Jaarstukken 2021

Met nieuwe energie bouwen aan de stad van morgen

Economische zaken Pagina 44

Economische zaken

Het programma Economische zaken is gericht op het versterken van de Rotterdamse economie door een betere samenwerking tussen overheid, onderwijs en bedrijfsleven, met focus op toekomstbestendige economische structuur en hoogwaardig vestigingsklimaat. Het programma bestaat uit de taakvelden Economie en Markten. Bij het programma zijn als partners onderwijsinstellingen, ondernemers- en werkgevers(organisaties) betrokken. Ook een concernbrede inzet is nodig om te werken aan herstel en vernieuwing van de economie.

TAAKVELD 1

Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen - Economie

Dit taakveld bevat de op bedrijven en ondernemers gerichte ondersteuning en dienstverlening zoals het bedrijvenloket, het ondernemersloket, het stimuleren van en onderwijs aan startende ondernemers, het aantrekken en faciliteren van nieuwe bedrijven, het bieden van financiële steunregelingen voor bedrijven en de Bedrijven InvesteringsZones (BIZ-)bijdrage.

TAAKVELD 2

Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen - Markten

Het realiseren van voor bezoekers en marktvergunninghouders aantrekkelijke Rotterdamse warenmarkten.

TAAKVELD 3

Economische ontwikkeling

Dit taakveld betreft het versterken van de economische bedrijvigheid door:

Een duurzame en veerkrachtige economie door vanuit de transitiepaden te werken aan cruciale en kansrijke sectoren in de stad

Een transitie naar een nieuwe economie voor Rotterdam: digitaal, circulair en gebruik makend van duurzaam opgewekte energie

Transformatie van haven en stad. Rotterdam wordt de innoverende maritieme hoofdstad

Herstel en ontwikkeling van een aantrekkelijke stad en vestigingsklimaat

Invulling van de digitale randvoorwaarden waardoor de transitie naar de nieuwe economie kan worden gerealiseerd

TAAKVELD 4

Economische promotie

Dit taakveld bevat activiteiten met als doel het "op de kaart zetten" van de gemeente, waaronder; promotionele activiteiten gericht op het aantrekken van nieuwe bedrijvigheid en nieuwe werkers, het aantrekken van overige instellingen ter versterking van het profiel van de gemeente, investeren in bovenlokale, regionale, landelijke en internationale kennis- en economische relatienetwerken, promotie van toerisme, beurzen en jaarmarkten en Citymarketing inclusief vermakelijkhedenretributies.

Het programma Economische zaken beoogt een sterke Rotterdamse economie door een betere samenwerking van overheid, onderwijs en bedrijfsleven, gericht op een sterkere economische structuur en een grotere arbeidsmarkt. Het programma bestaat uit de taakvelden Economie en Markten. Bij het programma zijn als partners onderwijsinstellingen, ondernemers- en werkgevers(organisaties) betrokken. Als gevolg van economische impact van corona zal voor deze ambitie ook in 2022 een andere, concernbrede inzet nodig blijven zijn. Deze inzet is gericht op herstel en vernieuwing van de Rotterdamse economie.

BBV-indicatoren

Beschrijving BBV-indicatorEenheid  Bron
Functiemenging % Streefwaarde N.v.t. LISA
Realisatie 55,4% (2020)
Vestigingen (van bedrijven) Aantal per 1.000 inwoners in de leeftijd van 15 t/m 64 jaar Streefwaarde N.v.t. LISA
Realisatie 142,0 (2020)
Meer informatie over de BBV-indicatoren is te vinden op www.waarstaatjegemeente.nl

Toelichting BBV-indicatoren

Functiemenging:
De functiemenging geeft de verhouding weer tussen wonen en werken. De economie, vestigingen/ arbeidsplaatsen is harder gestegen dan het aantal woningen/inwoners.

Vestiging van bedrijven:
Het aantal banen per 1.000 inwoners ligt hoger dan het landelijk gemiddelde, echter het aantal vestigingen van bedrijven is lager dan het gemiddelde in Nederland. Dit wordt verklaard doordat Rotterdam bovengemiddeld veel grote bedrijven kent.

