Voortgang 2023

Ontwikkeling bijstandsvolume

Collegetarget minder Rotterdammers in de bijstand: In deze collegeperiode (eind 2025) daalt het aantal bijstandsuitkeringen in Rotterdam naar 30.000

Realisatie 2022: 32.975

Mijlpaal 2023: 32.325

Realisatie 31 december 2023: 32.649

Een passende baan is de beste bestaanszekerheid voor mensen. Meer geld te besteden, een groter sociaal netwerk en een positiever toekomstperspectief. In 2023 is het 3.385 Rotterdammers (het aantal uitkeringen) gelukt om vanuit de bijstand aan het werk te gaan. In een reguliere baan of als (startend) ondernemer. Dat is een prachtig resultaat in een moeilijk jaar met veel onzekerheid door aanhoudend stijgende prijzen en mondiale spanningen en crises. 

Een resultaat dat Rotterdammers allereerst hebben bereikt door hun eigen inzet en mentaliteit. Maar het laat ook zien dat investeren in een goede samenwerking tussen gemeente, werkgevers en partners loont. 

3.385 Rotterdammers aan het werk. Dat is hartstikke mooi. En in tien jaar tijd is het bijstandsvolume nog niet zó laag geweest. Het jaar 2023 sluiten we af met 32.649 verstrekte bijstandsuitkeringen. We zijn tevreden met de dalende trend die in het 2e tertaal is ingezet. Ondanks een moeilijk en onzeker (economisch) jaar, blijven we het beter doen dan de landelijke trend. Tegelijkertijd zien we dat het steeds moeilijker wordt om mensen uit de bijstand aan het werk te krijgen. 

De ambitie van 32.325 uitkeringen eind december 2023 hebben we niet gehaald. In de laatste maand van het 3e tertaal zien we een groei van het aantal jongeren in de bijstand. Dit baart ons zorgen. We zijn een onderzoek gestart naar de precieze oorzaken van deze stijging en komen daar in de volgende tertaalmonitor bij uw raad op terug. 

Ook zien we een toename van het aantal statushouders in de bijstand. Deze stijging heeft vooral te maken met de stijging van de taakstelling (huisvesten van statushouders).
Tegelijkertijd groeit het aantal bijstandsgerechtigden met (multi-) problematiek, voor wie de stap naar werk nog te groot is. Daardoor is ook de ondersteuningsbehoefte groter en de weg naar werk vaak langer. Werkgevers geven aan dat het door personeelstekorten steeds moeilijker wordt om begeleiding op de werkvloer te bieden. Dat maakt dat werkgevers terughoudend zijn om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen.

Rechtmatigheid

In 2023 zijn er 710 fraudeonderzoeken op basis van vermoedelijke fraude van Rotterdammers (doelstelling 700) en 164 fraudeonderzoeken naar aanleiding van een melding van een collega of instantie (doelstelling 150) afgerond. In totaal zijn er 874 fraudeonderzoeken afgerond en is de doelstelling van totaal 850 fraudeonderzoeken behaald. Ten opzichte van 2022 is dit een significante stijging en is het aantal afgeronde fraudeonderzoeken bijna verdubbeld. De reden is de herijking van de handhavingsaanpak. Het doel hiervan is onder meer een duidelijke verbetering te laten zien in de effectiviteit van het toezicht- en handhavingsproces, de boodschap uitzenden dat fraude niet loont en het bieden van een duidelijk handelingsperspectief aan de uitvoering. Zo wordt er vanuit de keten toezicht en handhaving meer samengewerkt met collega’s om vermoedens van fraude kenbaar te maken en te onderbouwen, zodat deze onderzocht kunnen worden.

 

Inzet loonkostensubsidie

De Participatiewet biedt met loonkostensubsidie (LKS) een effectief middel om meer mensen aan de slag te helpen. Met deze subsidie krijgt een werkgever compensatie voor een beperkte arbeidsproductiviteit. Het vaker inzetten van deze subsidie biedt meer kwetsbare werkzoekenden een kans op duurzaam werk. In 2023 zijn daartoe verschillende inspanningen verricht. Eén daarvan is de mensen die in aanmerking komen voor loonkostensubsidie vaker vroegtijdig en beter te herkennen. Verder wordt al tijdens de arbeidsontwikkeling gezocht naar een passende baan. Voor 2023 was de ambitie een netto groei naar 1.500 Rotterdammers aan het werk met LKS. Op 31 december 2023 hebben 1.404 Rotterdammers een LKS-baan. Het aantal Rotterdammers aan het werk met LKS is toegenomen, maar de toename is minder dan waarop was ingezet voor 2023. 

 

Monitor derde tertaal 2023 Werk en Inkomen

Meer informatie over de voortgang in het programma Werk en Inkomen staat in de derde tertaalmonitor W&I 2023.

Financiële afwijkingen t.o.v. de bijgestelde begroting 2023 Werk en inkomen (x 1.000)  € 9.421 
Ontvangen bijdrage UWV personeelslasten  € 3.000 
Vrijval voorziening dubieuze debiteuren bijstandsgerechtigden € 1.200 
Uitvoering Energietoeslag 2022 - € 1.600 
Compensatie kwijtschelding schulden Toeslagenaffaire € 1.373 
Tijdelijke Ondersteuning Zelfstandige Ondernemers (TOZO) - € 100 
Regionaalbureau Zelfstandigen € 700 
Inzet instrumenten voor begeleiding naar werk € 130 
Rotterdam inclusief € 2.840 
Prestatie010 en Jongerenloket  € 1.140 
Diverse afwijkingen  € 738 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.