Wat willen we bereiken?

Rotterdam is een veilige stad zijn waar iedereen zich welkom en thuis voelt. Dit meten we aan de hand van de Veiligheidsindex dat deel uitmaakt van het Wijkprofiel.

Wat gaan we daarvoor doen?

Wijkveiligheid

• In samenwerking met de wijkraad, bewoners en wijkprofessionals, acties uitvoeren die gericht zijn op het vergroten van de wijkveiligheid.
• Werken aan wijkveiligheid met bijvoorbeeld de pleinenaanpak, stewards, jongerenwerkers, mosquito’s, cameratoezicht, Buurt Preventie en het Veiligheidsloket waar bewoners en ondernemers overlast kunnen melden. Ook zijn er actieprogramma’s, waaronder Geweldig Beverwaard, het Buurtverbeterplan Pupillenbuurt en het actieprogramma ‘werken aan een menswaardig bestaan EU-arbeidsmigranten’.
• In alle wijken zijn accounthouders Veiligheid actief. In de wijken Bloemhof, Carnisse, Hillesluis, Tussendijken, Lombardijen en in het Centrum is er extra aandacht voor wijkveiligheid, bijvoorbeeld door de inzet van stadsmariniers.
• In 2024 wordt de uitvoering van het cameraproject Bloemhof voltooid. Het gaat om een uitbreiding met 9 camera’s. Dit project heeft als doel om de openbare orde te herstellen die – veelal - jongeren met crimineel gedrag veroorzaken. Andere cameraprojecten zijn op dit moment nog niet vastgesteld.

Toezicht en handhaving

• Een belangrijk aspect van handhaving is de zichtbare aanwezigheid van handhavers in de wijk. Door regelmatig te patrouilleren en op straat aanwezig te zijn, kunnen handhavers direct optreden bij overtredingen en overlast. Bovendien heeft hun aanwezigheid een preventieve werking. Burgers houden zich eerder aan de regels als ze weten dat handhaving in de buurt is. De gemeente zet daarom in op voldoende zichtbare handhavers in alle wijken.
• Bijdragen aan een veilige stad, een groter veiligheidsgevoel en minderen overlast op straat, door inzet van handhavers op plekken en momenten dat de stad daar om vraagt. (Prestatieindicator: totaal aantal handhavers)
• Uitbreiding aantal (wijk)handhavers, voornamelijk in de focuswijken. (Prestatieindicator: totaal aantal handhavers)
• We pakken straatoverlast aan door meer inzet in de nachtelijke uren.
• Inzet van (wijk)handhavers en jongerenwerkers tegen seksuele straatintimidatie op hotspots, en een sterkere samenwerking met horecaondernemers en de RET.

Ondermijning in de haven en de stad

• In de Rotterdamse haven is de gemeente met publieke en private partners een langdurige en integrale aanpak gestart: de Uitvoeringsagenda Haven. Doel is de drugscriminaliteit en corruptie te verminderen en te voorkomen, met aandacht voor de economische concurrentiepositie. Dat gebeurt onder andere door drugs tegen te houden bij bron- en doorvoerlanden, de weerbaarheid onder haven- en overheidspersoneel en jongeren te vergroten door voorlichting en training, en uithalers en andere criminelen of criminele bedrijven preventief en repressief aan te pakken. Daarnaast wordt voorkomen dat bedrijven in de haven drugscriminaliteit kunnen faciliteren en dat drugscriminelen fysieke en digitale toegang hebben tot de logistieke keten van de Rotterdamse haven.
• De gemeente zet met partners in op de aanpak van ondermijnende criminaliteit in Rotterdam. Het gaat bij de aanpak om signalering om daarmee de informatiepositie te verbeteren, om voorkoming door barrières op te werpen, bewustwording en het creëren van weerbaarheid, en om een concrete bestuursrechtelijke, strafrechtelijke, privaatrechtelijke of fiscaalrechtelijke aanpak. Ook gaat het hierbij om de publiek-private samenwerking en stimulering van positieve ontwikkelingen.
• Op basis van de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen (Bibob) en volgens het gemeentelijke Bibob-beleid onderzoeken van vergunningaanvragen, vastgoedtransacties en subsidieverstrekking. Aan de hand van de onderzoeksresultaten kan de gemeente voorkomen dat ze onbedoeld criminele activiteiten faciliteert.

