Het bieden van passende zorg en ondersteuning
De gemeente werkt aan een nieuw, integraal beleid voor maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp voor de periode 2021-2026. In juni 2020 is het conceptbeleidsplan ‘Heel de stad’ in de gemeenteraad besproken. In dit plan worden de kaders geschetst voor het nieuwe beleid om Rotterdammers binnen de context van ingrijpende maatschappelijke ontwikkelingen, zoals de vergrijzing en het personeelstekort in de zorg, te kunnen blijven voorzien van passende en integrale zorg en ondersteuning. De definitieve versie van ‘Heel de stad’ zal naar verwachting in het laatste kwartaal van 2020 in de raad worden besproken.
Het bieden van toegang tot passende en integrale zorg en ondersteuning
Rotterdammers kunnen met hun vraag voor hulp en ondersteuning terecht bij de VraagWijzer, de stedelijke loketten (Centraal Onthaal Volwassenen en het Jongerenloket) of bij het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Daarnaast kunnen ook nog bij de huisarts en alle andere betrokkenen uit het wijknetwerk. Rotterdammers krijgen hier informatie en advies of worden doorgeleid naar verdere ondersteuning, hulp of zorg. Als daar aanleiding voor is krijgt de Rotterdammer bijvoorbeeld een doorverwijzing naar het wijkteam of wordt een indicatie afgegeven voor een specialistische (2e lijns) aanbieder.
Rotterdammers kunnen natuurlijk ook telefonisch of online bij de gemeente terecht. Rotterdam hanteert dus drie ‘dienstverleningskanalen’ -telefonisch, digitaal, en fysiek – om aan te sluiten bij de behoefte van Rotterdammers. De gemeente optimaliseert deze verschillende dienstverleningskanalen doorlopend.
Ten behoeve van het verbeteren van de kwaliteit van dienstverlening en het terugdringen van de administratieve lasten, werken de professionals van VraagWijzer, wijkteams, Stedelijke Zorg en Jongerenloket vanaf 1 maart 2019 niet meer met 4 verschillende systemen, maar met één nieuw systeem: GIDSO. In de eerste helft van 2020 is bij de wijkteams door middel van schrapsessies verder gewerkt aan het terugdringen van administratieve lasten. Zo blijft er meer tijd over voor het ondersteunen van de Rotterdammer.
Voor de prestatie-indicatoren voor dit taakveld wordt verwezen naar de Raadsmonitor welzijn, zorg en jeugdhulp, die elk half jaar aan de raad wordt aangeboden. Deze indicatoren hebben betrekking op servicenormen (doorlooptijden) en cliënttevredenheid van de Wmo-loketten en wijkteams.
We doen het samen
Alle wijkteams maken gerichte afspraken met veel verschillende partners in het wijknetwerk over doorverwijzen, op- en afschalen en andere vormen van samenwerking in de wijk. Een voorbeeld van deze afspraken is dat huisartsen een verkort aanmeldformulier kunnen gebruiken om hun patiënt aan te melden bij het wijkteam voor ondersteuning. Vanuit het Huisartseninformatiesysteem (HIS) kunnen huisartsen hun melding eenvoudig en veilig naar het wijkteam sturen.
Er zijn de afgelopen periode bijeenkomsten georganiseerd met en voor wijkteams rondom (o)GGZ in de wijk, samenwerking met Werk & Inkomen, basishulp, huiselijk geweld en bankslapers.
De impact van de coronacrisis maakt dat de wijkteams hun werkwijze hebben moeten aanpassen. Veel van de ondersteuning gebeurt nu telefonisch en op afstand. Inmiddels worden er ook weer huisbezoeken uitgevoerd, uiteraard binnen de geldende richtlijnen. Tegelijk houden de wijkteams hun cliënten goed in beeld en zijn er afspraken met bijvoorbeeld scholen over situaties waar men zich zorgen over maakt.
Doorontwikkeling wijkteams en VraagWijzer
Er wordt in de wijkteams langs 3 thema’s (samenwerken in de wijk, leren & ontwikkelen en organisatie & registratie) gewerkt aan de doorontwikkeling van de wijkteams. Op de 3 thema’s zijn concrete acties geformuleerd die ook in 2020 worden uitgevoerd. Deze gaan over het maken van samenwerkingsafspraken met belangrijke partners (o.a. huisartsen, centrum voor jeugd en gezin (CJG), Veilig Thuis Rotterdam-Rijnmond, scholen), maar ook over het verbeteren van de ondersteuning aan bankslapers, vermindering van administratieve lasten en gerichte scholing van de wijkteammedewerkers.
