Begroting 2024 en Tweede Herziening 2023

Rotterdam: Eén stad

Voortgang 2023 Pagina 3

Voortgang 2023

De Voortgang 2023 geeft een totaalbeeld van de stand van zaken van de Tweede Herziening 2023. De Voortgang bestaat uit 2 algemene blokken: een Voorwoord en een Financieel beeld 2023. Daarna is de Voortgang per programma in alfabetische volgorde opgenomen, deze is hetzelfde als de Voortgang per programma en tenslotte de Bedrijfsvoering.

Voorwoord

De bij de voorjaarsnota ingezette koers zetten we door. Waar we ons blijven inzetten voor de 39 wijken en aan de slag gaan met de 1.400 aangedragen actiepunten uit de wijkakkoorden. Met opgestroopte mouwen werken we aan een schone, groene en veilige stad. Waar doorgebouwd wordt aan betaalbare woningen en waar we werken aan de kansengelijkheid in onze stad.

 

Het blijft belangrijk dat we het gemeentelijke huishoudboekje op orde houden. Daarom besparen we vanaf 2024 op de organisatiekosten en ontwikkelen we een aanpak om onze organisatie nog toekomstbestendiger en flexibeler te maken.

We blijven scherpe keuzes maken en doen gewoon wat nodig is. We blijven daarbij luisteren naar alle verhalen, zorgen en ideeën van de Rotterdammers.

 

De Voortgang 2023 kijkt naar het lopende jaar. Het geeft inzicht in de stand van zaken en belangrijkste ontwikkelingen en financiële bijstellingen per programma. Onderdeel hiervan zijn ook de collegetargets. Het helpt ons om de maatschappelijke en financiële opgave scherper te krijgen en om de juiste beslissingen te nemen voor Eén stad.

 

Maarten Struijvenberg, Wethouder Financiën, Organisatie, Dienstverlening en Grote Projecten

Financieel beeld 2023

Algemeen

Bij deze Tweede herziening 2023 wordt de Begroting 2023 geactualiseerd. Het totaal aan voorgestelde bijstellingen telt op tot € 6,2 mln. De bijstellingen worden gedekt door een onttrekking aan de Algemene reserve. Hierdoor sluit de begroting op € 0. 

Dit is inclusief het verwerken van een besluit bij de Voorjaarsnota 2023. Bij de Voorjaarsnota 2023 is besloten om reserves kleiner dan € 1 mln te laten vrijvallen. Dit besluit gold ook voor de nog te vormen reserves bij de resultaatbestemming van de Jaarstukken 2022. Het gaat om een totaalbedrag van € 4,7 mln.

Financiële bijstellingen per programma

In de tabel hiernaast staan de financiële bijstellingen per programma. Hieronder volgt de toelichting op de programma's met de grootste financiële bijstellingen, het gaat om de bijstellingen groter dan € 10 mln:

  • Algemene middelen (€ 24 mln): In de meicirculaire 2023 heeft het Rijk gelden voor taakmutaties toegekend. Voor onze gemeente betekent dit voor Beschermd wonen € 7,5 mln voor 2023 tot en met 2027; voor de herinvoering van de eigen bijdrage Wet maatschappelijke opvang € 10 mln voor 2026 en 2027; voor Jeugdzorg € 6,4 mln in 2027; en voor het Nationaal actieplan dakloosheid  € 6,1 mln. Volgens de eigen gemeentelijke spelregels zijn deze middelen verschoven naar de desbetreffende programma’s: Beheer van de stad, Bestaande stad, Cultuur, Dienstverlening, Energietransitie, Onderwijs, Sport en recreatie, Stedelijke ontwikkeling, Werk en inkomen en Zorg, welzijn en wijkteams. Door de hogere marktrente wordt in 2023 meer rente ontvangen dan eerder begroot (€ 2,6 mln).

  • Belastingen (€ 1 mln): De lokale belastingen worden met € 11,5 mln bijgesteld. Voor de onroerendezaakbelasting niet-woningen verwacht de gemeente als gevolg van areaaluitbreiding in 2023 € 12 mln hogere baten. Voor logiesbelasting verwacht de gemeente hogere baten van € 2 mln in 2023. Dit is een gevolg van een stijging van de overnachtingsprijzen. Daar tegenover staat een kasschuif naar 2024, 2025 en 2026 voor de introductie van een nieuw belastingsysteem.

  • Stedelijke ontwikkeling (- € 13 mln): De grootste bijstelling op dit programma is het resultaat op de Grondexploitaties van - € 25 mln. De ontwikkelingen op de woningmarkt, zoals de stijging van de hypotheekrente, de hoge bouwkosten, de voorzichtigheid bij investeerders en daling van de woningprijzen hebben tot gevolg dat bouwgronden minder snel worden uitgegeven en dat de uitgifteprijzen onder druk staan. Op dit moment is de eerste inschatting dat het resultaat van de grondexploitatieportefeuille over 2023 zal uitkomen op - € 25 mln. Dit resultaat is nog met vele onzekerheden omgeven en het risico is aanwezig dat het negatieve resultaat nog kan oplopen. De ontwikkelingen parkeren leiden tot een bijstelling van € 4,9 mln door hogere parkeerbaten en een onderschrijding op de arbeidskosten. Er zijn ook nog andere bijstellingen op het programma per saldo wordt de begroting van het programma Stedelijke ontwikkeling hierdoor met € 13 mln aangepast.
Financiële bijstellingen per programma x 1 mln
Algemene middelen  € 24 
Armoede, schuldhulpverlening, integratie en samenleving - € 1 
Beheer van de stad - € 5 
Belastingen € 1 
Bestaande stad  - € 5 
Bestuur  € 0 
Cultuur  € 0 
Dienstverlening - € 2 
Economische ontwikkeling € 2 
Energietransitie  € 2 
Onderwijs - € 2 
Overhead - € 3 
Sport en recreatie  € 3 
Stedelijke ontwikkeling - € 13 
Veilig  € 0 
Volksgezondheid  € 0 
Werk en inkomen  € 3 
Zorg, welzijn en wijkteams  - € 6 
Bijstellingen per programma - € 1 
Vrijval reserves kleiner dan € 1 mln jaarstukken 2022 - € 5
Totaal bijstellingen tweede herzienng 2023 - € 6 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting per programma zie het blokje Financiën onder dit programma.

Algemene reserve

Eerste herziening 2023: € 102,8 mln

Tweede herziening 2023: € 96,6 mln

De voorgestelde bijstellingen bij de Tweede herziening van - € 6,2 mln worden onttrokken aan de Algemene reserve.

 

Weerstandsvermogen

Jaarstukken 2022: 1,5

Eerste herziening 2023: 0,9

Tweede herziening 2023: 0,9

Het weerstandsvermogen geeft aan of de gemeente in staat is om financiële tegenvallers op te vangen. Er wordt gestuurd op een weerstandsvermogen van minimaal 1,0, passend bij de financiële risico’s die de gemeente loopt. Het college kiest ervoor  een tijdelijke dip in het weerstandsvermogen te accepteren om zo verdere bezuinigingsmaatregelen te voorkomen. De begroting is meerjarig in evenwicht en vanaf 2025 is het weerstandsvermogen tenminste 1,0.

Wilt u meer weten over de financiële kengetallen, ga dan naar de paragraaf Financiële kengetallen.

Programma Algemene middelen

Financiële positie

Het college stuurt op een weerstandsvermogen van minimaal 1,0 zoals in het coalitieakkoord is opgenomen. In de paragraaf Weerstandsvermogen zijn het meerjarig verloop van de weerstandsvermogen en de risico's vermeld.  In de paragraaf Financiële kengetallen wordt uiteengezet dat het structureel exploitatiesaldo vanaf 2024 tot en met 2027 positief is. 

 

Financiering

De ervaring van de laatste jaren leert dat, zeker onder deze huidige marktomstandigheden, een deel van de voorgenomen investeringen trager verloopt dan gedacht. Dit achterlopen van de realisatie op de begroting wordt planningsoptimisme genoemd. In deze begroting is reeds gedeeltelijk rekening gehouden met dit fenomeen. Komende periode zal onderzocht worden welke maatregelen op het gebied van project- en budgetbeheer kunnen worden getroffen om de mate van planningsoptimisme verder terug te dringen. Nadere toelichting is te vinden in de paragraaf Financiering.

Financiële bijstellingen Algemene middelen (x 1.000)  € 25.169
Taakmutaties meicirculaire € 25.471
Actualisatie kapitaallasten € 1.309
Actualisatie rente  €  2.639
Afronding Tower hotel Rotterdam  €  176
Bijstelling dividendramingen  € 81
Teruggaaf dividendbelasting  € 25
Technische wijzigingen, taakmutaties, kasschuiven en kleine bijstellingen - € 6.060

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Gemeentefonds

Het Rijk verdeelt het gemeentefonds tussen de gemeenten op basis van verschillende maatstaven. Vanaf 2026 past het Rijk een nieuwe financieringssystematiek toe. De VNG heeft het Rijk laten weten dat deze nieuwe financieringssystematiek niet volstaat. Daarnaast wordt de VNG opgeroepen de inzet richting het Rijk, om de korting op het gemeentefonds vanaf 2026 te repareren, te intensiveren.

Nadere toelichtingen op het gemeentefonds kunt u lezen in het hoofdstuk Gemeentefonds.

 

RET

De RET stelt dat zij er financieel niet goed voor staat.  In samenspraak met Rotterdam en MRDH werkt de RET aan een oplossing. In december 2023 volgt een definitief besluit. De gemeenteraad wordt tijdig meegenomen in de discussie. 

Voor nadere toelichting zie hoofdstuk Projecten en de paragraaf Verbonden Partijen

 

Stedin

Voor de overgang naar schonere energie heeft netbeheerder Stedin extra vermogen nodig. Stedin en bestaande aandeelhouders zijn in overeenstemming met het Rijk over een investering van € 500 mln. Naar verwachting wordt de storting van het Rijk voor het eind van 2023 afgerond. 

Voor nadere toelichting zie hoofdstuk Projecten en de paragraaf Verbonden Partijen

 

Organisatieopgave

Bij de voorjaarsnota 2023 is gemeld dat het college zich een doel stelt om te besparen op de kosten van de gemeentelijke organisatie. Deze besparing op de organisatie van opgeteld € 150 mln komt bovenop de besparing op de organisatie in het coalitieakkoord. De besparingen moeten zo min mogelijk ten koste gaan van de dienstverlening aan de Rotterdammers en worden de komende periode verder uitgewerkt. De raad zal separaat worden geïnformeerd over de voortgang van de organisatieopgave.

Programma Armoede, schuldhulpverlening, inburgering en samenleving

Armoede en Schulden

Collegetarget schuldhulpverlening: In deze collegeperiode vergroten we de instroom in de schuldhulpverlening door in totaal 15.750 intakes af te nemen en pakken we schulden aan door in totaal 8.200 schuldregelingen te starten

Mijlpaal 2023: intakes 4.950, gestarte schuldregelingen 2.700

Realisatie t/m juli 2023: intakes 3.285, gestarte schuldregelingen 1.053

Het aantal intakes loopt op schema wat betreft de mijlpaal voor 2023. Het aantal gestarte schuldregelingen loopt nog achter. Dit zien we zowel terug in de doorstroom van intakes (vanuit het Expertise Team Financiën) naar start schuldregeling door de Kredietbank Rotterdam, als bij de rechtstreekse toeleiding door bijvoorbeeld bewindvoerders. Een verklaring is dat de overdracht naar de kredietbank zorgvuldig, met gevoel voor mogelijke stress, gebeurt en daardoor relatief veel tijd vergt. Hierdoor is een stijging van het aantal intakes altijd pas later merkbaar in de stijging van het aantal gestarte schuldregelingen. Meer specifiek geldt voor 2023 dat per 1 juli de aflossingstermijn voor schuldregelingen is verkort van 36 naar 18 maanden. Deze wetswijziging was al eerder bekend. Rotterdammers hebben vermoedelijk gewacht met het aangaan van een schuldregeling tot de datum van 1 juli, omdat dan de termijn van aflossing korter en daarmee aantrekkelijker is. Verder blijft het moeilijk om Rotterdammers te motiveren om een traject aan te gaan bij de KBR.

 

Taal

Aantal trajecten basisvaardigheden

Realisatie 20227.292 afgeronde taaltrajecten

Streefwaarde 2023: 6.350 gestarte trajecten basisvaardigheden

Realisatie t/m juni 2023: 3.760 gestarte trajecten basisvaardigheden

Op 2 februari 2023 stelde de gemeenteraad het beleidskader  Het beleidskader basisvaardigheden 2023-2026 Rotterdam Vaardig Verder, Beter in taal, rekenen en digitale vaardigheden’  vast. Met een realisatie van 59% tot en met juni 2023 ligt de gemeente op koers. De ambitie voor de huidige collegeperiode is 25.000 gestarte trajecten basisvaardigheden. 

 

Opvang vluchtelingen Oekraïne

Als gevolg van de inval van Rusland in Oekraïne, heeft de gemeente Rotterdam sinds maart 2022 de taakstelling om Oekraïense vluchtelingen op te vangen. Er is een bestuurlijke opgave vanuit het Rijk om 2.000 tijdelijke huisvestingsplekken te bieden. Eind augustus 2023 werden er in Rotterdam ongeveer 2.300 Oekraïense vluchtelingen opgevangen. Van hen verblijven er 1.175 in gemeentelijke opvanglocaties en 1.167 bij particulieren. 

De gemeente maakt kosten op het gebied van tijdelijke huisvesting, leefgeld, onderwijs, zorg en werk. De opvang van vluchtelingen uit Oekraïne is voor de gemeente budgetneutraal, omdat het Rijk deze kosten dekt. 

Inburgering

Op 1 januari 2022 trad de Wet Inburgering in werking. De gemeente is sindsdien verantwoordelijk voor de begeleiding en biedt inburgeraars een programma inburgering aan op allerlei aspecten, waaronder leren financieel zelfredzaam te zijn, leren van de taal en toeleiding naar werk en of onderwijs. Alle inburgeraars krijgen een inburgeringstraject op maat om te zorgen dat zij mee kunnen doen aan de Rotterdamse samenleving. 

De rijksoverheid bepaalt elk half jaar hoeveel statushouders - vluchtelingen met een verblijfsvergunning - gemeenten een woning en begeleiding bij de inburgering moeten bieden. Deze taakstelling voor gemeente Rotterdam voor 2023 is 1.795 te huisvesten statushouders. Hiervan waren er tot augustus 815 statushouders gehuisvest. De verwachting is dat we de taakstelling dit jaar gaan halen, mede dankzij de inzet van de doorstroomlocatie. 

 

Samenleven

In het tweede kwartaal is het concept actieplan Samenleven in één stad aan de raad gestuurd. Dit plan is onder andere tot stand gekomen op basis van stadsgesprekken die eind 2022 en begin 2023 plaatsvonden; 500 Rotterdammers spraken met elkaar en met ambtenaren over discriminatie, gelijkwaardigheid en inburgering. Op 20 juni is het concept actieplan besproken met deelnemers van de stadsgesprekken en aan de volgende adviesraden voorgelegd: de Brede Raad 010, de adviesraad Antiracisme & Inclusie, en Burgerpanel Rotterdam. De collegereactie is in voorbereiding en een geactualiseerde versie van het actieplan wordt in september 2023 naar de gemeenteraad gestuurd. Intussen lopen alle activiteiten door die discriminatie tegengaan en inclusie bevorderen. In maart 2023 is de antidiscriminatie campagne ‘Zie het. Zeg het. Meld het’ intensiever dan voorheen ingezet. Als onderdeel daarvan is de Erasmusbrug blauw aangelicht in het teken van gelijkwaardigheid. 