Radicalisering, extremisme, polarisatie en maatschappelijke onrust

Rotterdam wil radicalisering, extremisme, polarisatie en maatschappelijke onrust tegengaan. Dat gebeurt op basis van de Rotterdamse aanpak Radicalisering, Extremisme en Polarisatie (REP). De aanpak bestaat uit preventieve groepsgerichte interventies, deskundigheidsbevordering, een persoonsgerichte aanpak bij radicalisering en extremisme, alertheid op mogelijke sociale instabiliteit, en advies en inzet bij polarisatie.

Digitale criminaliteit

De komende jaren zet de gemeente in op:

• deelname aan en organiseren van – al dan niet bestuurlijke - oefeningen met belangrijke partners.
• samenwerking met FERM; FERM is een stichting die zich inzet voor een sterkere weerbaarheid tegen digitale criminaliteit in het havenindustrieel complex van Rotterdam.
• het bestrijden van digitale criminaliteit in samenwerking met de politie, het Openbaar Ministerie en de Veiligheidsalliantie Rotterdam.
• uitvoering van de actielijnen uit het Cyberbeeld Rotterdam 2022.

High Impact Crimes

De gemeente zet in op het voorkomen en terugdringen van overvallen, straatroven en woninginbraken. Dat gebeurt met een integrale persoonsgerichte aanpak van HIC-daders, organisatie van preventieacties – zowel online als in de wijken -, gericht op ondernemers en inwoners van de stad. Slachtoffers van HIC-delicten krijgen de nodige nazorg om hun gevoel van veiligheid te herstellen.

Jeugdoverlast en -criminaliteit

Er komt een nieuw actieprogramma aanpak jeugdcriminaliteit om de ambities uit het coalitieakkoord te realiseren. Inzet is om de kans op strafbaar gedrag te verkleinen en herhaling daarvan te voorkomen door een intensieve ondersteuning van jongeren die in aanraking komen met politie en justitie.

Veilig Openbaar Vervoer

• Financiering van de volledig risicogestuurde inzet van ov-surveillanten in de metro op woensdag, donderdag, vrijdag en zaterdag van 17.30 uur tot einde dienst.
• Financiering van de opleiding van ov-surveillanten tot ov-surveillant-plus of junior boa-ov, en financiering van hun daadwerkelijke inzet als ov-surveillant-plus. Deze surveillanten krijgen de bevoegdheid om beperkt te kunnen handhaven, bijvoorbeeld door het uitdelen van boetes. De ov-surveillant-plus kan eventueel doorgroeien tot een volwaardige boa-ov. Op deze manier maakt het college, in nauwe afstemming met de RET, de ambitie waar om toezicht en handhaving in de metro tijdens de avond en het begin van de nacht te versterken om zo de sociale veiligheid op peil te houden.

Woonoverlast

• Het laten toetreden van meer particuliere verhuurders tot het samenwerkingsverband voor de aanpak van complexe woonoverlast.
• Nog meer benutten van bestuurlijke gedragsaanwijzingen, op grond van de Wet aanpak woonoverlast, zowel voor overlastgevende huurders als verhuurders die zich niet of onvoldoende inzetten tegen woonoverlast.
• Vergroting van het vertrouwen van de melder in de samenwerking van de verschillende organisaties die meewerken aan de aanpak van woonoverlast.
• Betere communicatie met melders over de aanpak van complexe woonoverlast.
• Meer bekendheid geven aan de aanpak van woonoverlast en het Meldpunt Woonoverlast.

Levendige stad

Inzet van 21 horecastewards in de avond en nacht, niet alleen op vrijdagen en zaterdagen, maar ook op donderdagen.

Actieprogramma EU-arbeidsmigranten 

Sinds 2021 kent Rotterdam met het actieprogramma ‘Werken aan een menswaardig bestaan’ een integrale aanpak op het gebied van arbeidsmigratie. In het aangescherpte actieprogramma ‘Meer grip op arbeidsmigratie’ (medio 2023-medio 2026) gaat Rotterdam onverminderd door met inzet op het gebied van registratie, het bevorderen van zelfredzaamheid en het tegengaan van uitbuiting en overlast. De gemeente versterkt de inzet in de geprioriteerde wijken, start een regionale coalitie met werkgevers en zet druk op het Rijk om wetgeving te realiseren. De doelen en acties per actielijn staan vermeld in het actieprogramma ‘Meer grip op arbeidsmigratie’. De gemeenteraad ontvangt jaarlijks een voortgangsrapportage.

