Begroting 2023 en Tweede Herziening 2022

Rotterdam: Eén stad

Voortgang 2022 Pagina 149

Voortgang 2022

Openbaar groen

Het collegedoel om in 2022 20 hectare groen toe te voegen ten opzichte van 2018 is met 21,5 hectare gerealiseerd. Van een aantal ecologische verbindingszones vordert de planvorming of start de uitvoering. De verbinding tussen het Eiland van Brienenoord en Park De Twee Heuvels - onderdeel van het Rondje Stadionpark - loopt mee met de uitvoering van Eiland van Brienenoord. Afronding vindt nog in 2022 plaats. De verbetering van de andere verbindingen is een combinatie van eenvoudig uit te voeren maatregelen en projecten voor de langere termijn.

 

Milieu

De inzet op het gebied van luchtkwaliteit, geluid, bodem en omgevingsveiligheid is onverminderd van belang, voor een gezonde leefomgeving. Een succes is dat Rotterdam nu voldoet aan de Europese wettelijke norm voor stikstofdioxide (NO₂). Vermindering van de luchtverontreiniging blijft nog steeds noodzakelijk. De gemeente zet de maatregelen uit de Koersnota Schone Lucht door.

 

Ruimtelijke ordening

Na de vaststelling van de omgevingsvisie in december 2021, is opdracht gegeven voor een uitvoeringsstrategie en een kader voor monitoring en evaluatie. De planning is dat de bestuurlijke vaststelling daarvan eind 2022 plaatsvindt. 

 

Mobiliteit

In de eerste maanden van 2022 zijn de coronamaatregelen stapsgewijs opgeheven. Dit heeft vanzelfsprekend gevolgen voor de verplaatsingspatronen in de stad en het gebruik van het openbaar vervoer. Het is nog te vroeg om te concluderen dat de gedragsveranderingen blijvend zijn. De gemeente blijft de gevolgen monitoren. Het gebruik van het RET-vervoer was per 1 september 2022  84% van het gebruik van voor de coronapandemie. Dit cijfer kan positief gekleurd zijn doordat in de zomerperiode veel recreanten het openbaar vervoer gebruikten; het ov-gebruik voor recreatief verkeer lijkt zich sneller te herstellen dan het ov-gebruik voor woon-werkverkeer.

De relatie tussen verstedelijken en verbinden staat hoog op de gezamenlijke agenda van het Rijk, regionale partners en de gemeente Rotterdam. Het huidige kabinet heeft € 7,5 mld. gereserveerd voor investeringen in de bereikbaarheid, gekoppeld aan verstedelijking. Rotterdam voldoet aan de voorwaarden van het kabinet om aanspraak op een bedrag te maken door de recent vastgestelde omgevingsvisie. In deze visie staan gebiedskeuzes voor verstedelijking in de zone tussen Prins Alexander en Zuidplein, gekoppeld aan een nieuwe verbinding voor hoogwaardig openbaar vervoer (hov). De verwachting is dat de verschillende overheden eind 2022 of begin 2023 een overeenkomst kunnen sluiten over uitvoering van de maatregelen die zijn onderzocht in de verkenning van het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT).

Het college heeft in maart 2022 de planstudie vastgesteld voor hoogwaardig openbaar vervoer Maastunnelcorridor. Ook het conceptontwerp voor de kortetermijnmaatregelen voor de nieuwe hoogwaardige openbaarvervoerverbinding tussen Zuidplein en Rotterdam Centraal is vastgesteld. Beide studies zijn uitgevoerd met Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) en RET. Ook is opdracht gegeven om en alle noodzakelijke voorbereidingen te treffen zodat in december 2023 de versnelde busdienst via het Maastunneltracé kan starten.

In juli 2022 is een zomeroffensief tegen ‘verkeersaso’s’ gehouden. Hiervoor zijn o.a. 6 straten, parkeerterreinen en kades op de juiste momenten afgesloten en twee extra flitscamera’s en een lawaaiflitser geplaatst. Het doel hiervan was bestrijding van overlast door opzettelijk te hard rijden, geluidsoverlast en vervelend rondhangen rond auto's.