Financiële bijstellingen Armoede, schuldhulpverlening, inburgering en samenleving (x 1.000) - €  438
Technische wijzigingen, gemeentefondsmutaties, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen - € 438 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Programma Beheer van de stad

Verminderen naastplaatsingen en zwerfafval

Collegetarget: we verminderen zwerfafval en plaatsingen van vuilnis naast afvalcontainers (hierna naastplaatsingen) in de 20 wijken die het slechtst scoren. Doel in de huidige collegeperiode is een stijging van de CROW-score op plaatsingen naast containers en zwerfafval met gemiddeld 5 procentpunt. De CROW-methode is ontwikkeld om de kwaliteit van de openbare ruimte te meten, waarbij wordt gekeken naar onkruid, zwerfafval, onderhoud groen en verharding, en zo meer. Bijna alle gemeenten gebruiken deze methode.

Realisatie 2022: 79,77% niveau B of hoger

Begroting 2023: 81,5% niveau B of hoger

Realisatie medio 2023: 79,98% niveau B of hoger

Na vaststelling van de Nota Samen SchoonR 2023 - 2026 in 2023 is waar mogelijk direct gestart met de interventies. De verwachting is dat we de doelstelling gaan behalen voor het verwijderen van huisvuil naast containers. Voor de doelstelling voor zwerfafval is dat nog niet zeker, hoewel we kleine stappen vooruitzetten. Op dit moment is het fijne zwerfafval op straten, stoepen en verharde paden de grootste zorg omdat het lastig is om het probleem bij de bron aan te pakken. Daarnaast is het opruimen van zwerfafval tijdsintensief. In 2024 komen er aanvullende maatregelen om de doelstelling te halen. De verwachting is dat de interventies in de buitenruimte de resultaten aanzienlijk positief beïnvloeden.

 

Pop-up milieuparken

Collegetarget: we realiseren jaarlijks minimaal 100 pop-up-milieuparken.

Realisatie 2022: 85 pop-up-milieuparken

Realisatie september 2023: 71 (in de planning: 37)

De verwachting is dat de doelstelling in 2023 ruimschoots behaald wordt.

 

Bruggen

Na inspectie van  de Parkhavenbrug is besloten aan deze brug een zelfde reparatie uit te voeren als bij de Coolhavenbrug. De verwachting is dat de Parkhavenbrug begin oktober 2023 weer in gebruik is. Dat is later dan in de zomer, zoals aanvankelijk de verwachting was. Dat komt mede door de afhankelijkheid van levertijden van onderdelen.

 

Biodiversiteit

De uitvoeringsagenda Biodiversiteit 2023 komt naar verwachting in het najaar 2023 in de gemeenteraad. In het coalitieakkoord is afgesproken om in 4 jaar 40 hectare bijenlandschap te realiseren. Het bijenlandschap, onderdeel van de Groenagenda, is in 2023 uitgebreid. Dat gebeurde vooral door minder vaak maaien en bestaande begroeiing om te vormen naar grasvegetatie. Er is al 13,9 hectare gerealiseerd en realisatie loopt door in 2024. Daarnaast is de aanbesteding voor het Meetnet flora en fauna Rotterdam gegund.

LED-transitie 

Het LED-transitieproject loopt sinds 2020 en duurt tot en met 2025. Het gaat om de vervanging van 90.000 armaturen. Inmiddels zijn er in totaal 61.500 armaturen vervangen. Voor 2024 is de planning dat 6.800 armaturen worden vervangen; dat zijn vooral grondspots en specials. Eind 2024 zijn dan de meeste armaturen in de wijk en langs de hoofd- en verzamelwegen omgezet naar LED armaturen.  

 

Uitrol groente, fruit, etensresten (GFE) hoogbouw

In 2023 is vooral gefocust op het oplossen van storingsproblemen met de wijkcontainers. Verder is de plaatsing van gfe-wijkcontainers voorbereid in de overige delen van de stad. Eind 2023/begin 2024 start de plaatsing van de in 2023 verbeterde wijkcontainers, te beginnen met ongeveer 450 wijkcontainers in Kralingen en IJsselmonde. Medio 2024 komen daar Delfshaven en het Oude Westen bij. We verwachten elk jaar tussen de 400 en 500 containers te plaatsen. In totaal worden 2500-2800 gfe-containers geplaatst. Het tempo van plaatsing blijft wel afhankelijk van de levering van materialen als staal en chips, en van beschikbare software-updates.

 

Wijkgerichte dienstverlening 

  • We realiseren naar verwachting 108 pop-up-milieuparken in 2023
  • De openingstijden van de milieuparken zijn en blijven verruimd.
  • De pilot met betrekking tot het lenen van bakfietsen en aanhangwagens krijgt gezien het succes een structureel karakter. We onderzoeken of er in 2024 meer uitgifteplaatsen bij kunnen komen.

 

Zero-emissionvoertuigen

Per 1 juli 2023 waren de gemeentelijke personenwagens voor 81%, de lichte bedrijfsvoertuigen voor 37% en de zware bedrijfsvoertuigen voor 9% emissieloos. Daarmee lopen we met de personenwagens en lichte bedrijfsvoertuigen op schema. De realisatie van de doelstelling voor zware bedrijfsvoertuigen in 2030 is een uitdaging maar we handhaven de doelstelling. Dit is ook belangrijk in het kader van de invoering van Zero Emissie zone Stadslogistiek. Vanwege de verduurzaming van dienstreizen voert de gemeente deelvervoer in.

Financiële bijstellingen Beheer van de stad (x 1.000) - €  4.696
Actualisatie kapitaallasten  - € 1.309 
Bommenregeling - € 458 
Herstel Parkhaven- en Coolhavenbrug - € 3.900 
Hogere lasten autoschades - € 1.500 
Implementatie deelvervoer - € 600 
Technische wijzigingen, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen € 3.071 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma

Programma Belastingen

Bijstelling van verwachte opbrengsten

In Rotterdam wordt veel gebouwd. Meer woningen en bedrijfspanden, en nieuwe inzichten in de waardering en investeringen, leiden tot hogere belastingopbrengsten.

In 2023 verwacht de gemeente hogere baten voor de onroerendezaakbelasting voor niet-woningen. Deze hogere baten hebben betrekking op de belastingjaren 2021 tot en met 2023. In de meerjarige begroting heeft de gemeente deze meeropbrengsten verwerkt. De reden van deze hogere belastingopbrengsten baten is een toename in het aantal objecten en nieuwe inzichten in de waardering en investeringen. 

Ook voor de logiesbelasting verwacht de gemeente meer opbrengsten dan begroot. De overnachtingsprijzen in Rotterdam stijgen gemiddeld met 15%. De begroting van de gemeente van 2023 is gebaseerd op de consumentenprijsindex van 6,9%. In werkelijkheid stijgen de overnachtingsprijzen dus harder dan dat de gemeente vooraf had verwacht. Dit leidt tot meeropbrengsten. 

Betaalgedrag en betalingsregelingen

Eerder dit jaar zag de gemeente een toename in het aantal aangevraagde betalingsregelingen. Deze lijn zet door. Tot nu toe heeft de gemeentelijke belastingdienst ongeveer 15% meer betalingsregelingen getroffen dan in dezelfde periode in 2022. Het kan zijn dat de gemeente een groter risico loopt op de inning van de opgelegde belastingen. Uiteraard wordt de invloed op de verwachte belastingopbrengsten gevolgd.

Naast het treffen betalingsregelingen kan de gemeente ook Rotterdammers en ondernemers helpen door bijvoorbeeld actieve doorverwijzing naar schuldhulpverlening, en waar nodig een combinatie van beide. Dit doet de gemeente conform de uitgangspunten van het keurmerk sociaal incasseren. 

Financiële bijstellingen Belastingen (x 1.000)  € 1.320
Bijstelling lokale belastingen € 11.466 
Technische wijzigingen, gemeentefondsmutaties, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen

- € 10.146 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma

Programma Bestaande stad

Het zorgen voor een toekomstbestendige gemeentelijke vastgoedportefeuille

Kernportefeuille, onderdeel Maatschappelijk Vastgoed

Duurzaamheid is van groot belang voor het toekomstbestendig houden van de vastgoedportefeuille. Het afwegingskader is opgesteld om de duurzaamheidsambities bij nieuwbouw en grote renovatieprojecten te kunnen bepalen. Op dit moment wordt een tool toegevoegd, waarmee we ook de kosten van de te maken keuze kunnen bepalen. Met de vervanging van de bestaande voorraad vanuit de Integrale Huisvestingsplannen, wordt een deel van de duurzaamheidambitie van de gemeente ingevuld door de projecten Bijna Energie Neutraal (BENG) te realiseren. Voor volledige verduurzaming naar Energie Neutrale Gebouwen (ENG), kijken we bij iedere projectstart in hoeverre hiervoor aanvullende investeringen nodig en beschikbaar zijn.  Wanneer dit past binnen het beschikbare budget, wordt ENG gerealiseerd.

Daarnaast worden de duurzaamheidsambities voor de bestaande gebouwenvoorraad via het onderhoud gerealiseerd via de Duurzame Meerjarenonderhoudsplannen (Duurzame MJOP's). Bij het opstellen van de MJOP’s brengen we de kansen voor verduurzaming in beeld. De pilot met 6 objecten is afgerond en geëvalueerd.  We rollen deze aanpak in een aangepaste vorm verder uit. Dit jaar worden 40 objecten van een DMJOP voorzien. We werken met de CO2-prestatieladder, waarmee de CO2-uitstoot van de gemeente, inclusief haar eigen huisvesting, zichtbaar wordt. De certificering voor de CO2 prestatieladder is rond.

Niet-Kernportefeuille

Er staan in totaal nog 133 objecten op de verkooplijst. Van deze verkooplijst worden er naar verwachting 51 in 2023, 79 in 2024 en de 3 resterende in 2025 verkocht. Het is mogelijk dat er nog enkele panden van de verkooplijst afgehaald worden. Dit doordat er vanuit het college besloten wordt dat deze panden toch nodig zijn voor de gemeentelijke taken en daarom niet verkocht kunnen worden.

Stijgende huurprijzen maatschappelijke portefeuille

Na de hoge prijsstijgingen in 2022 en begin 2023 is de verwachting voor 2024 dat de huurprijzen minder hard zullen stijgen. Hoewel de inflatie nog relatief hoog is, zal deze lager zijn dan de afgelopen periode. Het blijft nog wel noodzakelijk dat de portefeuillehouders kijken of het nieuwe accres zorgt dat de subsidiebudgetten voldoende meegroeien met de prijsinflatie.

Kadernota Vastgoed

Er is een vernieuwde Kadernota Vastgoed opgesteld met actualisaties en aanpassingen, onder meer als gevolg van het zogenaamde ‘Didam-arrest’. De Kadernota geeft de hoofdkoers en spelregels aan voor de gemeentelijke vastgoedportefeuille en geldt voor meerdere jaren. De vernieuwde Kadernota is in september 2023 in de gemeenteraad besproken.

Voor de maatschappelijke portefeuille is bestuurlijk besloten om een kostendekkende verhuur te hanteren. De afdeling Vastgoed is een beoogde nuldienst, maar tot en met 2024 vindt er bijpassing plaats op de nuldienstbegroting van Vastgoed vanuit de algemene middelen. Na 2024 fungeert Vastgoed daadwerkelijk als een nuldienst en dient het gedeelte dat voorheen gedekt werd door deze bijpassing uit de algemene middelen, voortaan gedekt te worden via de kostendekkende huur, te betalen door de  portefeuillehouders.

Eigenheid en erfgoed

De Erfgoedagenda Rotterdam is in mei 2023 door het college vastgesteld en voorzien van een geactualiseerd uitvoeringsprogramma tot en met 2027.  

Vanaf 2023 zetten we extra in op aandacht en waardering voor de particuliere monumenteneigenaren. En op de voorlichting en communicatie rond nieuwe ontwikkelingen op het gebied van onderhoud, restauratie en verduurzaming van monumenten. Hiervoor zijn in 2023 extra middelen beschikbaar. 

In 2023 wordt de aanpassing en uitbreiding van het Rotterdams Restauratiefonds (RRF) voorbereid met een beoogde inwerkingtreding in het voorjaar van 2024. De wens hierbij is om leningen voor restauraties van gemeentelijk beschermde monumenten te kunnen verstrekken. Maar ook om bescheiden éénmalige tegemoetkomingen aan te kunnen bieden voor de instandhouding van het erfgoed in de stad. In dit kader onderzoeken we of het RRF ook inzetbaar kan zijn voor het verduurzamen van erfgoed. 

In 2023, maar ook in de daaropvolgende jaren, werken we een aantal actuele cultuurhistorische onderzoeksprogramma’s uit. Tot en met 2027 zijn dit: het religieus erfgoed, de onderwijsgebouwen en de architectuur tussen 1965 en 1990. De inventarisatie van deze laatste categorie, Post 65, is publiekelijk te volgen en staat open voor reactie  Post65010

Financiële bijstellingen Bestaande stad (x 1.000)   - € 5.379 
Gederfde verkoopopbrengsten vastgoed - € 1.900 
Vennootschapsbelasting reclameopbrengsten - € 1.267 
Voorziening dubieuze debiteuren  € 1.162 
WABO-leges - € 2.201 
Technische wijzigingen, taakmutaties, reserves kasschuiven en kleine bijstellingen  - € 1.173 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Vitale wijken

Het vitaliteitsonderzoek wordt gedurende 2023 geactualiseerd. De uitkomsten worden daarna samengevat in een nieuwe notitie, ambtelijk vastgesteld en aangeboden aan het bestuur. Dit onderzoek bouwt verder op het onderzoek uit 2019

Uit dit onderzoek komen de gebieden naar voren waar eigenaren de meeste moeite gaan krijgen om de woning op een ‘toekomstbestendig niveau’ te brengen. Dat wil zeggen dat de woning geen onderhoudsachterstanden heeft, goed geïsoleerd is, van het gas af is (aardgasvrij) en waar het wooncomfort zodanig goed is dat een bewoner nog jarenlang met plezier kan wonen. Al deze elementen kosten veel geld: de stapeling van opgaven, gaan de mogelijkheden van eigenaar-bewoners in bepaalde gebieden in de stad te boven. Deze gebieden komen grotendeels overeen met de gebieden, die in de Omgevingsvisie Focuswijken voor Stedelijke Vernieuwing zijn genoemd.  

Met behulp van de leidraad Stedelijke Vernieuwing worden locaties ‘geprioriteerd’. De noodzaak om woningen in de Stedelijke Vernieuwing gebieden is hoog, maar de kosten om de woningen op een toekomstbestendig niveau te brengen enorm. Door een prioritering bepalen we waar we eerst projecten starten en op welk niveau, waar een basisaanpak dan wel grondige aanpak gewenst is. 

Met de basisaanpak worden eigenaren - veelal in Vereniging van Eigenaren vve-verband (vereniging van eigenaren) - gestimuleerd om achterstallig onderhoud weg te werken. De vve wordt hierbij ge(re)activeerd. 

Door middel van het onderhoudsprogramma Steigers op Zuid zijn vanaf 2015 6.593 woningen aangewezen en inmiddels 3.085 woningen opgeknapt. Deze collegeperiode worden door middel van de Aanpak Basiskwaliteit de volgende 3.000 woningen in aanpak genomen. De voorbereiding van dit nieuwe uitvoeringsprogramma – dat op 27 juni 2023 is vastgesteld door het college – is gestart. De grondige aanpak richt zich op meer verschillende en grotere woningen in een gebied (woningdifferentiatie) en stimuleert eigenaren om substantiële stappen te zetten in verduurzaming. In deze collegeperiode worden 1.000 tot 2.000 woningen via de grondige aanpak verbeterd: door  verduurzaming, verbeteren bouwkundige staat en waar differentiatie gewenst is door het vergroten van de woningen.  

De tweede tranche van Het Volkshuisvestingsfonds is door het Rijk opengesteld. Hiermee vindt cofinanciering van de grondige aanpak plaats. Medio oktober 2023 moet de aanvraag zijn ingediend. Afhankelijk van toekenning van deze middelen worden maximaal 500 woningen opgeknapt.  

Ook het funderingsprogramma wordt geactualiseerd. Het aandeel eigenaren dat daadwerkelijk funderingsonderzoek laat doen naar aanleiding van een gebiedsaanpak funderingsonderzoek is nog te laag. De uitvoering van noodzakelijk funderingsherstel blijft daardoor achter. Ook komen bij het funderingsloket steeds meer vragen binnen over problematiek bij niet onderheide panden. Het huidige funderingsprogramma is niet op dit type funderingen gericht. De informatievoorziening (website en kaartmateriaal) van het funderingsloket wordt hierop uitgebreid. 

Op 1 juli 2023 heeft de gemeente, tegelijkertijd met de inwerkingtreding van de Wet goed verhuurderschap, het verplichte meldpunt geopend. Huurders kunnen hier misstanden in hun huursituatie melden. Op 1 juli is ook een vergunningplicht ingevoerd in de wijk Carnisse: de verhuurvergunning woonruimte. Verhuurders in deze wijk moeten uiterlijk op 31 december 2023 de vergunning in bezit hebben om te kunnen blijven verhuren. De vergunning wordt verleend als de verhuurder aantoont dat de gevraagde huurprijs overeenkomt met het woningwaarderingsstelsel. Vanaf 1 januari 2024 gaat de gemeente de vergunning handhaven. 

Met toetsing, toezicht en handhaving draagt de gemeente, aan de hand van regulering en in het uiterste geval repressief optreden, bij aan een veilige en gezonde leefomgeving. Bewoners en ondernemers kunnen bij de gemeente terecht voor advies, ondersteuning en meldingen. De meldingen en eigen waarnemingen vormen de basis om te bepalen waar controles worden ingezet. Een belangrijke afweging hierbij is het risico voor gebruikers en de omgeving bij calamiteiten.  In 2023 voeren we ongeveer 2.000 integrale controles uit binnen 25 branches. 

 

Verstedelijken en verbinden

In 2023 bereiden we ons voor op de invoering van de Omgevingswet (Ow) en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) per 1 januari 2024. 

In verband met deze stelselwijziging zijn beleid en verordeningen aangepast. We zorgen ervoor dat de dienstverlening optimaal blijft tijdens de overgangsfase.   

Sinds de zomer van 2022 heeft de bouw last van economische tegenwind. Het aantal aanvragen in de eerste twee kwartalen is lager dan verwacht. De bouwproductie staat onder druk door onder andere de stijgende hypotheekrente, hogere kosten voor materialen en dalende huizenprijzen. Desondanks blijft de woningbouwopgave onveranderd groot. 

Bestemmingsplannen vormen in 2023 het actuele planologische-juridische kader. In verband met de invoering van de Omgevingswet moeten de huidige gebieds- en projectbestemmingsplannen worden omgezet naar hét Omgevingsplan voor heel Rotterdam. Op het moment van de inwerkingtreding van de Omgevingswet vormen de geldende bestemmingsplannen. Tijdens de transitiefase geldt het tijdelijke omgevingsplan.

Programma Bestuur

College

Het huidige college van Leefbaar Rotterdam, VVD, D’66 en DENK is in juni 2022 aangetreden met het coalitieprogramma ‘Eén Stad’.

 

Koers van de Stad

Koers van de Stad is de naam voor een project en een budget waarmee de gemeenteraad een aantal zelf, of door inwoners ingebrachte ideeën en initiatieven kan ontwikkelen en uitvoeren.

Met het aannemen van twee amendementen, op 6 juli 2023, besloot de gemeenteraad een deel van het budget voor Koers van de Stad anders te gebruiken. Met de budgettaire wijzigingen voor de jaren 2023, 2024 en 2025 draait de raad een deel van de door het college voorgestelde bezuinigingen terug. Het gaat om de volgende onderwerpen:

  • Bewonersinitiatieven Budget Wijken
  • Couleur Locale en Stedelijk Welzijn
  • Handgeld wijkmanagers
  • Subsidie Burgerpanel
  • Aanpak Armoede en Schulden

Tenslotte maakte de raad geld vrij om huismeesters weer een vaste plek te geven binnen de seniorenflats.

Over de benutting van het overgebleven budget neemt de gemeenteraad een besluit in de tweede helft van 2023.

Raad en griffie

Wijziging verordening fractieondersteuning 

Alle 14 gemeenteraadsfracties ontvangen voor hun ondersteuning een vaste vergoeding en een bedrag per zetel. In de vergadering van 22 juni 2023 stemde de gemeenteraad in met een wijziging in de verordening fractieondersteuning 2022. Deze wijziging maakt meer continuïteit binnen de fracties mogelijk en komt tegemoet aan de toegenomen werkdruk van raadsleden.

 

Audiovisuele middelen

De aanbesteding voor het vervangen van de audiovisuele middelen in de raadzaal en de Suze Groenewegzaal heeft plaatsgevonden; er is een aanbieder gekozen. De nieuwe apparatuur wordt in de komende drie jaar geplaatst. Als eerste is in de zomer van 2024 de vervanging van audiovisuele middelen in de raadzaal aan de beurt.

Financiële bijstellingen Bestuur (x 1.000)   € 0 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma

Programma Cultuur

Cultuur voor alle Rotterdammers

  • Wij voeren de regelingen uit ter ondersteuning van creatieve en culturele projecten in de stad. In Q2 2023 is er opnieuw een overvraging van het beschikbare subsidiebudget. Het aantal aanvragers blijft onveranderd hoog. Ook de kosten per project stijgen door hogere lasten en fair pay (redelijke beloning voor verricht werk).
  • Goed werkgeverschap bij instellingen staat onder druk door de hoge inflatie, stijgende energieprijzen en huren. De gemeente levert waar mogelijk maatwerk.
  • Instellingen die dreigen om te vallen, kunnen najaar 2023 eenmalig een beroep doen op noodfondsmiddelen.

 

Een evenwichtig cultureel ecosysteem

  • Er zijn vanuit het culturele veld vijf samenhangende New Deals opgesteld als uitkomst van het advies van de Denktank New Deal Cultuur. Deze deals dragen bij aan de transitie van de culturele sector naar een bloeiend geheel. De planfase is in Q2 van 2023 afgerond en uitvoering begint najaar 2023. Het college heeft hiervoor ongeveer € 2,3 mln beschikbaar gesteld.
  • Op 22 juni 2023 heeft de gemeenteraad  'Van onschatbare waarde. Uitgangspuntennota voor het cultuurbeleid 2025-2028’ vastgesteld. Dit beleidskader is richtinggevend voor de komende cultuurplanperiode. Bureau BlueYard organiseert en faciliteert de betreffende adviescommissie.
  • Op 27 maart 2023 vond een startbijeenkomst plaats van gemeente, sector en andere belanghebbenden om samen te bouwen aan een veerkrachtige en toekomstbestendige sector. Om deze beweging te ondersteunen is een kernteam Transitie geformeerd. De laatste plekken binnen het kernteam Transitie worden Q3 2023 ingevuld. Uiterlijk eind Q4 2023 gaat een kwartiermaker aan de slag in een adviserende en organiserende rol. De inhoudelijke veranderagenda van de transitie krijgt de komende periode verdere vorm met als basis de rijke opbrengst van de startbijeenkomst.

Aantrekkelijke en veerkrachtige stad

  • We zien veel dwarsverbanden tussen cultuur en andere domeinen. Kunstenaars, ontwerpers en makers vormen veelal het vliegwiel voor economische groei. Daarom is er specifiek beleid op Creatieve Industrie en investeren we in deze zzp’ers, zoals door uitvoering van New Deals. Daarnaast maken we ons hard voor betaalbare werkruimte en vragen we werkgevers om eerlijke beloningen te bieden. De Creatieve Coalitie Rotterdam is hierin onze gesprekspartner.
Financiële bijstellingen Cultuur (x 1.000)  € 467 
Technische wijzigingen, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen  € 467 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Programma Dienstverlening

De Wijk aan Zet

De afgelopen maanden hebben de wijkraden, samen met de wijk en de gemeente, wijkplannen opgesteld. In elk wijkplan staat:

•    Een toekomstbeeld van de wijk en de wijkopgaven voor de komende jaren.

•    Een actieplan met daarin doelen, resultaten en acties om de wijkopgaven te bereiken.

Alle wijkraden hebben hun wijkplan aangeboden aan het college. Zowel het college als de gemeenteraad heeft de wijkplannen vastgesteld. De gemeente gaat 98% van de acties in de wijkplannen uitvoeren en doet dit vaak samen met de wijkraden. Inmiddels is de uitvoering begonnen.

Collegetarget wijk aan zet  Het college realiseert (in deze collegeperiode) naar het oordeel van de wijkraad 75% van de acties die opgenomen zijn in de wijkplannen.
Mijlpaal 2023: 75%

Wijkhubs

Eind 2023 wil het college dat alle 39 Wijk aan Zet-wijken een wijkhub hebben. Sinds augustus 2023 zijn er 27 wijkhubs, wordt er aan 5 wijkhubs gewerkt en zijn voor 6 hubs de gesprekken over het huurcontract bijna afgerond. Er komt ook een mobiele wijkhub. Zo is er straks alle 39 wijken een wijkhub.

De wijkhubs hebben drie belangrijke functies in de wijk:

  • De gemeente en partners in de wijk werken er samen aan – soms ingewikkelde - vragen uit de wijk.
  • Faciliteren van ontmoeting en uitwisseling.
  • Zorgen voor een werkplek dichtbij de wijk.

Een wijkhub maakt de gemeente zichtbaarder in de wijk.  De Wijkhubs bevinden zich nog in de ontwikkelfase, waarbij de gemeente onderzoekt welke programmering en openingstijden passen bij de behoefte van de wijk.

 

Meedenken, meedoen en meebeslissen

Met het Programma Betrokken stad geeft het college Rotterdammers meer zeggenschap over hun stad en wijk. Naast het bieden van een beleidskader dat de samenwerking met Rotterdammers stimuleert, is ook een andere manier van werken in ontwikkeling.
In maart 2023 heeft het college het plan van aanpak Betrokken stad 2023-2026 en het jaarplan 2023 vastgesteld. Bij bespreking in de gemeenteraad is de toezegging gedaan om het stuk meer SMART te maken. Het vernieuwde plan is inmiddels ter kennisname aangeboden aan de raad. De uitvoering van het plan van aanpak is in volle gang. Enkele concrete resultaten zijn georganiseerde trainingen en bijeenkomsten voor wijkraadsleden, de eerste kinderburgemeester, een nieuw initiatievenloket en een succesvol eerste jaar van Mijn Rotterdam.

Voor 2023, 2024 en verder staan de volgende projecten op de agenda:

  • Doorontwikkeling Citylab010.
  • Doorontwikkeling Right 2 Cooperate.
  • Verdere verbetering van het proces voor bewonersinitiatieven.
  • Voorzetting pilot Kinderburgemeester.
  • Pilot Wijkcommunicatie in het kader van doorontwikkeling Mijn Rotterdam.
  • Voorbereiding en uitvoering van het Rotterdams Burgerberaad Klimaat.
  • Ontwikkeling van participatieprocessen om ook bij de uitvoering van Wijkakkoorden participatief te blijven werken.

Bewonersinitiatieven

In juni 2023 heeft het college de definitieve regels vastgesteld voor bewonersinitiatieven. Dit gebeurde op basis van advies van de werkgroep met vertegenwoordigers van de wijkraden, initiatiefnemers en de stichting Opzoomer Mee. Op 1 juni 2023 nam de gemeenteraad de motie Mogelijkheid mandaat wijkraden bij kleine bewonersinitiatieven aan:

  • Wijkraden krijgen per september 2023 de bevoegdheid om een besluit te nemen op aanvragen voor een bewonersinitiatief, zowel grote als kleine aanvragen.
  • Wijkraden kunnen per september 2023 wijkmanagers mandateren om een besluit te nemen op aanvragen.
  • Wijkraden krijgen vanaf 2024 de mogelijkheid om bij het college binnen het beschikbare budget aan te geven om 1) subsidierondes vast te stellen, 2) de bijbehorende subsidieplafonds vast te stellen en 3) een maximum van €10.000 of €20.000 per aanvraag vast te stellen.

Aanpak Kleine Kernen

Het uitvoeringsprogramma Kleine Kernen Aanpak (KKA) is voor de zomer vastgesteld.  Het is een dynamisch uitvoeringsprogramma dat jaarlijks kan worden aangevuld of bijgesteld. De gemeenteraad heeft via de voorjaarsnota 2023 een bedrag van € 8 mln toegekend voor de uitvoering van de eerste reeks projecten. In elke wijk en elk dorp worden nu projecten voorbereid en gestart. De dorps- en wijkraden worden betrokken bij de uitwerking en realisatie. Ook betrekt de gemeente wijkpartijen zoals woningcorporaties en andere partners bij de integrale ontwikkeling van de kernen. Voor maatwerk op het vlak van communicatie en participatie is er extra budget.

Financiële bijstellingen Dienstverlening  (x 1.000)   - € 2.202 
Technische wijzigingen, gemeentefondsmutaties, taakmutaties, kasschuiven en kleine bijstellingen - € 2.202 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

CityLab010

CityLab010 is het programma dat Rotterdammers en organisaties uitnodigt om hun vernieuwende droom voor de stad waar te maken. Jaarlijks is er € 1 mln subsidie beschikbaar.
In 2023 is het inhoudelijke kader aangepast aan het collegeakkoord Eén Stad. Om subsidie te krijgen moet een plan bijdragen aan het groener, socialer of veiliger maken van Rotterdam. Het maximaal aan te vragen bedrag is verlaagd van € 100.000 naar € 50.000. Daardoor kunnen meer Rotterdammers en organisaties subsidie krijgen. Ongeveer 150 plannenmakers hebben zich in 2023 aangemeld voor CityLab010. Begin 2024 ontvangen de aanvragers de beslissing op hun initiatief en is er een feestelijke uitslagenavond. Bovendien is er een nieuwe Stadsjury benoemd. Uit 30 aanmeldingen zijn 8 nieuwe leden benoemd. Dit heeft geresulteerd in de benoeming van een nieuwe Stadsjury van 12 Rotterdammers voor de komende drie jaar. Om ervaring in het beoordelen van plannen te behouden zijn 4 leden herbenoemd.

 

Verkiezingen

Op 15 maart 2023 vonden de verkiezingen voor Provinciale Staten en Waterschappen plaats. De opkomst in Rotterdam lag op ruim 42%. De verkiezingen zijn goed verlopen en de uitslag is tijdig en onbetwist vastgesteld. Na de val van het kabinet op 6 juli is voor 22 november 2023 de Tweede Kamerverkiezing uitgeschreven. De voorbereidingen zijn in volle gang. Er wordt een hoge opkomst verwacht; daarom zijn er meer stemlocaties en meer vrijwilligers nodig.

