Eerste Herziening 2020

Met nieuwe energie bouwen aan de stad van morgen

Arbeidsparticipatie - Werk Pagina 93

Arbeidsparticipatie - Werk

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Zoveel mogelijk Rotterdammers werken (geheel of gedeeltelijk) en verdienen zo hun eigen inkomen.

Arbeidsontwikkeling: gericht op het versterken van de arbeidsmarktpositie werkzoekenden.

Het via (regionale) samenwerking en werkgeversdienstverlening versterken van de arbeidsmarkt.

Voortgang 2020

Door de coronacrisis en de genomen maatregelen verandert de werkgelegenheid en de vraag en aanbod op de arbeidsmarkt.  Er zijn bedrijven die veel minder werk hebben. Er zijn echter ook ondernemingen bij wie de vraag is gestegen en die juist mensen zoeken. Vele ondernemingen en bedrijven worden in hun voortbestaan bedreigd. Gedurende de crisis is de meest effectieve interventie mensen die werken aan het werk zien te houden (baanbehoud) om zodoende werkloosheid te voorkomen (preventie).  Door de Coronacrisis worden bepaalde doelgroepen extra zwaar getroffen en raken snel en in groten getale werkloos. Het gaat dan vooral om zzp-ers, jongeren en flexwerkers. De WW en nieuwe regelingen als de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) en Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (TOZO) zijn een buffer voor de nieuwe instroom in de bijstand; maar uiteindelijk zullen veel mensen uit deze regelingen naar de bijstand ‘doorzakken’. Tegelijkertijd zien we door de lockdown en contactbeperkingen de digitalisering een vlucht nemen in alle lagen van de samenleving. Het fysiek begeleiden, scholen en coachen van jongeren en werkzoekenden is tijdelijk niet mogelijk. Daarom wordt nu volop geïnvesteerd in het ontwikkelen, ontsluiten en aanbieden van digitale dienstverlening, zodat deze doelgroepen op afstand ondersteuning kunnen krijgen.

 

Mobiliteitscentrum, scholing en digitalisering
Met de aanpak Rijnmond Werkt Door wil Rotterdam samen met de andere gemeenten uit de arbeidsmarktregio Rijnmond, het UWV, uitzendbureaus en de sociale partners eraan bijdragen dat zoveel mogelijk mensen aan het werk blijven. Zo zorgen we ervoor dat mensen hun baan en salaris behouden, zich waardevol blijven voelen en de economie zo goed als het kan doordraait. We verbinden werkgevers die personeel moeten laten gaan met werkgevers die mensen zoeken en ondersteunen bij het bemiddelen van werk naar werk.

De crisis toont het belang aan van om-, her en bijscholing en investeringen in leven lang ontwikkelen. Scholing houdt mensen duurzaam inzetbaar. Werkzoekenden die gewend zijn zich te laten bij- of omscholen kunnen makkelijker de overstap van werk naar ander werk maken. Dit maakt iemand crisisbestendiger. We houden onze dienstverlening zo goed als mogelijk overeind en houden contact met werkzoekenden via telefoon, mail of app. Het digitaal opleiden en kennisdelen wordt (verder) voorbereid en uitgebreid.

We willen de nieuwe instroom van bijstandsgerechtigden zo snel mogelijk door en terug laten stromen naar werkhervatting, de arbeidsmarkt of naar digitale dienstverlening.

Daarnaast wordt een versnelde koppeling gemaakt tussen informatiesystemen zodat bijvoorbeeld via de applicatie HalloWerk meer werkzoekenden in een eerder stadium zichtbaar zijn voor werkgevers. Mensen zijn meer dan ooit ‘online’ en dit is dan ook een kans om HalloWerk vroeg in te zetten bij de zoektocht naar werk. Bovengenoemde nieuwe ‘doelgroepen’ hebben een korte afstand tot de arbeidsmarkt en de meesten zijn digitaal vaardig en goed in staat om zelf de regie te pakken en HalloWerk te gebruiken bij hun zoektocht naar werk. HalloWerk wordt vooral ingezet in de fase dat deze doelgroepen (nog) geen uitkering ontvangen en/of niet-uitkeringsgerechtigd (nug) zijn.

Het uitnodigen van werkzoekenden voor een banenmarkt is met de maatregelen die zijn genomen onmogelijk geworden. Alle evenementen waarbij werkzoekenden en werkgevers elkaar fysiek ontmoeten zijn tot tenminste september 2020 opgeschort. Wel is de digitale banenmarkt online gezet. Alle vacatures van werkgevers die nu op zoek zijn naar mensen zijn verzameld en op deze website geplaatst. Via ‘marktkramen’ worden werkzoekenden direct doorverwezen naar de pagina om te solliciteren.

