Opbouw website

De begroting is opgebouwd uit de volgende onderdelen:

Hoofdlijnen

De hoofdlijnen geven een totaalbeeld van de begroting onderverdeeld in:

• Voortgang 2023 gaat in op de ontwikkelingen in het lopende jaar 2023
• Bestuurlijke hoofdlijnen geeft de grote lijnen aan voor de toekomstige jaren; bij de bestuurlijke hoofdlijnen is ook de infographic toegevoegd.
• Financiële hoofdlijnen 2023-2027 geeft inzicht in de belangrijkste financiële ontwikkelingen en kengetallen
• Collegetargets geeft een totaaloverzicht van alle collegetargets én de huidige stand van zaken
• Coalitieakkoord bevat een korte samenvatting en een link naar het Coalitieakkoord: Eén stad dat een nadere uitwerking is voor de uitgewerkte begroting
• Commissie- en Raadsbehandeling geeft aan wanneer de behandeling plaats vindt en een link naar de raadsbesluiten
• Commissies geeft inzicht in welke commissies welke programma's en paragrafen aan de orde kunnen komen
• Leeswijzer geeft een uitleg van de opbouw van de begroting en een toelichting op de overgang naar de nieuwe programma-indeling

 

Programma's

De programma's geven een totaalbeeld van een beleidsmatig onderwerp. Per programma wordt een toelichting gegeven op de voortgang, de bestuurlijke hoofdlijnen, de doelen, projecten, financiën, kaders en verbonden partijen. Dit wordt hieronder verder toegelicht.

 

Paragrafen

De paragrafen geven een overkoepelend beeld over de programma's. Er zijn paragrafen die vanuit het Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV) zijn voorgeschreven en paragrafen die zijn toegevoegd om een totaal beeld te geven. 

Verplichte paragrafen: Lokale heffingen, Weerstandsvermogen en risicobeheersing, Onderhoud kapitaalgoederen, Financiering, Bedrijfsvoering, Verbonden partijen en Grondbeleid.

Niet verplichte paragrafen: BBV Indicatoren, Duurzaam, Financiële kengetallen, Investeringen, Nationaal Programma Rotterdam Zuid, Subsidies en Sustainable development goals.

 

Financiën 

Het onderdeel Financiën bestaat uit de:

• Balans waaronder de geprognotiseerde balans, het kasstroomoverzicht, de reserves en voorzieningen zijn opgenomen.
• Grondslagen en regelgeving waaraan de begroting, herzieningen en jaarstukken moeten voldoen.
• Overzicht van baten en lasten met een totaal overzicht van de baten en lasten van de hele gemeente, het overzicht van incidentele baten en lasten en een overzicht van de baten en lasten per programma.

 

Wijken

Hier zijn de nieuwe Wijkplannen voor de 39 wijken opgenomen.

Opbouw programma's

De programma's zijn opgebouwd uit de volgende onderdelen:

• Voortgang 2023: aansluitend op de Voortgang 2023 onder de Hoofdlijnen maar specifiek voor het programma.

• Bestuurlijke hoofdlijnen 2024-2027: aansluitend op Bestuurlijke hoofdlijnen onder de Hoofdlijnen maar specifiek voor het programma.

• Doelen van het programma: hier zijn meerdere doelen per programma mogelijk, voor ieder doel worden de vragen beantwoord: "Wat willen we bereiken?" en "Wat gaan we daarvoor doen?". Hierbij hoort ook steeds een set van indicatoren: de collegetargets, effectindicatoren die aansluiten op "Wat willen we bereiken?" en prestatieindicatoren die aansluiten op "Wat gaan we daarvoor doen?".

• Projecten: de belangrijkste projecten die (gaan) bijdragen aan het realiseren van de doelen van het programma worden hier kort toegelicht. Het gaat om projecten met investeringsbedragen groter dan € 10 miljoen in het lopende of komende jaar, projecten die vallen onder de regeling risicovolle projecten, monitor grote projecten, monitor ICT projecten, de belangrijkste grondexploitaties/gebiedsontwikkelingen en anderszins belangrijke projecten.

