Participatie/gebied:
De gemeente heeft de ambitie om Rotterdammers meer en beter te betrekken bij ontwikkelingen en maatregelen die hun leefomgeving raken. Om het belang van deze ambitie te onderstrepen, is deze bij aantreden van het huidige college vertaald naar een collegetarget. Het huidige gemeentebestuur wil een forse impuls geven aan deze verandering. Om meer duiding te kunnen geven aan het opgestelde collegetarget zijn er extra verdiepende vragen opgenomen in de omnibus enquête over de participatie. Deze vragen zullen meer inzicht moeten gaan geven in de samenwerking met de gemeente, de betrokkenheid in de leefomgeving en de invloed van de rotterdammer op de plannen en activiteiten van de gemeente.
Om meer betrokkenheid en invloed voor Rotterdammers te stimuleren, is het uitvoeringsprogramma Betrokken Stad in januari 2020 vastgesteld. In dit programma zijn uitgangspunten voor participatie vastgesteld. Vanwege de maatregelen ter bestrijding van het coronavirus is de focus bij de uitvoering van het programma betrokken stad en andere participatie ontwikkelingen op onderdelen aangepast, vertraagd of uitgesteld.
Het CLEAR-onderzoek. Het onderzoek naar gemeentelijke participatie instrumenten heeft twee maanden vertraging opgelopen/ De onderzoekers van de Erasmus universiteit konden in verband met corona geen interviews afnemen.
Omgevingsvisie. De minister van Binnenlandse zaken heeft besloten de Omgevingswet later dan 1 januari 2021 in te laten gaan. Dit geeft meer ruimte om de geplande participatie activiteiten rond het opstellen van de Omgevingsvisie uit te voeren, welke als gevolg van Corona moesten worden uitgesteld.
CityLab010. De inhoudelijke kaders zijn voor 2020 verruimd en de Stadsjury kan maximaal 3 wildcards uitreiken. Hierdoor komt er in de stad nog meer ruimte voor maatschappelijke innovatie van Rotterdammers. Momenteel zijn er circa 250 plannenmakers die mee doen met CityLab010. Vanwege de maatregelen ter bestrijding van het coronavirus is er met partners van Citylab010 een ondersteuningsprogramma aangeboden om de kwaliteit van de plannen te waarborgen.
• Right to Cooperate. Vanaf 20 februari j.l. heeft de gemeente onder de naam “Dit is de juiste plek voor uw idee” (https://www.rotterdam.nl/meedenken-doen/) ervaring opgedaan met een digitale ingang voor Rotterdammers met ideeën die niet passen in één van de bestaande instrumenten zoals bijvoorbeeld een bewonersinitiatief. De komende maanden wordt dit verder ontwikkeld naar de uitgangspunten van Right to Cooperate om elke Rotterdammer het ‘recht’ te geven op samenwerking met de gemeente.
• Digitaal participatieplatform. Er is in samenwerking met de betreffende gebiedscommissies en bewoners een digitaal participatieplatform ontwikkeld. Dit platform wordt een laagdrempelige digitale manier voor bewoners om initiatieven die voor het gebied van belang zijn te delen. Dit platform zal in het kader van een experiment uitgerold worden in de kleine kernen (Rozenburg, Hoek van Holland & Pernis). Bij de voorwaarden is ingespeeld op de negatieve gevolgen van de corona crisis zodat het platform op een positieve wijze kan worden ingezet voor het herstelprogramma.
• Initiatieven tijdens corona. Er is gekeken op welke wijze de initiatieven die ontstaan zijn tijdens de coronacrisis (zie https://rotterdamzetdoor.nl/ en https://www.rijnmond.nl/rijnmond-helpt) te verduurzamen. Doelstelling hierbij is om op korte termijn initiatieven te helpen en op langere termijn, na de crisis, een duurzame betekenis te geven aan deze betrokkenheid.
