Eerste Herziening 2022

Met nieuwe energie bouwen aan de stad van morgen

Onderwijshuisvesting Pagina 59

De beste basisschool is altijd in de buurt.

Evenwichtige spreiding van een kwalitatief goed en gevarieerd onderwijs.

De gemeente is verantwoordelijk voor het goed huisvesten van scholen in het primair, voortgezet en speciaal onderwijs en investeert daarom fors in onderwijshuisvesting. Onder andere om de kwaliteit van de huisvesting van scholen te verbeteren, maar ook om een evenwichtiger onderwijsaanbod in de stad te realiseren.

 

Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP) 
In samenwerking met het Rotterdamse onderwijs is het Integraal Huisvestingsplan 2020-2023 (IHP) opgesteld. Hierin staat hoe de huisvesting van Rotterdamse scholen in de komende jaren gerenoveerd of vernieuwd wordt. Het IHP kent twee centrale ambities die vooruitkijken naar 2035: een evenwichtiger onderwijsaanbod en een betere kwaliteit van de huisvesting. Over de voortgang van het IHP zijn prestatieafspraken gemaakt, deze zijn opgenomen onder het onderdeel ‘prestatie-indicatoren’.

Onderdeel van het IHP 2020-2023 is ook de vervanging van gymzalen voor het bewegingsonderwijs. De raad heeft in 2021 het IHP voor de gymzalen vastgesteld. Hiermee investeert de gemeente ruim 93 miljoen euro in de bouw van 55 nieuwe gymzalen voor basisscholen en middelbare scholen. Deze gymzalen zijn nodig als uitbreiding en ter vervanging van gymzalen die niet meer voldoen aan de huidige eisen.

Er is een start gemaakt om te komen tot een nieuw Integraal Huisvestingsplan voor 2024-2027. Daartoe wordt dit jaar een 0-meting uitgevoerd, om te komen tot een nieuwe lijst van panden die in aanmerking komen voor vervanging.

 

Huisvestingsprogramma 2022 
Jaarlijks kunnen schoolbesturen een aanvraag indienen voor huisvestingsvoorzieningen via het gemeentelijk huisvestingsprogramma. Bijvoorbeeld voor de uitbreiding van een schoolgebouw, tijdelijke huisvesting, medegebruik en ingebruikname. Op grond van de huisvestingsverordening hebben schoolbesturen 124 aanvragen ingediend die zijn opgenomen in het huisvestingsprogramma 2022. 

Via het huisvestingsprogramma werken we ook aan het concentreren van maatschappelijke voorzieningen door voorschoolse educatie zo veel mogelijk binnen of nabij het schoolgebouw te huisvesten. Sinds 2021 is er de mogelijkheid om ruimte voor voorschoolse educatie aan te vragen. Hierdoor is de huisvesting van voorschoolse educatie binnen de basisschool op veel plaatsen gegarandeerd.

 

Ventilatie in scholen 
Goede ventilatie is van belang voor een gezond binnenklimaat. De corona crisis heeft het belang van een goede ventilatie benadrukt. Het Rijk heeft hiervoor middelen beschikbaar gesteld. De Specifieke Uitkering Ventilatie In Scholen (SUVIS) is een uitkering voor scholen om het binnenklimaat van bestaande schoolgebouwen te verbeteren. Landelijk is hiervoor 200 miljoen euro beschikbaar gekomen. Gemeenten konden in overleg met schoolbesturen een aanvraag indienen. Het gaat hierbij vooral om de financiering van de bouw- en installatiekosten. Tot 30 april 2022 was er de mogelijkheid om een aanvraag in te dienen. Er zijn 51 aanvragen door de gemeente in behandeling genomen, waarvan er tot nu toe 42 zijn toegekend.

