | -500 | 0 |
Economische zaken | 0 | -1.916 | 0 |
Bestemmingsreserve Investeringen Rozenburg | 0 | 40 | 0 |
Bestemmingsreserve Investeringsfonds Rotterdam (IFR) | 0 | 100 | 0 |
Bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds | 0 | -300 | 0 |
Bestemmingsreserve WerkLocaties | 0 | -126 | 0 |
Bestemmingsreserve Energietransitie | 0 | -1.630 | 0 |
Maatschappelijke Ondersteuning | -2.000 | -2.150 | 0 |
Bestemmingsreserve Regio deal werk | -2.000 | -2.000 | 0 |
Bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds | 0 | -150 | 0 |
Overhead | 0 | 126 | 0 |
Bestemmingsreserve Doorontwikkeling Organisatie | 0 | 126 | 0 |
Onderwijs | -8.250 | -5.071 | 0 |
Bestemmingsreserve Regio deal onderwijs | -8.250 | -5.071 | 0 |
Stedelijke inrichting en ontwikkeling | -16.601 | -8.328 |
299 |
Bestemmingsreserve Infrastructuur | 0 | -209 | 0 |
Bestemmingsreserve Investeringsfonds Rotterdam (IFR) | 1.600 | -1.390 | 0 |
Bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds | 0 | -1.310 | 299 |
Bestemmingsreserve Nationaal Programma Rotterdam Zuid | 0 | -1.820 | 0 |
Bestemmingsreserve Doorontwikkeling Organisatie | 0 | 84 | 0 |
Bestemmingsreserve Bodem | 299 | 0 | 0 |
Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling | -18.500 | -3.064 | 0 |
Bestemmingsreserve Energietransitie | 0 | -720 | 0 |
Werk en inkomen | -4.000 | -4.614 | 0 |
Bestemmingsreserve Doorontwikkeling Organisatie | 0 | 62 | 0 |
Bestemmingsreserve BUIG (uitkeringen Participatiewet e.d.) | 0 | 3.324 | 0 |
Bestemmingsreserve Regio deal werk | -4.000 | -4.000 | 0 |
Verkeer en Vervoer | 0 | 35 | 0 |
Bestemmingsreserve Doorontwikkeling Organisatie | 0 | 35 | 0 |
Eindtotaal | -31.351 | -26.833 | 299 |
Investeringskredieten
In paragraaf Investeringen zijn de nieuwe en aangepaste investeringskredieten met de toelichtingen opgenomen waarover uw raad gevraagd wordt te besluiten.
Arbeidskosten
In paragraaf Bedrijfsvoering zijn de mutaties op de arbeidskosten met de toelichtingen weergegeven.
Programma's
In de 10-maandsrapportage worden de begrotingswijzigingen op programmaniveau toegelicht.