Doel: Energietransitie gebouwde omgeving

Het doel van de energietransitie gebouwde omgeving is duurzame en toekomstbestendige wijken, woningen en gebouwen te realiseren. Alle gebouwen moeten in 2050 vrijwel CO2-neutraal zijn. De tussenstap is een stevige CO2-reductie in 2030. Dit gebeurt kosteneffectief en in samenhang met andere beleidsterreinen. Zoveel mogelijk wordt overlast voor bewoners en ondernemers vermeden. Daarom lopen de rioolvervanging en de energietransitie zoveel mogelijk samen.

Wat willen we bereiken?

Energiebesparing en verduurzaming van de woningvoorraad en andere gebouwen

  • Bestaande woningen: eigenaar-bewoners en vve's nemen duurzame energiebesparende maatregelen om hun woningen toekomstbestendig te maken. Het streven is dat er in 2028 geen corporatiewoningen en geen bezit van particuliere verhuurders een energielabel E, F en G heeft. Rotterdammers met krappe financiële mogelijkheden nemen kleine duurzame energiebesparende maatregelen met hulp van energieklussers.
  • Nieuwbouw: Rotterdam heeft een ambitieus nieuwbouwprogramma met flinke duurzame ambities. Met Duurzaamheid in Gebiedsontwikkeling (DGO) helpen we planteams en ontwikkelaars om Rotterdamse duurzaamheidsambities concreet in hun projectplannen op te nemen. Door duurzaamheid vanaf het begin in elk proces mee te laten nemen, blijft er bovendien tempo in de bouwopgave en wordt vertraging verderop in het proces voorkomen. De ontwikkelde Quickscan Duurzaamheid helpt hierbij.
  • Mkb-ruimtes, horecagelegenheden en andere gebouwen: 95% van de kantoren voldoet in 2025 aan de energie label C-verplichting. We ondersteunen het mkb met energiebesparende maatregelen.

 

Betaalbaarheid van de energietransitie en tegengaan energie armoede

De energietransitie moet betaalbaar zijn voor alle Rotterdammers. Alle Rotterdammers moeten kunnen meedoen Daarom ontzien we kwetsbare Rotterdammers bij maatregelen waarvoor bewoners moeten betalen. In het programma armoede, schuldhulpverlening, inburgering en samenleving staat meer informatie hierover.

 

Geen fossiele energie in woningvoorraad per 2050.

In 2026 heeft Rotterdam minder aardgasaansluitingen dan in 2022. We voeren de Rotterdamse Transitievisie Warmte (RTvW) uit. Voorwaarde hiervoor is dat er externe financiële middelen beschikbaar komen.

 

Faciliteren concernbrede en stadsbrede verduurzaming

Er komt een organisatiebrede en stadsbrede verduurzaming. Het doel is dat binnen heel Rotterdam, zowel in de stad als in de ambtelijke organisatie, alle duurzaamheidsambities als vanzelf meegaan in de normale werkzaamheden. Dit gebeurt nu al bij bijvoorbeeld gebiedsontwikkeling en inkoop van gemeente Rotterdam.

Wat gaan we daarvoor doen?

Energiebesparing en verduurzaming van de woningvoorraad en andere gebouwen

Bestaande woningen

  • Hulp aan actieve Rotterdammers die met duurzaamheid aan de slag willen gaan. De behoeftes zijn divers. Daarom komt er waar mogelijk maatwerk en vindt aansluiting plaats bij de ontwikkeling van Wijk aan Zet.
  • De gemeente promoot rijksregelingen en het Rotterdamse Energietransitiefonds. We blijven energietransitieleningen beschikbaar stellen voor Rotterdammers, vve’s, ondernemers, scholen en sportverenigingen die hun pand willen verduurzamen.  We maken dit zo toegankelijk mogelijk.
  • De gemeente maakt in 2023 inzichtelijk in welke buurten/wijken isoleren het leidende principe is en tot welk niveau, hiervoor voegen we ‘isolatiewaarden’ toe aan de bestaande WAT-kaart. We starten in 2024 ook met het werken aan een nieuwe WANNEER-kaart en wijkuitvoeringsplannen.
  • Vaststelling van de Rotterdamse norm voor energiebesparing. Deze norm zet de Standaard- & Streefwaarden om naar de Rotterdamse situatie.
  • De start in 2023 met wijkgerichte aanpakken voor isolatie, als het Rijk hiervoor geld beschikbaar stelt.
  • Voortzetting van VvE-010 als hét adviesloket voor vve’s die aan de slag willen met het onderhoud en verduurzaming van hun gebouw.
  • De gemeente maakt in 2023 prestatieafspraken met woningcorporaties. Hierin is duurzaamheid een belangrijk onderdeel.

Nieuwbouw

  • Concreet duurzaamheidsadvies helpt bij de verduurzaming van nieuwbouw, vanaf het eerste begin van de gebiedsontwikkelingen. Projectteams en ontwikkelaars krijgen instrumenten om zelf met duurzaamheid aan de slag te gaan.
  • De gemeente heeft een Quickscan gelanceerd waarmee iemand in 5 minuten en 4 stappen een duurzaam advies op hoofdlijnen krijgt voor een bouwproject.