• Digitale participatie. Omdat de coronacrisis om een toename rondom het gebruik van digitale participatiemogelijkheden vraagt is versneld een “handreiking digitale participatie” uitgebracht. Deze handreiking kan in de eerste instantie worden gebruikt door ambtenaren en leden van de bestuurscommissies om participatie met bewoners digitaal op te starten.
• De Stad is van Ons. Onder deze noemer is met de Rotterdamse vlag als uitgangspunt een creatief communicatieconcept ontwikkeld dat ingezet kan worden om Rotterdammers te waarderen en stimuleren om zelf regie te voeren op de leefomgeving. Het bevordert de herkenbaarheid van de mogelijkheden die er zijn om te participeren. Een eerste resultaat hiervan is de verbetering van de informatievoorziening op https://www.rotterdam.nl/meedenken-doen/. Daarnaast heeft de wethouder voor de corona-crisis onder dit concept een aantal wijken bezocht. Binnen de 1,5 meter samenleving zal dat in juni worden gecontinueerd. Het concept kan helpen bij het herstelprogramma als er wellicht nog nadrukkelijker een beroep wordt gedaan op Rotterdammers om ‘mee te denken’ en ‘mee te doen’.
Gebied & wijken
In navolging van de 1e Tussenrapportage van 8 juli 2019 (de 0-meting), is op 16 december 2019 de 2e Tussenrapportage opgeleverd. De volgende (3e) tussenrapportage wordt opgeleverd in december 2020. De onderzoekers leveren eind 2020 bovendien een adviesnota op, met hun belangrijkste voorlopige bevindingen en denkrichtingen voor mogelijke aanpassingen. Hierover kan dan begin 2021 in diverse gremia over worden gediscussieerd en besloten.
Het jaar 2020 wordt benut om met betrokkenen in gesprek te gaan over de thema’s die in de huidige (1e en 2e) rapportages aan de orde zijn gesteld. In dit kader gaat wethouder Kathmann in 2020 in ieder geval in gesprek met de leden van de wijkraden, wijkcomités en gebiedscommissies.
Daarnaast is in mei 2020 een digitale enquête onder ambtenaren uitgezet. De observaties t.b.v. de verdiepende casestudies in de wijken zullen door de coronacrisis in planning opschuiven. De Interviews zullen eventueel telefonisch plaatsvinden.
De wijkactieplannen voor 2020 zijn gemaakt. Onlangs is een app ontwikkeld waarmee de voortgang van de uitvoering van de wijkactieplannen kan worden gevolgd. Door de coronacrisis is de prioriteit verplaats van de structurele uitvoering naar het oppakken van crisis gerelateerde onderwerpen in de wijk.
Door nieuwe verkregen inzichten is besloten te stoppen met de bestuursopdracht Slagkracht in de wijk. Hetgeen met slagkracht is ingezet wordt benut voor de verdere doorontwikkeling van de wijkaanpak en een veerkrachtiger organisatie. Het concernbrede kernteam ‘Veerkrachtige(R) Organisatie’ heeft de opdracht op zich genomen nieuwe (slimmere) werkwijzen tijdens de crisis te verzilveren en verduurzamen teneinde het concern effectiever, toekomstbestendig(er) en sterker te maken voor alle Rotterdammers.
Over 2019 is 93% van de adviezen uit het gebied beantwoord of wordt nog behandeld in het lopende beantwoordingsproces. Op 28 april heeft er een meting plaatsgevonden over 2020. In deze meting kwam naar voren dat 69% van de adviezen uit het gebied beantwoord is of nog in het lopende beantwoordingsproces zit. Dit percentage verandert regelmatig. Het streven is om eind 2020 90% van deze adviezen beantwoord te hebben of deze adviezen nog in het beantwoordingsproces te behandelen.
Tijdens de coronacrisis is fysiek vergaderen voor bestuurscommissies niet meer mogelijk, om te voldoen aan de vraag om hun functie ook formeel in te vullen is digitaal vergaderen mogelijk gemaakt.