Wat hebben we in 2023 bereikt en gedaan?

Wijkveiligheid

Samen met bewoners en het wijknetwerk voerde de gemeente in 2023 143 acties uit die zijn opgenomen in de jaaractieplannen van de wijkraden. Er is regelmatig overlegd met de wijkraden. De voorlopige stand is dat 79% van de acties naar tevredenheid van de wijkraad is uitgevoerd. 20% van de acties uit 2023 wordt voortgezet in 2024. Voorbeelden van de afgeronde acties zijn het houden van schouwen, organisatie van veiligheidsbijeenkomsten met politie en andere veiligheidspartners, de aanpak van jeugdoverlast en plaatsing van toezichtposten. Een voorbeeld van een in 2023 met bewoners afgesproken actie die in 2024 wordt uitgevoerd, is de vergroting van de veiligheidsbeleving.

De accounthouders en stadsmariniers hebben gewerkt aan de wijkveiligheid. Dit doen zij door zichtbaar en benaderbaar te zijn voor het wijknetwerk en bewoners, en door samen te werken aan verbetering van de veiligheid in de wijken. Werken aan wijkveiligheid is gedaan met behulp van bijvoorbeeld de pleinstewards, jongerenwerkers, mosquito’s, cameratoezicht, Buurt Preventie en het Veiligheidsloket waar bewoners en ondernemers overlast kunnen melden. Actieprogramma’s, waaronder Geweldig Beverwaard, het Buurtverbeterplan Pupillenbuurt en het actieprogramma ‘Werken aan een menswaardig bestaan EU-arbeidsmigranten’ dragen bij aan een grotere wijkveiligheid.

In 2023 is in een aantal wijken gestart met het bedenken of uitvoeren van acties die de veiligheidsbeleving moeten vergroten. In Beverwaard en Lombardijen is dit op basis van de uitkomsten van het wijkprofiel 2022 besloten. In de wijken Pendrecht, Zuidwijk en de Strevelsweg en omliggende straten is hiertoe besloten na signalen van het wijknetwerk. In Rozenburg en Hoek van Holland maakt het deel uit van de kleinekernenaanpak.

In het derde kwartaal van 2023 is gestart met een aanpak van de veiligheidsbeleving in de Strevelsweg en omliggende straten, en in Lombardijen, Hoek van Holland en Rozenburg. Samen met bewoners is of wordt momenteel verkend welke problemen er zijn als het gaat om de veiligheidsbeleving.

In 2023 zijn diverse camera-uitbreidingen en verplaatsingen gerealiseerd. Begin juli 2023 is aan de kade van de Merwehaven een schip aangemeerd dat is bestemd voor de opvang van statushouders. Om de omgeving Merwehaven goed in beeld te brengen ter handhaving van de openbare orde, zijn er vier Mobiele Camera Units Light (MCU’s Light) in verlichtingsmasten bevestigd.

De drie belangrijkste thema’s op het gebied van veiligheid en criminaliteit in Delfshaven zijn jeugdcriminaliteit, drugshandel en -overlast, en ondermijning. Daarom worden 12 locaties voorzien van een camera. Daarvan zijn enkele posities nog in uitvoering. Ook zijn er extra's camera’s geplaatst of camera's verplaatst op basis van de Evaluatie Cameratoezicht 2022. Dat is gebeurd aan het Verschoorplein, de Bas Jungeriusstraat, Schere-Menenkamp, Putsebocht en Kerkwervesingel-Vaerhorst. Ook is de verplaatsing naar de ingang van het wijkpark Oude Westen eind 2023 uitgevoerd.

In het derde kwartaal van 2023 is gestart met een aanpak van de veiligheidsbeleving in de Strevelsweg en omliggende straten, en in Lombardijen, Hoek van Holland en Rozenburg. Samen met bewoners is of wordt momenteel verkend welke problemen er zijn als het gaat om de veiligheidsbeleving.

In 2023 zijn diverse camera-uitbreidingen en verplaatsingen gerealiseerd. Begin juli 2023 is aan de kade van de Merwehaven een schip aangemeerd dat is bestemd voor de opvang van statushouders. Om de omgeving Merwehaven goed in beeld te brengen ter handhaving van de openbare orde, zijn er vier Mobiele Camera Units Light (MCU’s Light) in verlichtingsmasten bevestigd.

