Wat wil de gemeente bereiken?

•    Aantrekkelijke winkelgebieden
•    Innovatieve werkgebieden
•    Toekomstbestendige werklocaties

Wat gaan we daarvoor doen?

Aantrekkelijke winkelgebieden:

• De gemeente zet in op de transformatie van winkelstraten naar aantrekkelijker ontmoetings- en verblijfsgebieden. Hiervoor is het Fonds vitale kerngebieden beschikbaar. We werken samen met vastgoedeigenaren, winkeliers, wijkraden en klanten. Het gaat om een brede aanpak per gemeente waar per winkelgebied maatwerk wordt toegepast.
• We voeren daarnaast gesprekken met de grote verhuurders van winkelpanden om leegstand te voorkomen die het gevolg is van hoge huren.
• De gemeente realiseert aantrekkelijke Rotterdamse warenmarkten voor bezoekers en marktkooplieden. De regelgeving is eind 2021 aangepast om een gevarieerd aanbod mogelijk te maken, zet in op aantrekkelijke marktterreinen en heeft zorg voor een goede bezetting.

Innovatieve werkgebieden:

• De gemeente subsidieert de organisatie Erasmus MC Campus (Stichting Rotterdam Square). Deze stichting is de nieuwe spil die innovaties, wetenschap en bedrijven met elkaar verbindt en zo werkt aan een optimaal health tech-vestigingsklimaat in Rotterdam
• De gemeente geeft invulling aan de ambitie om M4H te ontwikkelen voor innovatieve maakbedrijven die bijdragen aan de energietransitie, de circulaire economie en digitalisering. Samen met het Havenbedrijf Rotterdam zorgt de gemeente voor de juiste ruimtelijke randvoorwaarden 
• De gemeente stimuleert het aanbod aan betaalbare werkruimtes voor innovatieve bedrijven in verschillende werkgebieden in de stad. Hiervoor ontwikkelt de gemeente in samenwerking met andere overheden sturingsinstrumenten.

 Toekomstbestendige werklocaties:

• De gemeente vernieuwt bedrijventerreinen, om ruimte te bieden aan economische vernieuwing en verplaatsing van economische functies uit andere delen van de stad. Zoals in de Spaanse polder waar de gemeente in samenwerking met de bedrijvenraad de mogelijkheden onderzoekt om de Spaanse polder beter te benutten.
• We stellen ook integrale kaders voor werklocaties en voorzieningen op in samenhang met andere opgaven zoals wonen. Het doel is een evenwichtige ontwikkeling van werkruimtes in relatie tot de groei van het aantal woningen
• De gemeente voert de subsidieregeling ‘Ruimte voor de maakindustrie’ uit. Hiermee biedt de gemeente in de Spaanse Polder en het Makers District nieuwe bedrijven de mogelijkheid zich te vestigen in Rotterdam en bestaande bedrijven te groeien. Beide bedrijfsterreinen zijn voor de maakindustrie interessant. In 2023 is het voorstel gedaan om zowel de gebieden uit te breiden als de looptijd van de regeling te verlengen. Hiermee willen we een beter bereik van de regeling volgens de doelstelling realiseren.
• Inzet van transformatiemanagers die helpen bij de transformatie van leegstaande winkelpanden naar bedrijfsruimten
• De gemeente onderzoekt de inzet van meer sturingsinstrumenten om de beschikbaarheid van bedrijfsruimte te garanderen. Sturingselementen zijn bijvoorbeeld inzet van wet- en regelgeving en van subsidies.
• Inzet van de subsidieregeling ‘Energievouchers’ om ondernemers te ondersteunen die de duurzaamheid van hun bedrijfspand op bedrijventerreinen willen verbeteren.
• We hebben als doelstelling om de omvang m² bvo bedrijfsruimte in de komende vier jaar gelijk aan het huidige niveau gelijk te laten blijven én met een op te stellen actieplan zetten we in op sturing op het juiste bedrijf op de juiste plek.

Wat hebben we in 2023 bereikt en gedaan?

• Het college heeft in 2022 een collegetarget vastgesteld voor het behoud van bedrijfsruimte. In oktober 2023 heeft het college het Actieplan bedrijfsruimte vastgesteld. In het actieplan bedrijfsruimte staan 3 actielijnen en 8 acties waarmee we sturen op behoud van de hoeveelheid bedrijfsruimte en op het juiste bedrijf op de juiste plek.
• Vanuit de subsidieregeling bedrijfsruimte maakindustrie zijn in 2023 drie subsidieaanvragen toegekend. De gemeente heeft 400.000 euro subsidie verleend. Dat heeft private investeringen losgemaakt van ruim € 2 mln en draagt ook bij aan het collegetarget bedrijfsruimte. Zo is er een bijdrage verleend voor intensiever ruimtegebruik in de Spaanse Polder en aan de doorgroei van een mkb-maakbedrijf.
• Het Fonds Vitale Kerngebieden heeft een eerste aankoop gedaan op de Schiedamseweg Beneden. Het gaat om de aankoop van een overlastgevende horeca-onderneming die is beëindigd. Doel van de aankoop is om hier na renovatie een leer-werkbedrijf te vestigen.
• In maart 2023 startte Rotterdam Square officieel. Deze stichting is opgericht op initiatief van Erasmus MC en de gemeente Rotterdam. Rotterdam Square werkt aan versterking van de Life Sciences and Health-sector in Rotterdam. Fysiek uit zich dat in de realisatie van een campus bij het Erasmus MC. Daar kunnen innovatieve zorgondernemers zich vestigen, zodat ondernemerschap, onderzoek, onderwijs en zorg effectiever samengaan. Rotterdam Square heeft een verbindende rol en vult die in door netwerkbijeenkomsten, coachingstrajecten voor startende ondernemers en koppeling van partijen die elkaar kunnen versterken.