 

Herontwerp voortgezet onderwijs op Zuid 
Doelen van het convenant ‘Voortgezet onderwijs Rotterdam Zuid’ zijn betere huisvesting, meer plek voor leerlingen, spreiding van scholen en een betere doorstroming naar verschillende onderwijsniveaus. De nieuwbouwprojecten uit het convenant zijn in voorbereiding. De verwachte oplevering voor scholen in het Stadionpark is in 2024. Het Zuider Gymnasium is in het eerste kwartaal van 2022 opgeleverd en in gebruik genomen

Verder is in 2021 besloten dat de gemeente, stichting BOOR en Hogeschool Rotterdam samenwerken aan een nieuw schoolcomplex in het ontwikkelgebied Parkstad, de Onderwijslocatie Laan op Zuid. Een unieke samenwerking tussen het voortgezet en hoger onderwijs en een verrijking van het onderwijsaanbod op Zuid. De nieuwbouw zal naar verwachting in 2026 klaar zijn. Dat er nu meer ruimte komt voor hoger onderwijs past ook bij de ambitie van de gemeente Rotterdam en de onderwijspartners voor meer hoger onderwijs op Zuid.

 

Campus Internationaal onderwijs en sport
Door de toenemende behoefte aan internationaal onderwijs, is onderzocht of een campus voor publiek bekostigd internationaal onderwijs en sport haalbaar is. Heit haalbaarheidsonderzoek is in het najaar opgeleverd. De uitkomst van het onderzoek is dat de ontwikkeling van een internationale campus ruimtelijk inpasbaar is. Uit de financiële verkenning blijkt dat in de vervolgfase de benodigde dekkingsbronnen moeten worden gevonden om de campus te kunnen realiseren. In de huidige planfase is het nog te vroeg om de dekking voor de gehele campusontwikkeling te kunnen regelen. Hiervoor is het nodig om eerst de ambities verder te concretiseren in een integraal plan en verdere financiële onderbouwing.  In de komende jaren zal de businesscase worden uitgewerkt.

Wat willen we bereiken

Effect indicatoren

Wat gaan we daar voor doen

Prestatie indicatoren
Effectindicatoren 201820192020202120222023
Een gedragen herontwerp primair onderwijs voor de hele stad* Streefwaarde   Afgerond        
* De indicator gaat over het opstellen van een herontwerp primair onderwijs. Het opstellen van dit plan is eenmalig en in 2019 afgerond.
Prestatie-indicatoren 201820192020202120222023
Aantal gerealiseerde projecten opgenomen in IHP 2015-2019 Streefwaarde 1 4 8 13 18  
Realisatie 3 2 1 3 3  
NPRZ Onderwijshuisvesting: start nieuwbouw aantal vo-scholen * Streefwaarde - - - 3 -  
Realisatie - - - 3 -  
* De indicator betreft de vo-scholen omdat deze zijn gekoppeld aan de Regio Deal Rotterdam Zuid.

Toelichting indicatoren

In 2021 is een Voortschrijdend Indicatief Meerjaren Investering Plan (VIMIP) opgeleverd. Hierin wordt de planning van projecten en het benodigde budget afgezet tegen het nog beschikbare investeringsbudget. Het VIMIP geeft een realistisch overzicht van de verwachte oplevering van projecten voor vijf jaar en de uitputting van het investeringskrediet als gevolg daarvan. In 2022 wordt een actualisatie opgeleverd.

Zowel de projecten uit het IHP 2015-2019 als investeringsprojecten uit het Huisvestingsprogramma zijn in uitvoering. Daarnaast is er ook aangevangen met schoolgebouwen uit het IHP 2020-2023. Gemiddeld is de looptijd van een project van voorbereiding tot uitvoering vijf tot zeven jaar. Voor de komende jaren verwachten we een toenemend aantal gerealiseerde projecten. 

De stand van zaken van de uitvoering is als volgt: 

Integraal Huisvestingsplan (IHP) 2015-2019 
Er zijn 3 gebouwen in 2022 opgeleverd; de Pniëlschool, de Eduard van Beinum school en het Integraal Kindcentrum IJsselmonde.

Integraal Huisvestingsplan (IHP) 2020-2023 
In totaal zijn er momenteel 25 projecten in voorbereiding, waarvan 5 uit het IHP 2020-2023.

De nieuwbouwprojecten uit het convenant ‘Voortgezet onderwijs Rotterdam Zuid’ zijn daarnaast in een ver gevorderd stadium van voorbereiding. Voor het Stadionpark is de definitiefase klaar en voor Onderwijslocatie Laan op Zuid de voorontwerpfase. Eén project (Zuider Gymnasium) is in het eerste kwartaal van 2022 opgeleverd en in gebruik genomen.