Wonen en bouwen

Afspraken wonen

Het Rijk, de provincie en de regio leggen sterke nadruk op de bouw van voldoende en betaalbare woningen. Het Rijk streeft daarbij naar een sterkere landelijke regie op de realisatie van de woningbouwopgave. Hiervoor zet het Rijk verschillende programma’s in, waaronder de programma’s  ‘Woningbouw’, ‘Een thuis voor iedereen’ en ‘Betaalbaar wonen’. In de zomer van 2022 hebben het Rijk en de woningcorporaties prestatieafspraken gemaakt. Die gaan over de inzet van de beschikbare financiën na afschaffing van de verhuurderheffing. In de tweede helft van 2022 volgen prestatieafspraken tussen Rijk en provincies over betaalbare woningbouw. Die afspraken moeten leiden tot regionale woondeals waarbij ook gemeenten en woningcorporaties zijn betrokken.

Woningbouwproductie

De nadruk ligt op de realisatie van voldoende woningen, en op een goede en langjarige borging van de betaalbaarheid daarvan. Door het sterk gestegen aantal te bouwen woningen, staat de schaarse beschikbare gemeentelijke capaciteit onder druk. De huidige krapte op de arbeidsmarkt maakt het bovendien ingewikkeld om de benodigde capaciteit aan te vullen. Deze krapte vraagt om stedelijke prioritering en een continue planning. Het uitgangspunt daarbij is een langjarige bouwstroom, met op korte termijn beperkte mogelijkheden voor nieuwe initiatieven. Waar mogelijk grijpt de gemeente kansen aan om bestaande regelgeving te versimpelen en efficiënter te werken. 

De sterke sturing op woningbouw doet het aantal vergunningverleningen opnieuw stijgen: in het 1e en 2e kwartaal van 2022 is voor ruim 3.100 woningen een vergunning verleend. Dat is een stijging van 59% ten opzichte van de eerste twee kwartalen in 2021. Tegelijkertijd staat de daadwerkelijke bouw van woningen, en vooral van betaalbare woningen, onder druk staat. Dit komt vooral door een combinatie van:

  1. Stijgende bouwkosten door gebrek aan capaciteit vanwege de krappe arbeidsmarkt, en door schaarste in materialen als gevolg van verstoorde wereldhandel door de naweeën van de coronapandemie en de oorlog Oekraïne.
  2. Afvlakkende woningmarkt: de sterk gestegen hypotheekrentes en hoge inflatie zorgen voor vermindering in koopkracht
  3. Toenemende voorzichtigheid bij investeerders. Die is het gevolg van de aangekondigde regulering van de vrije sector. Het Rijk geeft geen duidelijkheid hoe deze maatregel uitpakt en in welke mate de maatregel de geplande investeringen in de vrije sector huur raakt.

In de eerste twee kwartalen van 2022 is de bouw gestart van meer dan 1.500 woningen: ongeveer 4% in het sociale segment, 19% in het middensegment, 40% in het hoger segment en 30% in het topsegment. Voor 7% van de woningen is het prijsniveau nog niet bekend. Met name het achterblijven van het betaalbaar segment (sociaal en midden) is zorgelijk en vraagt komende tijd extra maatregelen. Denk hierbij aan afspraken met corporaties, de plaatsing van flexwoningen en het verkopen van gemeentegrond met als voorwaarde dat er veel betaalbare woningen op worden gebouwd.

De zich nu snel op elkaar volgende negatieve ontwikkelingen op de woningmarkt hebben grote gevolgen voor de daadwerkelijke realisatie van betaalbare woningen in de eerste twee kwartalen van 2022. Wanneer het aantal gebouwde betaalbare woningen laag blijft, loopt de woningmarkt verder vast. Op basis van de mogelijk nog te starten projecten in de laatste maanden van 2022 is de verwachting dat het aandeel betaalbare te bouwen woningen in 2022 stijgt. Hoewel daarmee in 2022 het aandeel 20% sociaal en 35% midden niet geheel gerealiseerd wordt, is de verwachting dat de percentages over het geheel van de collegeperiode 2022 tot 2026 nog steeds behaald zullen worden.

Financiële bijstellingen Stedelijke ontwikkeling  (x 1.000)  € 319.739
Andere segmentering bouwplannen  - € 25.000
Autoluwfonds -€ 20.000
Erfpachtbaten Havensteder  € 191.900
Erfpachtbaten Woonstad € 169.000
Correctie canonopbrengsten - € 1.700
Diverse ruimtelijke knelpunten - € 6.200
Materieelkosten Hoekse Lijn - € 4.000
Digitalisering - € 1.427
Incidentele verwachte erfpachtbaten € 15.300
Technische wijzigingen, taakmutaties, kasschuiven en kleine bijstellingen  € 1.866
NB Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma