Jaarstukken 2021

Met nieuwe energie bouwen aan de stad van morgen

Verkeer en vervoer - Beheer Pagina 30

Verkeer en vervoer - Beheer

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Bewoners, ondernemers en bezoekers beleven de openbare ruimte als veilig en schoon en de Rotterdamse infrastructuur is optimaal beschikbaar. Bewoners zijn tevreden over het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Bij (her)inrichting, beheer en onderhoud van de boven- en ondergrondse infrastructuur wordt bijgedragen aan klimaat- en circulaire doelstellingen.

Covid-19

Ondanks de maatschappelijke ontregeling die Covid-19 veroorzaakt, heeft het uitvoeren van het regulier onderhoud aan openbare verlichting, civiele kunstwerken en wegen zoals gepland doorgang kunnen vinden.

 

Maastunnel

De renovatie/restauratie van het Rijksmonument is afgerond en het projectteam is ontbonden, de rest van de werkzaamheden, waaronder het aanpassen van het membraam in de westbuis zijn overgedragen aan Stadsbeheer inclusief het daarbij behorende budget, van 1.8 miljoen euro.

De website www.maastunnel.nl is niet meer actueel en past niet meer binnen de huidige communicatie strategie. De site wordt daarom op korte termijn offline gezet.

De aanbesteding van het onderhoudscontract is in het vierde kwartaal afgerond en heeft geleid tot het voornemen tot gunning van dit werk. In januari 2022 is er gestart met de beheerteamfase. Deze fase heeft tot doel om de onderhoudspartijen voor te bereiden op de overname van de lopende werkzaamheden van CAM-CWD. Ook in deze fase van het werk is de huidige partij betrokken.

De huidige stand van zaken van de renovatie van de roltrap- en ventilatiegebouwen is dat we verwachten begin 2022 conform planning een (concept raads-) voorstel aan te leveren voor de uitvoering van deze werkzaamheden.

De aanbesteding van het project voor de vervanging van de vluchtdeuren is afgerond, maar heeft nog niet geleid tot opdracht voor de uitvoering van het werk. Start van de werkzaamheden is gepland voor 2022.

 

Ledtransitie

In april 2020 is het project ledtransitie 2020-2025 gestart. De ledtransitie vervangt alle conventionele armaturen voor led-armaturen die uitgerust zijn met telemanagement. Het nieuwe telemanagementsysteem stelt de gemeente in staat om storingen proactief te signaleren, zonder dat hierbij een burgermelding nodig is. In 2021 zijn de meeste armaturen in de woonwijken vervangen voor LED. In 2022 wordt begonnen met het vervangen van de armaturen langs de doorgaande wegen gevolgd door de specials. Met de versnelde ombouw naar ledverlichting draagt de gemeente Rotterdam bij aan de energietransitie.

 

Schone buitenruimte
Het succesvolle zomerprotocol onder de noemer “Top strand en parkdagen” is in 2021 gecontinueerd. Van april tot oktober wordt elk jaar gewerkt volgens het zomerprotocol parken en stranden. Het aantal inzamelmiddelen in de parken wordt dan fors uitgebreid met maxi- en minicontainers, afvaleilanden en containers voor hete kooltjes na het barbecueën. De capaciteit van bestaande afvalpunten wordt verder verhoogd door meer en grotere afvalbakken te plaatsen op plekken waar deze snel vol raken. Deze hotspots zijn in beeld en naar het vervuilingsgedrag wordt onderzoek gedaan onder meer in Nesselande.

De succesvolle NietRNaast-aanpak om naastplaatsingen aan te pakken in bepaalde wijken is uitgebreid naar andere wijken. Naastplaatsingen worden in de vroegte van straat gehaald en de containers worden schoongespoten en gebruiksklaar achtergelaten voor de bewoners. Ook worden naastplaatsingen gefotografeerd en vastgelegd om te kunnen analyseren en wordt er samengewerkt met handhavers om boetes uit te schrijven.