De drie belangrijkste thema’s op het gebied van veiligheid en criminaliteit in Delfshaven zijn jeugdcriminaliteit, drugshandel en -overlast, en ondermijning. Daarom worden 12 locaties voorzien van een camera. Daarvan zijn enkele posities nog in uitvoering. Ook zijn er verplaatsingen of bijplaatsingen van camera’s uitgevoerd op basis van de Evaluatie Cameratoezicht 2022. Dat is gebeurd aan het Verschoorplein, de Bas Jungeriusstraat, Schere-Menenkamp, Putsebocht en Kerkwervesingel-Vaerhorst. Ook is de verplaatsing naar de ingang van het wijkpark Oude Westen eind 2023 uitgevoerd.

 

Toezicht en Handhaving

Wijkhandhavers

De rol van wijkhandhaver als vast gezicht en aanspreekpunt voor bewoners, ondernemers en ketenpartners in een wijk is verder ontwikkeld. Met het dichter in contact staan met burgers en ondernemers in de wijk speelt de wijkhandhaver sneller in op de behoefte van de wijk. Een aantal wijken heeft inmiddels eigen wijkhandhavers. De werving van nieuwe wijkhandhavers is in volle gang. Met de nieuwe lichting is het mogelijk meer vaste wijkhandhavers in de wijk in te zetten. Het streven is om - volgens het coalitieakkoord en de wijkakkoorden - eind 2024 in alle wijken minstens een wijkhandhaver te hebben. De wijkhandhaver is het vast gezicht in de wijk.

De belangrijkste taken van de wijkhandhaver zijn:

1. Herkenbaar en zichtbaar op straat aanwezig zijn:
2. Het actief onderhouden van netwerken in de wijk:
3. Handhavend optreden waar nodig.

Seksuele straatintimidatie

In 2023 zijn de handhavers getraind op bewustwording van seksuele straatintimidatie. Zij voeren het gehele jaar preventieve acties uit. De handhavers bereiden samen met de politie de handhaving voor van het nieuwe landelijk wetsartikel Seksuele Intimidatie. Ook is er samen met jongerenwerkers inzet op hotspots. De samenwerking met horecaondernemers en de RET is geïntensiveerd.

Pilot pool handhavingsreservisten

Binnen de gemeentelijke organisatie zijn vijftien potentiële handhavingsreservisten geworven die – in pilotvorm - starten als handhavingsreservist naast hun huidige functie.

Winkelstratenaanpak

De handhaving op verkeerd of dubbel geparkeerde voertuigen in de winkelstraten is in 2023 als reguliere handhavingstaak binnen Handhaving ingevoerd. Langdurig dubbel geparkeerde voertuigen wordt hiermee tegengegaan. Verdere intensivering van handhaving vindt plaats, wanneer dit nodig blijkt. Vooralsnog volstaat de huidige handhaving.

Rotterdamse Verkeersaso Aanpak

Asociaal en onveilig verkeersgedrag in Rotterdam leidt tot overlast voor de bewoners en publiek. Om dergelijk overlast terug te dingen is in 2023, zoals opgenomen in het coalitieakkoord - in 2023 de “Rotterdamse Verkeersaso Aanpak” opgesteld. Handhaving is één van de instumenten. Naast een gedragscampagne over asociaal gedrag in het verkeer zijn ondersteunende ‘verkeers-aso-acties” gehouden. Op verschillende locaties is gehandhaafd op te hard optrekken, knallende uitlaten en harde muziek. Dit heeft geleid tot 100 boetes en 32 officiële waarschuwingen. De acties hebben geleid tot aanzienlijk minder overlast. Deze succesvolle aanpak is nu onderdeel van de reguliere werkzaamheden binnen handhaving. De aanpak wordt voortgezet.

De reguliere inzet van fietshandhaving in de probleemgebieden is in 2023 voorgezet, gebaseerd op de vraag uit de wijken.

