• Een ombuiging van de CO2-uitstoot van Rotterdam in een dalende trend, conform de doorvertaling van de afspraken van Parijs en het Nederlands Klimaatakkoord. O.a. door het realiseren van een betaalbaar, schoon, betrouwbaar, veilig en op innovatie ingesteld energiesysteem (het totaal van opwek, opslag, grid en gebruik);
• Een betere luchtkwaliteit met het oog op gezondheid omdat alle straten in Rotterdam sinds 2020 voldoen aan de Europese normen en we ervoor zorgen dat de gemiddelde luchtkwaliteit in heel Rotterdam in 2022 is verbeterd.
• Minder gebruik van primaire grondstoffen en meer hergebruik en recyclen van afval, en het realiseren van een omslag naar circulair denken bij inwoners en bedrijven (doelstelling circulair wordt verder uitgewerkt onder het taakveld Grondstoffen).
• Het realiseren van een toekomstbestendig, klimaatadaptief, resilient Rotterdam: werken aan de vergroting van de capaciteit van mensen, gemeenschappen, instituten, bedrijven en systemen om te overleven, zich aan te passen en om te groeien onder elke mogelijke chronische stress of acute shocks (doelstelling klimaatadaptatie wordt verder uitgewerkt onder het taakveld Stedelijk Waterbeheer);
• Omdat het realiseren van een gezonde en veilige leefomgeving ons doel is, hebben we in 2021 gewerkt aan het vinden van een goede balans tussen rust en reuring (onder meer in de vorm van stille groene gebieden) en het structureel bewerkstelligen van een adequaat extern veiligheidsniveau.
• Een betere regie op het gebruik van de ondergrond, die een rol heeft op het gebied van energietransitie, vergroening, de wateropgave en biodiversiteitsvermeerdering. Daarnaast is en wordt verontreiniging van de bodem aangepakt om gezondheidsschade te voorkomen.
• Verduurzaming van gemeentelijk vastgoed en een duurzamere gemeentelijke bedrijfsvoering;
  • Duurzaamheidscriteria opgenomen bij inkoop en aanbestedingen van opdrachten;
  • Leveranciers moeten aantoonbaar milieubewust ondernemen; bedrijven met emissievrije transportvoertuigen, schone en circulaire productieprocessen ontvingen gunningsvoordeel.
  • Onze huidige leveranciers van elektriciteit ondersteunden bij het opzetten van Rotterdamse energie-initiatieven, als onderdeel van de contractuele verplichtingen.
  • In 2021 maakten 18 bedrijven gebruik van ons aanbod om een gratis startabonnement op de Milieubarometer af te sluiten waarmee ze de milieu impact van hun bedrijfsactiviteiten inzichtelijk maken zoals een CO2 footprint.
  • Het opnemen van een uitstootvrije vervoerscomponent in gemeentelijk aanbesteden is nader geconcretiseerd en al opgenomen in meerdere contracten.
  • Doelstellingen verduurzamen vastgoed wordt verder uitgewerkt onder taakveld 0.3 Overige objecten en gronden.

 

Samen met partijen in de stad is hard gewerkt aan de uitvoering van het Rotterdams Klimaatakkoord. Er is gewerkt aan bestaande deals, er zijn nieuwe deals gesloten die bijdragen aan de CO2 reductiedoelstelling. Mede dankzij het Rotterdams Klimaatakkoord is de dalende trend in CO2-uitstoot ingezet.

Kansen maximaal benut
We hebben de klimaatambities van Parijs vertaald in de volgende Rotterdamse doelstellingen:

• In 2022 is de jaarlijkse Rotterdamse uitstoot van CO2 omgebogen naar een dalende trend.
• In 2030 is de Rotterdamse uitstoot van CO2 49% lager ten opzichte van 1990.
• In 2050 is Rotterdam klimaatneutraal.

 

Stad activeren
We hebben in 2021 flink ingezet op het activeren van de Rotterdammers en het betrekken van de stad. In maart 2021 zijn we de campagne ‘Power voor Rotterdam’ gestart. Met deze campagne roept de gemeente Rotterdammers, ondernemers, scholen en sportverenigingen op om juist nu te verduurzamen. Via de website Duurzaam010 hebben we alle relevante informatie voor Rotterdammers die willen verduurzamen bij elkaar gebracht.

