Het Beleidskader De Taalspiraal is op 11 april 2019 vastgesteld door de gemeenteraad. Het college wil met het realiseren van 19.000 afgeronde taaltrajecten in deze collegeperiode een trendbreuk realiseren. In 2020 kwamen door corona de realisatiecijfers lager uit dan verwacht. Door de sluiting van fysieke locaties kwam de werving in de eerste periode van het jaar stil te liggen, waardoor er weinig instroom voor de lessen was. Ook hebben cursisten meer moeite met het tijdig afronden van hun trajecten. Vanwege de coronamaatregelen zijn alle grote taalaanbieders zo veel mogelijk en versneld overgestapt op digitaal lesgeven. Door het grootschalig aanbieden van online lessen is continuïteit van het taalaanbod in de stad gewaarborgd. De verwachting voor de toekomst is dat het aanbieden van digitale lessen onderdeel zal blijven van de taallessen.
In 2021 gaven we met het Jaar van de Taal een nieuwe impuls aan de werving en toeleiding naar taaltrajecten. Dit onder andere door het activeren van de omgeving van laaggeletterden. Als gevolg van de motie ‘De naald kan nog niet in het vet’ lanceerde de gemeente in het najaar van 2020 een grootschalige campagne samen met een digitaal platform om zoveel mogelijk Rotterdammers toe te leiden naar taaltrajecten. In 2021 heeft de campagne een vervolg gekregen in het kader van het Jaar van de taal. In mei en juni en aan het einde van het jaar vonden zogenaamde aanjaagacties plaats om de campagne te versterken.
Taal is één van de basisvaardigheden voor meer zelfredzaamheid. Vanuit het beleidskader taal wordt hierop ingezet vanuit verschillende sporen: Taal en gezondheid, Taal en werk, Taal en geld en Taal en ontwikkeling. De gemeente wil de taalbeheersing van Rotterdammers met een integrale aanpak verbeteren zodat zij zich in hun dagelijks leven beter kunnen redden op de genoemde gebieden.
Het college wil deze collegeperiode een trendbreuk bewerkstelligen op het gebied van laaggeletterdheid.
In de collegeperiode 2019-2022 wordt zowel kwantitatief als kwalitatief een trendbreuk gerealiseerd:
Wij zorgen in deze collegeperiode voor minimaal 19.000 geslaagde taaltrajecten en aanvullende (laagdrempelige) taalactiviteiten voor laaggeletterde Rotterdammers waarmee zij door het verbeteren van hun taalbeheersing tegelijkertijd hun gezondheid, arbeidsmarktpositie, inkomenspositie, welzijn en participatie gaan verbeteren. Door verbetering van het taalniveau van opvoeders werken we tegelijkertijd aan het voorkomen van een toekomstige generatie laaggeletterden. Dit doen we door het bundelen van de gemeentelijke middelen met de middelen op basis van de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB). Op grond van de WEB dragen wij verder zorg voor de regionale coördinatie, inkoop en verantwoording van de middelen voor de arbeidsmarkt regio Rijnmond.