• Duurzame ontwikkelingsdoelstellingen: tot nu toe werd hiervoor de engelse term Sustainable development goals gebruikt, maar we willen nu overstappen op de nederlandse naam Voor ieder programma wordt aangegeven aan welke SDG's het programma bijdraagt, van daaruit wordt verwezen naar de paragraaf Sustainable Development Goals waar een totaalbeeld wordt geschetst.

• Verantwoordelijke collegeleden: hier is opgenomen welke collegeleden verantwoordelijk zijn voor de belangrijkste delen van het programma.

• Omschrijving, kaders en verbonden partijen: hier is ruimte voor een eventueel uitgebreidere omschrijving, een opsomming van de belangrijkste kaders met een link en wordt aangegeven welke verbonden partijen bijdragen aan het bereiken van de doelen van dit programma. Een uitgebreide toelichting op de Verbonden partijen is te vinden in de paragraaf met hetzelfde onderwerp.

Soorten van financiële bijstellingen

In deze begroting worden verschillende categorieën van financiële bijstellingen onderscheiden, namelijk:

• Onvermijdelijke ramingsbijstellingen: begrotingswijzigingen ten aanzien van bestaand beleid als gevolg van exogene factoren of als juridische verplichtingen zijn.

• Vermijdbare ramingsbijstellingen: Een vermijdbare ramingsbijstelling betekent dat zonder deze extra financiële middelen een eerder vastgestelde doelstelling niet of slechts deels gehaald kan worden.

• Intensivering: Een intensivering betekent dat er een voorstel is om iets nieuws te doen of extra te intensiveren op iets bestaands. Hierdoor zullen er dus nieuwe of hogere doelstellingen ontstaan.
• Taakstellingen en bezuinigingen: Een bezuiniging betekent dat er een voorstel is om iets minder of niet meer te doen. Dit betekent over het algemeen ook dat er doelstellingen wijzigen. Een taakstelling is een bezuiniging die inhoudelijk nog verder ingevuld moet worden.

• Reserves: toevoegingen, onttrekkingen en vrijval van bestemmingsreserves.

• Taakmutaties: begrotingswijzigingen als gevolg van wijzigingen in het  gemeentelijke takenpakket die leiden tot  een wijziging van het Gemeentefonds.

• Kasschuiven: bijstellingen door verschuiving van budgetten tussen begrotingsjaren.

• Technische mutaties: deze zijn technisch van aard zijn en hebben geen beleidsmatige impact.

In de tabellen met bijstellingen worden de effecten op het saldo van baten en lasten van het betreffende programma gepresenteerd. Negatieve bedragen (met “-“ teken) hebben een negatief effect op het saldo. Het gaat dan (per saldo) om hogere lasten of lagere baten. Positieve bedragen hebben een positief effect op het saldo. Het gaat dan (per saldo) om lagere lasten of hogere baten.

Bij de bijstellingen op reserves geldt dat deze in de regel als neutraal worden gepresenteerd (dus geen effect op het saldo). Hogere lasten zorgen namelijk voor een hogere onttrekking aan een reserve of andersom. In de reserves ontstaan alleen effecten op het exploitatiesaldo in het geval van vrijval (er staat dan geen hogere last tegenover) of toevoegingen aan reserves (reserveren van middelen voor de toekomst).

Bij taakmutaties zijn de baten vanuit het Gemeentefonds opgenomen in het programma Algemene middelen. De lasten zijn te vinden in de beleidsmatige programma's waarvoor de middelen zijn bedoeld.

Op concernniveau zijn de taakmutaties en technische mutaties saldoneutraal. Kasschuiven zijn saldoneutraal binnen de meerjarenraming.

Alle bedragen in deze website zijn in 1.000-tallen weergegeven, tenzij expliciet anders is aangegeven. Door de afronding in 1.000-tallen kan het zijn dat de totalen een (minimale) afwijking tonen.