Voor het Rotterdams Klimaat akkoord hebben alle tafels in 2021 goede stappen gezet. Alle vijf de klimaattafels hebben eind 2021 een voortgangsrapportage opgeleverd die de stand van zaken van de klimaatdeals laat zien en wat er verder nog binnen de tafels is gebeurd. Maar, we zijn er nog niet, helemaal nu de doelstelling voor 2030 door de EU en het Rijk is aangescherpt naar 55% CO2 reductie. Daarom worden er in 2022 weer stappen gezet en willen we ook laten zien wat er vanuit de tafels nodig is vanuit onder andere het Rijk om verdere grote stappen te zetten. Daarnaast hebben we begin 2022 een nieuwe klimaattafel opgericht, de klimaattafel gezondheidszorg. De zorg heeft in Nederland een impact van 7% van de totale CO2 uitstoot. Door partijen in Rotterdam bij elkaar te brengen hopen we nog meer stappen te kunnen zetten. Maar om onze doelstelling te halen hebben we het Rijk en de EU hard nodig voor regelgeving en financiering. Daarnaast is ook het voortzetten van de samenwerking met de stad een voorwaarde.

In 2021 zijn de prestatieafspraken gemaakt met de corporaties voor 2022-2023. De afspraken gaan over het verbeteren van de balans in het woningaanbod in verschillende wijken, over het onderhoud en de verduurzaming van huizen.

 

Gebiedsaanpak aardgasvrij
In vijf wijken (Pendrecht, Groot-IJsselmonde (Heindijk en Reyeroord), Bospolder-Tussendijken, Rozenburg en Prinsenland-Het Lage Land) is gestart met een gebiedsaanpak aardgasvrij. Daarin leren we wat er nodig is om een wijk van het aardgas af te halen.

• In 2020 hebben eigenaren van gebouwen in Heindijk in IJsselmonde als eerste een aanbod ontvangen om over te stappen op stadsverwarming. Daarvan heeft ongeveer 70% gebruik gemaakt. In september 2021 is gestart met de aanleg van stadsverwarming.
• Eigenaren in Pendrecht-Zuid, Bospolder-Tussendijken en Reyeroord-West hebben in 2021 een aardgasvrij aanbod ontvangen.
• In Prinsenland-Het Lage Land is in 2020 de aanbesteding van het warmtenet gestart. In Rozenburg is een aanbesteding voorbereid. De ontwikkelingen rondom WbR zijn van invloed op de planning van het vervolg van de gebiedsaanpakken in Rotterdam Zuid en Rozenburg

 

Op basis van de verkenningen heeft de gemeenteraad voor de zomer van 2021 de Rotterdamse Transitievisie Warmte vastgesteld. Deze bevat de wijken waar het kansrijk is om voor 2030 een nieuwe gebiedsaanpak te starten.

 

Betaalbaarheid van de energietransitie

• In samenwerking met de Tafel Schone Energie en Tafel Gebouwde Omgeving wordt er in een kleiner comité gesproken over energiearmoede en de maatregelen die hiertegen kunnen worden genomen.
• Er zijn ruim 7700 huishoudens bereikt met energiebespaarpakketten en energiebespaaradvies middels inzet Regeling Reductie Energiegebruik (RRE) vanuit het Rijk en het Uitvoeringsprogramma Energietransitie. Denk hierbij aan LED-lampen, radiatorfolie en tochtstrips en advies over hoe bewoners zelf energie kunnen besparen.
• Er is vanuit de thema's energiearmoede en betaalbaarheid input meegegeven aan de prestatieafspraken met de woningcorporaties. Deze gingen over de inzet van voorlichting over energiebesparing en woonlastenneutraliteit bij verduurzaming.
• Er is een eerste nulmeting uitgevoerd op basis van data, waar is onderzocht hoe groot de groep Rotterdammers is die te maken hebben met moeilijkheden om de energierekening te betalen en waar deze doelgroep zich voornamelijk bevindt (huur/koop, welke wijken, leeftijd, inkomsten etc.)
• Er zijn Energiecoaches van Energiebank Rotterdam ingezet. Zij hebben huishoudens, met name met een smalle beurs, geholpen met besparen van energie.

