Wat willen we bereiken?

In 2026 is 3,2 km2 zonnepanelen gerealiseerd

Hiervan staat in 2026 ongeveer 2 km2 aan panelen op daken. Ongeveer 0,3 km2 staat in 2026 langs wegen en pleinen. De gemeente geeft het goede voorbeeld en stelt alle geschikte publieke gebouwen beschikbaar voor de plaatsing van zonnepanelen.

 

In 2025 is 350 MW windenergie gerealiseerd, waarvan 300 MW in de haven

De gemeente houdt zich aan bestaande afspraken over vijf te realiseren windparken op Rotterdams grondgebied.

 

Rotterdam werkt aan alternatieve warmte - en koudeoplossingen

De gemeente zet in op duurzame warmte- en koudebronnen voor ruimteverwarming in de gebouwde omgeving.

 

We werken aan een robuust, adaptief en slim energiesysteem van transport, opslag en distributie

We werken aan een duurzaam, robuust, flexibel maar ook rechtvaardig energiesysteem. In de komende jaren ligt de focus met name op het elektriciteitsnet, waar ontwikkelingen zoals elektrificatie van vervoer, de warmtevraag maar ook industriële processen resulteren in capaciteitstekort op het net, ofwel netcongestie. We werken samen met verschillende stakeholders, waaronder netbeheerder Stedin, om er enerzijds voor te zorgen dat we het elektriciteitsnetwerk ingepast krijgen in een steeds dichterbebouwde stad en anderzijds om samen slimme oplossingen te realiseren om de bestaande capaciteit van het net te realiseren. De gemeente is zorgt ervoor dat we de juiste informatie op tijd bij Stedin krijgen om tijdig het net uit te breiden, zoekt samen met stakeholders naar slimme oplossingen en faciliteert en stimuleert waar nodig om deze te realiseren. Daarnaast stimuleert de gemeente innovaties in het energiesysteem, bijvoorbeeld door vanuit Smart Energy Systems subsidies te verstrekken.

Wat gaan we daarvoor doen?

In 2026 is 3,2 km2 zonnepanelen gerealiseerd

• Stimuleren Zon op daken (bedrijven, scholen, instellingen, energie coöperaties, VvE’s). We maken een leidraad Zon op daken voor daken die vallen onder het Besluit Risico Zware Ongevallen (BRZO), welke naar verwachting in het vierde kwartaal van 2023 gereed is.
• Stimuleren Zon op en langs infrastructuur, voor (snelwegen, gemeentelijke infrastructuur en parkeerplaatsen;
• Uitvoering van de zonneparken Slufter en Oranjepolder;
• Voor de daken van het gemeentelijk vastgoed met grotere oppervlakte dan 250 m2 komt er bouwtechnisch onderzoek naar de geschiktheid voor zonnepanelen. Voor kleinere daken brengen meerjarenonderhoudsplannen de maatregelen in beeld, waarna uitvoering volgt.
• De gemeente stimuleert plaatsing van zonnepanelen op daken van monumenten en gebouwen in beschermde stadsgezichten als de karakteristieke waarden van een monument dat toelaten. Ook het programma Bestaande Stad draagt hier aan bij.
• We stimuleren innovatieve technieken voor de opwek, opslag en distributie van zonne-energie.

 

In 2025 is 350 MW windenergie gerealiseerd, waarvan 300 MW in de haven

• De gemeente ontwikkelt de vanuit de Visie Ruimte en Mobiliteit aangewezen locaties voor windparken
• Zoals in het coalitieakkoord is afgesproken, is de gemeente in gesprek geweest met de provincie over de vraag of er een andere locatie mogelijk is voor de geplande windmolens op de Landtong en het Beneluxplein. De provincie heeft geen ruimte gegeven andere locaties te onderzoeken. Er komt een onderzoek naar de mogelijke ontwikkeling van een windpark op de strekdam bij Hoek van Holland, zoals vastgelegd in de RES 1.0.
• Er komt een kader voor windparken, met duidelijke uitgangspunten, zoals afstandsnormen en financiële participatie van bewoners via onder andere energiecoöperaties. Hierbij gelden de landelijke richtlijnen als uitgangspunt, tenzij Rotterdam die kan verbeteren.

 

We werken aan alternatieve warmte - en koude oplossingen

• De gemeente werkt aan een strategie voor warmte- en koudebronnen. Daarmee gaat de gemeente na of restwarmte, geothermie en aquathermie goede alternatieven zijn voor het gebruik van fossiele brandstoffen. Onderdeel is een verlaging van de temperatuur van het warmtenet van hoogtemperatuur naar middentemperatuur. Dat maakt het mogelijk dat naast restwarmte uit de haven andere duurzame bronnen met een lagere temperatuur kunnen worden gebruikt, zoals geothermie en aquathermie. Verlaging van de temperatuur zorgt voor een betere capaciteit en beperking van het warmteverlies van het warmtenet.
• De WAT-kaart: dit is de kaart die onderdeel uitmaakt van de vastgestelde transitievisie warmte. Deze kaart laat per buurt het beste alternatief zien voor aardgas en wordt onderdeel van de Rotterdamse warmte-koudestrategie.