VraagWijzer richt zich in 2020 op het verder verbeteren van de dienstverlening aan Rotterdammers door een actieve samenwerking met partners (in de wijk), informatiegestuurd werken, het versterken van de verbinding tussen uitvoering en beleid, verbeteringen in de communicatie en efficiënter inrichten van processen.
Voor de periode 2021-2024 zal de nieuwe inkoop voor Wmo, jeugd, wijkteams en welzijn een belangrijke ontwikkeling zijn. Begin 2021 zal de inkoopstrategie worden besproken met de gemeenteraad. De inkoopstrategie is een nadere invulling van de beleidskaders die eind 2020 worden vastgesteld door het vaststellen het Beleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning en Jeugdhulp 2021-2026 'Heel de stad'. Daarna zal het college de inkoopprocedures kunnen starten die invulling geven aan de volgende drie ambities waarmee we die Rotterdammers helpen die het nodig hebben:
Het bieden van toegang tot passende en integrale zorg en ondersteuning.
Rotterdammers kunnen met hun vragen terecht bij VraagWijzer, het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), de huisarts en alle andere betrokkenen uit het wijknetwerk. Als daar aanleiding voor is krijgt de Rotterdammer een doorverwijzing naar het wijkteam of wordt een indicatie afgegeven voor een Wmo-maatwerkvoorziening.
Naast deze ‘loketten’ zijn er ook stedelijke loketten, waar inwoners van Rotterdam en regio terecht kunnen indien sprake is van (dreigende) dakloosheid. Speciaal voor jongeren is er het Jongerenloket, waar zij terecht kunnen met vragen over school, werk en zorg. Veilig Thuis Rotterdam Rijnmond biedt hulp en advies aan bewoners die slachtoffer zijn van huiselijk geweld of kindermishandeling.
Met de inzet van passende en integrale zorg willen we bereiken dat ook minder zelfredzame Rotterdammers zo zelfstandig mogelijk kunnen wonen, leven en werken in de stad.
De integrale wijkteams vormen de ruggengraat van de zorg, welzijn en jeugdhulp in de wijk. Wijkteams leveren basishulp in nauwe samenwerking met gemeentelijke partners (zoals Werk en Inkomen, VraagWijzer, Stedelijke zorg, KBR en Jongerenloket), alle zorgaanbieders en andere relevante partijen, zoals vrijwilligersorganisaties, Welzijn, Huizen van de Wijk, scholen, huisartsen, jeugdartsen en medisch specialisten. De wijkteams verwijzen zo nodig door naar voorzieningen van de tweede lijn, met inachtneming van de Verordening maatschappelijke ondersteuning en Jeugdhulp Rotterdam 2018.
Daar waar Rotterdammers te maken krijgen met huiselijk geweld, kindermishandeling en seksueel geweld is hun welzijn in het gedrang. We zetten er daarom op in om dit te voorkomen. Maar als het wel plaatsvindt, is het belangrijk dat dit zo snel mogelijk in beeld komt en er samen met alle betrokkenen gewerkt wordt aan een duurzaam veilige situatie. De wijkteams werken hierin nauw samen met Veilig Thuis Rotterdam Rijnmond.
Het bieden van toegang tot passende en integrale zorg en ondersteuning.
De gemeente biedt tijdig de juiste en passende zorg en ondersteuning in één keer goed aan, ook als het gaat om doorverwijzing naar andere hulpverlening. Leidraad hierbij is een hoge cliënttevredenheid en korte wachttijden. We verbeteren de dienstverlening, inclusief de digitale toegang, van de VraagWijzer door aan te sluiten bij plekken in de wijk waar de Rotterdammers met hun vragen komen (zoals Huizen van de Wijk en de gemeentelijke servicecentra). De gemeente geeft bekendheid aan de cliëntondersteuning, zodat de Rotterdammers de cliëntondersteuning goed kunnen vinden en ze weten dat deze onafhankelijk is van de gemeentelijke organisatie.
De medewerkers van VraagWijzer en de stedelijke loketten verstrekken informatie en advies. Als een Rotterdammer kortdurende basishulp nodig heeft, leiden ze hem door naar het wijkteam. Bij behoefte aan langdurige ondersteuning geven ze indicaties af voor Wmo-maatwerkvoorzieningen. De toegang tot maatschappelijke opvang loopt via de stedelijke loketten.