 

Stadsarchief

In het kader van de herdenking van 150 jaar afschaffing van de slavernij is de tentoonstelling ‘Koloniaal Rotterdam in het archief’ te zien in het Stadsarchief. Tot en met de zomer van 2023 zijn onder de naam ‘Peter Peper’ 12 educatieve voorstellingen voor Rotterdamse basisschoolkinderen georganiseerd. Zij maken daarin kennis met het koloniaal en slavernijverleden van Rotterdam. In het najaar staan nog eens 13 voorstellingen gepland. Het Stadsarchief verwierf in de zomer op een veiling in New York een zeer zeldzaam affiche van ontwerper, fotograaf en cineast Paul Schuitema (1897-1973). Verschillende stukken gaf het Stadsarchief in bruikleen aan musea. Zo is de ingekleurde plattegrond van Rotterdam van Johannes de Vou uit 1694 gerestaureerd en vervoerd naar de Kunsthal voor een tentoonstelling. Het Stadsarchief wil zoveel mogelijk digitaal toegankelijk zijn. Op verzoek van burgers werden bijna 2000 inventarisnummers gedigitaliseerd en online geplaatst. Ook nam het websitebezoek met 18 procent toe. In het najaar van 2023 start een onderzoek naar de grootste gebruikersgroep van het Stadsarchief: verbouwers.

 

Tevredenheid concerndienstverlening

Collegetarget tevredenheid concerndienstverlening: We willen dat aan het eind van de collegeperiode 2023-2026 minder Rotterdammers ontevreden (≤6) zijn over hun contact met de gemeente Rotterdam. In 2025 is het percentage Rotterdammers dat ontevreden is over hun contact met de gemeente met 30% gedaald ten opzichte van 2020.

Realisatie 2022: + 2%

Mijlpaal 2023: - 7%

Realisatie januari t/m augustus 2023: -1%

In mei tot en met augustus is 14,6% van de Rotterdammers ontevreden (rapportcijfer 6 of lager) over het contact met de gemeente. In de eerste 4 maanden van 2023 was dit 15,2%. Op dit moment komt het totale percentage ontevreden Rotterdammers van 2023 uit op 15%. Door een gevonden omissie in de nulmeting is de nulmeting aangepast van 2021 naar het jaar 2020. Deze aanpassing heeft geen invloed op de ambitie van het college: het percentage ontevreden Rotterdammers is in 2025 met 30% gedaald. De gemeente gebruikt signalen van Rotterdammers om de dienstverlening te blijven verbeteren. De inhoud van de signalen in de eerste 8 maanden van 2023 laten grotendeels hetzelfde beeld zien. De gemeente voert op basis van deze signalen concrete verbeteringen door in de dienstverlening. Meer informatie is te vinden in de Voorjaarsnota 2023.

Concrete verbeteringen op basis van signalen van Rotterdammers zijn onderdeel van de nieuwe opgave ‘De Rotterdamse Dienstverlening’. Daarmee bouwt de gemeente verder aan persoonlijk, betrouwbaar en eigentijds contact met Rotterdammers, via alle contactkanalen. De opgave is aan de gemeenteraad voorgelegd.
In 2024 realiseert de gemeente een integraal 1e-lijns klantcontactcentrum (KCC) waar Rotterdammers hun vragen kunnen stellen over alles wat de gemeente doet en biedt.

Naast de opgave om de dienstverlening te verbeteren, bereidt de gemeente zich voor op de piek van aanvragen naar reisdocumenten in 2024 tot 2028 (als gevolg de langere geldigheidsduur van reisdocumenten per 2014). Om deze piek op te vangen, heeft de raad geld beschikbaar gesteld om de capaciteit in de stadswinkels te vergroten.

% van de Rotterdammers dat tevereden / ontevreden is over het contact met de gemeente op de volgende onderdelen Realisatie 2020

Realisatie

2022

T1 2023 T2 2023
Norm ontevredenheid   -4%    
Realisatie ontevredenheid   +2% +1% -1%
Algemene tevredenheid (ontevredenheid)

85% 

(15%)

85%

(15%)

85%

(15%)

85%%

(15%)

Programma Economische ontwikkeling

Economische ontwikkelingen

De economische groei vlakt in 2023 af, na een stevig herstel van de Rijnmondse economie van ruim 4,4 % in 2022. Een deel van de ondernemers, zoals uit de horeca, kampt nog met een grote schuldenlast uit het ‘coronatijdperk’. In het eerste halfjaar van 2023 zijn de opgelopen energielasten gelukkig gedaald. De gemeente volgt de ontwikkelingen nauwgezet en speelt daar zo goed mogelijk op in. Via het project Klus & coach krijgen ondernemers in winkelgebieden hulp door het laten maken van een energiescan, invoering van energiebesparende maatregelen en een coachgesprek. Het plan is om tot eind 2025 nog zo’n 1.000 ondernemers te helpen.

Voor 2023 verwachten economen een matige groei. Dit komt doordat de coronacompensatie niet meer beschikbaar is, bedrijfsfaillissementen geleidelijk toenemen, de hoge inflatie bestedingen van huishoudens beperkt en doorat de arbeidsmarkt nog uiterst krap is. De Rotterdamse economie heeft het met een stevige economische groei en lage werkloosheid (4,5%) in de afgelopen jaren dus goed gedaan. Wel zijn er met de krappe arbeidsmarkt en hoge inflatie zorgen. Waakzaamheid blijft dus geboden.

De belangrijkste gebeurtenissen in 2023 zijn hieronder weergegeven.

  • Onder de vlag van het Mkb actieprogramma zijn er in 2023 diverse activiteiten ontplooid om de gemeentelijke dienstverlening te versterken. Zo heeft het coronaloket sinds begin 2023 een structurele doorstart gemaakt met het Team Ondernemersmaatwerk (TOM). Tussen januari en medio juli heeft dit team 42 maatwerkverzoeken van horecaondernemers behandeld. Daarnaast is in juni livechat op Ondernemen010 gelanceerd. Nieuw in Rotterdam gevestigde ondernemers krijgen een persoonlijke welkomstbrief van de wethouder Economie: in het eerste half jaar van 2023 waren dat ruim 1.300 brieven.
  • Op 23 februari 2023 stelde de gemeenteraad het nieuwe Uitvoeringsplan Horeca vast. Ondernemers mogen nu op vrijdag en zaterdag een uur langer open zijn en hun terras uitbreiden. Ook worden meer ‘verlaatjes’ (incidenteel langer open zijn) en meer geluid toegestaan. De gemeente stelt gratis circulaire terrasvlonders beschikbaar - meer dan 170 ondernemers hebben hiervan gebruikgemaakt. Eind 2023 volgt onderzoek naar de effectiviteit van het uurtje-langer-open-zijn. Ook vindt een evaluatie plaats van het hele Uitvoeringsplan Horeca. Begin 2024 gaan de resultaten naar de gemeenteraad.
  • In maart 2023 startte Rotterdam Square officieel. Deze stichting is opgericht op initiatief van Erasmus MC en de gemeente Rotterdam en werkt aan versterking van de Life Sciences and Health-sector in Rotterdam. Fysiek uit zich dat in de realisatie van een campus bij het Erasmus MC. Daar kunnen innovatieve zorgondernemers zich vestigen, zodat ondernemerschap, onderzoek, onderwijs en zorg effectiever samengaan. Rotterdam Square heeft hierin een verbindende rol en vult die in door netwerkbijeenkomsten, coachingstrajecten voor startende ondernemers en koppeling van partijen die elkaar kunnen versterken.
  • Er is ruim €60 mln beschikbaar uit het Just Transition Fund (JTF)-programma voor de regio Groot-Rijnmond. In januari 2024 is de eerste 41 miljoen beschikbaar. Dit bedrag is verbonden aan 29 projecten. De eerste zes projecten hebben een positief besluit ontvangen. Alle JTF-projecten dragen bij aan de energietransitie in de haven, aan het opvangen van de effecten voor huidige banen en aan ontwikkeling van toekomstige werkgelegenheid. In augustus 2023 startte een nieuwe JTF-openstelling van €0,5 miljoen. Scholen kunnen scholingsvouchers aanvragen voor de opleiding van mensen voor banen in de energietransitie en de haven.
  • Er is in 2023 een eerste subsidieaanvraag toegekend uit de derde ronde van het Europese programma Kansen voor West II. Inzet van deze ronde zijn activiteiten die ondernemers helpen in de transitie naar de circulaire economie. Er is subsidie verleend aan een Rotterdamse mkb-onderneming die een innovatieve verwerkingsinstallatie voor textiel ontwikkelt.
  • In mei 2023 vond in samenwerking met de gemeente Rotterdam Upstream plaats. Dit is  het grootste evenement voor vernieuwende bedrijven in de regio. Het evenement brengt startups, scale-ups, investeerders, corporates, beleidsmakers en studenten samen. Doel is dat ze de innovatiekracht van de regio vergroten en voor groei van bedrijven zorgen. Op het evenement kwamen ongeveer 3000 deelnemers af.
  • De volgende generatie internet voegt zintuigelijke beleving toe aan websites en internetproducten. Augmented Reality kan bijvoorbeeld een kledingstuk tonen die op afstand tast kan overdragen voor fabrieksmedewerkers op afstand: ‘immersive experiences’. Vanwege de potentie kent het Rijk maximaal €200 mln. toe uit het Nationale Groeifonds aan de Creative Industries Immersive Impact Coalition (CIIIC). De gemeente is partner en wil de technologiebedrijven helpen in Rotterdam te laten landen die actief zijn in zintuigelijke internettechnologie,.
  • In mei 2023 heeft de gemeente de eerder toegezegde €2,6 miljoen geïnvesteerd in het regionale innovatiefonds UNIIQ. Deze investering steunt kansrijke innovatieve bedrijven die bijdragen aan slimme energieoplossingen en een toekomstbestendige economie. Het fonds biedt ondernemers startkapitaal om plannen te realiseren en de meest risicovolle fase - van concept tot veelbelovend bedrijf - te overbruggen. Samen met andere publieke partners wordt totaal €10 mln. extra geïnvesteerd.
  • Op 28 juni 2023 ging in het M4H-gebied het pand aan de Vierhavenstraat 56/Keileweg 4, ook bekend als Keilewerf 1, door brand volledig verloren. Daarbij raakten 52 creatieve en ambachtelijke makers hun werkplek kwijt. In stad en land zijn acties in gang gezet om hen te helpen. De gemeente staat de Keilewerf zoveel mogelijk bij. Een integraal ambtelijk crisisteam staat dagelijks in contact met de oprichters van de Keilewerf B.V. en inventariseert via hen de vragen en behoeften van de gedupeerde ondernemers. Zo denkt de gemeente mee over mogelijkheden voor alternatieve huisvesting en werkt de gemeente samen met het Regionaal Bureau Zelfstandigen (RBZ), het Ondernemersklankbord en de Belastingdienst. Ondernemers kunnen snel direct contact opnemen met een medewerker die op de hoogte is van hun situatie. Waar mogelijk biedt de gemeente maatwerk.

Collegetarget bedrijfsruimte: De doelstelling voor deze collegeperiode is voldoende bedrijfsruimte door te zorgen dat de omvang m² bedrijfsruimte gelijk blijft aan het huidige niveau.

Realisatie 2022: nulmeting 4.248.765 m²

Mijlpaal 2023: 4.248.765 m²

Tussenstand augustus 2023: 4.287.397 m²

Uit prognoses blijkt de voorraad bedrijfsruimte stabiel en met een lichte stijging ligt het collegetarget op koers. Op basis van een aantal grote gebiedsontwikkelingen is de verwachting dat de komende jaren sprake is van een forse afname. Dit komt vooral door de transformatie van bedrijven naar wonen bij enkele bedrijventerreinen in de binnenstad. Daarbij is sprake van beperkte vervanging ter plekke of van compensatiemogelijkheden elders in de stad.

Bij het opstellen van het collegetarget is voor deze collegeperiode rekening gehouden met 180.000m2 aan afname door grote gebiedsontwikkelingen waar woningbouw gepland is. Deze ontwikkelingen variëren tussen hard en zacht planaanbod (vanuit de woningbouw). Het tempo van de gebiedsontwikkelingen wordt door markmechanismen vertraagd of versneld.

In het in het najaar 2023 door het college vast te stellen actieplan bedrijfsruimte noemt acties en instrumenten om te sturen op de toekomstige hoeveelheid bedrijfsruimte en de juiste ruimtelijke invulling daarvan.

Aanpak 25 winkelstraten

Aanpak van 25 winkelstraten om deze in deze collegeperiode te transformeren naar aantrekkelijker ontmoetings- en verblijfsgebied.

De basis van deze meting en monitoring is het programma vitale kerngebieden op basis van de gebiedsgerichte aanpakken. 

Tussenstand augustus 2023: De aanpak is sinds 2022 gestart in 17 winkelgebieden. Als start hanteren we in de regel een afspraak tussen collectieve ondernemers, vastgoedeigenaren en de gemeente om een gezamenlijk document op te stellen. In zo'n document wordt de ambitie en een strategie voor de straat omschreven. Voor nog eens vier andere gebieden worden de voorbereidingen gestart. Dit gebeurt door middel van voorgesprekken met allerlei vertegenwoordigers en belanghebbers in het gebied. De gemeente zet hiervoor kwartiermakers en bedrijfscontactfunctionarissen in.

10.000 keer mkb-ondernemers in 4 jaar van advies of informatie voorzien

Deze indicator meten we door het aantal klantcontacten met ondernemers op de ondernemersbalie inzichtelijk te maken dat heeft geleid tot advies of informatievoorziening aan de ondernemer. Ook ondernemers die deelnemen aan bijeenkomsten of workshops die we organiseren vallen onder deze indicator, bijvoorbeeld op het gebied van digitalisering van hun bedrijfsvoering, het koppelen van investeerders aan mkb’ers of netwerkevents zoals Upstream en BT010.

Het kan voorkomen dat sommige ondernemers van meerdere mogelijkheden gebruik maken en dubbel worden geteld. De contacten die de bedrijfscontactfunctionarissen, accountmanagers en projectmanagers hebben met ondernemers zijn geen onderdeel van deze indicator. De (unieke) bezoeken aan de website Ondernemen010 en de klantcontacten vanuit 14010 tellen we ook niet mee maar maken we wel inzichtelijk.

Tussenstand augustus 2023: Deze indicator wordt jaarlijks gemonitord. Een tussenstand wordt opgenomen in de jaarstukken.

Uitlokken van € 1 miljard investeringen in Rotterdamse bedrijven en nieuwe vestigers, die banen opleveren

In deze collegeperiode is de doelstellig om 1 miljard investeringen uit te lokken die 2.000 banen opleveren. In deze indicator nemen we onder mee de financiering van Rotterdamse bedrijven door fondsen als IQCapital, UNIIQ, Energietransitiefonds Rotterdam, subsidie voor innovatie aan Rotterdamse bedrijven en bedrijven die zich in Rotterdam vestigen begeleid door InnovationQuarter en/of Rotterdam Partners.

Tussenstand augustus 2023: Deze indicator wordt jaarlijks gemonitord. Een tussenstand van deze indicator wordt opgenomen in de jaarstukken.

Verhogen van de bezettingsgraad van de marktkramen op de warenmarkten naar minimaal 80%

Sinds eind 2022 is er ingezet op het tegengaan van de leegstand van marktkramen door middel van het per januari 2023 uitgeven van nieuwe vaste plaatsen aan marktondernemers. Door het met voorrang een vaste plaats geven aan ondernemers die een artikel verkopen welke nog niet op die markt wordt verkocht wordt de verkoop van nieuwe producten gestimuleerd. Verder is eind eerste kwartaal 2023 de meldplicht meelopers ingevoerd. Kooplieden die op de wachtlijst staan voor een vaste marktplaats worden verplicht zich op dagbasis te melden met als doel een dagplaats in te nemen. Verder wordt de overlast van marktafval aangepakt.

Tussenstand augustus 2023: Deze monitor wordt jaarlijks gemonitord. Een tussenstand wordt opgenomen in de jaarstukken.

