Het bieden van toegang tot passende en integrale zorg en ondersteuning
Rotterdammers kunnen met hun vraag voor hulp en ondersteuning terecht bij de VraagWijzer, de stedelijke loketten (Centraal Onthaal Volwassenen en het Jongerenloket) of bij het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Daarnaast kunnen Rotterdammers terecht bij bijvoorbeeld de huisarts, welzijnsorganisatie en alle andere betrokkenen uit het wijknetwerk. Rotterdammers krijgen hier informatie en advies of worden doorgeleid naar verdere ondersteuning, hulp of zorg. Als daar aanleiding voor is krijgt de Rotterdammer bijvoorbeeld een doorverwijzing naar het wijkteam of wordt een indicatie afgegeven voor een specialistische (2e lijns) aanbieder.
De VraagWijzer
De VraagWijzer is het gratis loket van de gemeente. Rotterdammers kunnen er terecht voor informatie, advies en ondersteuning op uiteenlopende onderwerpen. In 2020 kwamen er 33.037 meldingen Wmo binnen. In verreweg de meeste gevallen wordt de Rotterdammer vriendelijk en adequaat geholpen. Het aantal ingediende klachten in 2020 was 107, het aantal gegronde klachten was 7. De klanttevredenheid was hoog: 8,3 over eerste helft van 2020.
Contact met de VraagWijzer kan digitaal, telefonisch of persoonlijk aan de balie plaatsvinden.
Het aantal contactmomenten is – na een afname in het eerste half jaar van 2020 – het tweede half jaar weer toegenomen. Het is nog niet op het niveau van voor de Covid-19 pandemie. Door Corona konden de spreekuren op locaties in de wijken het grootste deel van het jaar geen doorgang vinden.
Sinds de pandemie wordt de klant de mogelijkheid geboden om via Cityportal Rotterdam aan te geven of telefonisch contact met de VraagWijzer gewenst is. Op het door de klant aangegeven tijdstip wordt vervolgens door de VraagWijzer telefonisch contact opgenomen. Van deze mogelijkheid is in 2020 10.827 keer gebruik gemaakt.
Onderwerpen waar we binnen de VraagWijzer aandacht voor hebben zijn het verbeteren van de servicenormen Wmo (melden, onderzoeken en afhandelen binnen 42 dagen met een ondersteuningsverslag) en de snelheid reactie en doorverwijzing vanuit de VraagWijzer.
Het wijkteam
Centraal in het Rotterdamse stelsel van zorg en ondersteuning staan de 43 wijkteams. De wijkteams verlenen basishulp en voeren casusregie en bieden op die manier integraal en tijdig professionele ondersteuning aan Rotterdammers met (complexe) problemen in de wijk waar ze wonen en leven. De professionals van de wijkteams hebben als doel de mogelijkheden van Rotterdammers duurzaam te versterken, zodat zij weer zoveel mogelijk op eigen kracht kunnen leven in hun wijk.
Elke wijk in Rotterdam heeft een eigen wijkteam dat de wijk goed kent: de problemen, maar ook de plekken waar de mogelijke oplossingen te vinden zijn. Ze gaan samen met mensen aan de slag om de regie op het eigen leven (terug) te krijgen.
In 2020 hebben de wijkteams 11.897 Rotterdammers geholpen bij problemen met bv. opvoeden, financiën en schulden, huiselijk geweld, geestelijke gezondheidszorg, omgaan met een beperking of ouderdom. Er zijn in 2020 105 klachten ingediend over de wijkteams, waarvan er 12 gegrond zijn verklaard. In 2019 waren er nog 39 gegronde klachten.
De impact van de coronacrisis maakt dat de wijkteams hun werkwijze hebben moeten aanpassen. Veel van de ondersteuning gebeurt nu telefonisch en op afstand. Inmiddels worden er ook weer huisbezoeken uitgevoerd, uiteraard binnen de geldende richtlijnen. Tegelijk houden de wijkteams hun cliënten goed in beeld en zijn er afspraken met bijvoorbeeld scholen over situaties waar men zich zorgen over maakt.
