Kiezen voor Rotterdam is de bezuinigingsopgave voor de organisatie. Deze is gekoppeld aan een organisatieontwikkeling. De opgave bedraagt € 150 miljoen over de jaren 2024 – 2027, volgens de besluitvorming bij de voorjaarsnota 2023.

De organisatieopgave is uitgewerkt in een programma dat onder meer moet leiden tot een krimp in het personeel van 570 voltijdsbanen (fte). Het uitgangspunt is dat er geen gedwongen ontslagen vallen.

Achtergrond

De ambtelijke leiding ontwikkelt de organisatie verder naar een kleinere slagvaardige organisatie. Die organisatie moet efficiënter en effectiever werken, en zaken slimmer en handiger oppakken. Het is een toekomstbestendige, flexibele organisatie die werkt aan de actuele opgaves van de stad. Groei van de organisatie is niet langer de oplossing om nieuwe uitdagingen het hoofd te bieden. Het beschikbare geld is schaars; scherpe keuzes zijn daardoor noodzakelijk. Dit betekent dat bestuur en organisatie bewust kiezen waar de organisatie wel of niet, en meer of minder op inzet.

Voor de opdracht die het bestuur in de voorjaarsnota 2023 aan de organisatie gaf, gelden vier randvoorwaarden:

1. De opgave gaat zo min mogelijk ten koste van de dienstverlening aan de stad.
2. Keuzes maken op basis van inhoud.
3. Kijken naar de verhouding tussen ‘lijn’ en ‘staf’.
4. Bij uitvoering geldt alleen het criterium efficiëntie.

Het wijzigen van het bestuurlijk bestel blijft buiten beschouwing.

Invulling

De uitwerking van de organisatieopgave is gedaan aan de hand van deze 4 uitgangspunten. Daarnaast werkt de organisatie nog sterker als één concern die Rotterdammers centraal zet en de talenten van de medewerkers zo goed mogelijk benut.

In vier ‘sporen’ is gewerkt aan een kwalitatief betere en goedkopere – en dus efficiëntere – organisatie.

Dit leidt in de voorjaarsnota tot het onderstaande beeld voor de organisatieopgave:

1. Staf en lijn: betere verhoudingen

Het gemeentelijk takenpakket is scherp in kaart gebracht. Er is goed inzicht in de beschikbare capaciteit. Dit biedt de mogelijkheid om betere keuzes te maken in de bedrijfsvoering van de organisatie.

Het doel is een betere balans in de verhouding tussen ‘lijn’ en ‘staf’, oftewel de verhouding tussen dat wat de organisatie direct doet voor Rotterdam en de ondersteunende taken. Momenteel is de bedrijfsvoering groot in verhouding tot de rest van de organisatie. Daarom vindt er krimp in de bedrijfsvoering plaats van 420 formatieplaatsen (fte) van 2025 tot 2027. Dat is de grootste opgave uit het programma Kiezen voor Rotterdam.

Het verantwoordelijk management stuurt nu strakker op de omvang van de bedrijfsvoering. De ondersteuning en het ‘primaire proces’ bepalen samen de prioriteiten. Samen werken ze plannen uit om de besparingsopgave te realiseren.

2. Dienstverlening en werk in de wijk: beter voor de Rotterdammers

Goede dienstverlening aan Rotterdammers staat voorop. De organisatie daarvan kan slimmer, beter en efficiënter, zonder de kwaliteit aan te tasten. Het moet mogelijk zijn dit te realiseren met 100 fte minder medewerkers: 50 binnen de dienstverlening en 50 bij wijkgericht werken. Bijvoorbeeld door locaties in de wijken efficienter te benutten of door kanaalsturing bij dienstverlening nog efficienter in te richten waardoor vragen, meldingen en klachten van Rotterdammers nog beter en sneller afgehandeld worden.

3. Strategie, beleid en onderzoek: vanuit één concerngedachte

De centrale strategische functie van de gemeentelijke organisatie richt zich op een gemeentebrede agenda. Die vindt zijn basis in het coalitieakkoord en de langetermijnopgaven voor de stad. Aan de agenda wordt een financiële raming toegevoegd.

Agenda en raming geven richting aan de beleidsontwikkelingen in de verschillende organisatieonderdelen. Dat maakt een besparing in beleidsfuncties mogelijk van 50 fte.

De gemeentebrede agenda krijgt een koppeling met de centrale onderzoeksagenda. De verwachting is dat hierdoor gemeentelijke onderzoeken effectiever zijn.

4. Topstructuur organisatie

De organisatieontwikkeling leidt tot een bezinning op de vraag of de huidige gemeentelijke topstructuur nog past bij de ‘eenconcerngedachte’. Die bezinning heeft ertoe geleid dat de ambtelijke top (‘concerndirectie’) zich nadrukkelijker richt op strategische onderwerpen. Het gaat vooral om opgaves voor Rotterdam waar de verschillende organisatieonderdelen samen aan werken en om de nieuwe gemeentebrede agenda. In de eerste helft van 2024 vallen er beslissingen over het gewenste organisatiemodel. Dat model moet geschikt zijn voor de complexe opgaven voor Rotterdam én leiden tot een kleinere, efficiëntere organisatie.

Financiële verwerking

De besparingsopgave is bij de voorjaarsnota 2023 verwerkt onder het programma Algemene Middelen. Voor 2024 bedraagt de besparing € 20 mln, waarvan € 0,8 mln reeds was verwerkt binnen programma Overhead. Het resterende deel wordt bij de 1e herziening vanuit het programma Algemene Middelen verdeeld over de begrotingsprogramma's. Hierbij wordt tevens een bestemmingreserve van ca € 2,1 mln gevormd voor programma- en frictiekosten. Een overzicht van de verschillende mutaties is hier te vinden. De jaarschijven 2025 (€ 25 mln), 2026 (€ 55 mln) en 2027 ev (€ 50 mln) worden bij de begroting 2025 verder verdeeld.