Wat willen we bereiken?

• Werken met de Omgevingswet en uitvoering geven aan de doelen van de Omgevingsvisie. In de Omgevingsvisie Rotterdam staan opgaven waar de stad voor staat. De koers en hoofdkeuzes geven richting aan hoe de gemeente hiermee omgaat. Uitwerken van deze doelen gebeurt in samenspraak met bewoners, ondernemers en gebruikers van de stad.
• Een zo gunstig mogelijke balans vinden tussen maatschappelijke opbrengsten en financieel resultaat. De gemeente krijgt geld door bijvoorbeeld grond te verkopen, erfpacht om te zetten of een bestemmings- of omgevingsplan aan te passen. Dit geld kan de gemeente gebruiken voor nieuwe plannen. Soms neemt de gemeente met lagere opbrengsten genoegen, als dat een maatschappelijk doel dient, zoals het bouwen van meer betaalbare woningen.
• Voorbereiding en uitvoering geven aan gebiedsontwikkelingen. Plannen maken voor elk gebied en wijk en waar nodig nieuwe ontwikkelingen voorbereiden. Dit gebeurt samen met bedrijven en andere organisaties.  In de wijken komen de opgaven rond wonen, werken en verblijven samen. De uitvoering gebeurt in samenspraak met de stad.

Wat gaan we daarvoor doen?

Omgevingswet

• Werken in de geest van de Omgevingswet met de vastgestelde Rotterdamse Omgevingsvisie. Het maken van een Uitvoeringsstrategie, gekoppeld aan meerjarige investeringen. Daarbij wordt medefinanciering gezocht bij andere partners en overheden.
• Actualiseren of herzien van de Omgevingsvisie in 2023. Waar nodig trekt de gemeente samen op met anderen.

Balans maatschappelijke opbrengsten en financieel resultaat

• Starten van ruimtelijke ontwikkelingen zoals Merwehaven en Parkhaven en daarop sturen door gemeentelijk grondbeleid. Afhankelijk van de situatie is dit verwerving, Wet voorkeursrecht gemeente (Wvg), onteigening, verkoop, sanering, bouwrijp maken en inrichten van gronden. Passief sturen door contractbeheer en de markt uitdagen om nieuwe ontwikkelingen te realiseren en te financieren die passen bij de gemeentelijke prioriteiten.
• Vertalen van gemeentelijke ambities naar grondexploitaties (onder andere Merwehaven en Parkhaven). De sturing geschiedt via de eigen grondexploitaties op Goede Groei. Veel ontwikkelingen vinden plaats op grond die niet in eigendom is van de gemeente, zoals in Brainpark en Stadsdriehoek. Daarom stroomlijnt de gemeente deze initiatieven. Samen vormen de gemeentelijke en particuliere ontwikkelingen de verstedelijkingsopgave.
• De gemeenteraad krijgt hierover verschillende rapportages, zoals de Monitor Grondexploitaties.

Gebiedsontwikkelingen

• Rotterdammers meer betrekken bij de inrichting en leefbaarheid van hun wijk. Ze hebben meer zeggenschap over hun wijk, met buitenruimte en mobiliteit als aandachtspunten.
• Bouwen van 3.500 tot 4.000 woningen per jaar, inclusief circa 400 studentenkamers. Daarbij is de gemeente afhankelijk van bouwondernemingen en andere marktpartijen, en van woningbouwcorporaties.
• Als basis hiervoor: goede monitoring van de woningvoorraad als geheel, naar prijssegment en eigendomssituatie. De prijsontwikkeling binnen de particuliere voorraad huur- en koopwoningen krijgt bijzondere aandacht.
• In samenhang met de woningbouw werken aan voldoende werklocaties (programma Economische Ontwikkeling) en groen- en maatschappelijke voorzieningen (programma Maatschappelijke Ontwikkeling) om ‘goede groei’ mogelijk te maken, bijvoorbeeld door een groennorm op te nemen bij de eisen voor nieuwbouw.
• Een zo integraal mogelijke uitvoering op wijkniveau van de vele verschillende beleidsdoelstellingen van de gemeente.
• Bouw van een nieuwe studentencampus. De gemeente dringt er bij de Erasmus Universiteit Rotterdam en de Rotterdamse hogescholen op aan hun verantwoordelijkheid te nemen voor de huisvesting van studenten uit binnen- en buitenland.

Wat hebben we in 2023 bereikt en gedaan?