Werving en Selectie

Vanuit het coalitieakkoord zijn middelen toegekend om extra (wijk)handhavers te werven. Er wordt volop ingezet op de werving van extra handhavers. Vanwege de krapte op de arbeidsmarkt is naast de werving van ervaren handhavers een maatwerk BBL-traject (zgn. traineeship) ontwikkeld. Vanaf januari 2023 wordt een één-jarig leerwerktraject (beroepsbegeleidende leerweg) aangeboden met als afronding een diploma richting MBO-3. Het BBL-traject is opgezet in samenwerking met de onderwijsinstellingen Zadkine en Albeda en het interne opleidingscentrum van de afdeling Handhaving. Er wordt geworven via social media en informatie- en banenmarkten. Daarnaast is er een wervingsvideo gemaakt en een campagne gestart om aan een positieve beeldvorming van handhavers en het handhavingsvak te werken.

Een aantal voorbeelden van de inzet van handhaving 2023 die niet is opgenomen in de begroting treft u hieronder aan:  

Lachgas

Sinds 2023 valt het lachgas landelijk onder de Opiumwet. Het uitschrijven van een boete door Handhaving is uitgebreid: nu kan de politie ook handhaven op bezit van lachgas en overgaan tot inbeslagname. Nadelig gevolg is een toename van op straat gedumpte lachgascilinders. Voor het veilig en milieuverantwoord opruimen en afvoeren van de (achtergelaten) lachgascilinders werken de handhavers samen met een hiertoe gespecialiseerd extern bedrijf.

Bierfietsen

Sinds 1 oktober 2023 geldt een verbod op de groepsfiets ('bierfiets") in het centrum en in Kralingen-Oostwijk. Dit op de groepsfiets bevordert de verkeersveiligheid en voorkomt overlast. Binnen de aangewezen gebieden houden handhavers groepsfietsen staande. De aanbieder of exploitant krijgt een last onder dwangsom opgelegd. Treffen handhavers in die gebieden de groepsfiets aan, dan houden zij deze staande en krijgt de aanbieder of exploitant een boete.

 

Ondermijning in de haven en de stad

De gemeente zet zich samen met partners in om drugscriminaliteit en corruptie in de Rotterdamse haven te verminderen en te voorkomen. Een belangrijke activiteit is het tegenhouden van drugs bij bron- en doorvoerlanden. De gemeente vergroot ook de bewustwording en weerbaarheid onder overheidspersoneel en onder jongeren.

Het Havenbedrijf Rotterdam werkt samen met gemeente, douane en politie aan de aanleg van een zogenaamd ‘virtueel hek’. Op strategische plekken in de haven komen er slimme camera’s die gevaren signaleren en specifieke zones in de haven bewaken. Het is ook mogelijk de beelden van deze camera’s te koppelen met camerabeelden van bijvoorbeeld drones. In 2023 is het netwerk aan camera’s uitgebreid tot het huidige aantal van 225.

Het afgelopen jaar is er uit ondermijningsgelden meebetaald aan een mobiele escaperoom over Mensenhandel. Deze escaperoom is ontwikkeld door de politie. Door deze escaperoom leren jongeren de signalen van seksuele of criminele uitbuiting te herkennen. In 2023 is de escaperoom voor het eerst ingezet bij een school. Zowel leerlingen als het onderwijspersoneel konden de escaperoom doorlopen. Op basis onderzoeken door het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel heeft de gemeente de kennis en expertise over criminele uitbuiting van zo’n 300 eerstelijnsprofessionals vergroot met een speciaal ontwikkelde training.

De winkelstratenaanpak is op verzoek van de gemeenteraad uitgebreid met drie winkelstraten: Crooswijkseweg, Slinge en Wolphaertsbocht. Binnen de gemeentelijke organisatie is er een nauwe samenwerking van de directie Veiligheid met collega’s van de programma’s Stedelijke ontwikkeling, Economische ontwikkeling en Beheer van de stad.

Het Bestuurlijk Toezicht Team (BTT) is een multidisciplinair team dat controleert of bedrijven zich houden aan wet- en regelgeving. Het BTT kijkt naar strafrechtelijke, bestuurlijke, sociale en fiscale overtredingen. Gemeente, politie, Belastingdienst, DMCR Milieudienst Rijnmond en de Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) maken deel uit van het team. Het team maakt gebruik van de expertise van private partijen, zoals REACT. Deze organisatie haalt namaakgoederen uit de handel.

Voorbeelden van overtredingen die het BTT aanpakt, zijn illegale handel in goederen of onrechtmatig ondernemen. De controles richten zich op de wet- en regelgeving voor bestemming, bouwen en brandveiligheid, ruimtelijke ordening, milieu en ook voor personen die werken, maar tegelijk een uitkering ontvangen. Iedere partner controleert op basis van de eigen bevoegdheden.