| Effectindicatoren | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Collegetarget 8: 19.000 afgeronde taaltrajecten voor laaggeletterde Rotterdammers | Streefwaarde | 3.800 | 4.400 | 5.400 | 5.400 | ||
| Realisatie | 6.706 | 3.811 | 5.362* | ||||
| Minimaal 80% van de deelnemers geeft een positieve waardering voor de taaltrajecten. | Streefwaarde | N.v.t. | 80% | 80% | 80% | 80% | |
| Realisatie |
86% Zeer positief |
87% | ** | ||||
| Minimaal 80% van de deelnemers rondt de trajecten met succes af. | Streefwaarde | N.v.t. | 80% | 80% | 80% | 80% | |
| Realisatie | 85,6% | 66% | ** | ||||
| Minimaal 50% van de netwerkpartners gaat gericht aan de slag met laaggeletterdheid. | Streefwaarde | N.v.t. | 50% | 50% | 50% | 50% | |
| Realisatie | 50% | 50% | ** | ||||
|
* De totale realisatie tot en met 2021 telt op tot 15.860 trajecten. Dit aantal zal nog wijzigen, omdat de vaststellingen van de subsidies die in 2021 zijn verstrekt, conform de SVR pas na 1 april 2022 plaatsvinden. De definitieve realisatie kan daarom pas in het najaar worden vastgesteld. Voor 2021 zijn er in totaal 33 subsidiedossiers met 930 toegekende trajecten. Tot nu toe zijn er 6 dossiers met 161 afgeronde trajecten vastgesteld. De resterende 27 dossiers met 769 trajecten worden in de loop van 2022 vastgesteld. De totale realisatie over 2021 komt met deze trajecten een stuk hoger te liggen. Op grond van de realisatie tot op heden en de voorzichtige prognoses zullen eind 2022 in totaal 21.400 trajecten zijn afgerond. Daarmee zou het target ruimschoots behaald zijn. Als we de meer optimistische prognoses van de taalaanbieders volgen, dan wordt het totaal aantal afgeronde trajecten over vier jaar 24.253. In de loop van 2023 zal dit duidelijk worden. ** Het onderzoek over 2021 is nog bezig. De resultaten worden opgenomen in de voortgangsrapportage over 2021, die in Q2 wordt opgeleverd. |
|||||||
| Overzicht van baten en lasten Onderwijsbeleid en leerlingzaken - Taal volwassenen | Oorspronkelijke begroting 2021 | Bijgestelde begroting 2021 | Realisatie 2021 | Afwijking | |
|---|---|---|---|---|---|
| Baten exclusief reserves | 7.216 | 7.868 | 8.693 | 826 |
|
| Bijdragen rijk en medeoverheden | 7.197 | 7.849 | 8.675 | 826 | |
| Overige opbrengsten derden | 19 | 19 | 18 | -1 | |
| Lasten exclusief reserves | 13.239 | 14.245 | 14.661 | 417 |
|
| Apparaatslasten | 649 | 851 | 947 | 96 | |
| Inhuur | 0 | 97 | 99 | 2 | |
| Overige apparaatslasten | 11 | 11 | 20 | 10 | |
| Personeel | 638 | 744 | 829 | 85 | |
| Intern resultaat | 0 | 44 | -110 | -153 | |
| Intern resultaat | 0 | 44 | -110 | -153 | |
| Programmalasten | 12.590 | 13.350 | 13.824 | 474 | |
| Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 9.854 | 10.350 | 12.976 | 2.626 | |
| Overige programmalasten | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Subsidies en inkomensoverdrachten | 2.736 | 3.000 | 848 | -2.152 | |
| Saldo voor vpb en reserveringen | -6.024 | -6.377 | -5.968 | 409 | |
| Saldo voor reserveringen | -6.024 | -6.377 | -5.968 | 409 | |
| Saldo | -6.024 | -6.377 | -5.968 | 409 |
Het saldo van dit taakveld bedraagt € 409 voordelig. De belangrijkste oorzaak hiervan is:
1. Taal
Als gevolg van de uitbraak van corona en de genomen maatregelen was het in 2021 niet mogelijk om alle geplande trajecten voor Rotterdammers met laaggeletterdheid door te laten gaan. Dit leidt tot een voordeel van € 409.
De gemeente vindt het belangrijk dat iedereen de Nederlandse taal voldoende spreekt en verstaat. Taal is één van de basisvaardigheden voor meer zelfredzaamheid op het gebied van gezondheid, werk en inkomen, financiën en integratie. Taal is één van de belangrijkste instrumenten om het welzijn van Rotterdammers merkbaar in hun dagelijks leven te verbeteren. Onder dit taakveld verantwoorden we de gemeentelijke inzet op het verbeteren van de taalbeheersing van volwassen Rotterdammers.
21% van de Rotterdamse bevolking is laaggeletterd. Door het niet goed kunnen lezen en schrijven komen laaggeletterde Rotterdammers in financiële problemen, zijn vaker werkloos, hebben een slechtere gezondheid en participeren minder, waardoor zij ook een grotere kans hebben op sociaal isolement. Op deze gebieden ligt vaak de intrinsieke motivatie van mensen om hun taalbeheersing te verbeteren. Deze motivatie is de sleutel tot duurzame taalverbetering. Daarom wil de gemeente de taalbeheersing van Rotterdammers door middel van een integrale aanpak verbeteren. Door diverse ‘ingangen’ te creëren en taal als instrument tegelijkertijd binnen andere beleidsterreinen ook in te zetten, kunnen we het bereik vergroten en de zelfredzaamheid van Rotterdammers verbeteren.