10-maandsrapportage 2021

Met nieuwe energie bouwen aan de stad van morgen

Milieubeheer - Duurzaam, bodem, geluid en handhaving Pagina 75

Milieubeheer - Duurzaam, bodem, geluid en handhaving

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Het realiseren van de energietransitie (gezamenlijk met alle betrokken partijen in en rondom de stad) om te voldoen aan doelen van het Parijs akkoord en zorgen dat economische kansen worden benut.

Het realiseren van een betere luchtkwaliteit vanwege de sterke relatie tussen de luchtkwaliteit en de gezondheid en de bijdrage aan de aantrekkelijkheid van de stad.

Regisseren van het stimuleren van circulariteit in het grondstoffengebruik binnen de stad (verminderen gebruik grondstoffen, hergebruik en recyclen van afval).

Het realiseren van een klimaatadaptieve stad.

Dankzij de uitvoering van de maatregelen uit de Koersnota Schone Lucht heeft Rotterdam de afgelopen jaren al grote stappen gezet richting realisatie van de collegetarget “Een betere luchtkwaliteit met het oog op gezondheid en vanaf 2020 geen straten meer waar de Europese gezondheidsnorm voor NO2 wordt overschreden.”. Sinds 2017 is het aantal straten in Rotterdam waar de Europese gezondheidsnorm voor NO2 wordt overschreden teruggebracht van vijftien naar nul. Het is lastig te duiden in welke mate de lagere verkeersintensiteit vanwege de (lockdown)maatregelen tegen covid-19 een positieve invloed heeft gehad. Omdat de impact van de pandemie tijdelijk is, blijven de maatregelen uit de koersnota Schone Lucht noodzakelijk.

Ten aanzien van het collegetarget ‘In 2022 is de jaarlijkse Rotterdamse uitstoot van CO2 omgebogen naar een dalende trend’ zien wij een positieve (korte termijn) invloed. De economische ontwikkelingen hebben een (licht) positieve impact op de CO2 uitstoot. Daar staat tegenover dat voorgenomen investeringen door bedrijven in verduurzaming door de effecten van de crisis vertraging op kunnen lopen.

De huidige ontwikkelingen bieden zowel kansen als bedreigingen. Al zou corona op korte termijn tot minder emissies kunnen leiden, het risico bestaat dat de investeringen, die vandaag nodig zijn voor een beperking van de toekomstige emissies, onder druk komen te staan. De inzet van voor deze lange termijn doelstellingen zal niet minder worden maar eerder meer; er is immers een grote kans dat de noodzakelijke systeem- en gedragsveranderingen worden vertraagd of uitgesteld. We blijven zoeken naar alternatieve manieren om bewoners te bereiken en betrekken bij het verduurzamen van hun woningen.

De inspanningen voor de 2030-doelstellingen moeten daarom onverminderd door en betaalbaarheid wordt nog belangrijker. De energietransitie moet voor iedereen haalbaar en betaalbaar zijn. Daartoe is in 2021 een aantal regelingen gelanceerd. Bovendien is extra aandacht voor doelgroepen met een smalle beurs, onder andere door middel van samenwerking met maatschappelijke partners in specifieke wijken. In 2022 zetten we in op de ontwikkeling van nieuwe instrumenten, het vergroten van de toegankelijkheid van bestaande instrumenten, het vergroten van de maatschappelijke aandacht en het aantrekken van extra middelen en het vergroten van de kennis en inzicht in de haalbaarheid en betaalbaarheid van de energietransitie. Dit doen we door te monitoren wat het gebruik van de instrumenten door de doelgroep is en door de betaalbaarheid op huishoudniveau te monitoren.

Vanwege de gevolgen van de coronapandemie is een aantal regelingen versneld en/of opgeschaald opgezet. Naar verduurzaming hebben deze regelingen tot doel om werkgelegenheid te stimuleren, de koopkracht te vergroten en/of te zorgen voor het vergroten van de omzet van Rotterdamse bedrijven. Voor verschillende doelgroepen zijn er specifieke regelingen, zoals energietransitieleningen voor particuliere woningeigenaren en instellingen, vouchers voor verduurzamingsinterventies in huis en vouchers voor ondernemers op bedrijventerreinen. Door deelname aan het Klimaatfonds werken we aan meer zonnepanelen in de stad, ondersteund met extra faciliterende inzet. Zo helpen we Rotterdamse bewoners en bedrijven gericht vooruit richting een toekomstbestendig Rotterdam.

In Rotterdam werken we samen met Rijk, provincie, regio en de stad aan de uitvoering van de afspraken uit het landelijke klimaatakkoord (2019). De Regionale Energie Strategie (RES) 1.0 Rotterdam Den Haag is het resultaat van de samenwerking tussen 23 gemeenten, 4 waterschappen, de provincie Zuid-Holland en netbeheerders. Bestaand Rotterdams beleid voor de energietransitie is opgenomen in de RES 1.0 en in juni 2021 is de RES vastgesteld door de gemeenteraad. Op 1 juli heeft de regio Rotterdam Den Haag de RES 1.0 namens alle partners in de regio ingediend bij het Nationaal Programma RES. Nu volgt een moment voor evaluatie van de afgelopen periode en wordt toegewerkt naar de start van de monitoring en update naar de RES 2.0 (start 2e kwartaal 2022). Lokaal worden de ambities en plannen voor onder andere zon en wind verder uitgewerkt in gebiedsgerichte processen.