 

 

Ontwikkelingen 2022-2025

Bestuursopdracht vervangingsinvestering kapitaalgoederen openbare ruimte

De bestuursopdracht Vervangingsinvesteringen is op 7 juli 2020 vastgesteld. Hieraan is een vervolgopdracht gekoppeld middels een vier jaarlijks op te stellen ‘Nota Vervangingsinvesteringen Kapitaalgoederen’ voor alle assetgroepen in de openbare ruimte. Deze vervolgopdracht maakt ook onderdeel uit van de overkoepelende bestuursopdracht voor alle assets van de gemeente Rotterdam: de bestuursopdracht ‘Investeringsruimte voor vervanging, renovatie of restauratie van het huidige bezit aan kapitaalgoederen’. De Nota Vervangingsinvesteringen Openbare Ruimte 2021-2071 is gereed en de inzichten uit deze nota en die uit de andere deeluitwerkingen van de overkoepelende bestuursopdracht komen samen in de Beleidsnota investeringen. Deze beleidsnota regelt onder andere dat er in de toekomst voldoende budget beschikbaar is voor noodzakelijke vervangingsinvesteringen in de openbare ruimte. Zie hier voor meer informatie over de Beleidsnota Investeringen.

 

Infrastructurele projecten

In de komende jaren worden een aantal grote infrastructurele projecten (verder) voorbereid en uitgevoerd. Het gaat hier om projecten waar incidentele investeringskredieten voor zijn aangevraagd en toegekend.

  • Vervanging kademuren: Parkhaven OZ, Hertekade. De kademuur aan de Kreeksehaven is in 2021 vervangen.
  • Conserveren bruggen: Erasmusbrug en Cornelis van Beverenbrug. Voor deze projecten geldt dat de impact op de omgeving bepalend is voor de uitvoeringsperiode. Dit wordt de komende jaren verder uitgewerkt met de primaire stakeholders.
  • Moderniseren en centraliseren van beweegbare bruggen, waarbij conformiteit aan de machinerichtlijn een belangrijk vraagstuk is. Dit vraagstuk speelt ook op landelijk niveau. Er is een start gemaakt om te komen tot een gezamenlijke aanbeveling voor centrale brugbediening en interpretatie machinerichtlijn voor decentrale overheden.

 

Urgente vervangingsinvesteringen buitenruimte

In het voorjaar van 2021 zijn voor wegen en civiele kunstwerken extra middelen toegekend voor vervangingsinvesteringen in 2021 en 2022. Deze vervangingsinvesteringen zijn noodzakelijk om minimaal de stoepen mee te kunnen nemen in de rioolprojecten.

 

Vervangingsprogramma lichtmasten

Om de veiligheid in de openbare ruimte te kunnen waarborgen is het noodzakelijk dat alle lichtmasten uit de jaren ’70 en ’80 worden vervangen. De vervanging start op 1 maart 2022. De hiervoor benodigde budgetten zijn opgenomen in de 1e Nota Vervangingsinvesteringen Kapitaalgoederen.

Wat hebben we bereikt?

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Monitoring kwaliteit openbare ruimte

Beeldsystematiek Heel en Schoon

In 2019 is de gemeente Rotterdam voor het monitoren van de kwaliteit van de openbare ruimte definitief overgestapt van de Rotterdamse productnormering naar de landelijke CROW Beeldsystematiek. Voor Schoon en Heel (wegen en groen) wordt de komende jaren gemeten conform de standaardset beeldmeetlatten en meetmethode uit de landelijke CROW Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte. Ook ten aanzien van meetlocaties en gebiedsindeling wordt zoveel mogelijke aangesloten bij deze landelijke standaard. Hierdoor is het mogelijk om naast monitoring voor Rotterdam de gegevens ook landelijk te vergelijken. Naast deze standaardset beeldmeetlatten wordt er ook een aantal extra beeldmeetlatten voor Rotterdam gemeten.

 

Prestatie

A+ = Zeer goed

A = Goed

B = Voldoende

C = Matig/onvoldoende

D = Onvoldoende/achterstallig

 

Prestatie-indicator

Als voorbeeld: De prestatie-indicator 90%/B voor Schoon geeft aan dat 90% van de metingen van de beeldmeetlatten behorend bij Schoon gemiddeld een B of hoger moeten scoren voor de hele stad. Deze gemiddelde scores worden, volgens afspraak op CBS-buurtniveau twee keer per jaar gepubliceerd op de gemeentelijk website.

 

Monitoring

Het is met deze methodiek mogelijk om, bij voldoende metingen, ook op beeldmeetlatniveau of gebiedstype te monitoren en te analyseren.

 

Technische kwaliteit verhardingen

De inspectie van de technische kwaliteit is met name bedoeld om de toestand van de weg te meten zodat groot onderhoudswerkzaamheden ingepland en uitgevoerd kan worden. Dit is nodig om te voorkomen dat daarmee de beschikbaarheid van de weg en de veiligheid van personen en zaken in gevaar komen. 

 

Sinds 2020 wordt jaarlijks de technische kwaliteit voor de helft van het areaal (ca. 70.000 inspectievakken) visueel geïnspecteerd. Door jaarlijks de helft van het areaal te inspecteren zijn er elk jaar recente data over de kwaliteit van het wegenareaal beschikbaar. Hierdoor is het beter mogelijk om sneller een trend te voorspellen en daarop in te zetten. 

 

Volgens de systematiek komt elk wegvakonderdeel dat scoort op niveau B t/m D in aanmerking voor een onderhoudsmaatregel in de komende 5 jaar. De gemeente Rotterdam hanteert daarbij de volgende richtlijn: 

- Minimaal 85% van de wegen op niveau A+, A en B; en

- Maximaal 15% op niveau C en D.

 

 

Prestatie indicator

 

2019

2020*

2021

2022

2023

Beeldkwaliteit heel

Streefwaarde

90% niveau B of hoger

90% niveau B of hoger

90% niveau B of hoger

90% niveau B of hoger

90% niveau B of hoger

 

Realisatie

Norm gerealiseerd

Norm niet gerealiseerd

Norm niet gerealiseerd

 

 

Beeldkwaliteit Schoon

Streefwaarde

90% niveau B of hoger

90% niveau B of hoger

90% niveau B of hoger

90% niveau B of hoger

90% niveau B of hoger

 

Realisatie

Norm gerealiseerd

Norm gerealiseerd

 

 

 

Technische kwaliteit verharding

Streefwaarde

85% niveau B of hoger

85% niveau B of hoger

85% niveau B of hoger

85% niveau B of hoger

85% niveau B of hoger

 

Realisatie

Norm gerealiseerd

Norm niet gerealiseerd

Norm niet gerealiseerd

 

 

 

 

* De realisatie betreft het gemiddelde van alle meetresultaten over de periode 1e kwartaal 2021 t/m 4e kwartaal 2021

 

Toelichting indicatoren

Beeldkwaliteit Heel

Om te komen tot de beeldkwaliteit Heel worden verschillende beeldlatten gemeten volgens de landelijke methodiek voor onderhoud verharding en onderhoud groen. De score voor beeldkwaliteit voor Heel (Groen en Verharding) voldoet voor 2021 niet aan de

CROW-norm. Voor 2021 is het percentage op beeldkwaliteit Heel 86% niveau B of hoger.

Hiermee is het gewenste ambitieniveau niet gehaald. Dit komt in belangrijke mate door de bewuste gemaakte beleidskeuze om robuuster en klimaatbestendiger gras in de stad te realiseren. De maaifrequentie van gras is op sommige specifieke locaties gewijzigd. Gevolg hiervan is dat op deze plekken het gras hoger is komen te staan. Tot 7 cm grashoogte geeft niveau A en meer dan 10 cm grashoogte geeft niveau D. Dit betekent dat niet altijd voldaan wordt aan de CROW-norm van de grashoogte op o.a. de grasvelden, zoals die nu is vastgesteld in de beeldmeetlat voor gras. Echter, het Rotterdamse doel ten aanzien van deze grasvelden is niet de grashoogte, maar het klimaatbestendiger maken van het grasareaal. Zo blijft het gras langer groen tijdens de steeds langere droge periodes. 

 

Beeldkwaliteit schoon

De effecten van de coronacrisis zijn onder meer merkbaar doordat meer bewoners thuis werken, meer afval produceren en anders gebruik maken van de buitenruimte. In bepaalde gebieden leidt dit tot meer naastplaatsingen en mede daardoor meer zwerfvuil. In andere gebieden zien wij juist dat de gebruiksdruk afneemt en daardoor ook de hoeveelheid zwerfafval. Aan de stadsbrede CROW-schoonnorm (90% B-niveau) wordt nog steeds voldaan. Op onderliggende thema's (zwerfafval en hondenpoep) staat de norm wel onder druk en dat is zichtbaar in het straatbeeld.

 

Technische kwaliteit verhardingen

De technische kwaliteit verhardingen scoort over de hele stad 83% niveau B of beter (dit is een gemiddelde van 2020 en van 2021). Hiermee voldoet het areaal net niet aan de Rotterdamse norm van minimaal 85% niveau B of beter. 

 

Deze lagere uitkomst is vrijwel gelijk aan het niveau van 2020.  

 

De extra beschikbare middelen vanuit de Nota Onderhoud Kapitaalgoederen 2019-2022 zijn voor een deel ingezet op de meest slechte wegen (niveau C en D). Door het plegen van dit groot onderhoud zijn de slechte wegen juist verbeterd. Dit heeft geresulteerd dat het areaal met niveau A+ en A in 2020 is gestegen en deze tendens heeft zich in 2021 voortgezet. Wanneer deze extra inzet niet was uitgevoerd had de wegenkwaliteit er slechter uitgezien. 

 

In de bestuursopdracht ‘Vervangingsinvesteringen kapitaalgoederen openbare ruimte’ staat beschreven dat de gemiddelde levensduur van kapitaalgoederen 40 jaar is uitgaande van de opgenomen levensduren in financiële verordeningen. De behoefte voor onderhoud wordt mede sterk bepaald door de ouderdom van de assets. Grote delen van de stad zijn in de naoorlogse periode gebouwd en dus vele assets, waaronder ook de verharding naderen het einde van de levensduur. Daarnaast heeft de bodemdaling in veel (naoorlogse) wijken een negatief effect op de staat van de verharding. Er is dus sprake van een boeggolf van noodzakelijke inzet op de Rotterdamse assets. Ook dit speelt een rol in de technische kwaliteit van de verharding.

 

In de volgende jaren zetten we bij groot onderhoud de beschikbare middelen in om de slechte wegen (niveau C en D) te verbeteren. Ook zal door de combinatie van groot onderhoud aan de verhardingen, voornamelijk in voetpaden en groeiplaatsverbeteringen van de bomen, de oneffenheden vanwege wortelopdruk langer wegblijven. Door al deze inspanningen blijft Rotterdam beschikken over veilige en beschikbare verhardingen.

Wat heeft het gekost?