Uitvoeren van wijkagenda's en wijkactieplannen
In de wijkagenda’s, die onder regie van de gebiedscommissies, wijkraden en wijkcomités worden opgesteld, staan de doelen die het gemeentebestuur voor de afzonderlijke wijken nastreeft. De wijkagenda’s geven daarmee in belangrijke mate richting aan de ontwikkeling van de wijken en daarmee aan de ontwikkeling van Rotterdam. Zij vormen een belangrijke basis voor de activiteiten die de gemeente per wijk onderneemt. De activiteiten worden in wijkactieplannen vastgelegd.
Advies vragen aan de gebiedscommissies, wijkraden en wijkcomités
Binnen het nieuwe bestuursmodel is een belangrijke rol weggelegd voor het adviesrecht van de gekozen en gelote vertegenwoordigers. Onderwerpen die de wijkagenda raken worden eerst voor een gevraagd advies voorgelegd aan de gebiedscommissie, de wijkraad of het wijkcomité.
Subsidiëren van bewonersinitiatieven
Bewoners kunnen bij een gebiedscommissie, wijkraad of wijkcomité een initiatief voor de wijk indienen, waar zij subsidie voor kunnen aanvragen.
Stadsbreed inzetten van participatie-instrumenten
Er zijn een aantal instrumenten die stadsbreed worden ingezet om structureel de initiatieven van (georganiseerde) bewoners te honoreren en te faciliteren. Bijvoorbeeld Right-to-Challenge, Right-to-Cooperate en CityLab010. Deze instrumenten worden in de komende collegeperiode verder ontwikkeld en in gebruik genomen.
Organiseren gebiedsconferenties en Tour-de-wijken
Regisseren van een integrale aanpak van problematiek in wijken
De stad vooraf betrekken bij gemeentelijk beleid en projecten
| Effect indicatoren | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Collegetarget 14a: Significant meer Rotterdammers vinden aan het einde van deze collegeperiode dat ze meer worden betrokken in het meedenken over maatregelen in hun leefomgeving dan aan het begin van deze collegeperiode | Streefwaarde | n.v.t. | n.v.t. | 32% | 35% | n.t.b. | n.t.b. |
| Realisatie¹ | n.v.t. | 30% | |||||
| Collegetarget 14b: Significant meer Rotterdammers vinden aan het einde van deze collegeperiode dat ze meer worden betrokken in het meebeslissen over maatregelen in hun leefomgeving dan aan het begin van deze collegeperiode | Streefwaarde | n.v.t. | n.v.t. | 23% | 25% | n.t.b. | n.t.b. |
| Realisatie¹ | n.v.t. | 21% | |||||
| ¹ Bron: Omnibusenquête |
| Prestatie indicatoren | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mate waarin gebiedscommissies, wijkraden en wijkcomités een terugkoppeling ontvangen op door hen verstrekte adviezen | Streefwaarde | 90% | 90% | 90% | 90% | 90% |
90% |
| Realisatie¹ | 59% | 93% | 69% | ||||
| Voortgangsrapportages experiment wijkraden en wijkcomités | Streefmoment | n.v.t. | X | X | X | n.v.t. | n.v.t. |
| Realisatie | n.v.t. | X | |||||
| ¹ Bron: Gebiedsverslagen |
| Overzicht van baten en lasten Bestuur - Gebieden en bewonersparticipatie | Realisatie 2019 | Begroting 2020 | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Baten exclusief reserves | 260 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
|
| Bijdragen rijk en medeoverheden | 173 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Overige opbrengsten derden | 88 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Lasten exclusief reserves | 21.206 | 27.904 | 22.804 | 22.772 | 22.172 | 22.172 |
|
| Apparaatslasten | 14.368 | 13.434 | 13.246 | 13.215 | 13.215 | 13.215 | |
| Inhuur | 207 | 21 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Overige apparaatslasten | 307 | 199 | 179 | 179 | 179 | 0 | |
| Personeel | 13.854 | 13.214 | 13.067 | 13.036 | 13.036 | 0 | |
