Eerste Herziening 2022

Met nieuwe energie bouwen aan de stad van morgen

Algemene middelen Pagina 13

Algemene middelen

Algemene dekkingsmiddelen levert een bijdrage aan de manier waarop het college werkt aan structureel houdbare gemeentefinanciën.

TAAKVELD 1

Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds

Tot het taakveld Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds behoren de uitkeringen uit het gemeentefonds.

TAAKVELD 2

Belastingen overig

Dit taakveld bevat de roerendezaakbelasting (RZB) op het eigendom en het gebruik van roerende zaken en de precario- en reclamebelasting.

TAAKVELD 3

Economische promotie - Opbrengsten logiesbelasting

Dit taakveld bevat de logiesbelasting en de daarbij behorende uitvoeringskosten voor onder andere de heffing, inning en het afhandelen van bezwaar en beroep.

TAAKVELD 4

Overige baten en lasten - Beheer algemene middelen

Binnen het taakveld Overige baten en lasten - Beheer algemene middelen geeft de gemeente invulling aan een sluitende begroting met een gezond meerjarenperspectief.

TAAKVELD 5

OZB niet-woningen

Dit taakveld bevat de onroerendezaakbelasting (OZB) op het eigendom en het gebruik door bedrijven van onroerende zaken anders dan woningen.

TAAKVELD 6

OZB woningen

Dit taakveld bevat de onroerendezaakbelasting (OZB) op het eigendom van woningen.

TAAKVELD 7

Treasury

Tot dit taakveld behoren de activiteiten van de gemeente voor de treasuryfunctie en het beheer van deelnemingen en van verbonden partijen.

TAAKVELD 8

Vennootschapsbelasting (Vpb)

Op dit taakveld boekt de gemeente de raming van het te betalen bedrag vennootschapsbelasting als last.

BBV-indicatoren

BBV-indicator  Bron
Gemeentelijke woonlasten eenpersoonshuishouden Realisatie 2020 €690 COELO
Realisatie 2021 € 708
Prognose 2022 € 725
Gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden Realisatie 2020 €774 COELO
Realisatie 2021 € 795
Prognose 2022 € 813
Gemiddelde WOZ waarde woningen 2020 Nederland € 270.000 CBS
Rotterdam € 222.000

Toelichting BBV-indicatoren

De gemiddelde WOZ-waarde van woningen in 2020 in Rotterdam (€ 245.000) lag onder het landelijke gemiddelde (€ 290.000). In Rotterdam is sinds 2017 weer sprake van een stijging van de gemiddelde WOZ-waarde van woningen. Wanneer deze stijging de komende jaren relatief hoger is dan in de rest van Nederland zal de indicator dichter naar het landelijk gemiddelde groeien. Deze indicator is landelijk verplicht en betreft geen streefwaarde waar de gemeente Rotterdam op stuurt (zie voor een nadere toelichting de paragraaf Lokale Heffingen).
 

Overzicht algemene dekkingsmiddelen

Het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) schrijft voor dat er bij programmabegrotingen een programmaplan hoort dat naast de verschillende programmakosten een overzicht bevat van de kosten voor overhead, het bedrag voor te betalen vennootschapsbelasting, het bedrag voor onvoorzien en een overzicht van algemene dekkingsmiddelen.
Het programma Overhead bevat een overzicht van de kosten voor overhead, de te betalen vennootschapsbelasting wordt verantwoord op het taakveld Vennootschapsbelasting en het bedrag onvoorzien op het taakveld Overige baten en lasten – Beheer algemene middelen. De algemene dekkingsmiddelen onderscheiden zich van de andere dekkingsmiddelen doordat de gemeente deze middelen vrij kan aanwenden.

In het overzicht van baten en lasten omvat de volgende algemene dekkingsmiddelen.

Algemene dekkingsmiddelenJaarrekening
2021
Begroting
2022
Lokale heffingen 523.300 515.242
Algemene uitkeringen gemeentefonds 2.084.716 1.975.368
Dividend 95.399 85.699
Saldo financieringsfunctie -6.617 -14.032
Totaal 2.696.798 2.562.277

Lokale heffingen

Tot de algemene dekkingsmiddelen worden om te beginnen de baten uit heffingen van de algemene belastingen gerekend. Anders dan bij bestemmingsheffingen is de besteding van de baten uit heffing van deze algemene belastingen niet gebonden. Tot de algemene belastingen behoren de onroerendzaakbelasting (OZB), de algemene parkeerbelasting, de logiesbelasting en de reclame- en precariobelasting. Dit is exclusief de baten uit de bestemmingsheffingen, zoals de afval- en rioolheffing, bedrijfsreinigingsrecht en de leges omgevingsvergunningen. In onderstaande tabel zijn betreffende baten opgenomen.