In 2019 stelden meer dan 100 Rotterdamse bedrijven, instellingen en overheden gezamenlijk het Rotterdams Klimaatakkoord op. Het Rotterdams Klimaatakkoord bestaat uit vijf klimaattafels die in 2019 gezamenlijk 49 klimaatdeals hebben gesloten met concrete maatregelen die bijdragen aan de klimaatdoelstellingen van Rotterdam. In 2020 zijn er zes nieuwe klimaatdeals bijgekomen. De klimaatdeals zijn projecten of programma’s die zich richten op het versnellen van de energietransitie en het realiseren van CO2-besparing. Zo is het Fieldlab Industrial Electrification geopend, een proeftuin om innovaties te testen voor het elektrificeren van industriële processen, is er een plan uitgewerkt voor de bouw van de grootste groene waterstoffabriek van Europa en zijn er 50.000 zonnepanelen op Rotterdamse daken gelegd. Verder is met de klimaatdeal ‘Rotterdam tegen voedselverspilling’ 62.000 kilo voedselafval bespaard, wat gelijk staat aan 250 ton CO2-reductie. Het onderschepte voedsel kreeg een waardevolle (her)bestemming bij sociale restaurants. 

Alle vijf de klimaattafels hebben eind 2020 een voortgangsrapportage opgeleverd die de stand van zaken van de klimaatdeals laat zien en wat er verder nog binnen de tafels is gebeurd. In 2020 hebben alle tafels goede stappen gezet. Maar, we zijn er nog niet. Daarom worden er in 2021 weer stappen gezet en willen we ook laten zien wat er vanuit de tafels nodig is vanuit onder andere het Rijk om verdere grote stappen te zetten. In de coronatijd zijn er niet veel fysieke ontmoetingen geweest met en tussen de tafels. Dit hopen we eind 2021 weer op te gaan pakken, zodat ook het netwerk van het Rotterdams Klimaatakkoord nog meer uitgebreid kan worden met nieuwe partijen.

Ontwikkelingen 2022-2025

De ambitie om in deze collegeperiode 18.000 woningen te realiseren binnen bestaand gebied leidt ertoe dat ook gebouwd moet worden op locaties nabij snel-, spoor- en vaarwegen of industrieterreinen, waar grote opgaven liggen op het gebied van luchtkwaliteit, geluid, bodem en externe veiligheid. Betrokkenheid vanuit milieu bij deze ontwikkelingen is daarom van essentieel belang. Tijdens de Covid-19-pandemie is het besef dat een gezonde leefomgeving van groot belang is alleen maar toegenomen.

Wat willen we bereiken

Wat gaan we daar voor doen

Effectindicatoren

 

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

Collegetarget 1: De stijging van de CO2-uitstoot wordt
in deze collegeperiode omgebogen naar een dalende trend die leidt tot 49% CO2-reductie in 2030, gemeten t.o.v. het jaar 1990.
Streefwaarde   niet >31,9 Mton niet >31,9 Mton <31,9 Mton <31,9 Mton <31,9 Mton <31,9 Mton
  Realisatie 31,9 Mton 29,9 Mton 29,2 Mton 26,2 Mton      

Collegetarget 2: Vanaf 2020 zijn er geen straten meer waar de Europese gezondheidsnorm voor NO2 wordt overschreden. Ook na 2020 blijven we werken aan het verder verbeteren van de luchtkwaliteit.

 

 

 

 

 

 

 

 

Jaargemiddelde*

Streefwaarde

 

16

12

8

0

0

0

 

Realisatie***

 

4

0

pm***

pm

pm

pm

Uurgemiddelde**

Streefwaarde

0

0

0

0

0

0

0

 

Realisatie

0

0

0

pm

pm

pm

 

* Betreft het aantal toetspunten > NO2 40 g/m3 (jaargemiddelde gebaseerd op NSL voorgaande jaar)

** Betreft het aantal meetstations met >18 keer per jaar overschrijding NO2 200g/m3 (uurgemiddelde, gebaseerd op jaarverslag DCMR)

*** Overeenkomstig de afspraken in het definitieboekje van de collegetargets zijn de gegevens m.b.t. realisatie 2020 in Q4 van 2021 beschikbaar. Op basis van een eigen monitor is berekend dat er geen wettelijke overschrijdingen van de EU-normen voor NO2 meer zijn.