Financiële bijstellingen Economische ontwikkeling  (x 1.000)   € 1.762 
Technische wijzigingen, gemeentefondsmutaties, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen €  1.762 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Programma Energietransitie

CO2 breed

Collegetarget CO2-reductie: We zetten in op minimaal 25% CO2-reductie voor het stedelijk gebied ten opzichte van 1990.

Realisatie 2022: -18%

Mijlpaal 2023: -15%

Realisatie t/m augustus 2023: bekend najaar 2024

De rapportage van de Milieudienst Rijnmond (DMCR) van september 2023 laat zien dat de totale CO2-uitstoot in Rotterdam 26,0 Mton (megaton) was. De DCMR-doorrekening van de Rotterdamse klimaataanpak (mei 2023) voorziet dat de dalende trend de komende jaren doorgaat tot minimaal 11,4 Mton minder CO2-uitstoot in 2030.

Het aandeel van de stad in de totale Rotterdamse CO2-uitstoot is 2,8 Mton in 2022 voor de directe uitstoot - brandstoffen en aardgas - en indirecte uitstoot: elektriciteit en warmtegebruik. In 1990 was de stedelijke uitstoot nog 3,4 Mton. We kunnen in 2022 dus spreken van een CO2-uitstoot reductie van 18% in de stad ten opzichte van 1990. Deze reductie is hoger dan de verwachte 10%. Een verklaring hiervoor is dat het aardgasverbruik sterk is verminderd door de hoge gasprijzen. Het is nog de vraag in hoeverre deze verminderde afname in stand blijft nu de gasprijzen weer wat zijn gedaald.

De uitgebreide rapportages zijn te vinden op deze website van de DCMR

 

Schoon, duurzaam en robuust energiesysteem

De beschikbaarheid van infrastructuur voor de energie bepaalt steeds meer wat er mogelijk is in en rond Rotterdam. Eind 2022 hebben delen van Rotterdam te maken gekregen met krapte op het elektriciteitsnet. Daarom werken we met netbeheerder Stedin aan een strategische actieagenda en intensiveren we de samenwerking in diverse verbanden zoals de Regionale Energie Strategie (RES), Meerjarenprogramma Infrastructuur en Klimaat (MIEK), Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

Windenergie

  • Windwinning Hoeksebaan: 2 turbines, 12 megawatt totaal potentieel. Vergunningaanvraag van initiatiefnemer Eneco/FMT wordt in het derde kwartaal 2023 verwacht. Het proces ‘lokaal eigendom’ loopt.
  • Uitbreiding landtong Rozenburg: de ter inzagetermijn van de plannen is op 31 juli 2023 afgerond. De ingediende zienswijzen hebben een antwoord gekregen. Bewoners en andere belanghebbenden hebben de mogelijkheid beroep in te stellen bij de Raad van State.
  • Charloisse Poort: onderzoek naar haalbaarheid is gaande.
  • Beneluxplein: met klankbordgroepen Albrandswaard, Pernis en Hoogvliet zijn de criteria voor de nieuwe plan-MER (milieu-effectrapportage) opgesteld. Proces plan-MER is van start gegaan.
  • Wind in de haven: 300 megawatt in de haven is gerealiseerd. Met Havenbedrijf Rotterdam loopt een verkenning hoe voor de toekomst in de haven minimaal 300 MW behouden kan blijven (repowering)

Zonne-energie

  • Rotterdam is goed op weg naar de 3,2km2 zonnepanelen in 2026. De analyse van maart 2023 laat zien dat er al 1,1 km2 aan zonnepanelen is gerealiseerd.
  • Servicepunt Zon heeft in 2023 39 bedrijven geholpen met het realiseren van zon op bedrijfsdaken.
  • Energie van Rotterdam heeft van de beoogde 90 coöperatieve zonnedaken eind 2025 naar alle waarschijnlijkheid eind 2023 10 gereed.  Waarschijnlijk is dat de 90 daken deze collegeperiode niet gehaald worden. Met Energie van Rotterdam worden nieuwe afspraken gemaakt voor deze collegeperiode.

 

Energietransitie in de gebouwde omgeving

  • Rotterdam is in volle vaart aan de slag met de verduurzaming van vve's. Voor eigenaar-bewoners starten eind 2023 de eerste gebiedsaanpakken voor isolatie. Met corporaties zijn de nieuwe prestatieafspraken aanstaande. Deze afspraken dragen bij aan verduurzaming van woningen voor huurders.
  • Twee gebiedsaanpakken aardgasvrij zijn in uitvoering. In vier gebiedsaanpakken is vertraging ontstaan door een investeringsstop van de warmtebedrijven. Die zijn veroorzaakt door achtereenvolgens de problemen rond Warmtebedrijf Rotterdam en het voorstel voor de Wet collectieve warmtevoorziening. We werken aan een oplossing. Tegelijkertijd ontstaan nieuwe initiatieven in de stad. Daarnaast is de voorbereiding gestart van het warmteprogramma dat elke gemeente uiterlijk in 2026 moet hebben vastgesteld.
  • Ondernemers in het mkb in de stad krijgen ruime mogelijkheden voor het toekomstbestendig maken van hun bedrijven. De duurzaamheidsvoucher voor ondernemers is een succes. De Klus & Coach-aanpak voor de detailhandel begint in het najaar 2023.

 

Schouders onder de energietransitie in mobiliteit

Voor de invoering van de zero-emissiezone komt er een verkeersbesluit. Publicatie van het ontwerpbesluit is voor eind september 2023 voorzien. Vaststelling vindt naar verwachting plaats in het eerste kwartaal van 2024.

  • In februari 2023 is de eerste elektrische touringcar in gebruik genomen
  • Inmiddels doen 74 werkgevers met meer dan 110.000 werknemers mee aan de werkgeversaanpak met als doel de uitstoot van woon-werk- en werk-werkritten te halveren.
  • In de zomer van 2023 is het 5000e openbare laadpunt geplaatst om elektrische voertuigen te kunnen laden.
Financiële bijstellingen Energietransitie  (x 1.000)  € 1.503 
Technische wijzigingen, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen  € 1.503 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Programma Onderwijs

Schil om school

Collegetarget Schil om de school: In het schooljaar 2025/2026 hebben 100 basisscholen en voortgezet onderwijs scholen, met een achterstandsscore hoger dan 0, een schil om de school waarin minimaal 1 van onderstaande interventies is opgenomen:

- Tutoren

- Mentoren

- Schoolzorgteams

- Preventief jongerenwerk op school

- Slim organiseren met kunstvakdocenten

- Expeditie Digitaal

Realisatie 2022 (0-meting): 61

Begroting 2023: 74

Realisatie 2023: Volgt. De volgende meting vindt plaats op 1 november 2023 en wordt opgenomen in de Jaarstukken 2023.

We boeken goede voortgang in het aantal scholen dat een schil om de school heeft. Met name de interventie schoolzorgteam groeit enorm. Op dit moment zijn er 69 basisscholen waar actieve schoolzorgteams zorgen voor snelle en effectieve ondersteuning bij kinderen met zorgvragen.

 

Onderwijshuisvesting

De gemeente is verantwoordelijk voor een goede huisvesting van scholen in het primair, voortgezet en speciaal onderwijs. In het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP) staat hoe de gemeente de Rotterdamse schoolgebouwen renoveert of vernieuwt. Een nieuw Integraal Huisvestingsplan voor de periode 2024-2027 is in voorbereiding. Vaststelling van het IHP volgt eind 2023 of begin 2024.

De voortgangsrapportage Integraal Huisvestingsplan (IHP) informeert jaarlijks over de geboekte voortgang van het huidige IHP. De verwachting in 2023 is 15 projecten – scholen en gymzalen - op te leveren. Een uitgebreidere toelichting op de voortgang van het IHP staat in de paragraaf ‘projecten’.

 

Rotterdams Onderwijsbeleid (ROB)

We werken aan een nieuw Rotterdams Onderwijsbeleid, een cruciale stap binnen het onderwijsprogramma. We stellen het Rotterdamse kind en de jongvolwassene centraal in dit nieuwe onderwijsbeleid. Het onderwijs moet aansluiten bij hun talenten en ambities, en hen voorbereiden op een actieve deelname aan de samenleving.

Om ervoor te zorgen dat het nieuwe Rotterdams Onderwijsbeleid optimaal aansluit bij de behoeften van onze stad, zetten we succesvolle interventies van het Nationaal Programma Onderwijs door binnen dit beleid. We investeren in het jonge kind, zodat elke peuter die extra ondersteuning nodig heeft deel kan nemen aan de voorschoolse educatie. Onze inzet voor onderwijskwaliteit en de aanpak van het lerarentekort blijft onverminderd. Daarnaast werken we aan passende zorg en ondersteuning, zodat elke leerling de kans krijgt om zijn of haar potentieel te bereiken.

Bovendien integreren we zorg, welzijn, sport en cultuur in de schoolomgeving om het onderwijs te versterken en leerkrachten te ontzorgen. Het versterken van deze ‘schil’ van partners om de school is opgenomen in de collegetarget van het programma Onderwijs.

Het nieuwe Rotterdams Onderwijsbeleid wordt naar verwachting eind november 2023 bestuurlijk vastgesteld.

Financiële bijstellingen Onderwijs  (x 1.000)  - € 1.606 
Technische wijzigingen, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen  - € 1.606 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Programma Sport en recreatie

Collegetarget

Collegetarget toename sportdeelname: realisatie van 10% toename in de sportdeelname (inclusief urban sports) in de periode 2022-2026.

  • Realisatie seizoen '21/'22: 62%
  • Mijlpaal seizoen '22/'23: 63%
  • Realisatie seizoen '22/'23: 63%

Metingen vinden 2-jaarlijks plaats in april en november. Het resultaat van seizoen ’22-’23 is uitgekomen op 63%. Hiermee is de tussentijdse target gehaald.

 

Steunfonds energie sportverenigingen

In januari 2023 heeft Rotterdam Sportsupport een subsidie van € 1,2 mln ontvangen voor de ondersteuning van sport- en scoutingverenigingen die problemen ervaren met de gestegen energielasten. Per augustus 2023 heeft Sportsupport aan 6 verenigingen een financiële bijdrage toegekend. In totaal gaat het om € 60.000. Met 16 verenigingen lopen de trajecten nog en 60 verenigingen zijn op een andere manier ondersteund. Dat gebeurde bijvoorbeeld met een aanvraag voor een rijksbijdrage.

Voor de 57 speeltuinorganisaties in Rotterdam is een tijdelijke subsidieregeling opengesteld met een plafond van € 200.000. Eenmalig kan daaruit een financiële bijdrage in de gestegen energielasten aangevraagd worden.

 

 

Stimuleren sport en bewegen

De SPUK BREED (een specifieke uitkering voor versterking door sport en bewegen, gezondheidsbevordering, cultuurparticipatie en de sociale basis 2023-2026) bundelt de financiën die gemeenten van het Rijk krijgen voor preventietaken. Het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) maakt gemeentelijk integraal preventief beleid mogelijk. Rotterdam zet in op deze beide rijksregelingen, om samen met de domeinen sport, gezondheid, cultuur en welzijn gezondheidsachterstanden terug te dringen.

De gemeente is van plan openbare sportassen te creëren, met toegankelijke sporttoestellen. Onder meer de Folkert Elzingastraat wordt openbaar gemaakt en sporttoestellen toegevoegd.

Er wordt een impuls gegeven aan urban sports door, samen met de urban sporters en -aanbieders, een uitvoeringsagenda op te stellen.

De gemeente herijkt het programma Lekker Fit!

Het plan van aanpak Rotterdam Sport Onbeperkt heeft als doel het sporten voor mensen met een beperking te verbeteren.

 

Integraal Huisvestingsplan Sport (IHP Sport)

De herijking van het IHP-Sport is gestart. De thema’s toegankelijkheid en duurzaamheid krijgen extra aandacht. Zie Projecten voor meer informatie.

 

Natuur- en Milieueducatie

8 kinderboerderijen en 14 educatieve tuinen zijn gratis toegankelijk. Hier worden lessen voor basisscholieren gegeven en schooltuinieren aangeboden.

Inspirerende topsport

Rotterdam bereikt grote aantallen Rotterdammers, waaronder jongeren met een beperking, door nevenactiviteiten bij internationaal zeer aansprekende topsportevenementen. Denk aan de Nations League Finales en European Para Championships. De gemeenteraad heeft gevraagd om betrokkenheid van die laatstgenoemde doelgroep in de motie De Nations League is er voor iedereen.

De Grand Départ Tour de France Femmes 2024 is toegewezen aan Rotterdam, Den Haag en Dordrecht.

Er ligt een besluit voor bij het college met de vraag om samen met de KNVB een bid voor te bereiden op het WK Vrouwen Voetbal 2027. De FIFA beslist op 17 mei 2024 over de toekenning van dit evenement.

De gemeenteraad heeft ingestemd met een voorbereidingskrediet voor de ontwikkeling van nieuwbouw naast het Topsportcentrum. Daarin moet het Nationaal Vechtsportcentrum definitief gehuisvest worden. Een projectgroep moet hiervoor een definitief ontwerp maken. De voorbereidende fase loopt tot eind 2024/begin 2025 en resulteert in een uitvraag voor een uitvoeringskrediet.

 

Toekomstbestendige verenigingen

De looptijd van het Actieprogramma Verenigingen (2018-2022) is voorbij. In 2023 vindt de evaluatie van het programma plaats. De geleerde lessen uit de evaluatie worden meegenomen en geborgd in de reguliere opdrachten aan Rotterdam Sportsupport.

Ondersteunen van speeltuinverenigingen om ieder kind in Rotterdam de mogelijkheid te bieden buiten te spelen in een veilige omgeving.

 

Goede sportaccommodaties

Herijking van het Integraal Huisvestingsplan Sport (2024-2034).

Aanpassen van de investeringsregeling (1/3 regeling) voor sportverenigingen. Doel hiervan is dat de verenigingen deze regeling vaker en beter gebruiken. Bij de nieuwe regeling is er extra aandacht voor renovatie en toegankelijkheid van clubgebouwen. De regeling wordt aantrekkelijker voor kleinere aanvragen.

Uitvoering van het plan van aanpak bezettingsgraad sportterreinen.

Inspelen op behoeften van kansrijke doelgroepen in de gymzalen waar de bezetting het laagst is. Dit gebeurt in afstemming met de behoeften in de wijk.

Financiële bijstellingen (x 1.000)   € 2.505 
Technische wijzigingen, gemeentefondsmutaties, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen  € 2.505 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Programma Stedelijke ontwikkeling

Openbaar groen

Collegetarget meer groen: In deze collegeperiode komt er 20 ha groen bij, of de planvorming hiervoor wordt afgerond met de bedoeling uitvoering ervan uiterlijk in 2026 te starten.

Mijlpaal 2023: 5 ha

Realisatie t/m juli 2023: 2,5 ha

De gemeente werkt via een Groenagenda om de collegetarget te realiseren. Op 20 juni 2023 heeft het college het actieplan Rotterdam gaat voor groen 2023-2026 naar de gemeenteraad gestuurd. Dit actieplan bundelt de inzet van de gemeente op vergroening, klimaatadaptatie (Weerwoord) en biodiversiteit.

 

Mobiliteit

Rotterdam werkt aan de snelle verduurzaming van de stadslogistiek. Samen met bouwbedrijven is op 13 maart jl. de Samenwerkingsovereenkomst Duurzame Bouwlogistiek Katendrecht Pols Noord ondertekend. Ook is het verkeersbesluit zero-emissiezone voor bestel- en vrachtauto’s in voorbereiding. In het najaar 2023 vindt de besluitvorming hierover plaats.