 

Ambitie: koploper blijven
De ambitie van dit college is een daling van het aantal uitkeringen naar 30.000 eind 2021. Met de coronacrisis raakt deze ambitie uit beeld. De gezondheidscrisis en het bieden van inkomenszekerheid aan de Rotterdammers hebben nu prioriteit.

Uit de jaarrekening 2019 bleek dat het college halverwege de collegeperiode goed op koers lag. De dalende lijn van het bijstandsvolume zette zich voort tot medio maart, maar als gevolg van de coronapandemie is deze trend nu helaas doorbroken. Tot en met april is het aantal uitkeringen ten opzichte van de beginstand 2020 (33.666) met 372 uitkeringen gestegen naar 34.038. De nieuwe trend is onmiskenbaar: het bijstandsvolume neemt snel toe.

De ontwikkeling van het bijstandsvolume wordt in grote mate bepaald door de mate waarin de coronamaatregelen van het kabinet worden versoepeld en daarmee van de diepte en de duur van de crisis op de economie en werkgelegenheid. In alle onzekerheid is het echter wel zeker dat het realiseren van de doelstelling van 30.000 uitkeringen niet meer haalbaar is. Uitgaand van CPB-scenario 3 wijzen onze berekeningen op een stijging van het bijstandsvolume naar 38.700 uitkeringen eind dit jaar. We zetten alles op alles om het ondanks de coronacrisis beter te blijven doen dan het landelijk gemiddelde. Daarom zullen we in de resterende tertalen van deze collegeperiode niet alleen de absolute aantallen uitkeringen presenteren, maar ook de vergelijking met het landelijk gemiddelde en de G4. Zie daarvoor de oplegger bij deze Eerste Herziening.

Wat willen we bereiken

Effect indicatoren

1.2 Deeltijd werken als opstap naar volledige uitstroom uit de bijstand

1.3 Minder werkloosheid op Zuid

2.1 Wegnemen van belemmeringen

2.2 Speciale inzet kwetsbare doelgroepen

2.3 Arbeidsontwikkeling gericht op de vraag vanuit de markt

3.1 Goede regionale samenwerking (onderwijs, overheid en werkgevers) ondersteunend aan een beter functionerende arbeidsmarkt

3.2 Verhogen participatiegraad van mensen uit het doelgroepregister

Wat gaan we daar voor doen

Prestatie indicatoren

1.1 b Matchen, begeleiden naar werk

1.2 Begeleiden naar deeltijdwerk

1.3 Aanpak werk op Zuid

2.1 a De werkzoekende centraal

2.1 b Meer maatwerk

2.1 c Inzetten op taaleis

2.2 Aanpak jongeren

3.1 a Transparantie binnen de arbeidsmarkt verhogen

3.1 b SROI verplichtingen opbouwen en invullen (aansluiten bij gebiedsontwikkelingen, stedelijke investeringen, transities)

3.1 c Investeren in de (digitale) dienstverlening aan werkgevers (acquisitie, dealmaking)

Effectindicatoren 201820192020202120222023
Collegetarget: Minder Rotterdammers in de bijstand: in deze collegeperiode daalt het aantal bijstandsuitkeringen in Rotterdam naar 30.000 Streefwaarde 36.000 33.700 32.000 30.000    
Realisatie 35.292  33.666 34.038*      
1.2 NPRZ (aandeel) in de bijstand (%) Streefwaarde 38,9% 38,4% 37,9% 37,4%    
Realisatie 40,3%  40,1% 40,1%      
2.2 Jongeren in de bijstand (incl. statushouders) Streefwaarde 2.250 2.200 2.200 2.080    
Realisatie 2.235  2.037 2.229      

De genoemde realisatie cijfers over 2020 zijn cijfers t/m eerste tertaal 2020, tenzij anders aangegeven.

* = In dit cijfer is een correctie op de uitkeringenadministratie (Socrates) verwerkt van 189 uitkeringen die op dit moment abusievelijk staan geregistreerd als BBZ-uitkering, maar eigenlijk onder de TOZO regeling vallen.

