Wat waren we van plan in 2020?

Naast de gebruikelijke doelstellingen in het kader van inspectie en behoud, beheer en beschikbaarstelling van archieven en collecties, was een belangrijke doelstelling de realisatie van twee historische onderzoeken: een onderzoek naar de behandeling van Joden tijdens en na de Tweede Wereldoorlog en een onderzoek naar het koloniale en slavernijverleden van Rotterdam. Met het oog op de groeiende belangstelling voor het koloniale verleden is het voornemen ook om in te zetten op educatie over beladen erfgoed in de openbare ruimte, zoals straatnamen en standbeelden. Ook is gewerkt aan het vergroten van het digitale bereik. Een mooi voorbeeld daarvan is het - met de inzet van vele vrijwilligers - op passagiersnaam doorzoekbaar maken van de gedigitaliseerde passagierslijsten van de Holland-Amerika lijn, een gezamenlijk project met o.a. de Stichting Droom & Daad en Rotterdam Cruise Port.

Wat hebben we bereikt?

Ook voor het stadsarchief heeft corona impact gehad. Tijdens de lockdown was de studiezaal alleen nog open voor spoedgevallen. In juni is het stadsarchief weer opengegaan, maar alleen op afspraak. De educatieve programma’s met scholen moesten helaas worden stopgezet. Het stadsarchief heeft zich tijdens de crisis actief ingezet om ‘actueel’ materiaal te verzamelen om zo deze bijzondere tijd in de vorm van persoonlijke foto’s, filmpjes en teksten van Rotterdammers vast te kunnen leggen. Het thema van de jaarlijkse opdracht aan stadstekenaars wijzigde in overleg met partners CBK Rotterdam en de Kunsthal in Rotterdam in "lockdown". Het crowdsourcingsproject passagierslijsten van de Holland-Amerika Lijn kwam in 2020 dankzij alle thuiswerkers in een versnelling terecht. Ongeveer 80% van alle lijsten is inmiddels ingevoerd. Het stadsarchief heeft minder resultaat kunnen boeken in het wegwerken van de achterstanden in de toegankelijkheid van archieven en collecties dan gehoopt. Hiervoor is fysieke aanwezigheid van medewerkers op locatie vereist en dat bleek vanaf half maart niet meer mogelijk. Vanaf het najaar kon een beperkt aantal medewerkers weer veilig aan het werk. De beide wetenschappelijke onderzoeken zijn afgerond. In januari verscheen het rapport Joods Rechtsherstel (NIOD) en in oktober het onderzoek naar het Rotterdams koloniale en slavernijverleden (KITLV) in de vorm van 3 publicaties. De komende jaren wordt verder gewerkt aan het onder een breed publiek kenbaar maken van de onderzoeksresultaten. Het stadsarchief werkt hiertoe nauw samen met het intensiveringsprogramma Rotterdam tegen racisme en de partners in de stad. Ook bracht de Archiefinspectie in 2020 een rapport uit over het informatiebeheerbewustzijn onder de leidinggevenden van het concern onder de titel (On)bewust Onbekwaam.

Wat wordt van belang in 2021 of nemen we mee naar 2021?

Prioritaire projecten in 2021 zijn de uitwerking van de nieuwe toekomstvisie van het Stadsarchief en het voor een breed publiek toegankelijk maken van de onderzoeksresultaten van het Rotterdams koloniaal- en slavernijverleden. Het digitaliseren van de meest geraadpleegde archieven en collecties en de achterstanden in de toegankelijkheid van archieven en collecties zullen eveneens prominent op de agenda staat, evenals de lancering van de nieuwe publieksservice Digitaliseren op Verzoek.

Rotterdam wil voor zijn inwoners een transparante, democratische overheid zijn met oog voor verleden, heden en toekomst.

Deze doelstellingen zijn alle drie gekoppeld aan de programmadoelstelling: Rotterdam wil voor zijn inwoners een transparante, democratische overheid zijn met oog voor verleden, heden en toekomst.

Het doel van verwerving van particuliere archieven en collecties is om een representatief beeld te kunnen bieden van de geschiedenis van de stad Rotterdam, nu en in de toekomst. De afgelopen decennia is de samenstelling van de bevolking van Rotterdam sterk veranderd. Dit moet zich ook gaan vertalen in de collectie. Dit doet eveneens recht aan de toenemende aandacht voor diversiteit en de herkomst en geschiedenis van migranten in de stad.