Het overzicht Algemene dekkingsmiddelen levert een bijdrage aan de manier waarop het college werkt aan structureel houdbare gemeentefinanciën. Het overzicht Algemene dekkingsmiddelen gaat in op de volgende zaken:
Het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) schrijft voor dat er bij programmabegrotingen een programmaplan hoort dat naast de verschillende programmakosten een overzicht bevat van de kosten voor overhead, een overzicht van algemene dekkingsmiddelen, het bedrag voor te betalen vennootschapsbelastingen en het bedrag voor onvoorzien.
Algemene dekkingsmiddelen onderscheiden zich van de andere dekkingsmiddelen doordat de gemeente deze middelen vrij kan aanwenden.
Het overzicht van algemene dekkingsmiddelen omvat:
Het overzicht Algemene dekkingsmiddelen is anders dan een programma beleidsarm en wijkt in opzet en inhoud hiervan af. In hoofdstuk 1 Financiële Beschouwingen en in de paragrafen Lokale heffingen, Weerstandsvermogen, Verbonden partijen en Financiering zijn de inhoudelijke doelstellingen, indicatoren en kengetallen opgenomen.
Voor het overzicht Algemene dekkingsmiddelen gelden de volgende indicatoren en kengetallen:
Overzicht van baten en lasten Algemene middelen | Oorspr. Begroting 2019 | Bijgestelde Begroting 2019 | Realisatie 2019 | Afwijking | |
---|---|---|---|---|---|
Baten exclusief reserves | 2.059.654 | 2.122.483 | 2.126.447 | 3.964 |
|
Bijdragen rijk en medeoverheden | 1.660.123 | 1.681.285 | 1.681.187 | -98 | |
Belastingen | 257.601 | 255.401 | 255.785 | 384 | |
Dividenden | 102.864 | 144.494 | 144.495 | 1 | |
Financieringsbaten | 6.957 | 9.666 | 10.635 | 969 | |
Overige opbrengsten derden | 33.545 | 32.361 | 32.079 | -282 | |
Overige baten | -1.436 | -724 | 2.266 | 2.990 | |
Lasten exclusief reserves | 20.475 | 9.522 | 6.997 | -2.526 |
|
Apparaatslasten | 14.949 | 15.234 | 15.069 | -166 | |
Inhuur | 437 | 856 | 838 | -18 | |
Overige apparaatslasten | 588 | 490 | 431 | -59 | |
Personeel | 13.924 | 13.888 | 13.800 | -88 | |
Interne resultaat | -11.981 | -12.029 | -12.169 | -140 | |
Interne resultaat | -11.981 | -12.029 | -12.169 | -140 | |
Programmalasten | 17.507 | 6.317 | 4.097 | -2.220 | |
Financieringslasten | 50.610 | 38.228 | 37.371 | -857 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 13.558 | 7.464 | 8.150 | 686 | |
Kapitaallasten | -57.887 | -55.418 | -53.802 | 1.615 | |
Overige programmalasten | 7.320 | 12.141 | 8.462 | -3.679 | |
Salariskosten WSW en WIW | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Subsidies en inkomensoverdrachten | 3.905 | 3.903 | 3.916 | 13 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | 2.039.179 | 2.112.961 | 2.119.450 | 6.489 | |
Vennootschapsbelasting | 800 | 800 | 4.799 | 3.999 |
|
Saldo voor reserveringen | 2.038.379 | 2.112.161 | 2.114.651 | 2.490 | |
Reserves | 14.939 | -34.765 | -34.765 | 0 |
|
Onttrekking reserves | 40.924 | 8.614 | 8.614 | 0 | |
Toevoeging reserves | 32.254 | 68.965 | 68.965 | 0 | |
Vrijval Reserves | 6.268 | 25.586 | 25.586 | 0 | |
Saldo | 2.053.318 | 2.077.396 | 2.079.886 | 2.490 |
Het saldo van dit programma bedraagt € 2,5 mln voordelig. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn:
Decembercirculaire Gemeentefonds: -€ 117
Het resultaat van de decembercirculaire gemeentefonds bedraagt -€ 117. Dit is per saldo het gevolg van het actualiseren van enkele waarden van maatstaven, taakmutaties/decentralisatie-uitkeringen en een herziening van de uitkeringsfactoren voor de jaren 2017 t/m 2019 in de decembercirculaire 2019. In deze circulaire zijn de taakmutaties/decentralisatie-uitkeringen per saldo verhoogd met € 2,1 mln. Bij de resultaatbestemming 2019 wordt voorgesteld om de taakmutaties/decentralisatie-uitkeringen toe te voegen aan de bestemmingsreserve Taakmutaties gemeentefonds omdat deze middelen niet meer in 2019 konden worden besteed.