 

Verduurzaming bedrijventerreinen
In 2021 zijn de energietransitieleningen die bedoeld zijn voor een pandverduurzaming en -verbetering, beschikbaar en bekend gemaakt via de Power voor Rotterdam campagne.

• Sinds april 2021 kunnen de particulieren woningeigenaren een lening aanvragen.
• Sinds juni 2021 kunnen VvE’s, kleine bedrijven en maatschappelijke organisaties een lening aanvragen.

Dit heeft geleid tot ongeveer 100 ingediende aanvragen, waarvan 87 momenteel in behandeling zijn of zijn toegewezen. In totaal is voor ongeveer 1 miljoen euro aan leningen aangevraagd.

Verduurzamen bedrijventerreinen in de stad
Afgelopen periode is de Aanpak Verduurzamen van Bedrijventerreinen gestart. Deze Aanpak is onderdeel van het vastgestelde Uitvoeringsprogramma Werklocaties (UPW). Vanuit de “Aanpak verduurzamen van bedrijventerreinen” worden jaarlijks 2 bedrijventerreinen benadert voor een verduurzamingsaanpak. De gemeente faciliteert de aanwezige parkmanager of ondernemersvereniging bij het opzetten van de aanpak door onder meer het laten uitvoeren van een Energie Potentieelscan van het gebied. Verder ondersteunt de gemeente met de inbreng van kennis, adviseurs en subsidies. Eind 2021 is op 6 bedrijventerreinen een aanpak opgestart of lopend. De komende periode vindt opschaling plaats naar een groot deel van de 40 stedelijke bedrijventerreinen. Vanuit het Uitvoeringsprogramma Energietransitie wordt deze aanpak ondersteund door de subsidieregeling Energievouchers voor ondernemers die in 2021 is gestart en in 2022 doorloopt.

 

Verduurzaming VvE's
De volgende drie grote producten voor VvE's zijn uitgewerkt.

• De isolatiesubsidie voor kleine VvE's, die 1 september 2021 van start is gegaan. Hiermee kunnen tot en met 2022 ruim 300 appartementen bereikt worden.
• De aanbesteding van gesystematiseerd advies en ondersteuning aan ruim zestig grote VvE's in 2022 en 2023. De verwachting is dat deze werklijn in 2030 zal hebben geleid tot gemiddeld meer dan 30% energie- en CO2-besparing in meer dan 2.500 appartementen.
• Het openstellen van ETF voor kleine VvE's. Bekend was dat dit niet meteen tot afgesloten leningen zou leiden, maar voor de toekomst is het één van de meest invloedrijke factoren voor de uitvoering van onderhoud en verduurzaming van VvE-complexen.

 

Verder zette de gemeente zich in voor:

• Directe ondersteuning via VVE010 en verbeteren informatie voor VvE’s: Het bereik in 2021 lag in de orde van ca. 20.000 hits op de website, 1.000 deelnemers aan webinars, en bijvoorbeeld toeleiding van tientallen VvE's naar subsidies en leningen (zie verder presentaties en jaarverslagen van VVE-010: www.vve010.nl).
• De start van een meer passende benadering en begeleiding van VvE's in aardgasvrij-gebieden;
• Het wegnemen van 'landelijke’ en algemene barrières voor de verduurzaming van VvE's;
• De financiële ondersteuning van de oprichting van het VvE-netwerk Rotterdam (bestuurders van VvE's).

Voor alle werklijnen VvE's was de inzet om onderhoud en verduurzaming hand in hand te laten gaan.