Tijdens de Covid-19 pandemie zien we de instroom in de wijkteams licht dalen en zijn de wijkteams langer betrokken bij Rotterdammers met problemen. Ook de hulp en ondersteuning aan jeugdigen duurt langer. Dit heeft ook te maken met de oplopende wachtlijsten in de jeugdzorg waardoor de wijkteams langer hulp moeten verlenen. In 2021 zetten de wijkteams extra personeel in om meer jeugdigen te kunnen helpen.
In 2020 is er extra personeel ingezet om meer Rotterdammers die te maken hebben met huiselijk geweld en kindermishandeling te kunnen ondersteunen. Dit zetten we in 2021 voort.
Voor de prestatie-indicatoren voor dit taakveld wordt verwezen naar de Raadsmonitor welzijn, zorg en jeugdhulp, die elk half jaar aan de raad wordt aangeboden. Deze indicatoren hebben betrekking op servicenormen (doorlooptijden) en cliënttevredenheid van de Wmo-loketten en wijkteams.
Begin 2021 is het Beleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning en Jeugdhulp 2021-2026 met als titel ‘Heel de stad’ door de gemeenteraad vastgesteld. In dit plan worden de kaders geschetst voor het nieuwe beleid om Rotterdammers binnen de context van ingrijpende maatschappelijke ontwikkelingen, zoals de vergrijzing en het personeelstekort in de zorg, te kunnen blijven voorzien van passende en integrale zorg en ondersteuning. Dit beleidsplan biedt onder andere de kaders waarbinnen de wijkteams en VraagWijzer de Rotterdammers ondersteunen.
De gemeenteraad heeft ook begin 2021 de centrale inkoopstrategie voor maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp vastgesteld. De inkoopstrategie is een nadere invulling van ‘Heel de stad’. Medio 2021 zal de inkoopstrategie van de wijkteams aan de raad worden aangeboden. Bij een inkoopprocedure hoort ook het vaststellen van nieuwe, reële tarieven. De gemeenteraad heeft voor het vaststellen van nieuwe tarieven kaders vastgesteld. Een dergelijk inkoopproces heeft altijd als risico in zich dat de kosten gaan stijgen, bijvoorbeeld door loonstijgingen in de CAO of andere indexatie van kosten. In welke mate dit risico zich voor gaat doen zal in de loop van 2021 meer duidelijk worden.
Het bieden van toegang tot passende en integrale zorg en ondersteuning.
Rotterdammers kunnen met hun vragen terecht bij VraagWijzer, het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), de huisarts en alle andere betrokkenen uit het wijknetwerk. Als daar aanleiding voor is krijgt de Rotterdammer een doorverwijzing naar het wijkteam of wordt een indicatie afgegeven voor een Wmo-maatwerkvoorziening.
Naast deze ‘loketten’ zijn er ook stedelijke loketten, waar inwoners van Rotterdam en regio terecht kunnen indien sprake is van (dreigende) dakloosheid. Speciaal voor jongeren is er het Jongerenloket, waar zij terecht kunnen met vragen over school, werk en zorg. Veilig Thuis Rotterdam Rijnmond biedt hulp en advies aan bewoners die slachtoffer zijn van huiselijk geweld of kindermishandeling.
Met de inzet van passende en integrale zorg willen we bereiken dat ook minder zelfredzame Rotterdammers zo zelfstandig mogelijk kunnen wonen, leven en werken in de stad.
De integrale wijkteams vormen de ruggengraat van de zorg, welzijn en jeugdhulp in de wijk. Wijkteams leveren basishulp in nauwe samenwerking met gemeentelijke partners (zoals Werk en Inkomen, VraagWijzer, Stedelijke zorg, KBR en Jongerenloket), alle zorgaanbieders en andere relevante partijen, zoals vrijwilligersorganisaties, Welzijn, Huizen van de Wijk, scholen, huisartsen, jeugdartsen en medisch specialisten. De wijkteams verwijzen zo nodig door naar voorzieningen van de tweede lijn, met inachtneming van de Verordening maatschappelijke ondersteuning en Jeugdhulp Rotterdam 2018.