Prestatie-indicatoren 201820192020202120222023
1.1 Instroom in de bijstand (aantal) Streefwaarde 7.800 7.600 7.050 6.550    
Realisatie 7.186 6.929 2.921      
1.2 Uitstroom naar werk (aantal) Streefwaarde 4.500 4.500 4.500 4.500    
Realisatie 4.506 4.433 1.049      
1.3 Parttime werk (€ mln) Streefwaarde 13,5 14,5 16,5 16,5    
Realisatie 12,2 13,6 5,7      
1.4 Uitstroom Jongeren (aantal) Streefwaarde 1.150 1.150 1.150 1.150    
Realisatie 1.553 1.350 298      
1.5 Uitstroom naar werk in Rotterdam Zuid (NPRZ) Streefwaarde 2.100 2.200 2.200 2.200    
Realisatie 1.909 1.854 456    

 

De genoemde realisatie cijfers over 2020 zijn cijfers t/m eerste tertaal 2020, tenzij anders aangegeven.

Toelichting prestatie-indicatoren

De doelstelling van de indicator ‘parttime werk’ is verhoogd van € 14,5 mln naar € 16,5 mln in 2020 als gevolg van een aanpassing in de meetmethode. Hierdoor ontstaat er een vollediger beeld van de daadwerkelijke inkomsten uit parttime werk. De inhoudelijke ambitie en bijbehorende inspanning zijn ongewijzigd.

Overzicht van baten en lasten Arbeidsparticipatie - WerkRealisatie 2019Begroting
2020
Begroting
2021
Raming
2022
Raming
2023
Raming
2024
Baten exclusief reserves7.1976.140350350350350

Bijdragen rijk en medeoverheden 6.880 5.790 0 0 0 0
Overige opbrengsten derden 317 350 350 350 350 350
Overige baten 0 0 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves63.41257.16048.74648.43443.12943.129

Apparaatslasten 45.363 41.147 39.155 39.153 32.549 32.549
Inhuur 20.957 16.178 15.732 16.042 8.792 0
Overige apparaatslasten 965 1.381 1.337 1.337 1.778 0
Personeel 23.442 23.588 22.086 21.773 21.979 0
Intern resultaat 2.239 1.348 974 974 974 974
Intern resultaat 2.239 1.348 974 974 974 0
Programmalasten 15.809 14.665 8.618 8.308 9.607 9.607
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 14.809 14.053 8.046 7.737 9.036 0
Overige programmalasten 195 0 0 0 0 0
Salariskosten WSW en WIW -1 0 -10 -12 -12 0
Sociale uitkeringen 613 612 582 582 582 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 193 0 0 0 0 0
Saldo voor vpb en reserveringen -56.215 -51.020 -48.396 -48.084 -42.779 -42.779
Saldo voor reserveringen -56.215 -51.020 -48.396 -48.084 -42.779 -42.779
Reserves1.184300-1.3004.00000

Onttrekking reserves 1.184 300 4.000 4.000 0 0
Toevoeging reserves 0 0 5.300 0 0 0
Saldo -55.031 -50.720 -49.696 -44.084 -42.779 -42.779

Financiële bijstellingen

Bijstellingen Arbeidsparticipatie - WerkBegroting 2020
Oorspronkelijke begroting 2020 -51.739
Bijstellingen Eerste Herziening 2020 1.018
Extra inkomensconsulenten vanwege groei bijstandsvolume in 2020 Ramingsbijstellingen onvermijdelijk -197
Onderbesteding ICT 2019 Ramingsbijstellingen onvermijdelijk -83
Opvangen tijdelijke dip Europees Sociaal Fonds Ramingsbijstellingen onvermijdelijk -3.159
Regio Deal Rotterdam Zuid Taakmutaties 6.700
Technische wijzigingen Technische wijzigingen -2.242
Begroting na wijzigingen -50.720

Toelichting financiële bijstellingen

Extra inkomensconsulenten vanwege groei bijstandsvolume in 2020

De uitbraak van de coronapandemie en de daarop volgende contactbeperkende maatregelen hebben geleid tot een trendbreuk in het aantal bijstandsuitkeringen. Waar de personele capaciteit voor dit jaar was ingericht op een verdere daling naar 32.000 uitkeringen eind 2020, is het aantal bijstandsuitkeringen sinds medio maart snel gaan stijgen. Op basis van de huidige inzichten gaan we uit van een stijging naar 38.700 uitkeringen eind dit jaar. Voor het bieden van inkomenszekerheid aan deze nieuwe werkzoekenden is extra personeel nodig. Omdat de diepte en duur van deze crisis nog zeer onzeker is, zal hiervoor veelal extern worden ingehuurd. Gebruikmakend van de Berenschotnormering, bedragen de extra arbeidskosten voor dit taakveld € 197.