Energietransitie en werkgelegenheid
TNO heeft in 2021 in opdracht van de gemeente Rotterdam onderzoek gedaan naar de werkgelegenheidseffecten gerelateerd aan de energietransitie in Rotterdam. Hun bevindingen zijn in hun eindrapport van 3 september gepubliceerd. In dit rapport geven de onderzoekers een beeld van hoeveel en welk type werkgelegenheid er komende jaren, respectievelijk tot 2025 en 2030, nodig is voor de uitvoering van drie onderdelen van de energietransitie (plaatsen zonnepanelen, plaatsen laadpalen en isoleren woningen). Ook legt het onderzoek de link naar de voor dat werk gevraagde skills. Dat biedt de partners van het LeerwerkAkkoord Energietransitie, Bouw en Techniek concrete handvatten voor opleiding en matching ook intersectoraal (van werk-naar-werk).

Eind december 2021 heeft de gemeente aan TNO de opdracht gegeven een soortgelijk onderzoek te doen naar de werkgelegenheidseffecten die voortkomen uit de uitrol van het warmtenet. De uitkomsten van dit onderzoek zullen waarschijnlijk nog voor de zomer van 2022 beschikbaar komen.

Visie op de toekomst van het energiesysteem
Afgelopen jaar is de RES 1.0 voor de RES-regio Rotterdam-Den Haag door het college vastgesteld. Hierin is bepaald hoe we in de regio bijdragen aan de doelen gesteld in het Nationaal Klimaatakkoord. Bestaand beleid in Rotterdam is hierin de bron geweest voor de gemeente. Sinds de indiening van de RES 1.0 door de RES-regio Rotterdam-Den Haag is er in de regio een evaluatie van het RES-proces uitgevoerd en is er een start gemaakt met het uitvoeringsprogramma en de monitoring hiervan. Momenteel wordt er ook gewerkt aan het kader waarbinnen de RES 2.0 gaat worden opgesteld. Concrete opgeleverde producten zijn:

• De Regionale Energie Strategie 1.0 (RES) is opgeleverd en vastgesteld door de gemeenteraad. Het uitvoeringsplan voor de RES 1.0 is in voorbereiding.
• De Rotterdamse Energiesysteemvisie is vastgesteld door het college en gedeeld met de raad.
• De Rotterdamse Transitievisie Warmte: is vastgesteld door de gemeenteraad
• We doen onderzoek naar de toekomst van allerlei duurzame energiebronnen, zoals geothermie, aquathermie, en restwarmte.
• De Rotterdamse Warmte- en Koudestrategie (RWKS) is in voorbereiding.

 

In 2021 concludeerde het college dat het inzetten van het scenario Warmtelinq+ met betrekking tot de toekomst van het Warmtebedrijf Rotterdam geen verantwoorde keuze was. Het leveren van restwarmte door de nog aan te leggen leiding Warmtelinq+ aan de Leidse regio zou gepaard gaan met onverantwoorde financiële en juridische risico’s en daarmee mogelijke gevolgen voor de gemeente Rotterdam. De gemeenteraad onderschreef deze conclusie in oktober 2021.

Aansluitend is het Warmtebedrijf een poging gestart om via de WHOA (Wet homologatie onderhands akkoord) tot een levensvatbare herstructurering te komen. Er lijken diverse opties open te staan waarbij de verwachting is dat dit traject uiteindelijk zal leiden tot de beoogde bijdrage aan de Rotterdamse warmtetransitie. Hierbij bestaat wel de verwachting dat een deel van de gemeentelijke investeringen in het Warmtebedrijf (aandelen kapitaal en regresvordering) niet in zijn geheel wordt terugverdiend.

We werken toe naar een uitstootvrij mobiliteitssysteem vóór 2050
Rotterdam biedt meer ruimte voor voetgangers, fietsers, optimaal openbaar vervoer en stimuleert het snel elektrisch maken van het overblijvende gemotoriseerde vervoer. Vanuit de Aanpak Nul Emissie Mobiliteit zijn de volgende resultaten geboekt:

• In het afgelopen jaar zijn meer dan 860 nieuwe openbare oplaadpunten geplaatst. Voor de komende 3 jaar hebben we een concessieovereenkomst gesloten met Equans (voorheen Engie). Equans voorziet Rotterdam in de komende drie jaar van 1500 extra laadpunten.
• Om gesteld te staan voor de verwachte grote groei van elektrische mobiliteit en de komst van de Zero Emissie zone Stadslogistiek, is de Laadstrategie ‘Positief geladen’ vastgesteld.
• We adviseren VvE's die een laadpunt willen plaatsen en begeleiden het proces. Dit gebeurt ook voor bedrijven met een laadopgave. In 2021 heeft de gemeente 20 VvE's geadviseerd over de mogelijkheden.
• Het is voor de transitie naar nul emissie mobiliteit van belang dat er voldoende duurzame brandstoffen beschikbaar zijn. Voor de toekomst van de (gemeentelijke) tankstation locaties hebben we een marktconsultatie uitgevoerd, die zal leiden tot herziening van het beleid op brandstofverkooppunten. Dit zal invloed hebben op het veilingenbeleid voor (gemeenetlijke) tankstationlocaties. De impact op de gemeentebegroting en de invulling hiervan wordt nader onderzocht.
• In oktober 2021 is de Werkgeversaanpak ‘Klimaatalliantie Duurzame Mobiliteit’ gestart, waarin meer dan 20 Rotterdamse werkgevers zich hebben verenigd om de uitstoot van hun vervoer te halveren.
• Trevvel heeft als concessiehouder voor het doelgroepenvervoer 165 elektrische busjes in gebruik genomen. Tevens zijn door de gemeente voor deze busjes extra laadpunten geplaatst.
• De voorbereidingen zijn in gang gezet voor de transitie naar zero emissie voor alle watertaxi's.
• De Nota beleid en vergunningen deelauto's is uitgebracht, waarin is opgenomen dat nieuwe deelauto's uitsluitend elektrisch zijn.
• Het aantal partijen in het Convenant Zero Emissie Stadslogistiek (ZES) is uitgebreid naar 66. De exacte grenzen van de ZES-zone zijn nader uitgewerkt.
• Om de transitie in stadsdistributie te ondersteunen zijn de subsidieregelingen Lab ZES en Bouwlogistiek van kracht;
• Het opnemen van een uitstootvrije vervoerscomponent in gemeentelijke aanbestedingen is nader geconcretiseerd middels het afwegingskader. In meerdere contracten is dit reeds opgenomen.
• Het verschonen van het eigen gemeentelijke wagenpark gaat gestaag door. Inmiddels zijn 69% van de personenauto’s volledig uitstootvrij (en 21% hybride). Van de lichte bedrijfsvoertuigen is 27% emissievrij.
• Er zijn 6 elektrische veegmachines aangeschaft en 3 elektrische vuilnisauto's. Daarnaast beschikt Rotterdam over de eerste rioolkolkenzuiger op waterstof ter wereld.
• Voor het laden van de gemeentelijke voertuigen is op de locatie Kleinpolderplein een Battery Energy Storage System (BESS) geplaatst.

 

We schalen het opwekken van lokale wind- en zonne-energie op

• De Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking voor de coöperatieve zonnedaken op twee gymzalen is toegekend. Diverse innovatieve toepassingen voor opwek en opslag (Smart Energy Alexanderhal) zijn onderzocht op haalbaarheid. Een aantal hiervan wordt komende tijd verder gebracht. Er is gestart met een proef met opslag van schone energie bij Alexandria ’66. Er is een zonne-energie-gamer gerealiseerd bij Speeltuin Het Lage Land. Het ontwerp voor een zonne-voetpad in het Prinsenpark is af.
• Bij het pilotproject Overkapping van het parkeerterrein van Hockey Club Rotterdam (HCR) is de aanbesteding voorbereid. Deze wordt in februari 2022 op de markt gezet. We gaan ervan uit dat dit project als een vliegwiel zal gaan werken zodat in 2022 en de jaren erna meer parkeerterreinen in voorbereiding genomen kunnen worden.
• Inmiddels is een start gemaakt met de voorverkenning om de mogelijkheden voor de opwek van zonne-energie op en rond de A15 te bewerkstelligen. Eind december is een brief naar het miniserie EZK gestuurd met het voorstel de voorverkenning van de A20-A12 -A4 en de N44 in 2022 te starten.
• In 2021 is het 300.000e zonnepaneel op een Rotterdams dak geplaatst. De zonnepanelen leveren ongeveer 80 MW opgesteld vermogen.
• De projecten Slufter en het zonnepark in Hoek van Holland zijn door verschillende oorzaken enigszins vertraagd. Ten aanzien van Slurfter wordt overleg gevoerd tussen betrokken partijen. Voor Hoek van Holland vindt monitoring plaats op de voortgang binnen het project en ook op de onderdelen waarbij een integrale gebiedsafweging van toepassing is.

