Overzicht baten en lasten

Overzicht van baten en lasten Bestaande stadRealisatie
2023
Begroting
2024
Raming
2025
Raming
2026
Raming
2027
Raming
2028
Baten exclusief reserves183.585158.638137.268116.335121.078121.078

Bijdragen rijk en medeoverheden 3.918 68 0 0 0 0
Financieringsbaten 612 0 0 0 0 0
Overige opbrengsten derden 177.755 158.395 137.207 116.274 121.016 121.016
Overige baten 1.300 176 61 61 61 61
Lasten exclusief reserves159.644177.920168.748141.018140.769137.312

Apparaatslasten 46.702 52.925 53.527 52.961 52.961 52.961
Inhuur 8.067 4.698 5.494 4.963 4.963 4.963
Overige apparaatslasten 815 866 955 955 955 955
Personeel 37.820 47.361 47.078 47.043 47.043 47.043
Overige verrekeningen -113.755 -127.871 -131.195 -132.178 -142.697 -150.999
Overige verrekeningen -113.755 -127.871 -131.195 -132.178 -142.697 -150.999
Programmalasten 226.697 252.866 246.416 220.235 230.504 235.351
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 121.888 139.657 106.619 92.942 97.689 100.322
Kapitaallasten 85.410 88.175 112.986 102.172 106.314 111.685
Overige programmalasten 16.745 20.593 18.425 17.984 17.955 17.958
Subsidies en inkomensoverdrachten 2.654 4.441 8.386 7.136 8.546 5.386
Saldo voor vpb en reserveringen 23.941 -19.281 -31.480 -24.683 -19.691 -16.235
Vennootschapsbelasting27.8842.6533.0472.1213.1393.139

Saldo voor reserveringen -3.943 -21.934 -34.527 -26.804 -22.830 -19.374
Reserves15.31823.98317.27011.80915.6396.822

Onttrekking reserves 18.267 27.683 20.970 15.509 15.839 7.022
Toevoeging reserves 3.700 3.700 3.700 3.700 200 200
Vrijval reserves 752 0 0 0 0 0
Saldo 11.375 2.048 -17.257 -14.995 -7.191 -12.551

Toelichting overzicht baten en lasten

Baten
De baten bestaan uit aangevraagde omgevingsvergunningen, kosten die in rekening worden gebracht voor ontmanteling hennepkwekerijen. Ook zijn er baten door uitvoering van onderhoud aan panden, inkomsten uit huur en de verkoopopbrengsten van vastgoed (dat na 2026 afloopt), brandstofverkooppunten en reclamecontracten.

 

Lasten
De lasten bestaan uit personele inzet, kosten ten behoeve van de exploitatie van onroerend goed zoals onderhoud, beheerkosten en eigenaarslasten (zakelijke lasten en verzekeringen), verkoopkosten (taxaties, kosten verkoop gereedmaken) en afboekingen van de boekwaarde van het verkochte vastgoed. De lasten vloeien verder voort uit de uitvoering van diverse activiteiten en projecten voor omgevingsvergunningen, bestemmingsplannen, inspectie, toezicht, woningverbeteringen en ontmanteling van hennepkwekerijen. Ook vindt onder de Overige verrekeningen de doorbelasting van de kostprijsdekkende huur naar de beleidsprogramma’s plaats, zoals Onderwijs, Stedelijke ontwikkeling, Cultuur, Sport en Recreatie.

 

Reserves
De mutaties op de reserves hebben voor de toevoegingen betrekking op het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ). De onttrekkingen aan de bestemmingsreserves worden ingezet voor NPRZ, Rivièrahal Blijdorp, Wabo-leges (Wabo  = Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) en de vanuit 2023 (en eerder) doorgeschoven onderhoudswerkzaamheden vastgoed.

 

Meerjarig verloop
Het meerjarige beeld liet aan de batenkant voor 2023 een uitschieter zien van de Wabo-leges; vlak vóór overgang van de omgevingswet kwamen nog veel bouwaanvragen binnen.
Vanaf 2025 nemen de baten en lasten af. Dit is te verklaren door het bijna volledig wegvallen van verkoopopbrengsten vastgoed en de hiermee samenhangende afschrijving van boekwaardes van vastgoedobjecten. Ook de Wabo-leges vlakken wat af na de piek van 2023.