Om meer grip te krijgen op de zorgkosten vergroot de gemeente het kostenbewustzijn van de wijkteammedewerkers en medewerkers van de Wmo-loketten. Medewerkers worden opgeleid op het gebied van rechtmatigheid en doelmatigheid PGB, herkenning LVB en het vergroten van de vakbekwaamheid rond het uitvragen van de hulpvraag. Met datagedreven werken stuurt de gemeente op de duur en hoogte van de verstrekte indicaties.
De wijkteams bieden tijdig de juiste en passende basishulp. In geval van doorverwijzing naar tweedelijns zorg zijn de wijkteams verantwoordelijk voor een goede casusregie.
De nieuwe Verordening maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp 2018 is de basis voor het beleid voor – en uitvoering van – een integrale aanpak van jeugd en volwassenen. In de wijkteams werken GGZ specialisten samen met Wmo adviseurs aan een goed advies rond complexe problematiek.
We verbeteren het functioneren van de wijkteams langs de 3 thema’s: samenwerken in de wijk, leren & ontwikkelen en organisatie & registratie. De hoofdlijnen zijn in het eerste kwartaal van 2019 uitgewerkt in concrete acties. In de rest van 2019 wordt uitvoering gegeven aan deze acties.
| Overzicht van baten en lasten Wijkteams en Wmo-loketten | Realisatie 2019 | Begroting 2020 (2e Herz.) | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Baten exclusief reserves | 2.751 | 3.727 | 2.211 | 2.211 | 2.211 | 2.211 |
|
| Bijdragen rijk en medeoverheden | 541 | 1.471 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Overige opbrengsten derden | 2.210 | 2.256 | 2.211 | 2.211 | 2.211 | 2.211 | |
| Lasten exclusief reserves | 101.819 | 113.474 | 115.081 | 110.710 | 109.482 | 109.489 |
|
| Apparaatslasten | 53.682 | 58.674 | 58.607 | 56.448 | 56.382 | 56.382 | |
| Inhuur | 3.761 | 4.682 | 3.120 | 3.120 | 3.120 | 3.120 | |
| Overige apparaatslasten | 1.348 | 1.144 | 1.789 | 1.440 | 1.534 | 1.534 | |
| Personeel | 48.573 | 52.848 | 53.697 | 51.888 | 51.728 | 51.728 | |
| Intern resultaat | 608 | -2.344 | -640 | -640 | -640 | -640 | |
| Intern resultaat | 608 | -2.344 | -640 | -640 | -640 | -640 | |
| Programmalasten | 47.529 | 57.145 | 57.114 | 54.902 | 53.739 | 53.746 | |
| Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 47.651 | 55.246 | 56.337 | 54.138 | 52.988 | 53.746 | |
| Kapitaallasten | 0 | 797 | 777 | 764 | 751 | 0 | |
| Overige programmalasten | 22 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Sociale uitkeringen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Subsidies en inkomensoverdrachten | -143 | 1.102 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Saldo voor vpb en reserveringen | -99.068 | -109.747 | -112.870 | -108.499 | -107.271 | -107.278 | |
| Saldo voor reserveringen | -99.068 | -109.747 | -112.870 | -108.499 | -107.271 | -107.278 | |
| Reserves | 780 | 1.230 | 0 | 0 | 0 | 0 |
|
| Onttrekking reserves | 780 | 1.230 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Saldo | -98.287 | -108.517 | -112.870 | -108.499 | -107.271 | -107.278 |
| 2e Herziening | Begroting 2021 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Bijstellingen Wijkteams en Wmo-loketten | Begroting 2020 | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 |
|
| Eerste Herziening 2020 | -107.736 | -103.656 | -103.473 | -102.271 | -102.271 | |
| Bijstellingen Tweede Herziening 2020 / Begroting 2021 | -782 | -9.214 | -5.026 | -5.000 | -5.007 | |
| Kasschuif middelen Huiselijk geweld en KinderMishandeling (HGKM) | Kasschuiven | 1.208 | -975 | 0 | 0 | 0 |
| Actualisatie kapitaallasten | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Concernbrede lagere overige arbeidskosten | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 156 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Extra middelen Huiselijk geweld en Kindermishandeling | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | -500 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Formatie uitbreiding juridische adviseurs huisverboden | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | -417 | -417 | -417 | -417 |
| Stijgende zorgvraag | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | -2.202 | 0 | 0 | 0 |
| Voortzetten werkzaamheden Veiligheidshuis | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | -549 | -549 | -549 | -549 |
| Bestemmingsreserve AWBZ | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Bestemmingsreserve Tweedelijns WMO en Jeugdhulp | Reserves | 363 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Technische wijzigingen | Technische wijzigingen | -2.009 | -5.071 | -4.061 | -4.034 | -4.041 |
| Begroting na wijzigingen | -108.517 | -112.870 | -108.499 | -107.271 | -107.278 | |
Kasschuif middelen Huiselijk geweld en kindermishandeling
Vanuit het Rijk zijn in 2020 middelen ontvangen in het kader van de aanpak Huiselijk geweld en kindermishandeling. Door onder andere Corona heeft de uitvoering van de aanpak vertraging opgelopen. Daarom wordt € 1,2 mln doorgeschoven naar 2021, hiervan is € 233 verwerkt op taakveld Overhead - Concernondersteuning.