 

Een betere luchtkwaliteit met het oog op gezondheid
Rotterdam heeft in 2021 op verschillende manieren gewerkt aan het verbeteren van de luchtkwaliteit met oog op gezondheid.

• We stimuleerden mobiliteit fietsen en OV-gebruik (zie ook Programma Verkeer en vervoer, taakveld Verkeer en vervoer ontwikkeling). Mede dankzij het experiment gericht op het reduceren van het aantal voertuigen wordt sinds 2020 op en rondom het gehele Maastunneltracé aan de Europese normen voor luchtkwaliteit voldaan.
• Er is een subsidieregeling die ertoe bijdraagt dat de bouw- en stadslogistiek schoner en efficiënter wordt ingericht. In 2021 is aan zes bouwprojecten subsidie toegekend.
• Er zijn diverse maatregelen genomen gericht op het veranderen en verschonen van de automobiliteit en vermindering van autoverkeer in met name de binnenstad. Zie voor meer informatie het kopje ‘We werken toe naar een uitstootvrij mobiliteitssysteem vóór 2050’
• We zetten ons middels een lobby richting rijk in op het terugdringen van varend ontgassen en het ontwikkelen van ontgascapaciteit voor binnenvaarttankschepen in de haven, anticiperend op het landelijke verbod dat zal worden ingevoerd.
• Het pilotprogramma voor een verdere uitrol van walstroom, dat samen met het Havenbedrijf wordt ontwikkeld en uitgevoerd, is in een volgende fase terechtgekomen. De ervaringen die inmiddels zijn opgedaan zijn gebruikt bij het opstellen van de walstroom strategie voor de zeescheepvaart.
• We bevorderen gebruik van schone mobiele werktuigen en generatoren tijdens bouwwerkzaamheden en evenementen.
• Oplossingen voor de stikstofproblematiek zijn en worden in kaart gebracht, ondanks de relatief beperkte rol van de gemeente op dit dossier. Samen met de provincie Zuid-Holland en het Havenbedrijf is en wordt gewerkt aan een gebiedsgerichte aanpak van de stikstofproblematiek in het haven- en duingebied

 

Minder gebruik van primaire grondstoffen

• Meer hergebruik en recyclen van afval;
• Het realiseren van een omslag naar circulair denken bij inwoners en bedrijven;
• Doelstelling circulair wordt verder uitgewerkt onder programma Beheer van de Stad/taakveld Afval/Grondstoffen.

 

Bijdragen aan een toekomstbestendig, resilient Rotterdam
Conform begroting is een bijdrage geleverd aan een toekomstbestendig, resilient Rotterdam, onder andere gericht op het gebied van klimaatadaptatie. Specifiek met:

• Integreren van resilience-denken in de primaire processen en programma's van de gemeente zelf (ontwerp, inrichting, BoTu2028, assetmanagement);
• Organisatie van een Mayors Forum op Climate Adaptation Summit (25 januari 2021), i.s.m. Global Center on Adaptation;
• Actieve participatie in Deltaprogramma, onderdeel Rijnmond-Drechtsteden;
• Innovatie- en Kennisontwikkeling via o.a. Resilient Cities Netwerk en in ontwikkeling zijnde Resilient Delta Initiative (onderdeel van de convergentieagenda);

 

Deelnemen aan internationale samenwerkingsverbanden en kennisnetwerken
Samenwerkingsverbanden en de kennisnetwerken liepen goed, maar door de coronapandemie heeft veel minder fysieke kennisuitwisseling (delegaties & congressen) plaatsgevonden. De digitale bijeenkomsten die daarvoor in de plaats kwamen, boden nieuwe kansen om meer en sneller kennis uit te wisselen. In 2021 zijn we een samenwerking aangegaan met de Global Center on Adaptation (GCA). Dit is een internationale organisatie die werkt aan het versnellen van klimaatadaptatie oplossingen en zorgt voor kennisoverdracht. Het hoofdkantoor is gevestigd in het Floating Office Rotterdam.