Programma en Rotterdamse taakvelden

Saldo programma/taakveldBegroting
2024
Raming
2025
Raming
2026
Raming
2027
Raming
2028
Bestaande stad2.048-17.257-14.995-7.191-12.551
Beheer overige gebouwen en gronden 20.259 483 3.557 11.325 5.964
Cultureel erfgoed - Monumenten -1.517 -1.517 -1.517 -1.517 -1.517
Verkeer en vervoer - Ontwikkeling 441 441 441 441 441
Wonen en bouwen -17.135 -16.664 -17.477 -17.439 -17.439
Beheer overige gebouwen en gronden 20.259 483 3.557 11.325 5.964
Cultureel erfgoed - Monumenten -1.517 -1.517 -1.517 -1.517 -1.517
Verkeer en vervoer - Ontwikkeling 441 441 441 441 441
Wonen en bouwen -17.135 -16.664 -17.477 -17.439 -17.439

Financiële bijstellingen

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Bijstellingen Bestaande stadBegroting
2024
Raming
2025
Raming
2026
Raming
2027
Raming
2028
Oorspronkelijke begroting 2024 -102 -15.260 -16.345 -17.024 -17.024
Bijstellingen Eerste Herziening / Voorjaarsnota 2024 2.151 -1.997 1.350 9.833 4.472
Incidenteel onderhoudsbudget vastgoed Bezuinigingen/Taakstellingen 0 115 115 115 115
Kiezen voor Rotterdam 2024 Bezuinigingen/Taakstellingen 451 0 0 0 0
Actualisatie kapitaallasten Ramingsbijstellingen onvermijdelijk 5.074 1.233 2.660 12.161 6.800
Actualisatie verkoopportefeuille Ramingsbijstellingen onvermijdelijk -412 -1.090 0 0 0
Actualisatie verkoopportefeuille: Maria Wesselingstraat 8 Ramingsbijstellingen onvermijdelijk -494 0 0 0 0
Compensatie huuropbrengsten volkstuinen Ramingsbijstellingen onvermijdelijk 0 0 0 0 0
Impact invoering Omgevingswet Ramingsbijstellingen onvermijdelijk -370 -1.170 -1.170 -1.170 -1.170
Vennootschapsbelasting Ramingsbijstellingen onvermijdelijk -2.653 -3.047 -2.121 -3.139 -3.139
Handhaven opkoopbescherming Ramingsbijstellingen vermijdbaar -85 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Duurzaamheidstransitiebudget Reserves 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Groot onderhoud (MJOP) Reserves 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Nationaal Programma Rotterdam Zuid Reserves 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Rivierahal Blijdorp Reserves 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Rotterdamse Investeringsmotor Reserves 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve WABO-leges Reserves -6 8 0 0 0
Europese richtlijn energieprestatie gebouwen (EPBD III) Taakmutaties -36 -37 -35 -35 -35
Technische wijzigingen Technische wijzigingen 683 1.990 1.901 1.901 1.901
Begroting na wijzigingen 2.048 -17.257 -14.995 -7.191 -12.551

Toelichting financiële bijstellingen

Incidenteel onderhoudsbudget vastgoed
In de begroting is een budget van € 2,3 mln opgenomen voor incidenteel onderhoud.  Incidenteel onderhoud heeft betrekking op onderhoud in het kader van veiligheid, schadeherstel, flora en fauna/buitenruimten en nieuwe/herziene wetgeving. Dit budget wordt vanaf 2025 met € 115.000 verlaagd.

