Doel: Duurzame haven en industrie

Tijdens de collegeperiode 2022 tot 2026 stuurt de gemeente aan op verduurzaming van gevestigde bedrijven voor de circulaire haveneconomie. De huidige uitstoot van de haven en industrie is nog 11% hoger dan in 1990. In 2019 was dit nog 24%. De benodigde transities in de haven, zoals sluiting van de kolencentrales, komst van de waterstofeconomie of afvang van CO2, start in de huidige collegeperiode, maar kan pas na 2026 doorgroeien. De transities zijn afhankelijk van wereldwijde ontwikkelingen en nationale sturing. De uitstoot bij de kolencentrales nemen toe door de oorlog in Oekraïne en de ambitie om aardgas te besparen. Ondanks deze afhankelijkheid wil Rotterdam voor 2025 sturen op vermindering van uitstoot en gerealiseerde projecten, om het routeplan naar 2030 in te vullen. Dat draagt bij aan de positionering van de haven als waterstof-hub van Europa, en mede daardoor als dé duurzame wereldhaven van de toekomst.

Wat willen we bereiken?

Versnellen walstroom en stimuleren verduurzaming scheepvaart

  • Versnelde invoering van walstroom en stimulering van verduurzaming in de scheepvaart. Kades in stedelijk gebied, voor binnenvaart en zeescheepvaart, krijgen deze coalitieperiode walstroom. Voor de binnenvaart is walstroom al goed uitgerold en gaat het om opvolgen of er locaties ontbreken. Voor de zeescheepvaart gaat het om Parkkade, Lloydkade en Wilhelminakade.
  • De wens is om op iedere locatie met een walstroom aansluiting een generatorverbod in te stellen. Als de middelen beschikbaar zijn om aan de walstroom te gaan dan moet de generator uit!
  • Ondersteuning van innovatie in het varen op elektriciteit voor de binnenvaart, en het gebruik van waterstof en groene brandstoffen.
  • Doelstellingen die de gemeente nastreeft voor 2030: 90% van de roll-on roll-of, offshore, ferry’s, 100% van de cruiseschepen gebruikt walstroom, en dat geldt voor 90% van de grootste containerschepen.  Als de EU de ambities omhoog bijstelt doen wij dat ook.

 

Elektrificatie, aanlanding Wind op zee en energiebesparing industrie

De gemeente wil:  

  • Energiebesparing in de grote industrie in de haven aanjagen en opvolgen.
  • Infrastructuur en innovatie voor elektriciteit en stoom bevorderen.
  • Verdere inzet op aanlanding en landinfrastructuur bevorderen van grootschalige wind op zee voor de elektrificatie van het haven-industrieel complex (HIC) en de lokale productie van groene waterstof.
  • Infrastructuur en opslagcapaciteit op orde brengen van zowel elektriciteit als waterstofinfrastructuur.

Wat gaan we daarvoor doen?

Versnellen walstroom en stimuleren verduurzaming scheepvaart

  • Samen met het Havenbedrijf Rotterdam werken aan walstroomprojecten. De gemeente is aanjager voor de kades in stedelijk gebied. Oplossing van knelpunten, zowel in de ruimtelijke inrichting als financieel. Voor de kades in het havengebied is het Havenbedrijf Rotterdam de voortrekker en helpt de gemeente daarbij
  • Stimuleren van vergroening van de binnenvaart
  • We zorgen dat de grondstoffentransitie en de energietransitie in de haven zoveel mogelijk elkaar versterken.

 

Elektrificatie en energiebesparing industrie 

  • Rotterdam is onderdeel van het Groei door Reductie-project. Daarin krijgen bedrijven ambitieuze energiescans en monitoring van de voortgang die ze maken.
  • Samenwerking met DCMR en Deltalinqs voor kennisdeling op het gebied van energiebesparing. Verkenning van de mogelijkheden voor handhaving van de verplichting tot energiebesparing in de industrie.
  • De gemeente gaat in gesprek met Stedin, Havenbedrijf en Deltalinqs voor uitbreiding van de infrastructuur voor elektriciteit en stoom en waar nodig faciliteren we aanlanding van windparken op zee in de haven en op de tweede Maasvlakte.

Hoe meten we dat?

Rotterdam ondersteunt met innovaties de ambities van het Rijk voor de vermindering van uitstoot in 2030 voor de haven. Er komt een strakke monitoring van de plannen. De DCMR rekent de voortgang jaarlijks door. Ook komt er een jaarlijkse meting van de uitstoot van schadelijke stoffen voor het gehele Rotterdamse grondgebied.

Indicatoren

Nulmeting 2022

Realisatie

2023

Begroting

2024

Realisatie

2024

Raming

2025

Raming

2026

Raming

2027

Raming

2028

Walstroom 1 Geen walstroom aan de Park- Lloyd- en Wilhelminakade Geen 5x Lloydkade gerealiseerd Geen Cruiseterminal gerealiseerd      
Walstroom 2 0 van de 8 2 ligplaatsen offshore opgeleverd 4 van de 8 2 ligplaatsen offshore opgeleverd 8 van de 8      
Walstroom 3 0% van de plannen Voucherregeling gestart, 1 maatwerksubsidie verleend 50% van de plannen Voucherregeling gestart, 1 maatwerksubsidie verleend 100% van de plannen      

Toelichting indicatoren

In de uitwerking van het programma Energietransitie komt een concrete indicator op het jaarlijks aantal of de kwaliteit van de aangevraagde vergunningen in het Versnellingshuis.   

Specifieke versnelling van de aanleg van drie types walstroom, waarbij ook de inzet van Havenbedrijf Rotterdam en partijen in de haven essentieel is:   

Walstroom 1 

Eind 2026 zijn er aan stedelijke kades walstroomvoorzieningen voor zeeschepen gerealiseerd: een ligplaats voor een cruiseschip aan de Wilhelminakade, zes ligplaatsen aan de Parkkade, vijf ligplaatsen aan de Lloydkade;   

Walstroom 2 

Eind 2026 zijn er walstroomvoorzieningen gerealiseerd voor de grootste zeeschepen: drie ligplaatsen voor ‘deep sea’-containerschepen, drie ligplaatsen voor ferry’s en twee ligplaatsen voor offshore-schepen. Alle container- en ferryterminals moeten voor 2030 walstroomfaciliteiten hebben. Het is nog onzeker welke van deze vóór 2026 walstroom krijgen en welke tussen 2026 en 2030. De aantallen zijn ambitieus maar haalbaar.   

Walstroom 3 

Voor alle ligplaatsen in de Rotterdamse haven komt er een plan van aanpak voor de versnelling van walstroom voor 2024 tot 2030. Rotterdam stimuleert versnelling van de aanleg op verschillende manieren: 

  • beleid: we onderzoeken hoe een generatorverbod geïmplementeerd kan worden in de bestaande regelgeving. Hieruit volgt een voorstel om dit beleid te implementeren.
  • partijen die walstroom willen ontwikkelen worden krijgen extra advies en ondersteuning bij het complexe vergunningentraject.
  • inventarisatie en analyse van alle ligplaatsen in de haven 

  • selectie van ligplaatsen voor het eerste uitvoeringsplan  

  • en vervolgens uitgifte van vouchers voor quickscans, instelling van generatorverboden en nieuwe maatwerksubsidies.