Financieringsbaten: € 969
De financieringsbaten kwamen € 969 hoger uit dan geraamd. Dit komt hoofdzakelijk doordat de gemeente eind 2019 enkele leningen heeft afgesloten. Omdat de marktrente negatief was heeft de gemeente eenmalig € 950 ontvangen.
Meeropbrengsten OZB: € 1,1 mln
Bij de Onroerend zaakbelasting (Woningen én Niet Woningen) zien we een hogere opbrengst van per saldo € 1,1 mln. Deze hogere opbrengst wordt voornamelijk veroorzaakt door areaaluitbreiding en een positieve waardeontwikkeling in het havengebied.
Logiesbelasting: - € 800
In Rotterdam is de afgelopen jaren sprake van een toename van toerisme wat heeft geleid tot tussentijdse bijstelling van de opbrengsten. Ondanks deze toename is het aantal overnachtingen in 2019 lager uitgevallen dan eerder verwacht.
Vrijval dotatie voorziening dubieuze debiteuren: € 3 mln
De benodigde voorziening dubieuze debiteuren is in 2019 incidenteel € 3 mln lager uitgevallen dan begroot. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door onverwachte betalingen van oudere openstaande vorderingen, waarvan openstaand bedrag volledig als risico was opgenomen.
Rentetoerekening: - € 756
De gemiddelde omvang van de investeringen in 2019 was kleiner dan geraamd (zie paragraaf Investeringen). Dit heeft geleid tot een lagere financieringsbehoefte en daarmee samenhangend lagere externe rentelasten. Daartegenover staat dat de rentetoerekening aan diverse gemeentelijke taakvelden en projecten ook lager was dan geraamd. Per saldo resulteerde dit in een nadelig effect ad € 756 op het taakveld Treasury.
Afwaardering voormalig deelneming Beurs N.V.: - € 1,9 mln
Tijdens het proces van de vereffening heeft de deelneming Beurs Rotterdam N.V. richting haar aandeelhouders, waaronder de gemeente Rotterdam, gecommuniceerd dat het geprognosticeerde slotdividend moet worden bijgesteld, hoofdzakelijk door meerkosten die verband houden met het opheffen van dochtervennootschappen van Beurs Rotterdam N.V., inhuur van externe adviseurs en fiscaliteiten. Voor de gemeente betekent dit een neerwaartse bijstelling van € 1,9 mln. Op basis van de geldende regelgeving wordt deze gedeeltelijke afboeking van het dividend in het boekjaar 2019 verwerkt.
De afwikkeling wordt in het najaar van 2020 verwacht op basis van de laatste inzichten. Om tot afwikkeling in 2020 te komen richt de vennootschap in samenwerking met de aandeelhouders zich dit jaar onder andere op het afronden van de jaarstukken, het afwikkelen van openstaande fiscaliteiten en het melden van de definitieve opheffing bij het handelsregister (Kamer van Koophandel).
Voorziening dubieuze debiteuren: - € 713
Gezien de ontwikkelingen in het dossier Warmtebedrijf Rotterdam is voorzichtigheidshalve een voorziening gevormd voor de openstaande vordering van € 713 van voormalig deelgemeente Hoogvliet op het Warmtebedrijf Rotterdam.
Overige programmalasten / Vennootschapsbelasting: € 446
De realisatie van de vennootschapsbelasting (vpb) is per saldo € 446 positief. De begrote toevoeging aan de voorziening is weergegeven in de regel overige programmalasten en de realisatie in de regel
vennootschapsbelasting. Het positieve saldo wordt verklaard door:
1. Het gerealiseerde bedrag aan voorlopige verschuldigde Vpb-lasten met betrekking tot de activiteiten van Vervoer & Materieel voor 2019 is € 528 en daarmee € 272 lager dan geraamd.
2. Bij de 10-maandsrapportage is een voorziening gevormd van € 4,2 mln voor verwachte naheffing door Rijksbelastingdienst (RBD) met betrekking tot de activiteit reclame-uitingen voor de periode 2016 – 2019. In 2019 heeft de gemeente Rotterdam nog geen definitieve Vpb-aanslag 2016 ontvangen. Het voorziene bedrag is € 175 lager dan het geraamde bedrag van € 4,4 mln.
Post onvoorzien: € 600
In 2019 hoefde de post onvoorzien € 600 niet ingezet te worden.