Verbeteren P&C-producten

In het voorjaar 2023 is de nieuwe opzet van de P&C-producten met de raadsfracties geëvalueerd. Hieruit zijn een aantal nieuwe verbetervoorstellen gekomen. Een aantal verbeteringen zijn in de Begroting 2024 en Tweede herziening 2023 verwerkt:

 

Per programma inzicht in de Rotterdamse taakvelden

Om de begroting overzichtelijker te maken worden de P&C-producten met ingang van de Begroting 2023 gepresenteerd op programmaniveau. Dit is door de raadsfracties positief ontvangen. Er is echter behoefte aan om iets meer inzicht te hebben in waar het geld aan wordt besteed. Daarom worden met ingang van de Begroting 2024 en de Tweede herziening 2023 per programma de Rotterdamse taakvelden getoond. De financiële toelichting blijft alleen beschikbaar op programmaniveau om de overzichtelijkheid van de begroting te behouden en sluit aan op de budgetbevoegdheid van de raad.

 

Financiële tabellen verduidelijken

Bij tabellen met bijstellingen is het niet altijd meteen duidelijk of een + of een  - leidt tot een hoger of lager budget.  Bij financiële tabellen met bijstellingen is een standaardtoelichting toegevoegd die uitlegt wat een + en wat een -  is: "Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen."

 

Financiële transparantie

Om de financiële transparantie te verhogen is de vraag van een aantal fracties om een Excel met de begrotingsinformatie ter beschikking te stellen à la open data van de rijksoverheid. Die bieden wij hierbij voor het eerst aan. In de Excel staan voor alle P&C-momenten sinds de Begroting 2023 de programma's, de kostensoorten en de bijstellingen. Dit biedt de mogelijkheid om zelf gemakkelijk analyses te kunnen. Op het eerste blad van de excel staat een korte toelichting.

 

Inzichtelijker maken financieel verloop

De wens om een totaalbeeld te hebben van het verloop van begrotingsbijstellingen per programma over de verschillende P&C-producten heen heeft vorm gekregen in een extra tabel Vergelijking begrotingssaldi onder Totaalbeeld op de tegel Financieel beeld. Deze tabel is ook beschikbaar per Programma in de tegel Financiën onder de knop "Vergelijk saldo". Dit komt tegemoet aan de toezeggingen "Inzichtelijker maken financieel verloop" (23bb003909) en "Nieuwe P&C cyclus start aanstaande Voorjaarsnota"(23bb004155).

 

Technische sessie voor raadsleden over de begroting

In een aantal interviews kwam naar voren dat informatie wel aanwezig was op de website, maar niet gevonden. Op donderdag 5 oktober heeft de griffie een technische sessie georganiseerd om raadsleden meer wegwijs te maken in de website: Waar vind ik wat we doen of wat we anders gaan doen? Waar vind ik wat dit gaat kosten of wat dit meer gaat kosten? Hoe werkt de zoekfunctie?

 

Aan een aantal verbeteringen werken we continue door. Met name aan het verbeteren van de doelenbomen en de financiële toelichtingen. 

Ook aan de andere verbeteringen wordt gewerkt en regelmatig aan de Commissie tot onderzoek van rekening gerapporteerd.

Wijzigingen na publicatiedatum

1. Na publicatiedatum is geconstateerd dat in de financiële toelichting bij het Programma Veilig op pagina 169 per abuis stond ‘Bijdrage voor aanstelling van de stadsmarinier Discriminatie, uit programma Zorg, welzijn en wijkteams (-€ 78.000 in 2023 tot -€ 100.000 in 2026)’, hier had het programma Armoede, Schuldhulpverlening, Integratie en Samenleving moeten staan. Dit is op 23 oktober op de website aangepast.

2. Op 25 oktober is geconstateerd dat in de Paragraaf Subsidies de subsidiestaat voor het programma Armoede, schuldhulpverlening, inburgering en samenleving niet goed was. De subsidiestaat is hiervoor als volgt aangepast:

o    ​Subsidieregeling Samen Sterk € 2.500

o    Subsidieregeling Aanvullende Inkomensondersteuning € 3.465

o    Beleidskader Taal 2015-2019 € 564

o    Totaal € 6.529