De verkeersveiligheidsprojecten die onderdeel uitmaken van het Rotterdam Veilig Vooruit beleidsplan worden voortgezet. Een hierin bereikte mijlpaal is de ontwikkeling van de Rotterdamse Verkeersaso Aanpak, zoals benoemd in het coalitieakkoord. In juni 2023 is deze aanpak door het college van B en W vastgesteld. In juni en juli waren al zo’n 300 verkeersaso’s beboet. Maatregelen richten zich op meer gemeentelijke handhavingsinzet, het afsluiten van straten en de inzet van communicatie- en gedragstechnieken.

Op 18 juli 2023 is bij Rotterdam Centraal de parkeerplek voor deelvervoer geopend. Het is tot nu toe de grootste in Rotterdam. De hub biedt ruimte aan 142 voertuigen.

 

Collegetarget verbeteren verkeersveiligheid: Verbeteren van de verkeersveiligheid in Rotterdam door effectieve maatregelen te treffen op de dertig meest verkeersonveilige locaties in de stad.

Mijlpaal 2023: 10

Realisatie augustus 2023: In de zomer van 2023 is voor de aanpak van verkeersonveilige locaties overgestapt van de black spot-werkwijze naar de werkwijze conform de definitie van de collegetarget. Als start hebben we de eerste 16 locaties geselecteerd en in voorbereiding genomen. Daarvan is de verwachting dat er in 2023 één gereedkomt. Daarmee wordt een achterstand opgelopen ten opzichte van de jaarmijlpaal van 10 locaties. Deze achterstand zal in 2024 en 2025 worden ingehaald.   

Wonen en bouwen

Afspraken samenwerking in de regio en met het Rijk voor verstedelijking en mobiliteit

Rotterdam werkt mee aan de rijksprogramma’s voor een goede ruimtelijke ordening, in aanloop naar de nieuwe Nota Ruimte van het Rijk. Onderdeel van de rijksprogramma’s zijn de uitwerking van het NOVEX-gebied Zuidelijke Randstad en het NOVEX-gebied Haven. Deze uitwerkingen hebben een directe relatie met de toegekende rijksmiddelen voor de MIRT-verkenning Oude Lijn en de nieuwe Stadsbrug.

 

Woningbouwproductie

Collegetarget bouw nieuwe woningen: Het college start in de komende 4 jaar met de bouw van 14.000 – 16.000 nieuwe woningen. Van deze woningen behoort 20% tot het sociale segment en 35% tot het middensegment. Een uitzondering daarop zijn de tijdelijke woningen.

Realisatie 2022: 3.006 (waarvan 10% in het sociale segment en 26% in het middensegment)

Mijlpaal 2023: Cumulatief 7.000 – 8.000

Realisatie cumulatief jan 2022 t/m juli 2023: 4.469 waarvan ongeveer 19% in het sociale segment, 24% in het middensegment en 57% in het hogere segment. De realisatie van het topsegment is onbekend.

Net als in het voorjaar heeft de bouwopgave last van (economische) tegenwind. Zie voor verdere toelichting het doel "Integraal ontwikkelen van de stad". Het college zet zich met het Doorbouwakkoord maximaal in op de realisatie van betaalbare woningen conform de collegedoelstelling. Daarvoor is recent een bedrag van € 25 mln opgenomen in de begroting. Ook de inzet van de € 25 mln voor betaalbare woningbouw zal hieraan bijdragen.

Financiële bijstellingen Stedelijke ontwikkeling  (x 1.000)   - € 13.499 
Bijstelling resultaat grondexploitaties   - € 25.000 
Bijstelling programma Stedelijke Ontwikkeling - € 3.709 
Motie 'Een upgrade voor de skate!' - € 113 
Ontwikkelingen Parkeren  € 4.893 
Voorziening dubieuze debiteuren - € 107 
Voorziening Naheffingsaanslag BTW-compensatiefonds Gratis OV 65+  € 2.151 
WABO-leges  € 669 
Technische wijzigingen, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen  € 7.717 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Programma Veilig

Wijkveiligheid

Collegetarget Veilig

  • De Veiligheidsindex (VI) binnen het Wijkprofiel heeft in 2026 een gemiddelde score die gelijk of hoger is dan de gemiddelde score op de VI in 2022 (110).
  • De 5 laagst scorende wijken *) op de VI van 2022 (Carnisse, Hillesluis, Tussendijken, Tarwewijk, Lombardijen) laten in 2026 een stijging van tenminste 5 punten zien ten opzichte van 2022.

*) De atypische wijken Zuiderpark/Zuidrand, CS-kwartier, Cool, Zuidplein blijven buiten beschouwing.

Samen met bewoners en het wijknetwerk voert de gemeente in 2023 143 acties uit die zijn opgenomen in de jaaractieplannen. Enkele voorbeelden van deze acties zijn het houden van schouwen, organisatie van veiligheidsbijeenkomsten met politie en andere veiligheidspartners, de aanpak van jeugdoverlast en van ‘verkeersaso’s’, en plaatsing van een toezichtpost. De acties worden volgens planning uitgevoerd. De wijkraad Dijkzigt-Oude Westen heeft geen jaaractieplan opgeleverd.

In de wijken Beverwaard en Pendrecht zijn samen met de bewoners acties bedacht om de subjectieve veiligheid te vergroten.  Deze acties worden nu uitgevoerd.

In het derde kwartaal van 2023 is gestart met een aanpak van de veiligheidsbeleving in Bloemhof, Lombardijen, Hoek van Holland en Rozenburg. Nieuw is de stadsmarinier in de wijk Lombardijen.

In Bloemhof, Hillesluis, Carnisse, Oud-Charlois, Tarwewijk, Pendrecht en Zuidwijk loopt de aanpak van misstanden, uitbuiting en fraude achter de voordeur. Uitvoering gebeurt samen met verschillende organisaties.

In 2023 vindt de uitvoering plaats van drie nieuwe cameraprojecten. Momenteel – situatie augustus 2023 - loopt het project Delfshaven. In juli 2023 nam de driehoek een positief besluit over de aanvraag voor uitbreiding cameratoezicht in de wijk Bloemhof en aan de Merwehaven.

Daarnaast worden de maatregelen uitgevoerd die zijn vastgesteld in de evaluatie 2022 van cameratoezicht. De maatregelen zijn 5 verplaatsingen in de gebieden Noord en Charlois en 3 bijplaatsingen van camera’s in de gebieden Charlois, Feijenoord en Centrum. De camera’s in de Wielewaal zijn weggehaald.

 

Toezicht en handhaving

Wijkhandhavers

In 2023 is de rol van wijkhandhaver verder ontwikkeld. Deze sluit steeds beter aan op de behoefte van de wijk. Een aantal wijken heeft inmiddels eigen wijkhandhavers en in 2024 geldt dit voor alle Rotterdamse wijken. De werving van nieuwe wijkhandhavers is in volle gang en met de nieuwe lichting worden er meer vaste handhavers per wijk ingezet. Een wijkhandhaver is het vaste gezicht in de wijk.

Pilot pool handhavingsreservisten

De gemeente heeft handhavers nodig die flexibel en slim inzetbaar zijn. In Rotterdam is een pilot gestart om een pool handhavingsreservisten op te zetten met medewerkers van het concern Rotterdam. De werving en selectie hiervoor is gestart.  

Winkelstratenaanpak

Om steeds terugkerende parkeeroverlast in een aantal winkelstraten tegen te gaan, is er sinds begin juli 2022 intensievere handhaving. Het gaat vooral om overlast door dubbel parkeren. Het gaat om de Nieuwe Binnenweg, Zwart Janstraat, Mathenesserweg en de Vierambachtsstraat. De aanpak is geëvalueerd en wordt nu als reguliere taak binnen Handhaving ingevoerd, in balans met andere handhavingsprioriteiten en beschikbare capaciteit.

Rotterdamse Verkeersaso Aanpak

Rotterdam heeft te maken met een hardleerse groep verkeersasocialen. Rotterdammers ergeren zich massaal aan het gedrag van deze bestuurders, zoals hard optrekken, overschrijden van snelheidslimieten, knallende uitlaten en harde muziek uit de auto’s. In lijn met de aangekondigde maatregelen uit het coalitieakkoord is er een Rotterdamse Verkeersaso Aanpak opgesteld bestaande uit verschillende maatregelen om de overlast aan te pakken.

Handhaving is één van de maatregelen uit de Rotterdamse Verkeersaso Aanpak. Bij deze aanpak handhaven handhavers op onnodig geluid en overlast en hinder van verkeersasocialen. De acties leiden tot aanzienlijk minder overlast. Deze succesvolle aanpak wordt gecontinueerd.  

Financiële bijstellingen Veilig (x 1.000)   € 523 
Technische wijzigingen, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen  € 523 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Excessief geweld: zware schietincidenten / explosies

De toename aan explosies in woon-en winkelstraten vraagt extra inzet van de ambtelijke organisatie op verschillende gebieden. De gemeente heeft extra aandacht voor communicatie met Rotterdammers. Zo starten de politie en gemeente met een campagne Meld Misdaad Anoniem (MMA). Doel is de meldingsbereidheid van Rotterdammers te verhogen. Rotterdammers krijgen informatie over het anoniem melden van explosies en explosiegevaar. Verder is er, samen met de politie, inzet op een sterkere informatiepositie van gemeente en politie en een meer gerichte inzet op jonge daders en op hun omgeving, met zaken als zorg en preventie.

Er komt ook een sterkere en langere nazorg voor Rotterdammers die met explosies te maken hebben gehad. In de weken na een incident organiseert de gemeente gesprekken met bewoners. Betere informatieverstrekking gaat speculeren tegen over mogelijke oorzaken van een explosie. Ook krijgen meer bewoners een uitnodiging voor bewonersbijeenkomsten. Het doel is dat alle maatregelen op korte termijn worden uitgevoerd. De in 2023 aangestelde stadsmarinier Excessief Geweld coördineert de uitvoering.

 

Ondermijning in haven en stad

Samen met publieke en private partijen pakt de gemeente drugscriminaliteit in de Rotterdamse haven aan. Het Rijk financiert in 2023 de aanpak jaarlijks met € 13 mln. In 2023 zijn diverse aanpakken en projecten verder ontwikkeld, zoals een brede, samenhangende uithalersproblematiek. De kennis en ervaring die de aanpak van uithalers oplevert, deelt de gemeente met andere mainports en steden die kampen met dezelfde problematiek. Najaar 2023 en in 2024 komen er meer projecten voor het vergroten van de weerbaarheid van jongeren tegen de invloeden van drugscriminaliteit in de haven. Rotterdam versterkt verder de samenwerking met bron- en transitielanden en met andere Europese havensteden om drugssmokkel tegen te gaan.

In de winkelstraten Slinge en de Crooswijkseweg is naar aanleiding van de motie ‘Voor een (winkel)straat om trots op te zijn!’ begonnen met het in kaart brengen van de ondermijnende criminaliteit. Er worden kennismakingsgesprekken gevoerd, hebben de eerste extra controles plaatsgevonden en zijn brede overleggen op het gebied van schoon, heel en veilig gestart. De eerste resultaten van deze geïntensiveerde aandacht waren zomer 2023 al zichtbaar.

De campagne die is gericht op gebruikers van verdovende middelen krijgt steeds meer vorm. De lancering is voorzien voor eind september 2023.

 

Jeugdoverlast en criminaliteit

Group Violence Interaction

In de zomer van 2023 is vanuit de groepsaanpak ingezoomd op een door de driehoek geprioriteerde jeugdgroep. Een aantal jongeren uit deze groep is in het Zorg- en Veiligheidshuis Rotterdam Rijnmond (ZVHRR) besproken. Om bestaande vraagstukken rond de Group Violence Interaction (GVI) te kunnen oplossen, bekijken we op welke manier de methodiek een aanvulling kan zijn naast of boven op de inzet vanuit bestaande, reguliere aanpakken. Op basis van deze ervaringen wordt het proces binnen de GVI duidelijker en hopen we privacyvraagstukken te kunnen oplossen. In het najaar 2023 begint een bredere start met de uitvoering van GVI.

Wapengeweld

De communicatiestrategie Geweldig Rotterdam wordt voortgezet. Het doel is om de norm onder jongeren voor wapen- en geweldgebruik te veranderen. Onderdeel hiervan zijn collegetours. De laatste daarvan was in mei 2023, met rapper ICE in de Maassilo. Er kwamen ruim 200 jongeren uit heel de stad op af. Later in 2023 volgen meer collegetours. Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft opnieuw financieel bijgedragen aan voortzetting van de communicatiestrategie, tot half 2024.

Preventie met Gezag

In het najaar 2023 deelt het college het uitvoeringsprogramma Preventie met Gezag met de gemeenteraad. Dit uitvoeringsprogramma komt tot stand in nauwe afstemming met partners in de gebieden waar he uitvoeringsprogramma is bedoeld: Charlois, Delfshaven, Feijenoord en IJsselmonde.

Pleinstewards

De pleinstewards zijn begonnen op de plekken waar de veiligheidsregisseurs hun inzet noodzakelijk vinden. De pleinstewards zijn in de avonden van het weekend aanwezig. In de zomerperiode werken zij bij warm weer ook op de stranden van Nesselande en Hoek van Holland. Omwonenden zijn positief over de inzet.

 

Levendige en gastvrije stad

In het in 2023 vastgestelde Uitvoeringsplan horeca staan ruimte voor de horeca, ondernemerschap en het nachtleven centraal.

Het aantal keren dat in een horeca-inrichting incidenteel meer geluid mag worden gemaakt, is verhoogd van 10 naar 12. Het aantal keren dat de horeca-inrichting iets later mag sluiten dan de officiële sluitingstijd,  is verhoogd van 10 naar 15. De avondhoreca mag een uur langer openblijven op vrijdag en zaterdagnacht, tot 03.00 uur in plaats van 02.00 uur. Dit geldt niet voor de terrassen.

Voor een veilige nacht is het aantal horecastewards in Rotterdam uitgebreid van 15 naar 21. Met deze uitbreiding zijn de Meent, het Rodezand en het Schouwburgplein aan het werkgebied van de stewards zijn toegevoegd.

Om het nachtleven voor alle bezoekers veiliger te maken, in het bijzonder voor kwetsbare personen, komt er een Sociaal nachtpunt in het stadscentrum. Het is een mobiele plek waar kwetsbare bezoekers terecht kunnen met vragen, en voor hulp. De pilot startte in het vierde kwartaal van 2023.

In 2023 wordt de nieuwe nota Horecavergunningen, toezicht en handhaving ter vaststelling aan de raad aangeboden.

Programma Volksgezondheid

Gezond 010: het akkoord

Preventieve gezondheidsaanpak

In het verlengde van het integrale plan voor de rijksbijdrage loopt in 2023 nog uitwerking van de gezondheidsaanpak voor de periode 2024-2026. Deze uitwerking gebeurt in samenhang met het landelijke zorgakkoord en de bestuursopdracht zorg.

In 2023 heeft het college een rijksbijdrage aangevraagd voor gezondheid, sporten en sociale basis. Deze aanvraag past in het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). In het tweede kwartaal van 2023  startte een onderzoekspilot van een jaar naar mogelijkheden om alcoholmisbruik bij nog te selecteren doelgroepen tijdig te signaleren en de mogelijkheden wat vervolgens hiermee is te doen. Dit gebeurt in opdracht en met subsidie van het RIVM en in samenwerking met het Trimbos Instituut.  In het eerste kwartaal van 2024 sluit deze pilot met een overzicht van de opbrengst en aanbevelingen.

 

Waarborgen van de kwaliteit van de kinderopvangvoorzieningen

In voorbereiding op de landelijke invoering van flexibel toezicht per 2025 vindt bij twee grote Rotterdamse kinderopvangorganisaties flexibel toezicht plaats. Hierbij inspecteert de toezichthouder bepaalde domeinen, afhankelijk van de situatie, uitgebreider dan gewoonlijk.