Het BTT heeft in 2023 meer controles uitgevoerd dan in voorgaande jaren. Dat kon dankzij extra controledagen en de inzet van de partners. Er zijn 396 controles uitgevoerd bij bedrijven. Dat zijn er 210 meer dan in 2022. De resultaten lopen uiteen; gemeente en partners pakken ze vaak verder op.

Het college verwacht het verslag 2023 over de ondermijning in haven en stad en de bestuurlijke handhaving 2023 in april 2024 naar de gemeenteraad te kunnen sturen.

 

Radicalisering, extremisme, polarisatie en maatschappelijke onrust

De gemeente heeft in 2023 bijgedragen aan het tegengaan van radicalisering, extremisme, polarisatie en maatschappelijke onrust. Honderden professionals zijn getraind om radicalisering te herkennen en te weten waar zij signalen kunnen melden of advies kunnen vragen. Daarnaast zijn met drie weerbaarheidsprojecten ruim 700 jongeren bereikt om minder vatbaar te worden voor radicalisering. Ook heeft de gemeente adviesgesprekken gevoerd en bijdragen geleverd aan gepolariseerde situaties. Dit gebeurde vooral rondom de spanningen in het Midden-Oosten, door bijvoorbeeld gesprekken te faciliteren en contacten met Rotterdamse gemeenschappen te onderhouden.

 

High Impact Crimes

De stimuleringsregeling inbraakpreventie, waarvoor werd samengewerkt met woningbouwcorporaties, is op 1 januari 2024 vervallen. Sinds 2015 is voor miljoenen geïnvesteerd in inbraakpreventie in het woningbezit van Woonstad, Hef Wonen, Havensteder en Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam (SOR). Het aantal woninginbraken in Rotterdam is sinds 2015 met bijna 66% gedaald. De woningbouwcorporaties maakten de afgelopen jaren steeds minder gebruik van deze stimuleringsregeling. Veel inbraakwerende maatregelen waren al getroffen. De stimuleringsregeling inbraakpreventie blijft wel bestaan voor particuliere huizenbezitters in Rotterdam.

De burgemeester stuurt in het eerste kwartaal van 2024 de HIC-jaarrapportage over 2023 aan de raad.

 

Jeugdoverlast en -criminaliteit

In 2023 is de Group Violence Intervention (GVI) begonnen met het selecteren van concrete gevallen van jeugdoverlast en -criminaliteit. De GVI werkt vanuit het principe ‘leren door te doen’. De eerste praktijkgevallen gaven inzicht in de problemen en hulpvragen van jongeren. Daardoor kan er nu beter op deze problemen en vragen ingespeeld worden. Er zijn ook afspraken gemaakt over hoe het proces van incident naar concrete casus loopt. Daarbij werkt de GVI samen met het Zorg- en Veiligheidshuis (ZVHRR).

De communicatiestrategie Geweldig Rotterdam is in 2023 voortgezet. Het doel is om de norm onder jongeren voor wapen- en geweldgebruik te veranderen. Onderdeel van de strategie zijn collegetours met bekende sprekers. De laatste daarvan was in mei 2023 met rapper ICE in de Maassilo. Er kwamen ruim 200 jongeren uit heel de stad op af. Financiering van de communicatiestrategie door het ministerie van Justitie en Veiligheid loopt in ieder geval tot half 2024 door.

Sinds maart 2023 lopen pleinstewards rondes op de pleinen en in de straten waar de veiligheidsregisseurs van de gemeente hun inzet noodzakelijk vinden. De pleinstewards zijn vooral op weekendavonden aanwezig. In de zomerperiode zijn zij ook ingezet op de stranden van Nesselande en Hoek van Holland. Bij evenementen kunnen ze incidenteel worden ingezet. De pleinstewards zorgen door hun aanwezigheid voor extra zichtbaarheid. Als gastheren in de buitenruimte spreken zij bewoners en bezoekers laagdrempelig en preventief aan op overlastgevend gedrag. Omwonenden en partners zijn positief over de inzet van de pleinstewards.

 

Veilig Openbaar Vervoer

Ook in 2023 heeft de inzet van ov-surveillanten in de metro weer plaatsgevonden, op woensdag, donderdag, vrijdag en zaterdag vanaf 17.30 uur tot einde dienst.