Actualisatie kapitaallasten
De kapitaallasten zijn aangepast op basis van daadwerkelijke activeringen in 2019, bijgestelde investeringskredieten alsmede geactualiseerde ramingen en de bouwrente van de jaarschijf 2020. Wijzigingen hebben zich voorgedaan bij het Programma Doorontwikkeling Informatiemanagement. In de paragraaf Investeringen is een gedetailleerd overzicht opgenomen van deze aanpassing. Dit is een saldo neutrale bijstelling omdat het effect binnen het taakveld wordt opgevangen.
Concernbrede lagere overige arbeidskosten
Vanwege corona wordt er in 2020 minder gebruik gemaakt van het budget voor opleidingen, reizen en catering. De begroting is hierop aangepast.
Extra middelen Huiselijk geweld en Kindermishandeling
Als gevolg van de corona lockdown is de verwachtingen dat de hulpvraag voor Huiselijk geweld en Kindermishandeling toeneemt.
Formatie uitbreiding juridische adviseurs huisverboden
De capaciteit voor juridisch advies bij opgelegde huisverboden wordt uitgebreid. Het aantal en de complexiteit van de dossiers neemt toe.
Stijgende zorgvraag
Met de groei van de Rotterdamse bevolking en de toenemende vergrijzing stijgen ook de zorguitgaven. Dit werkt door in de accressen die het Rijk jaarlijks ter beschikking stelt. De gemeente stelt voor 2021 in totaal € 67,6 mln beschikbaar om aan de stijgende zorguitgaven te kunnen voldoen. De € 67,6 mln wordt verdeeld over verschillende programma’s en taakvelden. Voor taakveld Wijkteams en Wmo-loketten komt er in 2021 € 2,2 mln bij.
Voortzetten werkzaamheden Veiligheidshuis
In 2019 is voor twee jaar extra budget toegekend voor uitbreiding van de werkzaamheden van het Veiligheidshuis. Met deze mutatie wordt vanaf 2021 structureel € 549 aan de begroting van dit taakveld toegevoegd om deze werkzaamheden voort te zetten.
Bestemmingsreserve AWBZ
Vanuit de bestemmingsreserve AWBZ wordt in 2020 € 730 onttrokken voor opleidingskosten binnen de Wijkteams en frictiekosten voor de Backoffice van de Wijkteams.
Bestemmingsreserve Tweedelijns WMO en Jeugdhulp
Het tekort op jeugdhulp lokaal - hierin zitten ook de wijkteams - wordt gedekt uit de bestemmingsreserve Tweedelijns WMO en Jeugdhulp. Financiering van het tekort op jeugdhulp lokaal wordt verantwoord op het taakveld maatwerkdienstverlening 18-. Het overschot van € 363 op dit taakveld wordt ingezet ter dekking van een deel van het tekort op taakveld maatwerkdienstverlening 18-.
Technische wijzigingen
Op het taakveld Wijkteams en Wmo-loketten zijn diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven.
Beleidskaders
Beleidsmonitor
Wet- en regelgeving
In dit taakveld verantwoordt het college de inzet van basishulp via wijkteams en de toegang tot de specialistische of langdurige ondersteuning.
Basishulp omvat kortdurende (3-12 maanden) begeleiding van Rotterdammers die problemen ondervinden bij:
Wanneer er specialistische hulp of langdurige ondersteuning nodig is om de problemen op te lossen, regelt de gemeente toegang tot hulp en ondersteuning door een gespecialiseerde zorgaanbieder.
Voor de prestatie-indicatoren voor dit taakveld wordt verwezen naar de Raadsmonitor welzijn, zorg en jeugdhulp, die in ontwikkeling is. Deze indicatoren hebben betrekking op servicenormen (doorlooptijden) en cliënttevredenheid van de Wmo-loketten en wijkteams.