Omgevingswet

Op 21 december 2023 heeft de gemeenteraad de partiële herziening van de Omgevingsvisie voor de Oostflank en bijbehorende Gebiedsuitwerking Oostflank vastgelegd. Met dit besluit heeft de gemeenteraad de kaders vastgelegd voor de ontwikkeling van het gebied tussen de Alexanderknoop en Zuidplein. Belangrijke kaders daarbij zijn:

• Investeringen in de groenstructuur, zoals de aanleg van een nieuw rivierpark op de noord- en zuidoever en het versterken van de verbindingen zoals via de Bos-as tussen het Schollebos in Capelle en het Kralingse Bos.
• Realisatie van circa 30.000 woningen, 30.000 arbeidsplaatsen en voorzieningen in gemengde buurten, met veel groen en water.
• Een nieuwe stadsbrug, een hoogwaardige ov-verbinding en permanent station bij Stadionpark als aanjagers voor de gebiedsontwikkeling en het vergroten van kansen voor mensen.
• Behouden en versterken van de sportvoorzieningen in het gebied.

Deze ontwikkelingen en investeringen dragen bij aan het realiseren van één ongedeelde stad en toekomstige bestendige wijken, zoals in de Omgevingsvisie is aangegeven.

Balans maatschappelijke opbrengsten en financieel resultaat

• In oktober 2023 heeft het college van B en W het Rotterdams Grondbeleid aan de raad ter besluitvorming aangeboden. De belangrijkste doelstelling van dit grondbeleid is: De gemeente zet zich in om binnen de gestelde kaders en met inzet van de ter beschikking staande instrumenten en financiële middelen, door middel van grondbeleid gemeentelijke doelstellingen en ambities te realiseren in samenwerking met derden.
• In 2023 zijn de grondexploitaties Merwehaven, Parkhaven, Slinge 303, Transformatie Voetbalvelden Overschie, Schuttersveld en Texelsestraat Noord geopend en is de voorbereiding van de grondexploitatie Schoterboshof van start gegaan.
• In december 2023 heeft de raad de grondprijzenbrief gemeente Rotterdam 2024 vastgesteld. Deze grondprijzenbrief behandelt de belangrijkste principes en richtlijnen die worden toegepast bij het bepalen en vaststellen van de grondwaarde die de gemeente vraagt bij de verkoop in eigendom of uitgifte in erfpacht van grond. De nieuwe grondprijzen hebben effect op de waardering van de grondexploitaties. Dit effect is verwerkt in deze jaarstukken. Het resultaateffect is € 15,7 mln voordelig en is onderdeel van het totale resultaat op de grondexploitaties. Voor vier grondexploitaties geldt dat de minimale grondprijs volgens de grondprijzenbrief niet is verwerkt, aangezien de voor deze grondexploitaties vastgestelde programma's met onderliggende uitgangspunten dan niet meer kunnen worden gerealiseerd. Het gaat hier om de grondexploitaties Merwehaven, Katendrecht, Rijnhaven en Sportcampus. Wel zijn voor deze grondexploitaties de (vaste) sociale grondprijs en de (vaste) grondprijs voor maatschappelijke voorzieningen toegepast.

Gebiedsontwikkelingen

Bij de toelichting indicatoren is beschreven wat de gemeente afgelopen jaar bereikt heeft binnen de woningbouwopgave. De andere onderdelen van integrale gebiedsontwikkelingen, zoals werklocaties en maatschappelijke voorzieningen, staan vermeld in de begrotingsprogramma's Economische Ontwikkeling en Bestaande Stad.

Hoe meten we dat?

Toelichting indicatoren

 

Collegetarget Start bouw nieuwe woningen

In 2022 en 2023 is gestart met de bouw van 6.140 woningen.

Dit aantal is als volgt opgebouwd:

• Sociaal segment: 19,1% (1.158 woningen)
• Middensegment: 25,7% (1.555 woningen)
• Hoger segment: 26,5% (1.607 woningen)
• Topsegment: 23,4% (1.418 woningen)
• Onbekend segment: 5,3% (318 woningen)
• Flexwonen: 84 woningen

Ondanks de tegenwind in de bouw, is de bouwproductie ten opzichte van vorige jaar met 6% gestegen en is een forse inhaalslag gemaakt met de bouw van woningen in het sociale segment. Ook is gestart met 394 studentenwoningen waarvan het grootste gedeelte wordt gerealiseerd in het eerste wooncomplex op Brainpark aan de K.P. Mandelelaan. Tot slot zijn er flinke stappen gezet op het uitwerken van de planvoorraad: In 2023 zijn voor circa 11.000 nog te bouwen woningen vergunningen aangevraagd. Komend jaar legt het college de focus daarom op het realiseren van deze woningen en gebruikt hierbij waar nodig de inzet van SBI-, WBI -en SBR-middelen om de bouw van (betaalbare) woningen maximaal door te zetten.

 

Studentenkamers

De verwachting is dat de achterstand, die met name in 2022 is opgebouwd, de komende 2 jaar wordt ingelopen.