Lokale heffingenJaarrekening
2021
Begroting
2022
Onroerende zaakbelasting 275.000 271.450
Logiesbelasting 5.683 10.731
Reclame- en precariobelasting 26.101 11.591
Leges omgevingsvergunningen 28.872 29.982
Rioolheffing 82.296 85.584
Bedrijfsreinigingsrecht 5.156 4.230
Afvalstoffenheffing 100.193 101.673
Totaal 523.300 515.242

Algemene uitkeringen gemeentefonds
Vervolgens worden de algemene uitkeringen uit het Gemeentefonds tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend. Dit betreft het totaal van de verschillende soorten uitkeringen uit het gemeentefonds: de integratie-uitkeringen (waaronder het Sociaal Domein), de decentralisatie-uitkeringen en de algemene uitkeringen. Deze baten worden verantwoord op het programma Algemene middelen en op het taakveld Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds.

 

Dividend
De dividenden die de gemeente van deelnemingen ontvangt, behoren eveneens tot de algemene dekkingsmiddelen. Deze dividenden worden verantwoord op de programma's Algemene middelen, Overhead en Bestuur en dienstverlening.

DividendJaarrekening 2021Begroting 2022 (*)Programma
Bank Nederlandse Gemeenten NV 582 500 Algemene middelen
BV Gemeenschappelijk bezit Evides 6.302 5.390 Algemene middelen
Eneco Holding NV 0 0 Algemene middelen
Stedin Holding NV 6.521 1.270 Algemene middelen
Havenbedrijf Rotterdam NV 78.709 78.389 Algemene middelen
Royal Schiphol NV 0 0 Algemene middelen
Sportbedrijf 152 150 Algemene middelen
Beurs Rotterdam N.V. 161 0 Algemene middelen
RET 0 0 Algemene middelen
Multidiensten 0 0 Bestuur en dienstverlening
Multi Employment Rotterdam BV (MER) 0 0 Overhead
SSC Flex 2.972 0 Overhead
Totaal 95.399 85.699  
(*) Stand na Eerste Herziening 2022

Saldo financieringsfunctie
Ten slotte wordt het saldo van de financieringsfunctie tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend. Dit saldo betreft het saldo van de betaalde rente over de leningen, rekening-courant en de ontvangen rente over uitzettingen. De baten worden verantwoord binnen de betreffende programma’s, met name Algemene middelen en Maatschappelijke ondersteuning.

Saldo financieringsfunctieJaarrekening 2021Begroting 2022 (*)
Baten 8.471 2.981
Lasten 15.088 17.013
Saldo -6.617 -14.032
(*) Stand na Eerste Herziening 2022  

Overzicht baten en lasten

Overzicht van baten en lasten Algemene middelenRealisatie
2021
Begroting
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Raming
2026
Baten exclusief reserves2.340.7932.304.5952.249.2972.261.2612.254.2772.253.262

Bijdragen rijk en medeoverheden 1.922.382 1.914.503 1.844.078 1.855.075 1.850.371 1.849.671
Belastingen 280.863 282.307 284.343 286.155 286.155 286.155
Dividenden 92.427 85.699 99.237 98.801 96.867 96.867
Financieringsbaten 7.942 2.568 2.126 1.722 1.378 1.062
Overige opbrengsten derden 36.814 19.794 19.789 19.783 19.782 19.782
Overige baten 365 -276 -276 -276 -276 -276
Lasten exclusief reserves73.633-13.606-5.2823.2054.6882.769

Apparaatslasten 16.603 17.946 16.982 16.982 16.970 16.970
Inhuur 1.160 822 506 506 506 506
Overige apparaatslasten 480 549 571 571 571 571
Personeel 14.962 16.575 15.905 15.905 15.893 15.893
Intern resultaat -14.126 -14.634 -14.153 -14.151 -14.148 -14.148
Intern resultaat -14.126 -14.634 -14.153 -14.151 -14.148 -14.148
Programmalasten 71.155 -16.918 -8.111 374 1.866 -52
Financieringslasten 15.088 17.013 25.874 31.886 36.289 38.337
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 5.418 3.268 8.473 15.104 14.507 12.551
Kapitaallasten -47.856 -43.835 -49.093 -53.251 -55.564 -57.575
Overige programmalasten 98.506 6.635 6.635 6.635 6.635 6.635
Subsidies en inkomensoverdrachten 0 0 0 0 0 0
Saldo voor vpb en reserveringen 2.267.160 2.318.201 2.254.579 2.258.056 2.249.589 2.250.493
Vennootschapsbelasting1.578800800800800800

Saldo voor reserveringen 2.265.582 2.317.401 2.253.779 2.257.256 2.248.789 2.249.693
Reserves-79.20859.917-57.972-104.314-90.089-90.085

Onttrekking reserves 25.190 146.898 39.773 25.443 28.336 29.149
Toevoeging reserves 107.748 86.982 97.746 129.757 118.426 119.234
Vrijval reserves 3.350 0 0 0 0 0
Saldo 2.186.374 2.377.318 2.195.806 2.152.942 2.158.700 2.159.608

Toelichting overzicht baten en lasten

 

Baten

De baten bestaan uit de belastingopbrengsten, bijdragen rijk en medeoverheden (o.a. het gemeentefonds), dividenden en financieringsbaten over verstrekte leningen en garanties.