| Intern resultaat | 247 | 27 | 11 | 11 | 11 | 11 | |
| Intern resultaat | 247 | 27 | 11 | 11 | 11 | 0 | |
| Programmalasten | 6.591 | 14.443 | 9.547 | 9.546 | 8.946 | 8.946 | |
| Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 1.719 | 3.340 | 1.782 | 1.782 | 1.182 | 0 | |
| Overige programmalasten | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Subsidies en inkomensoverdrachten | 4.871 | 11.103 | 7.765 | 7.763 | 7.763 | 0 | |
| Saldo voor vpb en reserveringen | -20.946 | -27.904 | -22.804 | -22.772 | -22.172 | -22.172 | |
| Saldo voor reserveringen | -20.946 | -27.904 | -22.804 | -22.772 | -22.172 | -22.172 | |
| Reserves | 84 | 3.205 | 0 | 0 | 0 | 0 |
|
| Onttrekking reserves | 84 | 3.205 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Vrijval reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Saldo | -20.862 | -24.699 | -22.804 | -22.772 | -22.172 | -22.172 |
| Bijstellingen Bestuur - Gebieden en bewonersparticipatie | Begroting 2020 | |
|---|---|---|
| Oorspronkelijke begroting 2020 | -22.979 | |
| Bijstellingen Eerste Herziening 2020 | -1.721 | |
| 10% Regeling Gebiedscommissies | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | -350 |
| Verbetering ondersteuning gebieden en wijken | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | -150 |
| Bestemmingsreserve Citylab | Reserves | 0 |
| Technische wijzigingen | Technische wijzigingen | -1.220 |
| Begroting na wijzigingen | -24.699 | |
10% regeling gebiedscommissies
Conform afspraak met de raad is besloten dat tot 10% van het oorspronkelijke budget van de gezamenlijke gebiedscommissies wordt meegenomen naar het eerstvolgende jaar, indien en voor zover er sprake is van onderbesteding. In 2020 mag € 350 toegevoegd worden aan het budget.
Verbetering ondersteuning gebieden en wijken
Notubiz is cruciaal voor het bestuursmodel omdat het transparantie voor inwoners genereert, de basis is om overzicht te houden in de adviezenstroom en bijdraagt aan een betere bereikbaarheid in de wijk. Alle gebiedscommissies maken hier gebruik van en dragen bij aan de kosten die nodig zijn om het voorgenoemde in stand te houden.
Bestemmingsreserve Citylab010
Alle in 2019 toegekende Citylab010 subsidies hebben betrekking op activiteiten die in 2020 en verder gaan plaatsvinden. In 2019 is bij de jaarrekening het voorstel gedaan om € 2,9 mln mee te nemen naar 2020 en toe te voegen aan de bestemmingsreserve.
Technische wijzigingen
In taakveld Bestuur – Gebieden en bewonersparticipatie zijn er diverse technische wijzigingen geweest. De grootste wijziging is de overdracht vanuit de intensiveringen Kwetsbare Wijken (Veilig) aan cluster Dienstverlening voor extra inzet in de wijk Bospolder-Tussendijken conform besluit tijdens de collegeretraite van 2019 (- € 1,3 mln), Indexatie Loonkosten (- € 66), interne doorbelasting van de materiële kosten van het traineeprogramma op basis van een inventarisatie naar de behoefte aan inzet van trainees (€ 0), personele inzet vanuit Bestuurs- en concernondersteuning ten behoeve van Wijk Gestuurd Werken (€ 159) en diverse kleine technische wijzigingen (€ -13).
Dit taakveld omvat de werkzaamheden van de gebiedscommissies, wijkraden en wijkcomité’s. Zij organiseren de betrokkenheid van inwoners en ondernemers bij de gemeentelijke besluiten over onderwerpen die hen aangaan. Zij subsidiëren ook kleinschalige initiatieven die inwoners en ondernemers nemen.
Het taakveld omvat ook de ontwikkeling en toepassing van instrumenten en werkwijzen, die tot meer betrokkenheid en participatie van inwoners en ondernemers leiden.