Project BAG WOZ: € 197
De doelstelling van het project Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) en Wet waardering onroerende zaken (WOZ) is om de oppervlakten tussen de systemen BAG en WOZ te synchroniseren. We werken aan een gestandaardiseerde, beheersbare, volledige en betrouwbare Basisregistratie op zowel WOZ als BAG, die herkenbaar is voor de afnemers van gemeente Rotterdam en die voldoet aan de toekomstige wettelijke eisen en adviezen van de Waarderingskamer en het Ministerie Infrastructuur en milieu. Om dit te realiseren wordt zo veel als mogelijk gebruik gemaakt van innovatieve- en geautomatiseerde oplossingen tegen acceptabele kosten. Daarnaast vindt ook een kwaliteitsinjectie plaats op de BAG-administratie en de administratie van Bouw- en Woningtoezicht (BWT).
Voor dit project zijn middelen beschikbaar gesteld voor de jaren 2018 en 2019. Het project heeft echter vertraging opgelopen. Hierdoor is in 2019 € 197 minder uitgegeven. Er is een voorstel ingediend om dit bedrag toe te voegen aan de bestemmingsreserve.
Diverse overige afwijkingen: € 464
De resterende positieve afwijking van € 500 betreft diverse kleinere afwijkingen.
BBV-indicator | Bron | ||
---|---|---|---|
Gemeentelijke woonlasten eenpersoonshuishouden | Realisatie 2018 | € 672,61 | COELO |
Realisatie 2019 | € 668,00 | ||
Prognose 2020 | € 691,20 | ||
Gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden | Realisatie 2018 | € 716,91 | COELO |
Realisatie 2019 | € 742,00 | ||
Prognose 2020 | € 774,90 | ||
Gemiddelde WOZ-waarde woningen 2019 | Nederland | € 248.000 | CBS |
Rotterdam | € 192.000 |
Bij de Voorjaarsnota 2019 is besloten de tarieven van leges en rechten in principe met maximaal de Consumentenprijsindex (CPI) -trend (1,5%) ten opzichte van 2019 te laten stijgen.
Een uitzondering hierop zijn de tarieven afvalstoffenheffing. Met ingang van 2019 kent Rotterdam naast het tarief afvalstoffenheffing voor een eenpersoonshuishouden dan ook een tarief voor een tweepersoons- en een tarief voor een drie- of meerpersoonshuishouden. Bij de Voorjaarsnota 2019 is besloten om vanaf 2020 de, door het Rijk opgelegde, belasting op het verwerken van restafval (de afvalstoffenbelasting) op te nemen in de tarieven afvalstoffenheffing. Een andere uitzondering is het basistarief rioolheffing.
Bij de vaststelling van het huidige Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP4) in 2015 is besloten dat het tarief jaarlijks met € 5,00 en de CPI-trend stijgt.
De gemiddelde WOZ-waarde van woningen in 2019 ligt in Rotterdam (€ 192.000) onder het landelijke gemiddelde (€ 248.000). In Rotterdam is sinds 2017 weer sprake van een stijging van de gemiddelde WOZ-waarde van woningen. Wanneer deze stijging de komende jaren relatief hoger is dan in de rest van Nederland zal de indicator dichter naar het landelijk gemiddelde groeien. Deze indicator is landelijk verplicht en betreft geen streefwaarde waar de gemeente Rotterdam op stuurt.
Het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) schrijft voor dat er bij programmabegrotingen een programmaplan hoort dat naast de verschillende programmakosten een overzicht bevat van de kosten voor overhead, het bedrag voor te betalen vennootschapsbelastingen, het bedrag voor onvoorzien en een overzicht van algemene dekkingsmiddelen.
Het programma Overhead bevat een overzicht van de kosten voor overhead, de te betalen vennootschapsbelastingen worden verantwoord op het taakveld Vennootschapsbelasting en het bedrag onvoorzien op het taakveld Overige baten en lasten – Beheer algemene middelen. De algemene dekkingsmiddelen onderscheiden zich van de andere dekkingsmiddelen doordat de gemeente deze middelen vrij kan aanwenden.
In het overzicht van baten en lasten omvat de volgende algemene dekkingsmiddelen.