Daar waar Rotterdammers te maken krijgen met huiselijk geweld, kindermishandeling en seksueel geweld is hun welzijn in het gedrang. We zetten er daarom op in om dit te voorkomen. Maar als het wel plaatsvindt, is het belangrijk dat dit zo snel mogelijk in beeld komt en er samen met alle betrokkenen gewerkt wordt aan een duurzaam veilige situatie. De wijkteams werken hierin nauw samen met Veilig Thuis Rotterdam Rijnmond.
Het bieden van toegang tot passende en integrale zorg en ondersteuning.
De gemeente biedt tijdig de juiste en passende zorg en ondersteuning in één keer goed aan, ook als het gaat om doorverwijzing naar andere hulpverlening. Leidraad hierbij is een hoge cliënttevredenheid en korte wachttijden. We verbeteren de dienstverlening, inclusief de digitale toegang, van de VraagWijzer door aan te sluiten bij plekken in de wijk waar de Rotterdammers met hun vragen komen (zoals Huizen van de Wijk en de gemeentelijke servicecentra). De gemeente geeft bekendheid aan de cliëntondersteuning, zodat de Rotterdammers de cliëntondersteuning goed kunnen vinden en ze weten dat deze onafhankelijk is van de gemeentelijke organisatie.
De medewerkers van VraagWijzer en de stedelijke loketten verstrekken informatie en advies. Als een Rotterdammer kortdurende basishulp nodig heeft, leiden ze hem door naar het wijkteam. Bij behoefte aan langdurige ondersteuning geven ze indicaties af voor Wmo-maatwerkvoorzieningen. De toegang tot maatschappelijke opvang loopt via de stedelijke loketten.
Om meer grip te krijgen op de zorgkosten vergroot de gemeente het kostenbewustzijn van de wijkteammedewerkers en medewerkers van de Wmo-loketten. Medewerkers worden opgeleid op het gebied van rechtmatigheid en doelmatigheid PGB, herkenning LVB en het vergroten van de vakbekwaamheid rond het uitvragen van de hulpvraag. Met datagedreven werken stuurt de gemeente op de duur en hoogte van de verstrekte indicaties.
De wijkteams bieden tijdig de juiste en passende basishulp. In geval van doorverwijzing naar tweedelijns zorg zijn de wijkteams verantwoordelijk voor een goede casusregie.
De nieuwe Verordening maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp 2018 is de basis voor het beleid voor – en uitvoering van – een integrale aanpak van jeugd en volwassenen. In de wijkteams werken GGZ specialisten samen met Wmo adviseurs aan een goed advies rond complexe problematiek.
We verbeteren het functioneren van de wijkteams langs de 3 thema’s: samenwerken in de wijk, leren & ontwikkelen en organisatie & registratie. De hoofdlijnen zijn in het eerste kwartaal van 2019 uitgewerkt in concrete acties. In de rest van 2019 wordt uitvoering gegeven aan deze acties.