Recentere cijfers dan 2020 over functiemenging en vestiging van bedrijven zijn nog niet bekend.

Wat heeft het gekost?

Overzicht van baten en lasten Economische zakenOorspronkelijke
begroting
2021
Bijgestelde begroting 2021Realisatie
2021
Afwijking
Baten exclusief reserves3.0212.5642.363-201

Bijdragen rijk en medeoverheden 254 511 748 237
Overige opbrengsten derden 2.768 2.053 1.616 -438
Overige baten 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves37.12637.08532.455-4.631

Apparaatslasten 7.820 8.874 8.648 -227
Inhuur 253 749 464 -285
Overige apparaatslasten 143 164 104 -60
Personeel 7.424 7.962 8.079 117
Intern resultaat 2.436 2.452 3.021 570
Intern resultaat 2.436 2.452 3.021 570
Programmalasten 26.870 25.759 20.786 -4.974
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 16.017 12.776 8.409 -4.367
Kapitaallasten 96 124 123 -1
Overige programmalasten 85 85 23 -62
Salariskosten WSW en WIW 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 10.671 12.774 12.231 -543
Saldo voor vpb en reserveringen -34.105 -34.521 -30.091 4.430
Saldo voor reserveringen -34.105 -34.521 -30.091 4.430
Reserves3.8282.3261.502-824

Onttrekking reserves 3.828 2.776 1.952 -824
Toevoeging reserves 0 450 450 0
Saldo -30.276 -32.195 -28.590 3.606

Toelichting overzicht baten en lasten

Overzicht afwijkingen programmaAfwijking batenAfwijking lastenAfwijking reservesAfwijking saldo
1. Diverse afwijkingen (SB) 76 -158 0 234
2. Maakindustrie 0 - 634 0 634
3. Taskforce/Vitale kerngebieden 0 - 581 0 581
4. Levendige Stad 0 - 407 0 407
5. MKB, Digitalisering, Innovatie 0 - 566 0 566
6. Flexibele Schil 0 - 525 0 525
7. Uitvoeringsplan Energietransitie 0 - 277 - 564 -287
8. Diverse afwijkingen (SO) - 277 - 1.483 - 260 946
Totaal afwijkingen - 201 - 4.631 - 824 3.606

Het saldo van dit programma bedraagt € 3,6 mln voordelig. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn:

 

1. Diverse afwijkingen (SB)
Kleine afwijkingen op diverse budgetten van markten hebben geleid tot een voordeel van € 234.

 

2. Maakindustrie
De middelen zijn bedoeld om locaties in de Spaanse Polder geschikt te maken voor het vestigen of doorgroeien van maakbedrijven. Gebleken is dat er minder animo was bij maakbedrijven om zich te vestigen in de Spaanse Polder of Merwe4haven dan vooraf gedacht op basis van eerdere signalen uit het netwerk. Dit heeft geleid tot temporisering en een onderschrijding van € 634.

 

3. Taskforce/Vitale kerngebieden
Voor de realisatie/aanpak in de gebieden is sprake van een grote afhankelijkheid van externe partners (ondernemers en vastgoedeigenaren). Het heeft langer geduurd dan verwacht om tot gezamenlijke stappen te komen voor een gebiedsgerichte aanpak in een aantal winkelstraten in samenwerking met ondernemers en vastgoedeigenaren. In 2021 is vooral ingezet op organiseren en aanjagen van de samenwerking. Dit heeft geleid tot een onderschrijding van € 581.

 

4. Levendige Stad
Door corona-maatregelen zijn projecten en evenementen niet doorgegaan of uitgesteld, er was sprake van langere bestel- en levertijden en diverse projecten hadden meer ontwikkeltijd nodig, mede door personele krapte. Dit heeft geleid tot een onderschrijding van € 407.

 

5. MKB, Digitalisering, Innovatie
Door de beperkende maatregelen door corona konden projecten in de stad met ondernemers geen doorgang vinden en zijn evenementen niet doorgegaan of uitgesteld voor MKB, Innovatie, Digitalisering en Internationalisering. Dit heeft geresulteerd in een onderschrijding van € 566.