Overzicht van baten en lasten Verkeer en vervoer - BeheerOorspronkelijke
begroting
2021
Bijgestelde begroting 2021Realisatie
2021
Afwijking
Baten exclusief reserves11.84213.05618.0645.008

Bijdragen rijk en medeoverheden 0 320 1.665 1.345
Overige opbrengsten derden 11.088 10.817 14.488 3.671
Overige baten 754 1.919 1.910 -8
Lasten exclusief reserves139.356145.474150.3854.911

Apparaatslasten 78.537 85.434 85.072 -362
Inhuur 1.968 2.270 2.145 -124
Overige apparaatslasten 2.010 3.417 2.856 -561
Personeel 74.560 79.747 80.071 324
Intern resultaat -8.965 -9.452 -6.228 3.224
Intern resultaat -8.965 -9.452 -6.228 3.224
Programmalasten 69.784 69.492 71.541 2.049
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 47.967 47.255 48.581 1.326
Kapitaallasten 21.817 21.181 21.494 314
Overige programmalasten 0 953 1.107 155
Sociale uitkeringen 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 0 104 358 254
Saldo voor vpb en reserveringen -127.514 -132.419 -132.321 97
Saldo voor reserveringen -127.514 -132.419 -132.321 97
Reserves3.3223.2413.203-38

Onttrekking reserves 3.322 3.241 3.203 -38
Toevoeging reserves 0 0 0 0
Vrijval reserves 0 0 0 0
Saldo -124.193 -129.177 -129.118 59

Toelichting overzicht baten en lasten

Overzicht afwijkingen taakveldAfwijking batenAfwijking lastenAfwijking reservesAfwijking saldo
1. Aanpak zwerfafval 1.100 1.100 0 0
2. Leges leidingen 1.581 -204 0 1.785
3. Beheer en onderhoud 1.820 3.883 -38 -2.101
4. Diverse afwijkingen 507 132 0 375
Totaal afwijkingen 5.008 4.911 -38 59

Het saldo van dit taakveld bedraagt € 59 voordelig. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn:
 

1. Aanpak zwerfafval
De gemeente Rotterdam heeft extra inzet gepleegd op de preventie en aanpak van zwerfafval door inzet op onder andere gedragsbeïnvloeding, slimmere voorzieningen en participatie van burgers en stakeholders. Hiervoor is € 1,1 mln aan bijdragen ontvangen van derden.
 

2. Leges leidingen
Bij het opstellen van de begroting 2021 is al rekening gehouden met een stijging van opbrengsten. Deze stijging is echter overtroffen. Met name de ontwikkeling op het gebied van de aanleg van glasvezel gaat sneller dan voorzien. De corona pandemie heeft ook geen drukkend effect gehad op werkzaamheden aan kabels en leidingen. Verder dragen zowel de toename in bouwvolume als de energietransitie bij aan hogere opbrengsten.
 

3. Beheer en onderhoud
In 2018 werd voorzien dat er de komende jaren sprake zou zijn van een verslechtering van het wegenareaal. Sindsdien wordt er meer beheer en onderhoud gepleegd aan de slechtste categorieën wegen. Hiermee wordt voorkomen dat de verslechtering van het areaal verder doorzet. Verder is er sprake van hogere lasten als gevolg van werkzaamheden voor derden. Hier staan ook hogere baten tegenover.
 

4. Diverse afwijkingen
Op diverse budgetten zijn kleine afwijkingen.

Omschrijving taakveld

Bij (her)inrichting, beheer en onderhoud van de boven- en ondergrondse infrastructuur, wordt bijgedragen aan klimaat- en circuliere doelstellingen:

  • een beschikbare, bruikbare en comfortabele infrastructuur
  • een duurzame (ondergrondse) infrastructuur die veilig is
  • een schone buitenruimte
  • een veilige buitenruimte

Dit doen we door:

  • aanleg, reconstructie en onderhoud van verharde openbare ruimte: wegen, pleinen, fietspaden, voetpaden en overige verhardingen
  • civiel technische kunstwerken: inspectie, beheer en onderhoud (bruggen, tunnels spoorwegovergangen en dergelijke) waaronder begrepen infrastructuur ten behoeve van luchthavens
  • verlichting wegen: aanleg, beheer en onderhoud
  • gladheidbestrijding: sneeuwruimen en strooien
  • straatreiniging: schoonmaken en (toezien op) schoonhouden van de openbare ruimte van veeg-en zwerfafval