In 2023 is de RET gestart met het opleiden van ov-surveillanten tot OVS+.

Uit de dit jaar verschenen klantenbarometer openbaar vervoer blijkt dat het Rotterdamse ov op sociale veiligheid ruimschoots een voldoende scoort en op peil blijft. De scores komen overeen met het landelijk gemiddelde. Wel zijn er zorgen over een toename van verwarde personen en dak- en thuislozen in en rond het openbaar vervoer. Gemeente en RET bespreken de mogelijkheden voor een aanpak en voor versterking van toezicht en handhaving rond het einde van de avond en het begin nacht.

 

Woonoverlast

In 2023 heeft de gemeente een nieuw actieplan woonoverlast opgesteld. Het plan is sinds 1 januari 2024 van kracht. In het actieplan zijn afspraken gemaakt om de aanpak van woonoverlast opnieuw bij de Rotterdammers onder de aandacht te brengen. Er wordt daartoe een communicatieplan opgesteld. Verder komt er een bredere inzet van instrumenten in de stad om woonoverlast aan te pakken, zoals het stoplichtmodel in Kralingen.

Het vertrouwen van melders in de gezamenlijke aanpak van woonoverlast is in 2023 ongeveer gelijk gebleven. Het gemiddelde cijfer voor het vertrouwen in de aanpak van woonoverlast is iets gedaald van 4,8 naar 4,6 op een schaal van 10, maar het aantal melders dat de gemeente een voldoende geeft is juist licht gestegen van 41,9% naar 43,0%. In het nieuwe actieplan zijn duidelijke afspraken gemaakt over de reactietermijnen en het aantal contactmomenten met de melder. Snel, helder en vaak communiceren vergroot het vertrouwen van de melder in de aanpak van woonoverlast. 

In 2023 zijn 9 nieuwe particuliere verhuurders aangesloten bij de werkwijze van het regionale convenant woonoverlast. Bij het eerstvolgende tekenmoment treden zij formeel toe. Vanaf dat moment nemen er 35 verhuurders deel aan het convenant. Zij vertegenwoordigen ongeveer 75% van het aantal huurwoningen in Rotterdam.

De gemeente zette in 2023 bestuurlijke maatregelen in op grond van de Wet aanpak woonoverlast. In totaal zijn er 2 gedragsaanwijzingen opgelegd aan de huurders van 2 adressen. Daarnaast is er vanwege aanhoudende woonoverlast 4 keer een last onder dwangsom verbeurd voor een gedragsaanwijzing uit 2022.

Rotterdam was de eerste gemeente in Nederland die een gedragsaanwijzing aan een verhuurder oplegde. Dat gebeurde omdat deze verhuurder zich onvoldoende had ingezet om de woonoverlast te stoppen.

Het college stuurt het jaarverslag woonoverlast 2023 in het tweede kwartaal van 2024 aan de gemeenteraad.

 

Levendige stad

In het in 2023 vastgestelde ‘Uitvoeringsplan horeca’ staan ruimte voor de horeca, ondernemerschap en het nachtleven centraal. Concrete verruimingen zijn:

• Het aantal keren dat in een horeca-inrichting incidenteel meer geluid mag worden gemaakt is verhoogd van 10 naar 12.
• Het aantal keren dat de horeca-inrichting iets later mag sluiten dan de officiële sluitingstijd is verhoogd van 10 naar 15.
• De avondhoreca mag op vrijdag- en zaterdagnacht een uur langer openblijven, namelijk tot 03.00 uur in plaats van 02.00 uur. Dit geldt niet voor de terrassen.

Het aantal horecastewards in Rotterdam is uitgebreid van 15 naar 21. Om het nachtleven voor alle bezoekers veiliger te maken, in het bijzonder voor kwetsbare personen, is de Safe’R-spot gelanceerd: het sociaal nachtpunt. Dit is een locatie waar bezoekers van het nachtleven terechtkunnen met vragen en voor hulp. De pilot is gestart in het vierde kwartaal van 2023.

Het college is eind 2023 begonnen met het opstellen van de horecagebiedsplannen voor de komende 3 jaar. Het horecagebiedsplan is zowel een visie- als een uitvoeringsdocument. Hierin staat het perspectief voor de ontwikkeling van horeca dat past bij het karakter van het gebied. In deze ontwikkeling is er aandacht voor de ruimtelijke ontwikkeling, de economische stand van zaken, het vestigingsklimaat en de veiligheidssituatie.