 

6. Flexibele schil
Gedurende het jaar is budget vrijgemaakt ter vorming van een flexibele schil om extra werkzaamheden op te kunnen pakken. Door latere instroom van personeel is aanspraak op dit budget niet nodig gebleken. Dit heeft geleid tot een voordeel van € 525.

 

7. Uitvoeringsplan Energietransitie
Door de corona crisis hebben sommige projecten vertraging opgelopen en/of was sprake van jaar overstijgende subsidies. Voorbeelden hiervan zijn Biondoil2, Bleekaarde en Selectieve Plastic extractie. Dit heeft geleid tot een lagere onttrekking. Daarnaast zijn de lasten van project Smart Energy Systems deels verwerkt op programma van Economie, terwijl deze begroot waren op programma Stedelijk Inrichting en Ontwikkeling. Dit heeft op dit programma geleid tot een nadeel van € 287.

 

8. Diverse afwijkingen (SO)
Op diverse budgetten zijn kleinere afwijkingen die leiden tot een voordeel van € 946.

Omschrijving programma

Wie fijn wil wonen en werken is gebaat bij een stad die zich aanpast aan de nieuwe ontwikkelingen in de economie. Een stad die ook ruimte blijft bieden voor voldoende plekken om te werken en ondernemen, zodat Rotterdam een inclusieve woon-werkstad blijft. Want elke Rotterdammer verdient een kans om zich door werk te ontwikkelen.

2020 en 2021 stonden in het teken van de coronacrisis. De coronacrisis heeft grote impact op de Rotterdamse economie. Het ondernemersklimaat is zwaar aangetast en daarmee staat toekomstige economische groei onder druk. De gevolgen voor de Rotterdamse economie zijn fors. Deze verschillen per sector, maar onder meer de horeca, toerisme, de petrochemische industrie, de culturele sector, het maritieme cluster en de specifieke bedrijfsgroepen ZZP’ers, sociaal ondernemers en start-ups & scale ups ondervinden nadelige gevolgen van de contactbeperkende maatregelen voor vraag naar producten, het stil leggen van productie-processen en het tot stilstand komen van de (internationale) handel. Ook de ontmoetingsfunctie en aantrekkelijkheid van de stad is aangetast. Voor de korte en middellange termijn zijn onder andere de volgende aanvullende activiteiten in 2021 geïntensiveerd en zetten we door in 2022:

  1. Intensivering van inzet op innovatie ondersteuning van het MKB langs de lijnen van digitalisering, duurzaam en circulair ondernemerschap door voorlichting van het MKB, uitvoeren  van bedrijfsscans en het  aanbieden van workshops en trainingen;
  2. Beschikbaar stellen van vouchers voor het koppelen van startups aan MKB en multinationals voor het opzetten van innovatieprojecten;
  3. Doorontwikkelen aanpak Vitale Kernen waarbinnen intensieve samenwerking plaatsvindt tussen stakeholders in de betreffende winkelgebieden;
  4. Het faciliteren van de 1,5 meter economie in sectoren zoals de horeca;
  5. Intensivering van de inzet op de Smart Health Tech Campus als aanjager van het LS&H cluster;
  6. Intensivering van het programma Rotterdam Digitaal  door o.a.
    • Vervolg, vorming en uitvoering actieagenda Rotterdam Digitaal en doorontwikkeling van Rotterdam tot voorbeeldstad in en digitale wereld;
    • Opzetten en uitvoeren van een programma Digitale Economie;
    • Faciliteren van de uitrol glasvezel en 5G in Rotterdam;
  7. Inzet op herstel van de aantrekkingskracht van de stad onder meer door uitbreiding van terrassen in de stad te faciliteren en het uitvoeren van een promotiecampagne gericht op regionale en landelijke bezoekers.

Om in te spelen op de effecten van de coronacrisis is in samenspraak met stakeholders in de stad en de regio een Herstel- en vernieuwingsagenda voor de langere termijn opgesteld. De Herstel- en
vernieuwingsagenda is in september 2020 door het college vastgesteld en aan de raad aangeboden.