| Eerste Herziening | Voorjaarsnota | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Overzicht van baten en lasten Wijkteams en Wmo-loketten | Realisatie 2020 | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 | Raming 2025 | |
| Baten exclusief reserves | 4.445 | 3.718 | 2.211 | 2.211 | 2.211 | 2.211 |
|
| Bijdragen rijk en medeoverheden | 1.859 | 1.534 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Overige opbrengsten derden | 2.586 | 2.184 | 2.211 | 2.211 | 2.211 | 2.211 | |
| Lasten exclusief reserves | 110.231 | 111.272 | 108.890 | 101.904 | 101.660 | 101.669 |
|
| Apparaatslasten | 58.114 | 51.588 | 48.186 | 48.143 | 48.057 | 48.066 | |
| Inhuur | 3.989 | 2.763 | 2.835 | 2.835 | 2.835 | 2.835 | |
| Overige apparaatslasten | 1.765 | 1.200 | 1.184 | 1.279 | 1.279 | 1.288 | |
| Personeel | 52.359 | 47.625 | 44.167 | 44.028 | 43.943 | 43.943 | |
| Intern resultaat | -397 | -1.826 | -647 | -647 | -647 | -647 | |
| Intern resultaat | -397 | -1.826 | -647 | -647 | -647 | -647 | |
| Programmalasten | 52.514 | 61.510 | 61.351 | 54.408 | 54.250 | 54.250 | |
| Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 50.593 | 59.724 | 59.587 | 53.657 | 54.250 | 54.250 | |
| Kapitaallasten | 797 | 781 | 764 | 751 | 0 | 0 | |
| Overige programmalasten | 22 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Sociale uitkeringen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Subsidies en inkomensoverdrachten | 1.102 | 1.006 | 1.000 | 0 | 0 | 0 | |
| Saldo voor vpb en reserveringen | -105.786 | -107.554 | -106.679 | -99.692 | -99.449 | -99.458 | |
| Saldo voor reserveringen | -105.786 | -107.554 | -106.679 | -99.692 | -99.449 | -99.458 | |
| Reserves | 1.190 | 3.072 | 4.259 | 165 | 0 | 0 |
|
| Onttrekking reserves | 1.190 | 3.072 | 4.259 | 165 | 0 | 0 | |
| Saldo | -104.597 | -104.482 | -102.420 | -99.527 | -99.449 | -99.458 | |
| Eerste Herziening | Voorjaarsnota | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bijstellingen Wijkteams en Wmo-loketten | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 | Raming 2025 |
||
| Oorspronkelijke begroting 2021 | -112.870 | -108.499 | -107.271 | -107.278 | -107.278 | ||
| Bijstellingen Eerste Herziening / Voorjaarsnota 2021 | 8.388 | 6.079 | 7.743 | 7.829 | 7.820 | ||
| Inzet IT onderbesteding 2021 voor transitie Sorga 2022 | Kasschuiven | 0 | -1.050 | 0 | 0 | 0 | |
| Actualisatie kapitaallasten | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | -3 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Begroting Hulpteam Toeslagen 010 | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en Jeugdhulp | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | 3.072 | 4.259 | 165 | 0 | 0 | |
| Expertisecentrum Volwassenen | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | 0 | 0 | 600 | 600 | 600 | |
| Implementatie nieuwe inkoop 2022 | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | -2.072 | -3.259 | -165 | 0 | 0 | |
| Indexatie 2021 | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | 0 | -438 | -432 | -432 | -432 | |
| Inzet Specialistisch Ambulant Netwerk voor Jeugdhulp | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | -1.000 | -1.000 | 0 | 0 | 0 | |
| Onderbesteding opleidingen en dienstreizen | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | 45 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Rijksbijdrage wijkrechtspraak Rotterdam Zuid | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Stijgende zorgvraag | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | 1.300 | -30 | 0 | 0 | 0 | |
| Uitbreiding formatie internationale betrekkingen | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | -79 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Bestemmingsreserve tweedelijns Wmo en Jeugdhulp | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Technische wijzigingen | Technische wijzigingen | 7.126 | 7.598 | 7.576 | 7.661 | 7.652 | |
| Begroting na wijzigingen | -104.482 | -102.420 | -99.527 | -99.449 | -99.458 | ||
Inzet IT onderbesteding W&I 2021 voor transitie Sorga 2022
Vanuit het Programma Werk en Inkomen wordt vanuit de begroting 2021 een bijdrage van € 1,1 mln geleverd voor de ontwikkeling van ICT-systeem Sorga in 2022.
Actualisatie kapitaallasten
De kapitaallasten zijn aangepast op basis van daadwerkelijke activeringen, bijgestelde investeringskredieten alsmede geactualiseerde ramingen en de bouwrente. De begroting wordt in 2021 verhoogd met € 3.