Eind 2023 is de nieuwe nota Horecavergunningen, toezicht en handhaving ter vaststelling aan de gemeenteraad aangeboden. Het Team drank & horeca van de gemeente is in 2023 uitgebreid van 8 fte naar 13 fte met een uiteindelijke groei naar 16 fte. Dit team controleert of horecaondernemers zich houden aan de vergunningvoorschriften.  

Hoe meten we dat?

Toelichting indicatoren

Veiligheidsindex

Eens per twee jaar rapporteert het college aan de hand van het Wijkprofiel over de collegetarget veiligheid. Het Wijkprofiel wordt iedere twee jaar samengesteld op basis van gegevens van het voorgaande jaar. Het Wijkprofiel 2022 is dus gebaseerd op data uit 2021 en het Wijkprofiel 2024 op data uit 2023. De Veiligheidsindex is een van de drie pijlers van het Wijkprofiel en bestaat uit een subjectieve en een objectieve index.

De 5 laagst scorende wijken *) op de Veiligheidsindex 2022 zijn Carnisse, Hillesluis, Tussendijken, Tarwewijk en Lombardijen. Deze laten in 2026 een stijging zien van tenminste 5 punten zien ten opzichte van 2022.

*) buiten beschouwing blijven de atypische wijken Zuiderpark/Zuidrand, Cool, Zuidplein gelaten. In deze wijken zijn relatief veel bezoekers. De score op de Veiligheidsindex is hierdoor vertekend.

Resultaten streefwaarde collegetarget Veilig voor 2024:

• De gemiddelde score van de Veiligheidsindex 2024 voor de stad daalt van 110 naar 105. De streefwaarde voor 2024 is daarmee niet behaald. De score van 105 is samengesteld uit de objectieve score van 114 en de subjectieve score van 96. In 2022 was de objectieve score 115 en de subjectieve score 106. De daling wordt voornamelijk veroorzaakt door de subjectieve scores. De objectieve scores zijn vrijwel gelijk aan de vorige periode.
• De streefwaarde voor 2024 is behaald in Carnisse, Hillesluis, Tussendijken en Lombardijen, maar niet in de Tarwewijk.

Totaal aantal handhavers

Definitie handhavers: boa’s, wijkbeheerders en de taakaccenten jeugd, wonen, drank & horeca, bike, motor, gevaarlijke en hinderlijke honden, markten, ondermijning, schoon en milieu (inclusief inhuur).

Aantal HIC-delicten

High Impact Crime jaarcijfers 2023 (januari t/m december)

Woninginbraken:          1270     stijging van 10,1% t.o.v. 2022

                                                        daling van 32,0% t.o.v. 2019 (pre-corona)

 

Straatroven:                    297       daling van 2,3% t.o.v. 2022

                                                        daling van 35,4% t.o.v. 2019 (pre-corona)

 

Overvallen:                      54          daling van 37,2% t.o.v. 2022

                                                        daling van 60% t.o.v. 2019 (pre-corona)

Ten opzichte van 2022 was er in 2023 een lichte stijging van het aantal woninginbraken. Het aantal straatroven bleef nagenoeg stabiel. Het aantal overvallen daalde tot historisch lage cijfers.

De stijging bij woninginbraak is hoofdzakelijk te verklaren door de vergelijking van de eerste kwartalen van 2023 en 2022. In 2022 waren er nog deels coronamaatregelen van kracht. Het eerste kwartaal van het jaar is  onderdeel van het Donkere Dagen Offensief (DDO). Normaliter zijn de donkere dagen een jaarlijks piekmoment in woninginbraken. In de maanden januari tot en met maart 2023 vonden 115 inbraken meer plaats dan in diezelfde periode in 2022. Met een totale stijging van 117 inbraken op jaarbasis in 2023 bleven de inbraakcijfers vanaf april dus nagenoeg gelijk aan die van 2022. Vanaf het tweede kwartaal geeft de vergelijking van 2023 met 2022 een realistischer beeld, zonder het dempende effect van de coronamaatregelen. Met de nieuwe ‘Houd Boeven Buiten’-preventiecampagne zijn tijdens het Zomeroffensief ’23 en het Donkere dagen Offensief ’23-’24 positieve resultaten geboekt. In deze piekmaanden zijn er minder woninginbraken gepleegd dan in het voorgaande jaar.