Mkb ruimtes, horeca gelegenheden en andere gebouwen

  • Sinds 1 januari 2023 moeten kantoorpanden minimaal energie label C hebben. In 2022 en 2023 is vooral ingezet op informatievoorziening en ondersteuning van vastgoedeigenaren. In 2024 en 2025 werkt de gemeente vooral aan handhaving.
  • We bieden alle ondernemers in het midden- en kleinbedrijf in de stad, inclusief de horeca, energiescans. Deze geven inzicht in de meest effectieve aanpassingen om de energierekening te verlagen, inzicht in praktische hulp voor de uitvoering van kleine maatregelen en inzicht in subsidies die helpen verduurzaming van panden en bedrijventerrein te realiseren. Ook in 2024 zijn Duurzaamheidsvouchers voor MKB-ondernemers weer beschikbaar. Specifiek voor de detailhandel loopt het Klus & Coach traject in winkelgebieden. 
  • Ondernemersverenigingen krijgen hulp met een aanpak op bedrijventerreinen om collectieve energiemaatregelen te kunnen uitvoeren. Het gaat om praktische kennis en hulp bij het benutten van subsidies van provincie, Rijk en regio.

 

Betaalbaarheid van de energietransitie en tegengaan energiearmoede

  • Bij hulp om de woning energiezuiniger te maken, biedt de gemeente praktische, gratis hulp aan Rotterdammers die financieel krap zitten. Het gaat om energiebesparende producten en hulp bij de installatie hiervan, door de inzet van energieklussers. Daaronder zijn mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
  • We trekken samen op met woningcorporaties, aangezien 70% van de Rotterdammers met energiearmoede bij één van de corporaties een woning huurt.
  • We bieden extra subsidie aan vve’s met appartementen met een lage Waardering Onroerende Zaken (WOZ-waarde)

 

Geen fossiele energie in de woningvoorraad in 2050

  • Bestaande pilots voor aardgasvrije gebieden maakt de gemeente af, waarbij we doorgaan met de acties om lokale banen te creëren volgens het leerwerkakkoord.  Er komen gesprekken met het Rijk en met ‘Europa’ over een betaalbaar aanbod.
  • 17.500 Rotterdammers zijn op het warmtenet aangesloten, maar koken nog op gas. Hierdoor betalen zij dubbel vastrecht. Zij krijgen informatie over elektrisch koken. We reserveren ruimte voor een toekomstig warmtenet bij projecten waar een start met aardgasvrij maken nog niet mogelijk is.
  • De gemeente maakt voor Rotterdammers helder wanneer ze wat ze moeten doen om hun woning goed te isoleren en aardgasvrij te maken. Dit doen we via de Rotterdamse Transitievisie Warmte. De komende jaren gaat de gemeente aan de slag met de invoering van de Wet gemeentelijk instrumentarium warmtetransitie en de Wet collectieve warmtevoorziening. De inwerkingtreding van deze wetten is voorzien op respectievelijk 1 januari 2024 en 1 juli 2024. Tijdig herijken we dan ook de Rotterdamse Transitievisie Warmte, zodat deze in lijn is met de nieuwe wetgeving en met de Omgevingswet
  • We starten nieuwe gebiedsaanpakken als er voldoende extern geld beschikbaar is en we een betaalbaar aanbod aan gebouweigenaren kunnen doen. Zo moeten alle bewoners kunnen profiteren van duurzame warmte.

 

Faciliteren concernbrede en stadsbrede verduurzaming

  • We jagen organisatiebreed verduurzamingsinitiatieven aan. Inhoudelijk leggen we hiervoor verantwoording af via de paragraaf klimaat.
  • We zetten extra in op effectieve lobby, om de kans op het verkrijgen van rijks- of EU-subsidies voor duurzaamheidsprojecten nog verder te vergroten.

Hoe meten we dat?

Indicatoren

Realisatie

2022

Realisatie

2023

Begroting

2024

Realisatie

2024

Raming

2025

Raming

2026

Raming

2027

Raming

2028

Drie gebiedsgerichte aanpakken isolatie gestart in 2023    6 n.t.b. 6 aanpakken
gestart
       
Per jaar traject advies & ondersteuning verduurzaming voor 30 grote VvE's en 20 kleine VvE's

Groot: 23 gestart

Klein: 38
gestart

Groot: 35 gestart Klein: 17
gestart
Groot: 60 Klein: 40 Bekend
zomer
2024
Groot: 90 Klein: 60 Groot: 120 Klein: 80    
Energielabel van 8.358 corporatiewoningen met E, F, of G-label verbeterd in 202.   Geen gegevens  


 

Prestatie-
afspraken:
3.600 E, F en G labels
weggewerkt
    8.358 (in 2028)
Aantal huis-aan-huis bezoeken van energieklussers   8.000

 

12.000 n.t.b.  n.t.b.  n.t.b.  n.t.b. 
Afname aantal aardgasaansluitingen en aantal WEQ dat aardgasvrij is gemaakt (gebruikt geen aardgas meer voor koken, verwarming en bereiding van warm tapwater)  Nulmeting Cijfers bekend Q2 2024       10.000*    
Afname aardgasgebruik stad in m3 Nulmeting Cijfers bekend Q2 2024 -15% t.o.v. 2021   -20% t.o.v. 2021 -25% t.o.v. 2021 -25% t.o.v. 2021* .

Toelichting indicatoren

De streefwaarden zijn afhankelijk van het beschikbare geld voor de gebiedsaanpakken.