Algemene dekkingsmiddelen | Jaarrekening 2018 | Begroting 2019 (1) | Jaarrekening 2019 | Begroting 2020 |
---|---|---|---|---|
Lokale heffingen | 278.105 | 280.132 | 280.237 | 292.126 |
Algemene uitkeringen gemeentefonds | 1.646.908 | 1.681.285 | 1.681.897 | 1.782.611 |
Dividend | 112.000 | 145.493 | 146.169 | 108.784 |
Saldo financieringsfunctie | -33.198 | -31.063 |
-29.989 |
-36.294 |
Totaal | 2.003.815 | 2.109.097 | 2.078.314 | 2.147.227 |
(1) Stand na 10 maandsbrief 2019 |
Lokale heffingen
Tot de algemene dekkingsmiddelen worden ook de baten uit heffingen van de algemene belastingen gerekend. Anders dan bij bestemmingsheffingen is de besteding van de baten uit heffing van deze algemene belastingen niet gebonden. Tot de algemene belastingen behoren de onroerendzaakbelasting (OZB), de roerendzaakbelasting, de logiesbelasting en de reclame- en precariobelasting. Dit is exclusief de baten uit de bestemmingsheffingen, zoals de afval- en rioolheffing, bedrijfsreinigingsrecht en leges omgevingsvergunningen en de inkomsten uit parkeren. In de paragraaf Lokale heffingen is een toelichting opgenomen. In onderstaande tabel zijn betreffende baten opgenomen.
Lokale heffingen | Jaarrekening 2018 | Begroting 2019 (1) | Jaarrekening 2019 | Begroting 2020 | Programma |
---|---|---|---|---|---|
Onroerendezaakbelasting (1) (2) | 244.779 | 244.426 | 245.538 | 254.027 | Algemene middelen |
Logiesbelasting (3) | 6.602 | 10.885 | 10.063 | 11.988 | Algemene middelen |
Hondenbelasting (3) | 20 | 0 | 0 | 0 | Algemene middelen |
Reclame- en precariobelasting | 26.579 | 24.821 | 24.636 | 26.111 | Algemene middelen |
Totaal | 278.105 | 280.132 | 280.237 | 292.126 | |
(1) Stand na 10 maandsbrief 2019 | |||||
(2) inclusief intragemeentelijke aanslagen OZB | |||||
(3) deze heffingen worden, op grond van het BBV, tezamen met de inkomsten uit de rioolheffing in het Overzicht van baten en lasten verantwoord onder Belastingen |
Algemene uitkeringen gemeentefonds
Dit betreft het totaal van de verschillende soorten uitkeringen uit het gemeentefonds: de integratie-uitkeringen (waaronder het Sociaal Domein), de decentralisatie-uitkeringen en de algemene uitkering. Deze baten worden verantwoord op het programma Algemene middelen en op het taakveld Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds.
Dividend
De dividenden die de gemeente van deelnemingen ontvangt, behoren eveneens tot de algemene dekkingsmiddelen. Deze dividenden worden verantwoord op de programma's Algemene middelen, Overhead en Bestuur en Dienstverlening.
Dividend | Jaarrekening 2018 | Begroting 2019 (1) | Jaarrekening 2019 | Begroting 2020 | Programma |
---|---|---|---|---|---|
Bank Nederlandse Gemeenten NV | 814 | 916 | 916 | 500 | Algemene middelen |
BV Gemeenschappelijk bezit Evides | 8.959 | 8.958 | 8.959 | 8.750 | Algemene middelen |
Eneco Holding NV | 20.121 | 21.548 | 21.548 | 17.102 | Algemene middelen |
Stedin Holding NV | 8.882 | 14.460 | 14.460 | 9.829 | Algemene middelen |
Havenbedrijf Rotterdam NV | 67.033 | 68.335 | 68.335 | 69.703 | Algemene middelen |
Royal Schiphol NV | 3.308 | 2.585 | 2.585 | 2.750 | Algemene middelen |
Erasmus MC Biomedical Fund | 22 | 41 | 41 | 0 | Algemene middelen |
Sportbedrijf | n.v.t. | 150 | 150 | 150 | Algemene middelen |
RET | 0 | 27.500 | 27.500 | 0 | Algemene middelen |
Multidiensten | 1.000 | 1.000 | 1.000 | 0 | Bestuur en dienstverlening |
Multi Employment Rotterdam BV (MER) | 1.337 | 0 | 0 | 0 | Overhead |
SSC Flex | 484 | 675 | 675 | 0 | Overhead |
Totaal | 112.000 | 146.169 | 146.169 | 108.784 | |
(1) Stand na 10 maandsbrief 2019 |
Saldo financieringsfunctie
Het saldo van de financieringsfunctie betreft het saldo van de betaalde rente over de leningen, rekening-courant en de ontvangen rente over uitzettingen. De baten worden verantwoord binnen de betreffende programma’s, met name Algemene middelen en Stedelijke inrichting en ontwikkeling.