 

Kiezen voor Rotterdam 2024
Een onderdeel van de Voorjaarsnota 2023 is de Organisatieopgave. Het gaat hierbij om een besparing op de gemeentelijke organisatie van € 150 mln van 2024 tot en met 2027. De Organisatieopgave noemen we nu Kiezen voor Rotterdam. De besparing voor 2024 bedraagt € 20 mln en is nu verdeeld over de begrotingsprogramma's. Daarbij is ook het voorstel een bestemmingsreserve te vormen voor frictiekosten van € 2 mln. Een uitgebreide toelichting staat in de paragraaf Bedrijfsvoering.

 

Actualisatie kapitaallasten
De afschrijvingen en rente op investeringen vormen de kapitaallasten. De kapitaallasten zijn aangepast vanwege nieuwe en bijgestelde investeringskredieten en de geactualiseerde ramingen per jaarschijf. In de paragraaf Investeringen is een gedetailleerd overzicht opgenomen van deze aanpassingen.

 

Actualisatie verkoopportefeuille
Het opnieuw beoordelen van de verkoopportefeuille leidt tot een latere verkoop van panden dan gepland. De financiële gevolgen zijn hier verwerkt.

 

Compensatie huuropbrengsten volkstuinen
Aan de volkstuinverenigingen is de afgelopen jaren geen kostendekkende huur in rekening gebracht. Hier wordt stapsgewijs naartoe gewerkt. Voor 2024 worden gederfde huuropbrengsten op dit programma voor € 1,2 mln gecompenseerd. In dit programma worden minder huurbaten gerealiseerd, wat wordt gecompenseerd door een bijdrage uit het programma Sport en recreatie. voor dit programma is het saldo-effect daarom € 0.

 

Impact invoering Omgevingswet
Door de invoering van de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) is een knelpunt ontstaan. Een deel van de voorheen uit leges gefinancierde werkzaamheden is nu financieel niet meer gedekt. Het Rijk compenseert de gemeenten hiervoor gedeeltelijk. De uitvoering van de wettelijke taken kwam hierdoor in het gedrang. Vanaf 2025 is voor het knelpunt € 800.000 en voor de werkzaamheden van de Veiligheidsregio Rotterdam € 370.000 structureel beschikbaar gesteld.

 

Vennootschapsbelasting
In 2016 is de vennootschapsbelasting (vpb) voor gemeenten ingegaan. Rotterdam was van mening dat zij niet vpb-plichtig is voor wat betreft de activiteiten Reclame en Veiling brandstofverkooppunten. In de Begroting 2024 zijn deze lasten daarom niet opgenomen. De rijksbelastingdienst (RBD) heeft als standpunt dat deze activiteiten wel onder de vpb-plicht vallen. In 2022 is dit voor de rechter geweest. De uitkomst was negatief voor de gemeente. Gemeente Rotterdam heeft hoger beroep aangetekend, maar is in 2023 opnieuw in het ongelijk gesteld. Op grond hiervan zijn de vanaf 2024 verwachte vpb-lasten in de begroting opgenomen. Er volgt nog cassatie, maar de kans op succes wordt als laag ingeschat.

 

Actualisatie verkoopportefeuille: Maria Wesselingstraat 8
Dit pand is van de verkooplijst afgehaald (zie ook kopje "actualisatie verkoopportefeuille").

 

Handhaven opkoopbescherming
In 2024 is € 85.000 beschikbaar gesteld voor het handhaven van opkoopbescherming in het kader van Goed huren en Verhuren.

 

Bestemmingsreserve Duurzaamheidstransitiebudget
De begrote kosten die uit deze bestemmingsreserve worden gefinancierd, zijn geactualiseerd. Het gaat om projecten in het kader van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ). In 2024 is € 400.000 meer nodig, en in 2025 € 300.000. Omdat de lasten en de onttrekking aan de reserve worden begroot is de bijstelling per saldo € 0.

 

Bestemmingsreserve Groot onderhoud (MJOP)
De uit 2023 (en eerder) doorgeschoven onderhoudsmiddelen van € 7,5 mln zijn opgenomen in de bestemmingsreserve. In 2024 zet de gemeente deze volledig in voor uitvoering van het doorgeschoven onderhoud. Omdat de lasten en de onttrekking aan de reserve worden begroot is de bijstelling per saldo € 0.

