Jeugdhulp
Elke jonge Rotterdammer moet gezond, veilig en kansrijk kunnen opgroeien. We stimuleren elke jongere in Rotterdam actief mee te doen in de stad, bieden lichte ondersteuning als dat zelfstandig of als gezin niet voldoende lukt en wanneer de omgeving dat zelf niet kan bieden. In die gevallen bieden we samenhangende hulp aan kwetsbare jongeren en/of hun gezin.

Hier richten we ons met name op het bevorderen van een gezonde sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen door o.a. het verbeteren van de opvoedvaardigheden van ouders met psychische problematiek en ouders met een licht verstandelijke beperking. Daarbij zitten we in op (vroeg)signalering, screening en aanpak van deze ouder-risicofactoren.

Preventie
We hebben een breed palet aan preventieve interventies beschikbaar gesteld voor kinderen, jongeren en hun ouders, op onder andere voorkomen van psychische problematiek, ondersteuning bij echtscheidingssituaties, opvoedondersteuning en voorkomen van middelengebruik. Ook zijn alle voorbereidingen getroffen voor de opening van een opvoedloket dat per 1 januari 2022 operationeel is.

Het actieplan Mentale Gezondheid Jongeren is gepresenteerd. Hiermee wil de gemeente structureel aandacht en ondersteuning wil hebben voor de mentale gezondheid van jonge Rotterdammers. Dit is dus aanvullend op het tijdelijke programma Rotterdam Sterker Door Jongeren en richt zich op het herkennen, erkennen en verminderen van psychische klachten van jongeren op het voortgezet onderwijs en het MBO. Hiervoor wordt samengewerkt met de betreffende scholen.

Jeugdhulp
Het leven van veel jongeren heeft door corona behoorlijk op z’n kop gestaan. Ook naar aanleiding van de aangekondigde versoepelingen zal inzet op het herstellen van de effecten van de coronacrisis op jongeren noodzakelijk blijven. De grootste pijnpunten van Rotterdammers tussen 13 en 23 jaar zijn door middel van de Jongerentop010, de Young010 on Tour wijkgesprekken en gesprekken met onze samenwerkingspartners inzichtelijk geworden. De adviezen en aanbevelingen hebben wij zoveel als mogelijk reeds verwerkt in ons beleid en hebben we tevens tot uitvoering laten brengen bijvoorbeeld via de herstelaanpak ‘Rotterdam sterker door jongeren’. Een voorbeeld hiervan zijn de jongerenhubs, waarbij jongeren laagdrempelig binnen kunnen lopen met hun hulpvragen en/of werken aan het ontwikkelen van hun talenten.