 

We werken aan een robuust, adaptief en slim energiesysteem van transport, opslag en distributie

• We zijn continue in gesprek met Stedin en andere betrokken organisaties om het bestaande elektriciteitsnet slimmer en efficiënter te benutten. Door nieuwe praktijkvoorbeelden samen vast te pakken leren we hoe we beleidsmatig de juiste keuzes maken om de ruimtelijk en financiële impact van de energietransitie op het netwerk kunnen beperken.
• Samen met Stedin werken we aan het opzetten van een data uitwisseling platform, om ervoor te zorgen dat we Stedin tijdig en slimmer kan investeren in de energie-infrastructuur, maar ook om ervoor te zorgen dat Rotterdam het energiesysteem meeneemt als belangrijke voorwaarde in haar stadsontwikkeling.
• Smart Energy Systems koppelt innovaties in het energiesysteem aan economische kansen voor Rotterdam.
• Rotterdam werkt samen met het Rijk in de nationale verkenning naar de verkenning van kernenergie, omdat onderzoek naar alternatieve energiebronnen hoort bij de energietransitie.
• We nemen deel aan de RES-regio Rotterdam-Den Haag met de uitvoeringsagenda en RES 2.0.

Wat hebben we in 2023 bereikt en gedaan?

• In 2026 is 3,2 km2 zonnepanelen gerealiseerd

De jaarlijkse meting van zonnepanelen gebeurt in maart, conclusies volgen in het najaar 2024. Tot maart 2023 is er in de gemeente Rotterdam 1,1 vierkante kilometer aan zonnepaneel geïnstalleerd. Dit is een betekenisvolle groei ten opzichte van het jaar ervoor. Voor de grote zonneparken Slufter, Oranjebonnen - bij Hoek van Holland - en het traject rondom de zonneroute A15 zijn stappen gemaakt die de realisatie dichterbij brengen. Daarnaast is de samenwerking met woningcoöperaties en bedrijven verstevigd of opnieuw aangehaald. Dat is belangrijk om gezamenlijk de doelstellingen te realiseren.

 

• In 2025 is 350 megawatt windenergie gerealiseerd, waarvan 300 megawatt in de haven

In 2023 zijn stappen gezet om de doelstelling van 350 megawatt windenergie in 2025 te realiseren. Met de oplevering van windpark Tweede Maasvlakte is de doelstelling van 300 megawatt windenergie in de haven behaald. Dit windpark bevat 22 windmolens en levert 116 megawatt windenergie. Het totaal windenergie in de haven bedraagt 320,2 megawatt. Naast projecten in de haven werkt de gemeente aan de vijf projecten uit de Visie Ruimte en Mobiliteit: Nieuwe Waterweg (opgeleverd in 2019), Hoeksebaan, Landtong Rozenburg Oost, Beneluxplein, en Charloisse Poort.  

 

• We werken aan alternatieve warmte- en koudeoplossingen

In 2023 zijn grote stappen gezet met de actualisering van de WAT-kaart. De WAT-kaart 3.0 biedt inzicht in de alternatieven voor verwarming met aardgas, en inzicht in hoe het gehele warmtesysteem met infrastructuur en bronnen eruit kan zien. Vervolgens kan het effect worden bepaald voor de verschillende aspecten van de stedelijke ontwikkeling, zoals de ruimtelijke impact op de stad. Daarnaast zijn in 2023 verdere stappen gezet in het inzichtelijk maken van de potentie van verschillende bronnen; restwarmte, geothermie en aquathermie. Ook heeft de brand bij AvR bevestigd dat diversificatie van de bronnenmix belangrijk is, om niet afhankelijk te zijn van een beperkt aantal bronnen. Hier zet Rotterdam dan ook op in.

 

• We werken aan een robuust, adaptief en slim energiesysteem van transport, opslag en distributie

In 2023 werd definitief duidelijk dat er tot en met 2029 geen extra capaciteit beschikbaar komt in het net in Hoek van Holland, Rozenburg, Hoogvliet, Pernis, Europoort en Botlek. Dit laat zien dat we nog harder met slimme oplossingen aan de slag moeten om de energietransitie niet tot stilstand te laten komen. We hebben onze inzet in het programma Smart Energy Systems geïntensiveerd. Nog niet eerder deden zoveel bedrijven een aanvraag voor Smart Energy Systems-subsidie. In 2023 ontvingen 11 nieuwe projecten een subsidie. Ook maakten bedrijven die eerder Smart Energy Systems-subsidie ontvingen goede vervolgstappen. Zo ontving RABLE een vervolginvestering uit het Energietransitiefonds Rotterdam voor de verdere ontwikkeling van een zelfdragend montagesysteem voor zonnepanelen.

Hoe meten we dat?

Toelichting indicatoren

Target CO2

Om aan te sluiten bij het nationale beleid voor terugdringing van CO2- uitstoot, stelt Rotterdam het volgende doel: We zetten in op minimaal 25% CO2-reductie in 2025 voor het stedelijk gebied, gemeten ten opzichte van 1990.

Voor de haven steunt Rotterdam met innovaties de Rijksambities voor reductie in 2030. Er komt een monitoring van de plannen op voortgang en omvang. Er komt ook een jaarlijkse berekening van de uitstoot van het gehele Rotterdamse grondgebied. Uiteraard zijn we voor het behalen van de doelen ook afhankelijk van inzet Rijk en EU.

Op basis van de DCMR-doorrekening zijn de mijlpalen voor 2023 en 2024 bepaald.

 

Zonnepanelen

*Meting gebeurt met luchtfoto’s. Dat is alleen in maart mogelijk, omdat er dan nog geen bladeren aan de bomen hangen. De cijfers volgen in de zomer, na analyse van de foto’s. Het is daarmee pas in de zomer van het opvolgende jaar mogelijk om conclusies te trekken over de realisatie in het voorgaande jaar.