Monitoring kwaliteit openbare ruimte
Beeldsystematiek Heel en Schoon
In 2019 is de gemeente Rotterdam voor het monitoren van de kwaliteit van de openbare ruimte definitief overgestapt van de Rotterdamse productnormering naar de landelijke CROW Beeldsystematiek. Voor Schoon en Heel (wegen en groen) wordt de komende jaren gemeten conform de standaardset beeldmeetlatten en meetmethode uit de landelijke CROW Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte. Ook ten aanzien van meetlocaties en gebiedsindeling wordt zoveel mogelijke aangesloten bij deze landelijke standaard. Hierdoor is het mogelijk om naast monitoring voor Rotterdam de gegevens ook landelijk te vergelijken. Naast deze standaardset beeldmeetlatten wordt er ook een aantal extra beeldmeetlatten voor Rotterdam gemeten.
Prestatie
A+ = Zeer goed
A = Goed
B = Voldoende
C = Matig/onvoldoende
D = Onvoldoende/achterstallig
Prestatie-indicator
Als voorbeeld: De prestatie-indicator 90%/B voor Schoon geeft aan dat 90% van de metingen van de beeldmeetlatten behorend bij Schoon gemiddeld een B of hoger moeten scoren voor de hele stad. Deze gemiddelde scores worden, volgens afspraak op CBS-buurtniveau twee keer per jaar gepubliceerd op de gemeentelijk website.
Monitoring
Het is met deze methodiek mogelijk om, bij voldoende metingen, ook op beeldmeetlatniveau of gebiedstype te monitoren en te analyseren.
Technische kwaliteit verhardingen
De inspectie van de technische kwaliteit is met name bedoeld om de toestand van de weg te meten zodat groot onderhoudswerkzaamheden ingepland en uitgevoerd kan worden. Dit is nodig om te voorkomen dat daarmee de beschikbaarheid van de weg en de veiligheid van personen en zaken in gevaar komen.
Sinds 2020 wordt jaarlijks de technische kwaliteit voor de helft van het areaal (ca. 70.000 inspectievakken) visueel geïnspecteerd. Door jaarlijks de helft van het areaal te inspecteren zijn er elk jaar recente data over de kwaliteit van het wegenareaal beschikbaar. Hierdoor is het beter mogelijk om sneller een trend te voorspellen en daarop in te zetten.
Volgens de systematiek komt elk wegvakonderdeel dat scoort op niveau B t/m D in aanmerking voor een onderhoudsmaatregel in de komende 5 jaar. De gemeente Rotterdam hanteert daarbij de volgende richtlijn:
- Minimaal 85% van de wegen op niveau A+, A en B; en
- Maximaal 15% op niveau C en D.
Prestatie indicator |
|
2019 |
2020* |
2021 |
2022 |
2023 |
Beeldkwaliteit heel |
Streefwaarde |
90% niveau B of hoger |
90% niveau B of hoger |
90% niveau B of hoger |
90% niveau B of hoger |
90% niveau B of hoger |
|
Realisatie |
Norm gerealiseerd |
Norm niet gerealiseerd |
Norm niet gerealiseerd |
|
|
Beeldkwaliteit Schoon |
Streefwaarde |
90% niveau B of hoger |
90% niveau B of hoger |
90% niveau B of hoger |
90% niveau B of hoger |
90% niveau B of hoger |
|
Realisatie |
Norm gerealiseerd |
Norm gerealiseerd |
|
|
|
Technische kwaliteit verharding |
Streefwaarde |
85% niveau B of hoger |
85% niveau B of hoger |
85% niveau B of hoger |
85% niveau B of hoger |
85% niveau B of hoger |
|
Realisatie |
Norm gerealiseerd |
Norm niet gerealiseerd |
Norm niet gerealiseerd |
|
|
* De realisatie betreft het gemiddelde van alle meetresultaten over de periode 1e kwartaal 2021 t/m 4e kwartaal 2021
Toelichting indicatoren
Beeldkwaliteit Heel
Om te komen tot de beeldkwaliteit Heel worden verschillende beeldlatten gemeten volgens de landelijke methodiek voor onderhoud verharding en onderhoud groen. De score voor beeldkwaliteit voor Heel (Groen en Verharding) voldoet voor 2021 niet aan de
CROW-norm. Voor 2021 is het percentage op beeldkwaliteit Heel 86% niveau B of hoger.