Om kinderopvangorganisaties meer ruimte te bieden, zijn per 1 juli 2023 enkele wettelijke eisen aangepast. Het gaat om 2 zaken. De eerste aanpassing is gedaan in de drie-uursregeling. Een kinderopvangorganisatie mag nu drie uur per dag afwijken van de verhouding tussen een beroepskracht en het aantal kinderen: de beroepskracht-kindratio. De tweede aanpassing gaat om het vaste gezichtencriterium. Een kinderopvangorganisatie mag nu onder voorwaarden tijdelijk een andere beroepskracht inzetten in plaats van een ‘vast gezicht’. Per 1 juli 2024 zijn verdere versoepelingen in de regelgeving voorzien.

GGD

In de 1e helft van 2023 heeft de programmaorganisatie corona de opgedane kennis en ervaring overgedragen aan de GGD.

De GGD heeft een rol in de publieke gezondheid bij de opvang van vluchtelingen. Omdat er opnieuw vluchtelingen in de regio en ontheemden uit Oekraïne zijn, pakt de GGD haar rol op. Met de GHOR (Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen) borgt de GGD de coördinatie van zorg voor vluchtelingen.

 

Programma organisatie corona

Op 30 juni 2023 is de coronaorganisatie gestopt. Dit geldt ook voor de uitvoeringsorganisatie Publieksactiviteiten Corona (PAC). De coronapandemie is voorbij en daarmee is er een einde gekomen aan de meerkostenregeling COVID-19 van het Rijk. Toch heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) de GGD gevraagd de voorlichting over en vaccinatie tegen COVID-19 te blijven uitvoeren. Via de Regeling Specifieke Uitkering (SPUK) krijgt de gemeente hiervoor geld. Om in de toekomst volwassenen te kunnen vaccineren, zet de GGD de voorlichtings- en vaccinatieactiviteiten voort door oprichting van een tijdelijke afdeling. 

Financiële bijstellingen Volksgezondheid (x 1.000)   - € 104 
Opvang vluchtelingen Oekraïners  - € 1.220 
Technische wijzigingen, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen € 1.116 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Programma Werk en inkomen

Ontwikkeling bijstandsvolume

Collegetarget minder Rotterdammers in de bijstand: In deze collegeperiode (eind 2025) daalt het aantal bijstandsuitkeringen in Rotterdam naar 30.000

Realisatie 2022: 32.975

Mijlpaal 2023: 32.325

Realisatie 31 augustus 2023: 32.864
In de eerste maanden van dit jaar is het aantal bijstandsuitkeringen licht gestegen door een hogere instroom. Vanaf april is sprake van een licht dalende trend van het bijstandsvolume. Dit komt door een hogere uitstroom, terwijl de instroom (vrijwel) gelijk blijft. Het aantal bijstandsuitkeringen bedroeg eind augustus 2023 32.864. Dit aantal is iets minder dan begin dit jaar (111 minder). Hiermee liggen we op koers om de streefwaarde voor dit jaar (32.325) te behalen.

 

Monitor tweede tertaal 2023 Werk en Inkomen

Voor meer informatie over de voortgang in het programma Werk en Inkomen wordt verwezen naar de tweede tertaalmonitor 2023.

Financiële bijstellingen Werk en inkomen (x 1.000)  € 3.373 
Extra middelen begeleiding naar werk  € 2.100 
Onderbesteding Rotterdam Inclusief  € 2.000 
Technische wijzigingen, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen - € 727 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Rechtmatigheid

Tot en met eind augustus zijn er 444 fraudeonderzoeken op basis van vermoedelijke fraude van Rotterdammers afgerond. Hiermee is de doelstelling van 700 afgeronde fraudeonderzoeken nog steeds in zicht. Momenteel vindt een herijking plaats van de handhavingsaanpak. Het doel hiervan is onder meer een duidelijke verbetering te laten zien in de effectiviteit van het toezicht- en handhavingsproces, de boodschap uitzenden dat fraude niet loont en het bieden van een duidelijk handelingsperspectief aan de uitvoering. Zo wordt er vanuit de keten toezicht en handhaving meer samengewerkt met collega’s om vermoedens van fraude kenbaar te maken en te onderbouwen, zodat deze onderzocht kunnen worden. 

 

Inzet loonkostensubsidie

De Participatiewet biedt met de loonkostensubsidie (LKS) een effectief middel om meer mensen aan de slag te helpen. Met deze subsidie krijgt een werkgever compensatie voor een beperkte arbeidsproductiviteit. Het vaker inzetten van deze subsidie biedt meer kwetsbare werkzoekenden een kans op duurzaam werk. In 2023 worden daartoe verschillende inspanningen verricht. Een daarvan is de mensen die in aanmerking komen voor loonkostensubsidie vaker vroegtijdig en beter te herkennen. Verder wordt al tijdens de arbeidsontwikkeling gezocht naar een passende baan. Voor 2023 is de ambitie een netto groei naar 1.500 banen met LKS. Eind augustus hebben 1.350 Rotterdammers een LKS-baan. Rotterdam ligt daarmee iets achter op de koers om de doelstelling van 2023 te realiseren. De groei van het aantal garantiebanen is nagenoeg in lijn met de verwachtingen, maar de groei van het aantal nieuw beschut banen stagneert. Daarentegen zijn er meer nieuw beschut banen beëindigd dan voorzien.

Programma Zorg, welzijn en wijkteams

Huiselijk geweld

Het Verandertraject Huiselijk Geweld is afgerond. Samen met de ketenpartners werkt de gemeente aan voortzetting van onderdelen ervan. Hierbij is aandacht voor de aanbevelingen uit het Evaluatieonderzoek. Het nieuwe beleidskader uit 2023 neemt onderdelen mee uit de opbrengst van het Verandertraject, waaronder werken met ervaringsdeskundigen, de leerwerkplaats Huiselijk Geweld en het plegersperspectief. 

 

Jeugdzorg

Na vaststelling van de landelijke Hervormingsagenda Jeugd (HAJ) is de verwachting dat het najaar 2023 een bijbehorend invoeringsplan tot stand komt. Dit plan geeft richting aan de lokale vertaalslag van de HAJ. In het lokale plan komt een verbinding met de ontwikkelopgaven uit de lokale en regionale contracten voor jeugdhulp en met alle andere landelijke programma’s voor jeugd, zoals het Toekomstscenario Kind en gezinsbescherming.

Daarnaast zijn er thema’s die landelijke en regionaal spelen in de jeugdzorg: 

Toekomstscenario Kind- en gezinsbescherming

Het Toekomstscenario beoogt een eenvoudiger en betere keten van veiligheid en bescherming voor de doelgroep 0-100 jaar. De ondersteuning en hulp aan jeugd en gezinnen waar onveiligheid en huiselijk geweld speelt, wordt hiermee geïntegreerd. Begin juli 2023 is het landelijke programmaplan goedgekeurd door de partners: Rijk, VNG/gemeenten, gecertificeerde instellingen, VeiligThuisorganisaties, Raad voor de Kinderbescherming en cliëntvertegenwoordigers. Op regionaal en lokaal niveau is in 2023 het toekomstscenario voorbereid. Eind 2023/begin 2024 moet dit leiden tot een meerjarige ontwikkel- en implementatieproces. 

Wachttijden specialistische Jeugdzorg

In april 2023 is de gemeenteraad geïnformeerd over de wachtlijstcijfers van 2022, op basis van het vierde kwartaal 2022. In september 2023 volgt een voortgangsbrief met de wachtlijstcijfers van het 1e en 2e kwartaal 2023. Later dat jaar volgen de cijfers van het 3e kwartaal 2023.

Gecertificeerde Instellingen (GI’s)

De druk op de gecertificeerde instellingen blijft hoog door de krappe arbeidsmarkt, een hoog ziekteverzuim, verloop onder medewerkers en maatschappelijke druk door negatieve bejegening. Daardoor staat de kwaliteit van de hulpverlening aan ouders en gezinnen onder druk. Er zijn maatregelen getroffen (ten aanzien van o.a intensieve(re) werving waaronder zij-instromers, verzuimbeleid en behoud van personeel) om de kwaliteit van hulp door de gecertificeerde instellingen op goed niveau te krijgen. Nu al treden daarin verbeteringen op. De arbeidsmarkt situatie is echter nog steeds complex. Daardoor is de kwaliteit nog niet op het vereiste niveau.
 
De regionale knelpunten bij de GI’s zijn deels in lijn met wat landelijk speelt. De regio volgt deze ontwikkelingen op de voet en ondersteund de lobby via VNG om de werkdruk van de GI’s naar een acceptabel en werkbaar niveau te krijgen. Ver wacht wordt dat voor eind van dit jaar landelijke besluiten genomen worden op inhoud van de werkzaamheden van de GI’s, de tarieven en bekostiging.

 

Naar behoefte passende (langdurige) ondersteuning Wmo-arrangementen

Aan het begin van 2023 maakten ruim 33.000 mensen gebruik van een Wmo-arrangement. De prognose is dat het aantal cliënten in 2023 nog groeit, doordat het aantal zelfstandig wonende ouderen stijgt. Vanwege ICT-problemen is de actuele ontwikkeling van de aantallen in de eerste helft van 2023 niet goed vast te stellen.

Rotterdam blijft last houden van de aanzuigende werking door het vaste abonnementstarief Wmo. Ook in Rotterdam maken steeds meer mensen met een hoger inkomen gebruik van schaarse maatschappelijke ondersteuning waardoor deze in combinatie met onze hoge financiële opgave verder onder druk wordt gezet. 

In G4- en VNG-verband overlegt Rotterdam over de lobby over het wetsvoorstel Eigen bijdrage Wmo. Duidelijk is dat deze wet op zijn vroegst in 2026 in werking treedt. De Tweede Kamer neemt het wetsvoorstel Resultaatgericht beschikken Wmo niet in behandeling omdat er naar verwachting te weinig politiek draagvlak voor zal bestaan. De verwachting is dat de VNG hierover in het najaar van 2023 met een advies zal komen.

In het tweede kwartaal 2023 is gewerkt aan een andere invulling van de raadsmonitor Wmo en jeugdhulp. Deze wordt in Q4 verwacht. 

Er is stevig ingezet op uitwerking van de landelijke zorgakkoorden Integraal Zorgakkoord (IZA) en het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO). De voorbereiding op het regiobeeld IZA verliep volgens planning. Dit IZA-regiobeeld vormt het vertrekpunt van het regioplan dat in de tweede helft van 2023 binnen de zorgkantoorregio met Capelle a/d IJssel, Krimpen a/d IJssel, de regionale zorgaanbieders en de zorgverzekeraar Zilveren Kruis wordt opgesteld.

Wat betreft de gemeentelijke middelen vanuit het IZA heeft de op 18 juli 2023 gepubliceerde IZA-SPUK – regeling duidelijkheid gegeven. Vanwege het programma WOZO vond overleg plaats met de VNG over de Stimuleringsregeling Zorggeschikte woningen die het Rijk voorbereidt. Daarnaast wordt met partners in het Langer Thuis Akkoord gewerkt om de landelijke opgave op wonen en zorg om te zetten in de opgave in Rotterdam.

 

Inkoop Wmo

In de eerste helft van dit jaar is de voorbereiding voor de nieuwe Wmo inkoop gestart, die gericht is op de ingangsdatum van 1 januari 2025. In deze nieuwe inkoop moeten de ambities uit het beleidsplan Heel de Stad en de doelstellingen uit de Bestuursopdracht Zorg worden verwerkt. Het doel is om zorg beschikbaar te houden voor Rotterdammers die dat het hardst nodig hebben.

 

Bestuurlijke Opdracht Zorg (BOZ)

De vraag naar zorg blijft groeien. Door de stijgende hulpvraag groeit de druk op zorgmedewerkers en stijgen de zorguitgaven voor de gemeente. Houdbaarheid, uitvoerbaarheid en betaalbaarheid van de zorg staan daardoor onder een toenemende druk. De bestuursopdracht zorg is bedoeld om oplossingen te bedenken om de groeiende vraag en daarbij oplopende zorguitgaven te remmen.  
 
In januari en in juli zijn aanpassingen doorgevoerd. Deze zijn gericht op de interne sturing en het doorbreken van automatismen bij de Wmo en Jeugdhulp. Binnen de gemeentelijke organisatie is er een verandering gaande in de manier waarop naar zorg en ondersteuning wordt gekeken. Niet elke hulpvraag is een zorgvraag. Er is sprake van het begin van een cultuuromslag: met elkaar wordt kritisch gekeken naar de omvang van de uitgaven. 
                                                                                                         
Wij doen dit niet alleen, maar samen met zorg- en welzijnsaanbieders. Zij onderschrijven de problematiek. In bijna alle gesprekken met hen kwam naar voren dat de grote uitdagingen, op alle aspecten van de zorg, een probleem zijn van de hele samenleving. Er is een andere blik op zorg van de samenleving nodig; een mentaliteitsverandering waar iedereen aan kan bijdragen. De aanbieders is gevraagd om voorstellen voor de toekomstbestendigheid van het zorgstelstel te formuleren. Daarnaast zijn gesprekken gevoerd met huisartsen, sociaal ondernemers en cliëntorganisaties. Dit leverde een lange lijst op met ideeën. De ideeën krijgen een nadere concretisering en er wordt onderzocht of de ideeën daadwerkelijk te realiseren zijn en bijdragen aan terugdringing van de zorgvraag.

 

Kwetsbare Rotterdammers doen mee

Het plan van aanpak ‘Op weg naar herstel en een thuis‘ is in augustus 2023 besproken in de commissie Zorg, Welzijn, Cultuur & Sport (ZWCS). Dit plan richt zich op de brede groep Rotterdammers die (dreigend) dakloos zijn en/of met psychische/psychosociale problematiek kampen. Het gaat om dakloze personen (jongvolwassenen 18-23 jaar, volwassenen 23+ en gezinnen), bankslapers en Rotterdammers met een extramurale of intramurale ggz-indicatie vanuit de Wmo 2015. Met het nieuwe plan willen wij deze mensen perspectief bieden op herstel en een thuis. Dit plan kent vier speerpunten:

1.    Huisvesting: met aandacht voor een passend woon-zorglandschap en voldoende (innovatieve) woonoplossingen voor de doelgroep.
2.    Opvang: verbetering van de kwaliteit van de opvang en bevorderen uitstroom uit de opvang.
3.    Preventie en hulp: specifiek aandacht voor bankslapers en andere groepen zoals jongeren, ex-gedetineerden en dakloze EU-migranten om te voorkomen dat zwaardere zorg ingezet moet worden.
4.    Meedoen: met als doel om een goede daginvulling te bevorderen, zowel vanuit het gefinancierde zorgaanbod als het aanbod gericht op werk.

Ouderen

De met samenwerkingspartners opgestelde actieagenda voor ouderen gaat in het najaar van 2023 naar de gemeenteraad. Met de meeste uitvoerende partners zijn afspraken gemaakt voor de uitwerking en uitvoering in de komende jaren. 
 
Dit college vindt zorg- en wijkrestaurants belangrijk omdat ouderen elkaar daar kunnen ontmoeten en samen een betaalbare, gezonde maaltijd kunnen nuttigen. Samen eten is immers gezellig en voorkomt eenzaamheid. Daarom is de komende jaren ruim 2 miljoen euro beschikbaar gesteld met een subsidieregeling om de komst van nieuwe zorg- en wijkrestaurants te ondersteunen en bestaande restaurants te stimuleren om hun bedrijfsvoering te verduurzamen.
 