 

Het tegengaan van geluidsoverlast
Rotterdam heeft zich ook in 2021 gericht op het zo veel mogelijk voorkomen van geluidsoverlast door:

• Bij het ontwerpen en inrichten van de openbare ruimte rekening te houden met het tegengaan van geluidsoverlast en verbeteren van de geluidbeleving.
• In bestaande situaties maatregelen te nemen, zoals het structureel voorzien van wegen van stil asfalt en het doen van drie succesvolle pilots met stille betonstraatstenen.
• Aandacht te hebben voor geluid (van zowel bedrijven als schepen) bij bestaande en mogelijk voorziene woningbouwlocaties nabij het Haven- en Industriegebied, anticiperend op de Omgevingswet;
• Naar aanleiding van belevingsonderzoeken bij de zeven stadsprojecten maatregelen te nemen om de beleving van geluid positief te beïnvloeden, waarbij groen een rol speelt

 

De bodem en ondergrond zijn de basis

• Vervuilde grond wordt stelselmatig aangepakt en gesaneerd om overal in Rotterdam de bodem de juiste kwaliteit te geven om gezondheidsschade te voorkomen. Voorbeelden zijn de aanpak van met lood verontreinigde locaties waar kinderen spelen, de programmatische aanpak van voormalige gasfabriek terreinen en de gebiedsgerichte aanpak van historische verontreinigingen van bodem en grondwater in de Botlek. Bij herontwikkeling zorgen we voor een kwaliteit van de grond die geschikt is voor de functie.
• Vanuit onder meer de energietransitie, vergroening, wateropgave en biodiversiteitsvermeerdering is een ruimte claim op de ondergrond gelegd. Ondergrond is hiermee ondersteunend aan deze opgaven.
• Een pilot Gebiedsgerichte aanpak van verontreinigde grond en grondwater in de Botlek was dermate succesvol dat in december is besloten is deze aanpak verder uit te rollen naar de haven (uitgezonderd Maasvlakten en de woonkernen Rozenburg, Pernis en Heijplaat).
• Door het vaststellen van Lokale Maximale Waarden voor  poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS) voor Rotterdams grondgebied is PFAS onderdeel van de Bodemkwaliteitskaart en wordt afzet en hergebruik van grond ondersteund.

 

Een adequaat extern veiligheidsniveau voor alle inwoners
Omdat we structureel willen zorgdragen voor een adequaat extern veiligheidsniveau voor alle inwoners hebben we ook afgelopen jaar ingezet op:

• Het integraal meewegen van externe veiligheid op alle schaalniveaus (van bestemmingsplan tot aan omgevingsvisie).
• Expliciete aandacht voor externe veiligheid in relatie tot energietransitie, emplacementen, ammoniumnitraat en bouwkundige maatregelen in de haven;
• Het concentreren van risicobedrijven, ook in relatie tot zeer kwetsbare objecten (ziekenhuizen, scholen).

 

Verduurzaming van gemeentelijke bedrijfsvoering en verduurzaming gemeentelijk vastgoed

• Doelstelling verduurzamen vastgoed wordt verder uitgewerkt onder het taakveld Overige objecten en gronden.
• Actief sturen/samenwerken met gemeentelijke inkoop op verduurzamen en circulair maken van inkoop.
• Inzetten op verduurzamen van gemeentelijk vastgoed.
• Inzetten op ontwikkeling en versterking circulaire economie via eigen bedrijfsvoering.
• Inzetten op het verduurzamen van de gemeentelijke bedrijfsvoering.