Wat kost het

Overzicht van baten en lasten OnderwijshuisvestingRealisatie
2021
Begroting
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Raming
2026
Baten exclusief reserves329399399399326326

Bijdragen rijk en medeoverheden 2 0 0 0 0 0
Overige opbrengsten derden 328 399 399 399 326 326
Lasten exclusief reserves65.40271.20375.82574.47174.10774.107

Apparaatslasten 2.043 2.412 2.510 2.316 2.316 2.316
Inhuur 41 60 60 60 60 60
Overige apparaatslasten 20 42 46 42 42 42
Personeel 1.982 2.309 2.405 2.214 2.214 2.214
Intern resultaat 48.564 47.021 49.048 52.412 56.867 62.733
Intern resultaat 48.564 47.021 49.048 52.412 56.867 62.733
Programmalasten 14.795 21.770 24.267 19.743 14.924 9.058
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 1.755 6.087 8.568 4.144 -276 -6.141
Subsidies en inkomensoverdrachten 13.040 15.683 15.700 15.599 15.199 15.199
Saldo voor vpb en reserveringen -65.073 -70.804 -75.426 -74.071 -73.781 -73.781
Saldo voor reserveringen -65.073 -70.804 -75.426 -74.071 -73.781 -73.781
Saldo -65.073 -70.804 -75.426 -74.071 -73.781 -73.781

Financiële bijstellingen

Bijstellingen OnderwijshuisvestingBegroting 2022Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Raming
2026
Oorspronkelijke begroting 2022 -70.637 -75.471 -74.310 -74.020 -74.020
Bijstellingen Eerste Herziening 2022 -167 45 239 239 239
Technische wijzigingen Technische wijzigingen -167 45 239 239 239
Begroting na wijzigingen -70.804 -75.426 -74.071 -73.781 -73.781

Toelichting financiële bijstellingen

Technische wijziging
In taakveld Onderwijshuisvesting zijn er diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven. De grootste wijzigingen zijn:

  • de formatie is uitgebreid door de toename van het aantal huisvestingsprojecten en toename complexiteit van de uitvoering van het onderwijshuisvestingsprogramma, hiervan wordt een deel verantwoord onder programma Overhead (€ 102 in 2022 tot € 314 in 2026)
  • er is extra personele inzet voor de uitvoering van het onderwijsbeleid vanuit de extra middelen Nationaal Programma Onderwijs (- € 194 in 2022 en 2023)
  • vanuit programma Cultuur, sport en recreatie is er budget overgeheveld voor bewegingsonderwijs (structureel - € 75)

 

Omschrijving taakveld

De gemeente investeert in toekomstbestendige schoolgebouwen, die bijdragen aan de ontwikkeling van de leerlingen. Het accent ligt bij onderwijshuisvesting op het efficiënt en doelmatig gebruik van onderwijsgebouwen en het beschikbaar stellen van voldoende gymcapaciteit. Belangrijk daarbij zijn:

  • een goede spreiding in de stad, zodat kinderen altijd een school in de nabijheid kunnen vinden
  • leegstandsreductie, scholen hebben meer m² tot hun beschikking dan op basis van de genormeerde ruimtebehoefte noodzakelijk is, elke m² extra kost ook extra geld
  • het terugbrengen van het aantal kleine scholen in het primair onderwijs, want het kost veel extra aandacht en geld om de kwaliteit van het onderwijs op kleine scholen te kunnen realiseren
  • verbeteren van het binnenklimaat (fris!) op de scholen. Een goed binnenklimaat zorgt voor betere leerprestaties
  • bij de investeringen wordt extra aandacht aan duurzaamheid besteed. Vanaf 2020 worden alleen (bijna) energieneutrale scholen opgeleverd, conform BENG-norm (energieneutraal houdt in dat energieverbruik van het gebouw kleiner of gelijk is aan wat het gebouw zelf opwekt, door bijvoorbeeld zonnepanelen)
  • de gemeente investeert in toekomstbestendige schoolgebouwen, die bijdragen aan de ontwikkeling van de leerlingen