• Ontwikkelen van een stadsbreed preventief aanbod.
• We werken gezamenlijk met de aanbieders aan de transformatie van de jeugdhulp langs 3 lijnen. Passende hulp dichtbij: voorkomen van crisis en uithuisplaatsing. Opgroeien in veilige opvoedsituaties: bescherming tegen veiligheidsrisico’s. Jeugdhulp door capabele, efficiënte en effectieve hulpverleners.
• Praktijkondersteuners Jeugd & Gezin (POH J & G) gaan in de praktijk van de huisarts aan de slag met kinderen en gezinnen waar zorgen over zijn. Voor betrokkenen is dit laagdrempelig en binnen de eigen wijk. Met name kwetsbare gezinnen waar bijvoorbeeld sprake is van lvb-, psychiatrische en/of verslavingsproblematiek worden hierdoor makkelijk bereikt en geholpen. De POH J&G werkt onder regie van de huisarts en kan de jeugdige/gezin kortdurend begeleiden. Waar mogelijk volgt doorverwijzing naar; het wijkteam, het CJG, basis ggz, andere wijknetwerkpartijen en lokale voorzieningen waardoor tijdige en passende hulp geleverd kan worden. Waar nodig volgt doorverwijzing naar de gespecialiseerde jeugdhulp (J-GGZ). In 2016 is deze aanpak in een pilot gestart en vanaf 2019 geïntensiveerd aanvankelijk in het NPRZ-gebied en later in andere wijken van Rotterdam. In 2021 rapporteren betrokken huisartsen en POH J & G een toename in de vraag naar hulp. Als oorzaak noemt met de corona epidemie. Waar mogelijk is voorzien in uitbreiding van uren. In 2021 zijn meer huisartsenpraktijken gaan deelnemen, de oorspronkelijke prognose over 2021(35 deelnemende praktijken) is ruimschoots behaald. Eind 2021 zijn 48 huisartsenlocaties aangesloten, zijn er 26 POH J&G aan het werk en bereiken we daarmee ongeveer 45% van de Rotterdamse jongeren (18-) die bij een huisarts staan ingeschreven. Voor de inhoudelijke ontwikkeling van deze functie is in 2021 een intensief opleidingsprogramma gestart. Ter ondersteuning van huisartsen en POH J&G is in 2020 gestart met een project om snel psychiatrische consultatie mogelijk te maken. In 2021 is deze aanpak versterkt en zijn er meer Rotterdamse huisartspraktijken aangesloten. Tot slot is begin 2021 een eerste evaluatie van de POH J&G inzet gepubliceerd en is het effectonderzoek verder opgezet.
• We willen voorloper zijn in de aanpak van de toenemende problematiek van depressies, burn-out en eenzaamheid onder jongeren. Daarvoor werken we samen met onderwijsinstellingen. Met het Nederlands Jeugdinstituut (NJI) kijken we welke beschikbare methodieken hiervoor toepasbaar zijn. Vanuit het subsidiekader Versterken & Voorkomen faciliteren we en moedigen we aanbieders aan om met deze werkzame aanpakken kinderen en jongeren te bereiken. We hebben in 2021 op kleine schaal interventies ingezet als pilot; bij gebleken effectiviteit werken we aan continuering. In opdracht van de gemeente werkt de Coalitie Erbij Rotterdam (een Rotterdams samenwerkingsverband op het gebied van zorg en welzijn) aan meer grip op het thema eenzaamheid. Samen met partners, scholen en jongeren zelf, werken zij aan tools om eenzaamheid meer bespreekbaar te maken. Deze opdracht is gestart in september. Daarnaast hebben we – mede gefinancierd vanuit de herstelaanpak – geïnvesteerd in het programma Join Us (landelijk programma, uitgevoerd in Rotterdam door WMO Radar). In 2021 zijn 3 groepen gestart, waaraan 49 jongeren deelnemen (gemiddelde deelname is 30 weken).
• Met de inzet van Onderwijs-zorgarrangementen (OZA) wordt jeugdhulp op alle vormen van onderwijs aangeboden in aansluiting op de onderwijsondersteuning, die door de scholen en samenwerkingsverbanden geboden wordt. De jeugdhulp richt zich zowel op de leerlingen (individueel of groepsgewijs) als op de leerkracht, met als doel kennis en vaardigheden te trainen die bijdragen aan het kunnen volgen van onderwijs. Zo is het voor meer kinderen mogelijk onderwijs te blijven volgen en wordt thuiszitten voorkomen.
• In NPRZ-gebied werd de afgelopen drie jaar geëxperimenteerd met diverse vormen van ondersteuning aan scholen. Als onderdeel van de dagprogrammering moeten scholen zoveel mogelijk ontzorgd worden, daarom richten we de passende schoolondersteuningsstructuur in. Deze opdracht is een gezamenlijke opdracht van cluster MO, NPRZ en de schoolbesturen en betreft de basisscholen in de 7 focuswijken van het NPRZ. Het doel van deze opdracht is om op schoolniveau de samenwerking in de zorgstructuur te verbeteren en waar nodig vastgelopen of uitzonderlijk complexe casuïstiek te faciliteren met advies, ondersteuning en eventueel doorzettingskracht. De ervaringen die afgelopen jaren hiermee zijn opgedaan, zijn meegenomen in het plan ‘schoolzorgteams’. Zie de toelichting hierop in de brief van wethouder Kasmi (21bb11845).

Preventie

• In alle wijken van Rotterdam zijn honderden preventieve interventies ingezet om kinderen en jongeren met ondersteuningsbehoefte op sociaal-emotioneel vlak, opvoedvaardigheden van ouders, met moeilijkheden in hun thuissituatie vanwege echtscheiding, psychische of lvb problematiek bij de ouders, en problemen met middelengebruik, te ondersteunen.
• We willen voorloper zijn in de aanpak van de toenemende problematiek van depressies, burn-out en eenzaamheid onder jongeren. Daarvoor werken we onder andere samen met onderwijsinstellingen.  We zetten de lijn van 2018 door met het inzetten van effectieve interventies op psychosociale problematiek en sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen en jongeren. Vanuit het subsidiekader Versterken & Voorkomen faciliteren we en moedigen we aanbieders aan om met deze werkzame aanpakken kinderen en jongeren te bereiken. Ook trainen we docenten en geven we voorlichting om psychische problematiek bespreekbaar te maken, een eerste voorwaarde om ondersteuning te kunnen aanbieden.