 

Bestemmingsreserve Nationaal Programma Rotterdam Zuid
De kosten en bijbehorende onttrekking aan de bestemmingsreserve voor NPRZ zijn in overeenstemming gebracht met de huidige projectbegroting. Omdat de lasten en de onttrekking aan de reserve worden begroot is de bijstelling per saldo € 0.

 

Bestemmingsreserve Rivièrahal Blijdorp
De begrote kosten die uit deze bestemmingsreserve worden gefinancierd, zijn geactualiseerd met € 900.000 voor 2024. Omdat de lasten en de onttrekking aan de reserve worden begroot is de bijstelling per saldo € 0.

 

Bestemmingsreserve Rotterdamse Investeringsmotor
Het leegstandsbeheer Katoenveem wordt gefinancierd uit de Rotterdamse Investeringsmotor. In totaal is hiervoor € 1,4 mln beschikbaar. Het resterend budget van € 581.000 is gelijkelijk over de jaren 2024 tot en met 2028 verdeeld. Omdat de lasten en de onttrekking aan de reserve worden begroot is de bijstelling per saldo € 0.

 

Bestemmingsreserve Wabo-leges
De bestemmingsreserve Wabo-leges is ingesteld voor de behandelkosten van de ingediende bouwplannen in 2021. Deze kosten worden over een langere periode gerealiseerd. In 2024 is € 137.000 uit deze bestemmingsreserve nodig; in 2025 € 600.000. Omdat de lasten en de onttrekking aan de reserve worden begroot is de bijstelling per saldo € 0.

 

Europese richtlijn energieprestatie gebouwen (EPBD III)
Het Rijk heeft via het gemeentefonds structureel afgerond € 35.000 per jaar beschikbaar gesteld voor uitvoering van deze richtlijn.

 

Technische wijzigingen
In dit programma zijn er diverse technische wijzigingen. Het gaat om de volgende wijzigingen:

  • Ook in 2024 is vanuit de Goede Groei middelen (- € 500.000) beschikbaar voor de wateropgave.
  • Bezuinigingen programma Bestaande Stad: Het gaat om een herverdeling van eerdere bezuinigingen (€ 738.000 in 2024 tot € 710.000 in 2028) (voor de verdeling van taakstellingen). Samen met eerdere taakstellingen is de totale bezuinigingsopgave € 2,1 mln. Onderdeel hiervan  is een besparing van € 915.000 op het budget Goed Huren en Verhuren.
  • In de eerste maanden van dit jaar is een herstelactie van de formatie uitgevoerd. Met deze herstelactie is de formatie in lijn gebracht met de ambtelijke bezetting die nodig is voor het realiseren van de opgaven. Doel hiervan is een goed startpunt te hebben voor de organisatie-opgave Kiezen voor Rotterdam. Structureel zijn 37 formatieplaatsen toegevoegd. Voor het grootste deel is de inwerkingtreding van de Omgevingswet en de Wet goed verhuurderschap hiervan de oorzaak. De gemeente is namelijk verplicht deze nieuwe wettelijke taken uit te voeren. Daarnaast zijn er nog 14 tijdelijke formatieplaatsen toegevoegd.
    Dekking van zowel de structurele als de tijdelijke formatie-uitbreiding kwam voor het grootste deel al uit het programma Bestaande Stad (door toegekende Rijksgelden, beschikbaar gesteld budget uit voorjaarsnota 2023 en tijdelijke NPRZ-middelen).
    Per saldo is de mutatie op dit programma € 441.000 in 2024, € 534.000 in 2025 en € 443.000 vanaf 2026.
  • Werkpakket: In de jaarschijven 2024-2028 is de capaciteitsplanning geactualiseerd. Deze capaciteitsplanning is een verschuiving van de urenverantwoording binnen de programma's Stedelijke Ontwikkeling, Bestaande Stad, Economische ontwikkeling en Energietransitie (van € 88.000 in 2024 tot € 774.000 structureel)
  • Diverse kleine technische wijzigingen ( - € 85.000 in 2024 tot - € 25.000 in 2028).