Een ander onderdeel van de actieagenda voor ouderen is om, in samenwerking met de wooncorporaties, in te zetten op extra huismeesters met een sociale rol in de seniorencomplexen. 
 
De motie Stadsbreed uitrollen van huismeesters is in juli 2023 aangenomen, evenals het amendement dat hiervoor nog eens € 500.000 beschikbaar stelt. Samen met de corporaties komt er een plan van aanpak. (Document RotterdamRaad - [23bb004848] Stadsbreed uitrollen huismeesters - iBabs RIS) 
 
Tenslotte heeft Rotterdam de ambitie om de meest dementievriendelijke stad van Nederland te worden. Onderdeel van de actieagenda voor ouderen is het actieplan dementie, waarin de concrete inzet op deze ambitie is opgenomen.  

Er is budget beschikbaar voor valpreventie uit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Met dit geld kunnen de gemeente en de partners in de stad de landelijke ketenaanpak ook in Rotterdam invoeren. We hebben het Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten NOOM betrokken als samenwerkingspartner zodat we ook migrantenouderen bereiken. Uit het GALA financieren we ook het programma Beter Thuis met Dementie, inclusief een uitbreiding waarmee om meer migrantenouderen en hun mantelzorgers te bereiken met psycho-educatie over dementie.

Er is een training ontwikkeld. Daarin staan de signalering van dementie en ondersteuning en inclusie van dementerenden en mantelzorgers centraal. De training is afgestemd met en goedgekeurd door Alzheimer NL. Dit najaar gaan in vier gebieden trainingen van welzijnspersoneel van start.

Hieronder gaan we per collegetarget verder in op de voortgang 2023 en verwachtingen 2024.
 

Collegetarget woon(zorg)concepten: In de collegeperiode 2022-2026 realiseren we minimaal 14 Thuisplusflats voor ouderen en starten we met de bouw van nieuwe woon(zorg)complexen voor ouderen, zodat in totaal 24 voorzieningen beschikbaar komen.

Realisatie 2022: 1

Mijlpaal 2023: 3

Realisatie augustus 2023: 1

De collegetarget heeft als doel ouderen in Rotterdam zo prettig mogelijk oud te laten worden. De collegetarget bestaat uit twee onderdelen: de uitbreiding van het aantal Thuisplusflats en de bouw van nieuwe woon(zorg)complexen. In 2022 is gestart met de nieuwbouw van Simeon en Anna. We hadden verwacht dat we in 2023 konden starten met de bouw van twee (cumulatief met Simeon en Anna drie) complexen, maar omdat voorbereidingen en planontwikkelingen langer duren ligt de startbouw waarschijnlijk in 2024.

Om te komen tot een uitbreiding naar 20 Thuisplusflats in de stad, zijn we een aanbesteding gestart. We kunnen de aanbestedingsstukken naar verwachting in het najaar van 2023 publiceren. Het streven is dat de nieuwe contracten in 2024 ingaan.

 

Heel de stad: Welzijn

Voor 2024 is de subsidieregeling Couleur Locale herijkt. Deze herijking geeft meer organisaties uit de wijken de mogelijkheid subsidie aan te vragen. Om dat te bereiken is het aantal voorwaarden aan de subsidieaanvraag flink verminderd. Ook is de maximaal per aanvraag toe te kennen subsidie verhoogd naar € 35.000.

 

Jongerenhubs gericht op talentontwikkeling

Het college wil jongeren meer ruimte geven. Daarom heeft dit college ingezet op hubs als ontmoetingsplekken voor jongeren. Het college wil daarom dat er in 2026, het eind van de huidige collegeperiode, niet 20, maar 33 jongerenhubs in Rotterdam zijn. Om dit te bereiken, heeft het college in de voorjaarsnota hiervoor extra geld vrijgemaakt.  
 
In de eerste helft van 2023 is opdracht gegeven voor de verbouwing van 2 hubs: de Focus in IJsselmonde en Antes in Feijenoord. 
Gemeente, welzijnsinstellingen en ook de jongeren zelf hebben geleerd van de ervaringen van het programma ‘Rotterdam. Sterker door’. Op basis van die ervaringen hebben zij een programma van eisen voor de jongerenhubs opgesteld. Dit programma van eisen vormt de leidraad voor de vormgeving en inrichting van de jongerenhubs. 
 
De vraag wat een jongerenhub is en moet kunnen, levert verschillende signalen op. Daarom is in het voorjaar en begin van de zomer 2023 tijdens diverse bijeenkomsten aan jongeren gevraagd naar hun ideeën. De opbrengst van deze gesprekken komt in een visiedocument. Daaraan worden de kennis en ervaringen van partnerorganisaties en andere steden toegevoegd. Dit moet leiden tot heldere verwachtingen van de jongerenhubs: wat is een jongerenhub precies – en wat is het juist niet, welke doelen helpen jongerenhubs realiseren en wanneer is een jongerenhub een succes.

 

Jeugdpreventie

Collegetarget Jeugdpreventie: Vanaf 2023 ronden jaarlijks gemiddeld 5.000 kinderen en jongeren (en/of hun ouders/verzorgers) een goed onderbouwde of bewezen effectieve preventieve jeugdinterventie af.

Mijlpaal 2023: 5.000

Realisatie t/m juni 2023: minimaal 933

In 2023 waren tot 1 september voor 6.300 deelnemers dergelijke preventieve jeugdinterventies gesubsidieerd. Van de jeugdpreventie-aanbieders moest 69% volgens de Subsidieverordening Rotterdam (SVR) een tussentijdse rapportage aanleveren, omdat ze meer dan €100.000 subsidie ontvingen. Over welke periode gerapporteerd is, verschilt, maar in het algemeen is over de eerste 4 tot 6 maanden van 2023 gerapporteerd.  
  
De gerealiseerde aantallen blijven iets achter bij de verwachting. Volgens de jeugdpreventie-aanbieders komt dit vooral door een tekort aan trainers in combinatie met de krappe arbeidsmarkt. Zij hebben nieuwe trainers ingewerkt en verwachten de achterstand grotendeels in te halen in de resterende maanden in 2023.

Bij de opvoedinterventies Pittige Jaren en Stevig Ouderschap, en bij de Happy-lessen en Helder op School-lessen lijkt het lastiger om de achterstand in te halen. Dit komt doordat het moeilijk blijkt voldoende ouders of scholen te bewegen om deel te nemen. Acties om dit probleem op te lossen, zijn: 

  • een leersessie met de aanbieders van Pittige Jaren.
  • met de aanbieder van Stevig Ouderschap is een plan gemaakt voor verbetering van het bereik. De gemeente werkt in het programma Stevige Start ook samen met de partners in de geboortezorg aan een betere signalering van en toeleiding naar Stevig Ouderschap. 
  • De aanbieders en de gemeente brengen de mogelijkheden rondom de Happy-lessen en Helder op Schoollessen opnieuw onder de aandacht bij scholen. Dit gebeurt onder meer via het schoolmaatschappelijk werk.

Met de subsidies via het Subsidiekader Jeugdpreventie: ‘Versterken en Voorkomen’ is er inzet op kwalitatief hoogwaardige preventieve jeugdinterventies. Dit zijn individuele trajecten en groepstrainingen voor Rotterdamse kinderen, jongeren en ouders om te helpen gezond, veilig en kansrijk te kunnen opgroeien. 
  
De indicatoren en doelen die onder het programma Drugs & Alcohol zijn gericht op jeugd zijn onderdeel van de indicator Jeugdpreventie. 

Financiële bijstellingen Zorg, welzijn en wijkteams  (x 1.000)  - € 5.961 
Opvang vluchtelingen Oekraïners  € 1.220 
Technische wijzigingen, gemeentefondsmutaties, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen - € 7.181 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Bedrijfsvoering

HR

Formatie & bezetting

Bezetting 31 december 2022: 14.103 fte
Formatie begroting 2023: 12.801 fte
Bezetting 30 april 2023: 14.215 fte
Formatie 1e herziening 2023: 13.030 fte
Bezetting t/m augustus 2023: 14.238 fte
Formatie 2e herziening 2023: 13.347 fte
In de Tweede Herziening 2023 wordt de formatie met ruim 300 fte vergroot, ook voor 2024 en verder. Het hiervoor benodigde budget was voor een groot deel al in de begroting opgenomen en is deze herziening nader gespecificeerd.  Met uitzondering van Bestuurs- en Concernondersteuning, hebben alle clusters in de gemeentelijke organisatie hun formatie verhoogd.  Hiermee komen de formatie op papier en de bezetting in de praktijk meer met elkaar overeen. Voor een uitgebreide toelichting zie de paragraaf Bedrijfsvoering.

Arbeidskosten

Realisatie 2022 incl. Programma Corona GGD-GHOR: € 1.301 mln (excl. € 1.223 mln)
Begroting 2023: € 1.183 mln
1e herziening 2023 incl. Programma Corona GGD-GHOR: € 1.317 mln (excl. € 1.302 mln)
2e herziening 2023 incl. Programma Corona GGD-GHOR: € 1.355 mln (excl. € 1.336 mln)

Arbeidskosten bestaan uit loonkosten (medewerkers in dienst van de gemeente Rotterdam) en kosten van ingehuurde medewerkers. Ten opzichte van Eerste Herziening 2023 stijgen de arbeidskosten met € 38 mln. Stijging is er bij alle programma`s, behalve de programma’s Overhead en Bestaande Stad.

Percentage inhuur

Realisatie 2022: 14,6% (10,4% exclusief corona organisatie)
Begroting 2023: 5,7%
1e herziening 2023: 8,6% (7,5% exclusief corona organisatie)
2e herziening 2023: 9,1% (8,8% exclusief corona organisatie)

Begroting en realisatie is inclusief inhuur t.b.v. Programma Corona GGD-GHOR (exclusief staat tussen haakjes).

Verzuim

Realisatie 2022: 6,8%
Streefwaarde 2023: 5,7%
Realisatie t/m april 2023: 6,7%
Realisatie t/m augustus 2023: 6,6%

Het voortschrijdend verzuimpercentage is ten opzichte van april dit jaar met 0,1% gedaald naar 6,6%. De daling is zichtbaar in het kort verzuim en middellang verzuim. Dat is een positieve ontwikkeling, omdat minder medewerkers in het langdurig verzuim terecht komen. 

Stages

Realisatie 2022: 1.048 stagiaires (waarvan 27% op mbo-niveau)
Streefwaarde 2023: 1.000 stagiairs (waarvan 25% op mbo-niveau)
Realisatie t/m april 2023: 342 stagiairs (waarvan 29% op mbo-niveau)
Realisatie t/m augustus 2023: 456 stagiairs (waarvan 28% op mbo-niveau)

Tot 13 augustus 2023 is 46% van de in het coalitieakkoord gestelde norm van minimaal 1.000 stageplekken per jaar behaald. De ervaring leert dat veel stages in september starten. Het aandeel mbo-stages ligt met 28% boven de norm.

 

Financiën

Percentage tijdig betaalde facturen

Realisatie 2022: 90%
Realisatie 1e herziening 2023: 93%
T/m april 2023 zijn 64.138 facturen betaald
Realisatie 2e herziening 2023: 93%
T/m augustus 2023 zijn 150.030 facturen betaald

Financiële bijstellingen Overhead (x 1.000)  - € 2.735 
Actualisatie dividend SSC Flex - € 1.000 
Uitgekeerde schade Verzekeringen  - € 1.200 
Technische wijzigingen, taakmutaties, reserves, kasschuiven en kleine bijstellingen - € 535 

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.

Informatievoorziening en IT

ICT kosten

Realisatie 2022: € 171 mln
Begroting 2023: € 157 mln
1e herziening 2023: € 177 mln
2e herziening 2023: € 183 mln

De verwachte ICT-kosten bedragen € 177 mln. Dit is inclusief te activeren kosten. De verwachte kosten zijn € 20 mln hoger dan de oorspronkelijke begroting. Voor € 12 mln zit dit in arbeidskosten, door de loonsverhoging vanwege de cao en in de stijging van het aantal opdrachten binnen de organisatie, wat overigens budgetneutraal is binnen de totale organisatieconcernbegroting. Bij de stijging van opdrachten gaat het voor € 8 mln om materiele kosten: € 5,5 mln voor het project GREAT – het nieuwe administratiesysteem – en het resterende deel vooral voor de Rotterdamse Digitale Infrastructuur (RDI).

Volwassenheid Informatiehuishouding

Realisatie 2022:
Hybride processen: 24% (norm <20%)
Gedigitaliseerde (primaire) processen: 27% (norm 45%)

Realisatie 1e herziening 2023:
Hybride processen: 22% (norm <20%)
Gedigitaliseerde (primaire) processen: 77% (norm 45%)
Processen met Informatiebeheer-proof applicatie: 45%  (norm 55%)
Geactualiseerde processen risicocategorie 3(zijnde bedrijfsrisico): 30% 

Realisatie 2e herziening 2023
Hybride processen: 22% (norm <20%)
Gedigitaliseerde (primaire) processen: 73% (norm 45%)
Processen met Informatiebeheer-proof applicatie: 35% (norm 55%)
Geactualiseerde processen risicocategorie 3(zijnde bedrijfsrisico): 27% 

Positief is dat het aantal hybride processen is verminderd van 24% naar 22%. De gedigitaliseerde processen zijn zelfs sterk verbeterd: van 27% naar 77%.
Door wijzigingen op inhoud is een vergelijking voor de overige 2 KPI’s (kritische prestatie-indicatoren) met 2022 niet mogelijk. Risicoclassificatie 3 bevat de processen met de meeste risico’s. 

ICT Dienstverlening

Realisatie 2022: 19.734 aantal accounts
Realisatie 1e herziening 2023: 19.392 aantal accounts
% Beschikbaarheid ICT (12maandsgemiddelde): 99,7% (norm 99,5%)
ICT-middelen: 16.046 smartphones, 12.974 laptops, 6.674 tablets

Realisatie 2e herziening 2023: 18.857 aantal accounts
% Beschikbaarheid ICT (12maandsgemiddelde): 99,5% (norm 99,5%)
ICT-middelen: 15.833 smartphones, 13.419 laptops, 6.637 tablets

 

Privacy en AVG

Aantal datalekken

Realisatie 2022: 213, waarvan 60 gemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens
Realisatie 1e herziening 2023: 87, waarvan 8 gemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens.
Realisatie 2e herziening 2023: 146, waarvan 22 gemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens.

In dezelfde periode vorig jaar waren er 130 meldingen waarvan 41 gemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Dit is een daling ten opzichte van de stand 2022, 2e herziening.

Recht van betrokkenen

Realisatie 2022: 128 verzoeken
Realisatie 1e herziening 2023: 47 verzoeken, afhandeling binnen de wettelijke termijn: 81%
Realisatie 2e herziening 2023: 74 verzoeken, afhandeling binnen de wettelijke termijn: 80%

De Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) biedt burgers de mogelijkheid tot inzage in de eigen persoonsgegevens. In de eerste vier maanden maakten 74 Rotterdammers gebruik van dit recht. 

Afhandeling Woo-verzoeken

Realisatie 2022: 315 WOO-verzoeken, afhandeling binnen de wettelijke termijn: 61%
Realisatie 1e herziening 2023: 148 WOO-verzoeken, afhandeling binnen de wettelijke termijn: 53%
Realisatie 2e herziening 2023: 202 WOO-verzoeken, afhandeling binnen de wettelijke termijn: 68%

De tijdige afhandeling van verzoeken is een onderdeel waar het team scherp op blijft. Voor 68% van de in deze periode afgehandelde verzoeken was de afhandeling binnen de daartoe gestelde wettelijke termijn (van 6 weken).  Dit is een verdere verbetering ten opzichte van de eerste herziening (t/m april, toen 53%).