Hoe meten we dat?

Toelichting indicatoren

Collegetarget bedrijfsruimte

Collegetarget bedrijfsruimte: De doelstelling voor deze collegeperiode is behoud van voldoende bedrijfsruimte door te zorgen dat de omvang m² bedrijfsruimte blijft op het niveau van 1 januari 2022.

Realisatie 1 januari 2023: 4.288.765 m²

Mijlpaal 1 januari 2024: 4.248.765 m²

Realisatie 1 januari 2024: 4.272.299 m2

Na een stijging in 2022 is het aantal m2 bedrijfsruimte in 2023 met ongeveer 16.500 m2 afgenomen. Op basis van een aantal grote gebiedsontwikkelingen is de verwachting dat de komende jaren sprake zal zijn van een forse afname. Dit komt vooral door de transformatie van bedrijfsruimte naar woningen op enkele bedrijventerreinen in de binnenstad. Zo worden er bijvoorbeeld in de gebiedsontwikkelingen van Hunter Douglas, Provimi en Codrigo forse aantallen m2 bedrijfsruimte onttrokken. Daarbij is sprake van beperkte vervanging ter plekke of van compensatiemogelijkheden elders in de stad. Bij het opstellen van het collegetarget is voor deze collegeperiode rekening gehouden met 180.000m2 aan afname door grote gebiedsontwikkelingen waar woningbouw gepland is. Deze ontwikkelingen variëren tussen hard en zacht planaanbod vanuit de woningbouw. Het tempo van de gebiedsontwikkelingen wordt door markmechanismen vertraagd of versneld.

 

Aanpak 25 winkelstraten

Meting en monitoring vindt binnen het programma vitale kerngebieden plaats op basis van de gebiedsgerichte aanpakken en subsidieaanvragen aanpak Vitale Kerngebieden. Met het vaststellen van de subsidieregeling Aanpak Vitale Kerngebieden stellen we winkelgebieden over de hele stad de komende jaren in staat om aan hun opgave(n) te werken.

Eindstand 2023: Sinds de start in 2022 is er in 24 gebieden samengewerkt door ondernemers, vastgoedpartijen en de gemeente.

Als start hanteren we in de regel een afspraak tussen collectieve ondernemers, vastgoedeigenaren en de gemeente om een gezamenlijk document op te stellen. In zo'n document wordt de ambitie en een strategie voor de straat omschreven. Dit gebeurt d.m.v. voorgesprekken met allerlei vertegenwoordigers en belanghebbers in het gebied. De gemeente zet hiervoor kwartiermakers en bedrijfscontactfunctionarissen in.

 

Verhogen van de bezettingsgraad van de marktkramen op de warenmarkten naar minimaal 80%.

De bezettingsgraad van de markten is in 2023 verbeterd, maar de doelstelling is nog niet behaald. Een vaste plaatshouder is verplicht om zijn kraam eenmaal in de veertien dagen in te nemen. Vooral met slecht weer zijn minder kramen op de markt bezet dan het uitgegeven aantal vaste plaatsen. Hierdoor ligt op de marktdag het aantal bezette kramen lager dan het aantal kramen dat als vast is uitgegeven. Het percentage kramen dat als vaste plaats is uitgegeven, lag in november 2023 op 79 %. Eind november/begin december zijn er weer vaste plaatsen uitgegeven. Het percentage ligt per februari 2024 op 83 %.

Ook als vaste plaatshouders hun plaats niet innemen, betalen zij marktgeld. De op dagbasis lege plaatsen zijn beschikbaar voor de meelopers. Meelopers zijn marktondernemers die op de wachtlijst staan voor een vaste plaats. Om de inname van de marktplaatsen verder te stimuleren, is eind eerste kwartaal 2023 de meldplicht meelopers ingevoerd. Meelopers die op basis van hun inschrijving een goede kans maken op een dagplaats krijgen een oproep zich eenmaal in de veertien dagen te melden. Het doel van deze melding is dat zij een dagplaats kunnen innemen. In 2024 wordt hiermee verdergegaan.

De uitgifte van kramen als vaste plaats verliep minder voorspoedig dan gedacht. Daarom zijn eind 2023 voor de drie grote markten de brancheringsbesluiten aangepast. Met deze aanpassing komen vanaf januari 2024 meer marktondernemers in aanmerking voor een dubbele kraam. Dit stimuleert de uitgifte van marktkramen. Om de diversiteit in aanbod van producten te stimuleren, krijgen ondernemers die een artikel verkopen dat nog niet op die markt wordt verkocht voorrang bij de uitgifte van een vaste plaats.