 

Onderbesteding ICT 2019

Door de herijking van de marktstrategie op de ICT dienstverlening voor het domein Werk en Inkomen is de vervanging van de applicatie Socrates in 2019 niet uit de startblokken gekomen bij Wigo4it. Ditzelfde geldt voor een aantal innovatieve ontwikkelingen welke vorig jaar zijn gepauzeerd. De resulterende onderbesteding is vrijgevallen in het algemeen beeld, maar is nu noodzakelijk in 2020 en 2021 om weer voldoende snelheid te kunnen maken op de vernieuwing van de ICT van Werk en Inkomen. Dit betreft het ophogen van uitbesteed werk en loonkosten.

 

Opvangen tijdelijke dip Europees Sociaal Fonds

De begeleiding van werkzoekenden naar betaald werk is de afgelopen jaren mede bekostigd via een meerjarige subsidie voor de arbeidsmarktregio vanuit het Europees Sociaal Fonds (ESF). De afgelopen tranche was eerder uitgenut dan verwacht, en een nieuwe subsidie komt pas beschikbaar als er een nieuwe EU-begroting is. De verwachting is dat de baten vanuit deze nieuwe ESF-subsidie vanaf het tweede halfjaar 2021 beschikbaar komen, echter wel op een lager niveau dan de vorige EU-begrotingsronde. Mede gezien de corona-gerelateerde groei van het aantal werkzoekenden wordt voorgesteld om deze dip in financiering vanuit het Europees Sociaal Fonds tijdelijk te compenseren zodat ons uitvoeringsapparaat op peil kan worden gehouden.

 

Regio Deal Rotterdam Zuid

De regio deal zou in eerste instantie uitbetaald worden via het Gemeentefonds. Dit zou echter bij het Rijk tot een onrechtmatigheid leiden. Daarom wordt vanaf 2019 de regio deal NPRZ een beschikking die gebaseerd is op een Algemene Kaderwet EZK- en LNV-subsidies. De baten die op taakveld ‘Algemene uitkeringen en overige uitkeringen Gemeentefonds’ waren begroot worden nu op de taakvelden gezet waarop ook de lasten staan. De begrote toevoeging en onttrekking aan de reserve worden teruggedraaid. Rijksmiddelen die overblijven worden op de overlopende passiva op de balans geplaatst (en baten verlaagd).

 

Technische wijzigingen 

Binnen het taakveld Arbeidsparticipatie – Werk zijn er diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven. De grootste wijzigingen zijn: de herverdeling van de budgetten omtrent de Digitaliseringsagenda (- € 560), uitwerking capaciteitsinzet programma Werk en Inkomen (- € 1,2 mln), bijdrage vanuit het programma Onderwijs in het kader van Rotterdammers klaar voor de baan van morgen (- € 600), interne doorbelasting van de materiële kosten van het traineeprogramma op basis van een inventarisatie naar de behoefte aan inzet van trainees (€ 82) en diverse kleine technische wijzigingen (€ 36).

Omschrijving taakveld

Ondanks de resultaten van de afgelopen periode is Rotterdam nog steeds de stad met de hoogste bijstandsdichtheid van Nederland. De afgelopen jaren heeft ‘de kortste weg naar werk’ centraal gestaan. Hierdoor bestaat het bestand nu uit vaak relatief oudere en laagopgeleide werkzoekenden die al langere tijd een uitkering ontvangen. Om ook deze groep te activeren en aan het werk te krijgen is een andere aanpak nodig, waarbij meer wordt ingezet op het ontwikkelen van arbeidspotentie. Het uiteindelijke doel is dat zoveel mogelijk Rotterdammers mee kunnen doen in en bijdragen aan de stad.
 
Tot het taakveld Arbeidsparticipatie behoren de volgende op arbeid gerichte participatie- en re-integratievoorzieningen:

  • re-integratie-instrumenten, waaronder WerkLoont, proefplaatsing, participatieplaatsen, vrijwilligerswerk/ sociale activering, detacheringsbanen, scholing, duale trajecten
  • stimuleringsmaatregelen, waaronder Inkomensvrijlating, stimuleringspremies, vrijlating onkostenvergoeding vrijwilligerswerk, onkostenvergoedingen
  • voorzieningen, waaronder Jobcoach, begeleiding werkvoorzieningen zoals: werkplekaanpassingen, vervoersvoorzieningen, doventolk, brailleregels, aangepaste rolstoel etc.
  • loonwaardebepaling en loonkostensubsidie
  • onderhouden van contacten met werkgevers en brancheorganisaties