Wat waren we van plan in 2021?

Stadsarchief Rotterdam zorgt al sinds 1851 voor het verzamelen, beheren en beschikbaar stellen van informatie over de stad omdat Rotterdam voor al zijn inwoners een transparante, democratische overheid wil zijn met oog voor verleden, heden en toekomst inclusief de dynamiek en diversiteit van de stad. Daarbij wordt niet alleen stevig ingezet op het kunnen voldoen aan alle eisen van de wet en op gebied van dienstverlening, inclusief de regelgeving met betrekking tot de toegang en het beheer van overheidsarchieven, maar wordt ook  aansluiting gezocht bij de wensen en verwachtingen van de Rotterdammer door te zorgen voor de inclusieve fysieke en digitale toegankelijkheid ervan.

Voor 2021 stonden daarom het digitaliseren van de meest geraadpleegde archieven en collecties en het inlopen van de achterstanden in de toegankelijkheid van archieven en collecties prominent op de agenda, evenals de lancering van de nieuwe publieksservice Digitaliseren op Verzoek.

Ook de uitwerking van de nieuwe Toekomstvisie 2025 Investeren in maatschappelijke meerwaarde en het voor een breed publiek toegankelijk maken van de onderzoeksresultaten van het Rotterdams koloniaal- en slavernijverleden stonden hoog op de agenda.

Wat hebben we bereikt?

Ook in 2021 was de impact van corona op het stadsarchief onmiskenbaar. Een groot deel van het jaar was het Stadsarchief alleen open op afspraak en tijdens de lockdowns alleen in spoedgevallen. Ook als gevolg van corona kon de publieksservice Digitaliseren op Verzoek niet worden gelanceerd. Anderzijds bracht de pandemie ook kansen met zich mee. Dankzij alle thuiswerkers kon het crowdsourcingsproject passagierslijsten van de Holland-Amerika Lijn in 2021 versneld worden afgerond en al op 4 juni online worden gezet. De publieke belangstelling hiervoor was groot. Veel mensen doken geïnspireerd hun familiearchief in, blijkend uit de berichtgevingen hierover op de (social) media en het aantal documenten over de reizen van de HAL die ons daarna werden aangeboden.

Ook de herdenking van het bombardement van 14 mei 1940 in coronatijd is beslist noemenswaardig. Net als in 2020 herdacht Rotterdam het bombardement van 14 mei 1940 met een officieel programma dat via een livestream te volgen was. Nieuw was dat in samenwerking met Museum Rotterdam en het Maritiem Museum een buitenexpositie op 10 plekken langs de brandgrens is gerealiseerd. Door het scannen van de op iedere afbeelding geplaatste QR-code konden bezoekers fragmenten van de brandgrens audiotour beluisteren. Veel aandacht kreeg de oproep voor het verhaal van de slachtoffers van het bombardement.

Een ander aansprekend voorbeeld van het bundelen van kracht en expertise is de expositie Gerse Vrouwen die tot stand is gekomen in samenwerking tussen DIG IT UP, Dona Daria en het Stadsarchief Rotterdam. De archieven van de Rotterdamse Vrouwenraad, Vrouwenhuis Rotterdam, Vrouwenrechtswinkel Rotterdam, Technika en de voorlopers van Dona Daria. zijn vervolgens aan het Stadsarchief overgedragen. Deze overdracht past in het dit jaar nieuw vastgestelde collectieverwervingsbeleid. Het streven is erop gericht een collectie op te bouwen die de ontwikkeling van de stad en haar bevolking in al hun verscheidenheid op een evenwichtige manier representeert.

In 2021 is het e-depot uitgebreid met een extra instrument om databases te archiveren, SIARD (Software Independent Archiving of Relational Databases) genoemd. Daarmee is het stadsarchief het eerste archief in Nederland dat het archiveren van databases in een standaard en duurzaam formaat mogelijk maakt.

Wat wordt van belang in 2022 of nemen we mee naar 2022?

De modernisering van de Archiefwet veroorzaakt een (ingrijpende) wijziging van de toezichthoudende rol van de gemeentearchivaris. De inwerkingtreding van deze wet is vooralsnog voorzien  in 2023. De Wet Open Overheid (WOO) vervangt met ingang van 1 mei 2022 de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB). De WOO stelt hogere eisen aan het actief openbaar en toegankelijk maken van overheidsinformatie en daarmee ook aan digitale archivering. Tevens wordt in 2022 ingezet op verdere versterking van vakinhoudelijke samenwerking met (externe) collega-erfgoedinstellingen en intensivering van de samenwerking met Rotterdamse erfgoedinstellingen. Het digitaliseren van de meest geraadpleegde archieven en collecties, de achterstanden in de toegankelijkheid van archieven en collecties en de door corona uitgestelde lancering van de nieuwe publieksservice Digitaliseren op Verzoek staan in 2022 uiteraard eveneens prominent op de agenda.

 

Rotterdam wil voor zijn inwoners een transparante, democratische overheid zijn met oog voor verleden, heden en toekomst.

Deze doelstellingen zijn alle drie gekoppeld aan de programmadoelstelling: Rotterdam wil voor zijn inwoners een transparante, democratische overheid zijn met oog voor verleden, heden en toekomst.

Het doel van verwerving van particuliere archieven en collecties is om een representatief beeld te kunnen bieden van de geschiedenis van de stad Rotterdam, nu en in de toekomst. De afgelopen decennia is de samenstelling van de bevolking van Rotterdam sterk veranderd. Dit moet zich ook gaan vertalen in de collectie. Dit doet eveneens recht aan de toenemende aandacht voor diversiteit en de herkomst en geschiedenis van migranten in de stad.