 

Lasten

De apparaatslasten zijn voornamelijk uitgaven voor de uitvoering van het proces belastingheffing. De twee grootste posten onder de programmalasten bestaan uit de financieringslasten over extern aangetrokken geldleningen en de kapitaallasten waaronder de interne verrekening van de omslagrente plaatsvindt. Verder zijn de belangrijkste posten onder ‘overige programmalasten’ de ingeschatte risico's voor verstrekte leningen en garanties en concernbrede stelposten. De concernbrede stelposten zijn bedoeld om de nog over de programma’s te verdelen taakstellingen en trendcorrecties op te vangen. 

 

Reserves

De reserves die onder het programma Algemene middelen zijn opgenomen, zijn een aantal concernbrede reserves. Het gaat hoofdzakelijk om de Algemene reserve, de Kredietrisicoreserve, de Rotterdamse Investeringsmotor (RIM) en de Bestemmingsreserve Taakmutaties. 

 

Meerjarig verloop

De totale baten laten tussen 2022 - 2023 een dalend beeld zien. Dit komt hoofdzakelijk door lagere verwachte rijksmiddelen en lagere financieringsbaten uit verstrekte leningen en garanties. Vanaf 2023 laten de baten een stabiel beeld zien. 
De totale lasten stijgen vanaf 2023. Zo stijgen per saldo de programmalasten. Dat komt vooral door de stijging van de financieringslasten door hogere investeringsvoornemens door het Concern en daardoor een hogere externe rentelast. Verder wordt het meerjarige saldo beïnvloed door diverse stelposten die vooralsnog centraal zijn verwerkt en bij de tweede herziening 2022 / meerjarenbegroting 2023 nader zullen worden ingevuld.
 

Bijstellingen per taakveld

Programma / TaakveldMutatie
2022
(€)
Mutatie
2022
(%)
Mutatie
2023
(€)
Mutatie
2023
(%)
Mutatie
2024
(€)
Mutatie
2024
(%)
Mutatie
2025
(€)
Mutatie
2025
(%)
Mutatie
2026
(€)
Mutatie
2026
(%)
Algemene middelen-1.8050%-8360%6760%1.6740%2.5820%

Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% -700 0%
Belastingen overig 613 3% 187 1% 190 1% 198 1% 198 1%
Economische promotie - Opbrengsten Logiesbelasting -14 0% -3 0% -3 0% -3 0% -3 0%
Overige baten en lasten - Beheer algemene middelen -1.436 1% -380 1% 1.130 4% 2.114 3% 3.722 5%
OZB niet-woningen -251 0% -54 0% -55 0% -51 0% -51 0%
OZB woningen -167 0% -36 0% -36 0% -34 0% -34 0%
Treasury -551 1% -551 1% -551 1% -551 1% -551 1%
Vennootschapsbelasting (VpB) 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%

Omschrijving programma

Het programma Algemene middelen levert een bijdrage aan de manier waarop het college werkt aan structureel houdbare gemeentefinanciën. Dit programma gaat  in op de volgende zaken:

  • een sluitende begroting en meerjarenraming
  • een gedegen beheer van deelnemingen en verbonden partijen
  • een weerstandsvermogen van minimaal 1,0, waarbij het weerstandsvermogen is geënt op de financiële risico’s
  • een stabiel beleid voor de gemeentelijke woonlasten en algemene belastingen
  • een gedegen treasury-functie en financieringsbeleid
  • zorgen voor voldoende en gedegen financiële ruimte om investeringen mogelijk te maken, om samen met andere partijen te kunnen werken aan de toekomst van de stad

Het programma Algemene middelen omvat:

  • de uitkeringen uit het gemeentefonds
  • de opbrengsten van de algemene belastingen
  • de opbrengsten uit deelnemingen
  • het treasury-resultaat
  • concernbrede bestemmingsreserves
  • concernbrede stelposten
  • te betalen bedragen vennootschapsbelasting
  • de post onvoorzien

Het programma Algemene middelen is, anders dan de overige programma's van deze begroting, relatief beleidsarm te noemen en wijkt in opzet en inhoud hiervan af. In de paragrafen Weerstandsvermogen en risicobeheersing en Financiële kengetallen zijn de inhoudelijke doelstellingen, indicatoren en kengetallen opgenomen.

Voor het programma Algemene middelen gelden de volgende indicatoren en kengetallen:

  • gemeentelijke woonlasten (één- en meerpersoonshuishouden)
  • gemiddelde WOZ-waarde woningen
  • weerstandsvermogen
  • structurele exploitatieruimte
  • solvabiliteitsrisico
  • EMU-saldo (vorderingensaldo)
  • kasgeldlimitet
  • renterisiconorm
  • netto schuldquote