Toelichting indicatoren

Collegetarget 1: 

De daling in 2020 is groter dan verwacht. Dat is voor een groot deel het gevolg van de coronacrisis. Zo daalde de productie bij de raffinaderijen en chemie en nam het wegverkeer af. Ook zorgde een langdurige storing bij de Riverstone kolencentrale voor een afname van de CO2-uitstoot. De DCMR rapporteert naast de, grotendeels tijdelijke, daling van de CO2-uitstoot door externe factoren, ook een dalende trend in de energiesector en de gebouwde omgeving. Deze daling is mede het gevolg van de groei van hernieuwbare energie uit zon en wind en de energietransitie in de gebouwde omgeving. Dat neemt niet weg dat inspanning nodig blijft om deze daling bestendig te maken onder andere door de uitvoering te geven aan plannen van het Rotterdams Klimaat Akkoord.

 

Collegetarget 2:

Sinds 2017 is het aantal straten in Rotterdam waar de Europese gezondheidsnorm voor NO2 wordt overschreden teruggebracht van vijftien naar nul. Met (lokale) verkeersmaatregelen sturen we erop om aan deze norm te blijven voldoen. De voortgang op het halen van dit collegetarget wordt bepaald aan de hand van de monitoringsrapportage van het Nationale Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL). De definitieve cijfers over 2020 zijn, zoals is aangegeven in het definitieboekje van de collegetargets, aan het eind van Q4 van 2021 beschikbaar. Deze wordt na publicatie aan de gemeenteraad gestuurd. De verwachting is dat dit kort na de jaarwisseling is.

Wat kost het

Overzicht van baten en lasten Milieubeheer - Duurzaam, bodem, geluid en handhavingRealisatie
2020
Begroting
2021
Begroting
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Baten exclusief reserves5.8502.1583.712000

Bijdragen rijk en medeoverheden 4.099 2.158 3.712 0 0 0
Financieringsbaten 1.056 0 0 0 0 0
Overige opbrengsten derden 695 0 0 0 0 0
Overige baten 0 0 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves41.16571.04169.09250.45532.66532.447

Apparaatslasten 4.054 7.086 7.722 6.567 6.567 6.567
Inhuur 126 235 223 13 13 13
Overige apparaatslasten 69 97 116 105 105 105
Personeel 3.859 6.753 7.382 6.449 6.449 6.449
Intern resultaat 7.248 7.551 8.722 7.669 4.713 4.713
Intern resultaat 7.248 7.551 8.722 7.669 4.713 4.713
Programmalasten 29.863 56.405 52.648 36.220 21.385 21.167
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 8.218 20.643 25.981 14.993 334 120
Kapitaallasten 528 622 626 655 683 679
Overige programmalasten 1 0 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 21.116 35.140 26.041 20.572 20.368 20.368
Saldo voor vpb en reserveringen -35.315 -68.883 -65.380 -50.455 -32.665 -32.447
Saldo voor reserveringen -35.315 -68.883 -65.380 -50.455 -32.665 -32.447
Reserves-6.28828.94628.2509.561-54-54

Onttrekking reserves 5.750 32.890 28.250 9.561 0 0
Toevoeging reserves 12.038 3.944 0 0 54 54
Vrijval reserves 0 0 0 0 0 0
Saldo -41.603 -39.937 -37.130 -40.894 -32.720 -32.501

Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving

Omschrijving taakveld en vervolg taakvelddoelstellingen

Vervolg taakvelddoelstellingen

  • verminderen van geluidsoverlast
  • een betere regie op het gebruik van de ondergrond
  • een adequaat extern veiligheidsniveau voor alle inwoners
  • verduurzaming van de gemeentelijke bedrijfsvoering en verduurzaming gemeentelijk vastgoed

Omschrijving taakveld

Nederland moet in 2050 een land zijn zonder CO2 uitstoot en met een volledig circulaire economie. Daar moet nu mee begonnen worden. Ook Rotterdam heeft hierin een belangrijke opgave. Prioriteit ligt daarom bij de uitvoering en ondersteuning van activiteiten voor het realiseren van de energietransitie in gebouwde omgeving en mobiliteit, de omslag naar een circulaire economie, het verbeteren van de luchtkwaliteit, vergroting van de veerkracht van de stad, in combinatie met de vergroening, waterveiligheid en transformatie naar een nieuwe duurzame economie.

We zetten in op een fijne woon- en leefomgeving voor alle Rotterdammers: schoner, groener en gezonder. In het taakveld Milieubeheer wordt ingezet op maatregelen die de energietransitie, klimaatadaptatie, circulaire economie, schone lucht, minder geluidsoverlast en schonere en veiliger bodems bevorderen en zo een bijdrage leveren aan een rijke en stabiele biosfeer en daarmee aan een aantrekkelijke leefomgeving. Dit vergt vooral focus op anders werken: die keuzes krijgen waarde als we ze omzetten in kansen door integraler en slimmer te weken. Dus zetten we de energietransitie in als vliegwiel voor duurzame bedrijvigheid, voor nieuwe werkgelegenheid en het aantrekkelijker maken van woningen en wijken.