Begroting Hulpteam Toeslagen-010
Het Rijk heeft voor 2021 € 1,4 mln beschikbaar gesteld voor gemeentelijke hulp aan gedupeerden van de toeslagenproblematiek.
Bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en Jeugdhulp
In 2021 bedraagt het verschil tussen verwachte uitgaven voor zorg en beschikbare middelen (Wmo, Jeugd, Welzijn) € 19,5 mln. Dit wordt volledig gedekt uit de bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en Jeugdhulp. Op taakveld Wijkteams en Wmo-loketten gaat het om twee elementen:
Expertisecentrum Volwassenen
Het budget voor het Expertisecentrum Volwassenen is te hoog in de begroting opgenomen. Vanaf 2023 is de begroting structureel met € 600 naar beneden bijgesteld.
Implementatie nieuwe inkoop 2022
De vierjaarlijkse vernieuwing van de aanbestedingscontracten van de inkoopsporen - implementatie inkoop - kost extra inspanning. Budgetten hiervoor worden gefinancierd uit de bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en Jeugdhulp.
Indexatie 2021
De overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling in de zorg (OVA) is bij de begroting 2021 slechts voor 75% verwerkt in de meerjarenbegroting. Dit terwijl de afspraak is zorgaanbieders jaarlijks voor 100% hiervoor te compenseren. In totaal bedraagt deze correctie € 4,0 mln. Voor dit taakveld gaat het om € 438 in 2022 aflopend tot € 432 vanaf 2023.
Inzet Specialistisch Ambulant Netwerk voor Jeugdhulp
Voor twee teams Specifiek Ambulant Netwerk (SPAN) wordt in 2021 en 2022 per jaar € 1 mln uit de bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en Jeugdhulp gefinancierd. Vanaf 2023 wordt dit meegenomen in de nieuwe aanbesteding voor wijkteams.
Onderbesteding opleidingen en dienstreizen
Vanwege corona wordt er in 2021 minder gebruik gemaakt van het budget voor opleidingen en dienstreizen. De begroting is hier met € 45 op aangepast.
Rijksbijdrage wijkrechtspraak Rotterdam Zuid
Het Rijk heeft voor 2021 € 50 beschikbaar gesteld voor het project wijkrechtspraak Rotterdam Zuid.
Stijgende zorgvraag
In 2021 bedraagt het verschil tussen verwachte uitgaven voor zorg en beschikbare middelen (Wmo, Jeugd, Welzijn) € 19,5 mln. Dit wordt volledig gedekt uit de bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en Jeugdhulp. Voor dit taakveld is er voor 2021 geen tekort, maar een overschot van € 1,3 mln.
Het verschil bedraagt in 2022 € 71,2 mln. Dit wordt voor € 6,3 mln gedekt uit de bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en Jeugdhulp. Voor het restant zijn door het college middelen ter beschikking gesteld. Voor dit taakveld gaat het om € 30.
Uitbreiding formatie internationale betrekkingen
Er heeft een uitbreiding van formatie plaatsgevonden voor werkzaamheden met betrekking tot nationale en internationale regelingen. Deze uitbreiding wordt gedekt vanuit internationale subsidies.
Technische wijzigingen
Op het taakveld Wijkteams en Wmo-loketten zijn diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven.
Beleidskaders
Beleidsmonitor
Wet- en regelgeving
In dit taakveld verantwoordt het college de inzet van basishulp via wijkteams en de toegang tot de specialistische of langdurige ondersteuning.
Basishulp omvat kortdurende (3-12 maanden) begeleiding van Rotterdammers die problemen ondervinden bij:
Wanneer er specialistische hulp of langdurige ondersteuning nodig is om de problemen op te lossen, regelt de gemeente toegang tot hulp en ondersteuning door een gespecialiseerde zorgaanbieder.
Voor de prestatie-indicatoren voor dit taakveld wordt verwezen naar de Raadsmonitor welzijn, zorg en jeugdhulp, die in ontwikkeling is. Deze indicatoren hebben betrekking op servicenormen (doorlooptijden) en cliënttevredenheid van de Wmo-loketten en wijkteams.