Organisatieontwikkeling
Inleiding
Onderdeel van de voorjaarsnota 2023 was een bezuiniging van in totaal € 150 mln voor de collegeperiode tot en met 2027. Deze bezuiniging op de organisatie staat los van de bezuiniging uit het coalitieakkoord. Stoppen met groeien, meer flexibel en efficiënter werken is het doel voor de gemeentelijke organisatie. Zo geeft de gemeente uiteindelijk structureel minder geld uit aan de eigen organisatie en haalt op die manier wat druk af van de gemeentelijke begroting.
Het op een andere manier inrichten van de organisatie om efficiënter te werken gebeurt niet van de ene op de andere dag. Vooral omdat de dienstverlening aan Rotterdammers centraal blijft staan en altijd doorgaat. Ook de ontwikkeling waarin de gemeentelijke organisatie niet vanuit clusters maar vanuit het hele concern kijkt naar concernbrede vraagstukken kost tijd.
De ambitie blijft om de organisatieontwikkeling uit te voeren zonder gedwongen ontslagen. Dat gebeurt met de inzet en ontwikkeling van het talent van de medewerkers in het achterhoofd, net als het streven naar het zijn en blijven van een aantrekkelijke werkgever.
Kortetermijnmaatregelen voor 2024: bewuster keuzes maken en zo de kosten drukken
De eerste € 20 mln van de totaal € 150 mln bespaart de gemeente in 2024 door bewuster keuzes te maken. De gemeente bezuinigt op personeel, inhuur en materiaal. Het zwaartepunt voor 2024 ligt op vacaturemanagement.
De overige maatregelen zijn niet gericht op grote structurele posten, maar het zijn vooral maatregelen uit kostenbewustzijn. Deze maatregelen zijn ingedeeld in twee categorieën:
1. Versoberen: minder geld uitgeven aan verschillende zaken, zoals het vereenvoudigen van het eindejaarsgeschenk, minder geld voor personeelsuitjes, dienstreizen, declaraties, borrels, lunches, bijeenkomsten, catering en huur van externe locaties. En geen Management Talent Programma en minder trainees in 2024.
2. Uitstellen of vertragen: in 2024 stelt de gemeente bepaalde investeringen of onderhoud uit. Voorbeelden zijn het vertragen of verminderen van het standaard onderhoud en verbetering van gebouwen. Of het uitstellen van investeringen in ICT.
NB In de tussentijdse rapportage van augustus 2023 staan de kortetermijnmaatregelen uitgebreider omschreven.
Middellange termijn: bewustere keuzes in grotere lijnen
Om bewustere keuzes te maken is sturing in de omvang van de organisatie nodig. Om dit te realiseren is voor 2024 een vernieuwd mechanisme vastgesteld waarover de door de concerndirectie besloten in te richten concerntafel ‘Sturen op omvang’ beslist. Daarbij geldt het volgende uitgangspunt: bij een besluit tot personele groei dient gelijktijdig besloten te worden waar de krimp plaatsvindt die de groei mogelijk maakt.
Voor de bezuinigingen op de middellange termijn lopen de absolute bezuinigingen op. In 2025 is dat € 25 mln, in 2026 € 55 mln en in 2027 € 50 mln.
De organisatie is in 2023 ook begonnen met het inhoudelijk vormgeven van de sporen waarop zij keuzes moet maken:
- de staf/lijn-dynamiek; indicatief € 35 mln
- dienstverleningsstrategie en wijkgericht werken; indicatief € 10 mln
- beleid, onderzoek en strategie; indicatief € 5 mln
- topstructuur en sturingsfilosofie; geen taakstelling, maar mogelijk wel doorwerkende besparingen.