De gemeentelijke missie is om richting 2050 een volledig duurzame en betaalbare vastgoedportefeuille te beheren en te ontwikkelen die aansluit bij de behoeften van gebruikers en de bewoners.
Jaarlijks ontvangt de gemeenteraad het Meerjarenperspectief Grond en Vastgoed, met een update van de ontwikkelingen, zoals corona, de Oekraïne-oorlog, prijsontwikkelingen en capaciteitsproblemen in de bouwwereld die gevolgen hebben voor de gemeentelijke portefeuille. De gemeente is verantwoordelijk voor de instandhouding van 1.100 gebouwen in de maatschappelijke portefeuille. Een groot deel daarvan is gebouwd tussen de wederopbouwperiode en de oliecrisis van 1973. Daarom voldoen de gebouwen veelal niet meer aan de eisen voor gebruik en verduurzaming. Deze gebouwen zijn aan vernieuwing toe. De beleidsdirecties hebben hiervoor integrale huisvestingsplannen (IHP's) opgesteld. Besloten is om tot 2030 ongeveer 25% van deze gebouwen te vernieuwen. Bij de vervangsopgave worden multifunctionaliteit en de bredere waarde in de wijk belangrijke onderdelen van de ruimtelijke afweging. Ontwerpend ontwikkelen wordt vaker als instrument ingezet. Daarnaast komen er duurzaamheidsmaatregelen voor gebouwen die de gemeente nog niet vervangt. Dit gebeurt via Duurzame Meerjarenonderhoudsplannen (Duurzame MJOP's) en op projectbasis.
De panden die geen beleidsmatig gemeentelijk doel meer dienen worden verkocht. De uitgangspunten zoals geformuleerd in de Kadernota Vastgoed worden daarbij gehanteerd. De planning is dat in 2024 de laatste van deze circa nu nog 133 objecten zijn verkocht.
Basiskwaliteit op orde
De ambitie van het programma Aanpak Basiskwaliteit is om woningen gezond en veilig te maken. Dit gebeurt door de inzet op adviseren over, en het stimuleren en handhaven van het wegwerken van onderhoudsachterstanden in de particuliere woningvoorraad. En van de instrumenten is een hogere subsidie voor aangewezen adressen, zodat eigenaren – naast andere mogelijke financiersfaciliteiten – meer stappen kunnen zetten om het onderhoud van woningen op orde te brengen en meer mogelijkheden hebben om verduurzamingsmaatregelen te nemen.
Toekomstbestendige woningvoorraad
Voor verdere stappen in toekomstbestendig maken, is de gemeente afhankelijk van geld dat het Rijk beschikbaar stelt uit het Volkshuisvestingsfonds. In cofinanciering vanuit de gemeente is voorzien via geld voor NPRZ-Wonen. Voor onderbouwing van de instrumenten is in april 2023 de Leidraad Stedelijke Vernieuwing vastgesteld. Het programma voor de bestaande voorraad is nog in ontwikkeling; vaststelling is voorzien midden 2023.
Goed huren en verhuren
Momenteel ligt er een wetsvoorstel Betaalbare huur. Het wetsvoorstel heeft twee aspecten. Met het wetsvoorstel gaat ook middenhuur tot het gereguleerde segment behoren. De huurders van een woning in het middenhuursegment krijgen daardoor een betere huurbescherming. Daarnaast wordt het woningwaarderingsstelsel dwingend voor het hele gereguleerde segment. Dat geldt daardoor ook voor het middenhuursegment.
De Wet betaalbare huur treedt naar verwachting per 1 juli 2024 in werking. Gemeenten krijgen een taak in de handhaving op de huurprijsregelgeving.
Funderingsaanpak
Rotterdam heeft een omvangrijke woningvoorraad met houten paalfunderingen. In deze woningen kunnen zich funderingsproblemen voordoen. Het funderingsloket voert een beleid uit dat bestaat uit het informeren, faciliteren, stimuleren en handhaven van particuliere eigenaren met woningbezit in funderingsrisicogebieden. Het funderingsloket biedt aan particuliere woningeigenaren met een urgente herstelopgave procesbegeleiding. Het Landelijk Fonds Funderingsherstel kan bij financieringsproblemen een lening verstrekken. In 2023 vindt een evaluatie van de funderingsaanpak plaats, en zo nodig een bijstelling. Er is verder informatie ontwikkeld voor eigenaren van niet-onderheide panden. Dit leidt tot een uitbreiding van de woningvoorraad waarop de funderingsaanpak van toepassing is.
Opkoopbescherming
Rotterdam heeft in 2022 als eerste gemeente de opkoopbescherming ingevoerd. Voor de opkoopbescherming is een aantal technische wijzigingen op de huisvestingsverordening doorgevoerd. Voor de zomer 2023 is de evaluatie van de opkoopbescherming klaar. De evaluatie kan na de zomer eventueel leiden tot uitbreiding van de huidige wijkselectie.
Verstedelijken en verbinden
Bewaken ruimtelijke kwaliteit
De Welstandsnota krijgt een actualisering door de invoering van de Omgevingswet en de verruiming van mogelijkheden voor verduurzaming. Onderdeel hiervan is verruiming van de huidige mogelijkheden voor zonnepanelen in beschermde stadsgezichten en op monumenten. Streven is dat de besluitvorming in de gemeenteraad na het zomerreces in 2023 plaats vindt.
Eigenheid en erfgoed
Het college vindt behoud van cultureel erfgoed belangrijk voor verrijking, inspiratie en verbinding van de samenleving. Mede in het kader van de vernieuwde Erfgoedagenda wordt een brede informerende bijeenkomst voor monumenteneigenaren voorbereid die in de tweede helft van 2023 plaats zal vinden.