Hiermee is het gewenste ambitieniveau niet gehaald. Dit komt in belangrijke mate door de bewuste gemaakte beleidskeuze om robuuster en klimaatbestendiger gras in de stad te realiseren. De maaifrequentie van gras is op sommige specifieke locaties gewijzigd. Gevolg hiervan is dat op deze plekken het gras hoger is komen te staan. Tot 7 cm grashoogte geeft niveau A en meer dan 10 cm grashoogte geeft niveau D. Dit betekent dat niet altijd voldaan wordt aan de CROW-norm van de grashoogte op o.a. de grasvelden, zoals die nu is vastgesteld in de beeldmeetlat voor gras. Echter, het Rotterdamse doel ten aanzien van deze grasvelden is niet de grashoogte, maar het klimaatbestendiger maken van het grasareaal. Zo blijft het gras langer groen tijdens de steeds langere droge periodes.
Beeldkwaliteit schoon
De effecten van de coronacrisis zijn onder meer merkbaar doordat meer bewoners thuis werken, meer afval produceren en anders gebruik maken van de buitenruimte. In bepaalde gebieden leidt dit tot meer naastplaatsingen en mede daardoor meer zwerfvuil. In andere gebieden zien wij juist dat de gebruiksdruk afneemt en daardoor ook de hoeveelheid zwerfafval. Aan de stadsbrede CROW-schoonnorm (90% B-niveau) wordt nog steeds voldaan. Op onderliggende thema's (zwerfafval en hondenpoep) staat de norm wel onder druk en dat is zichtbaar in het straatbeeld.
Technische kwaliteit verhardingen
De technische kwaliteit verhardingen scoort over de hele stad 83% niveau B of beter (dit is een gemiddelde van 2020 en van 2021). Hiermee voldoet het areaal net niet aan de Rotterdamse norm van minimaal 85% niveau B of beter.
Deze lagere uitkomst is vrijwel gelijk aan het niveau van 2020.
De extra beschikbare middelen vanuit de Nota Onderhoud Kapitaalgoederen 2019-2022 zijn voor een deel ingezet op de meest slechte wegen (niveau C en D). Door het plegen van dit groot onderhoud zijn de slechte wegen juist verbeterd. Dit heeft geresulteerd dat het areaal met niveau A+ en A in 2020 is gestegen en deze tendens heeft zich in 2021 voortgezet. Wanneer deze extra inzet niet was uitgevoerd had de wegenkwaliteit er slechter uitgezien.
In de bestuursopdracht ‘Vervangingsinvesteringen kapitaalgoederen openbare ruimte’ staat beschreven dat de gemiddelde levensduur van kapitaalgoederen 40 jaar is uitgaande van de opgenomen levensduren in financiële verordeningen. De behoefte voor onderhoud wordt mede sterk bepaald door de ouderdom van de assets. Grote delen van de stad zijn in de naoorlogse periode gebouwd en dus vele assets, waaronder ook de verharding naderen het einde van de levensduur. Daarnaast heeft de bodemdaling in veel (naoorlogse) wijken een negatief effect op de staat van de verharding. Er is dus sprake van een boeggolf van noodzakelijke inzet op de Rotterdamse assets. Ook dit speelt een rol in de technische kwaliteit van de verharding.
In de volgende jaren zetten we bij groot onderhoud de beschikbare middelen in om de slechte wegen (niveau C en D) te verbeteren. Ook zal door de combinatie van groot onderhoud aan de verhardingen, voornamelijk in voetpaden en groeiplaatsverbeteringen van de bomen, de oneffenheden vanwege wortelopdruk langer wegblijven. Door al deze inspanningen blijft Rotterdam beschikken over veilige en beschikbare verhardingen.