Begroting 2023 en Tweede Herziening 2022

Rotterdam: Eén stad

Nationaal Programma Rotterdam Zuid Pagina 220

Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ)

In deze paragraaf treft u meer informatie aan over de activiteiten binnen de Regiodeal van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ). 

In het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ), werken Rijk, de gemeente Rotterdam, corporaties, zorginstellingen, schoolbesturen, bedrijfsleven, bewoners, politie en Openbaar Ministerie aan het verbeteren van de kansen voor Rotterdammers op Zuid. Samen zorgen deze partners dat de kansen van Zuiderlingen worden vergoot zodat opleidingsniveau, arbeidsparticipatie en woonkwaliteit in 20 jaar stijgen naar het gemiddelde van de vier grote steden in Nederland. Naast maatregelen op het gebied van school, werk en wonen, moet intensieve inzet op veiligheid en cultuur de kwaliteit van leven van Rotterdammers op Zuid verhogen. De gemeente Rotterdam is dus één van de partners binnen het NPRZ. De wethouder NPRZ is één van de bestuursleden van het NPRZ en legt aan de gemeenteraad verantwoording af over de gemeentelijke inzet binnen het programma.

Deze integrale aanpak loopt inmiddels tien jaar en heeft op verschillende plekken in Nederland navolging gekregen. Omdat het programma nu halverwege is, is in de eerste helft van 2022 een Midtermreview uitgevoerd o.l.v. oud Minister Martin van Rijn. Op basis van zijn bevindingen en het debat daarover met de partners en de gemeenteraad wordt een nieuw uitvoeringsprogramma opgesteld voor de periode 2023 – 2026.

Voor de periode 2018 tot en met 2022 is door de rijksoverheid € 130 mln beschikbaar gesteld: de gemeente Rotterdam heeft dit aangevuld met nogmaals € 130 mln. Deze cofinanciering is afgesproken met het Rijk in de Regiodeal Rotterdam Zuid. Een deel van deze middelen zijn doorgeschoven naar 2023 t/m 2025, maar voor veel activiteiten uit het programma lopen de middelen in 2023 al af. Gedurende het najaar van 2022 lopen er gesprekken tussen de gemeente en het Rijk over de financiering voor de periode 2023 tot en met 2026.

In de eerste tien jaar van het programma NPRZ is ca. 25% van de ambitie gerealiseerd. Om de resterende 75% van de ambitie van het programma te realiseren is een extra financiële impuls nodig. Bij de coalitie onderhandelingen is daarom voor de pijler Wonen € 80 mln en voor de pijler School (dagprogrammering) € 18 mln extra beschikbaar gesteld, boven op de budgetten die reeds in de begroting waren opgenomen voor NPRZ. In totaal bedraagt daarmee de beoogde gemeentelijke inzet € 265 mln voor de periode 2023-2026.

De verantwoording in deze paragraaf is gebaseerd op de lopende Regiodeal en behandelt daarmee School, Werk, Wonen en Cultuur. In het kader van de Regiodeal worden deze thema’s pijlers genoemd. Omdat de gelden met betrekking tot Veiligheid geen onderdeel van de Regiodeal zijn, worden deze in andere delen van de begroting behandeld. Ook de gemeentelijke cofinanciering voor de Regiodeal is niet in deze paragraaf opgenomen, maar is verwerkt in de budgetten van de betreffende programma’s.

 

Onder de kop ‘wat willen we bereiken?’ zijn de doelen per pijler benoemd en gedefinieerd. Deze volgen door een inhoudelijke toelichting op de activiteiten onder ‘wat gaan we doen in 2023?’ en de financiële tabellen en toelichting hierop onder ‘wat kost dat?’.

Wat willen we bereiken?

Onderstaand wordt ingegaan op wat we willen bereiken, op basis van de huidige regiodeal.
In de eerder genoemde midterm review is aandacht besteed aan de doelen van het NPRZ en de eventuele noodzaak tot actualisatie daarvan. Het college komt dit najaar met een reactie op de midterm review en gaat dan ook in op de NPRZ-doelen.

Op basis van de huidige regiodeal is ingezet op een versnelling op vijf thema’s, waarvoor een integrale aanpak wordt nagestreefd om tot het grootste maatschappelijk effect te komen. De te behalen doelen van deze thema’s zijn in de regiodeal als volgt vastgesteld:

  • School: het aanpakken van onderwijsachterstanden, het vergroten van de ontwikkelkansen van kinderen en het toerusten van jongeren voor de arbeidsmarkt met name richting Techniek en Zorg. Hiertoe wordt onder meer de verlengde schooltijd in Rotterdam Zuid uitgebreid naar andere wijken buiten de Children’s Zone en investeren we in onderwijshuisvesting van het voortgezet onderwijs.
  • Werk: het vergroten van de arbeidsparticipatie van bewoners van Rotterdam Zuid, waardoor het aantal mensen dat afhankelijk is van de bijstand structureel wordt verminderd.
  • Wonen: ingrepen in de verouderde woningvoorraad van Rotterdam Zuid moeten ervoor zorgen dat gemengde woonmilieus gerealiseerd worden, zodat woonruimte beschikbaar komt voor sociale stijgers uit Zuid. Bij dit alles is verduurzaming een belangrijk uitgangspunt.
  • Veiligheid: het effectiever signaleren, voorkomen en aanpakken van ondermijnende activiteiten.
  • Cultuur: het verhogen van het voorzieningenniveau en het gebruik ervan, ter bevordering van de cultuurparticipatie, de aantrekkelijkheid van de leefomgeving en van de economische activiteit in Rotterdam Zuid.


De te behalen resultaten zijn als volgt gedefinieerd:
 

  • School: de huidige achterstand in onderwijsresultaten (Primair Onderwijs (PO)/Voortgezet Onderwijs (VO) op Zuid ten opzichte van het gemiddelde van de G4 is in 2022 relatief kleiner geworden. Verschil in citoeindtoets groep 8 t.o.v. G4 wordt verder ingelopen tot de helft van het verschil in 2011, dus 531,9 in 2022 (2015/16: 530,8). Omdat deze toets steeds minder representatief is, zal worden overgegaan op een nieuwe indicator zodra die beschikbaar is.
  • Werk: een absolute daling van het aantal mensen in de bijstand op Zuid (c.q. van 15.200, stand maart 2018 naar 11.200 (streefwaarde eind 2031) en een trendbreuk in de bijstandsontwikkeling op Zuid: van disproportioneel (40% van de totale Rotterdamse bijstandspopulatie woont op Zuid, terwijl 31% van het aantal inwoners van Rotterdam op Zuid woont) naar evenredig (31%) in 2031 (tussen waarde 37,4% eind 2022).
  • Wonen: Grondige aanpak van 1.400 particuliere woningen middels sloop/nieuwbouw en transformatie. Specifieke aantallen worden jaarlijks geactualiseerd op basis van  marktontwikkelingen ( met name vastgoedprijzen) en ervaringen in pilots. In 2021 zijn de cijfers geactualiseerd. Op basis van vooral de stijgende vastgoedprijzen zijn de streefaantallen verlaagd naar 700 – 900 woningen.
  • Veiligheid: de veiligheid in Rotterdam Zuid is in 2023 verbeterd door het versterken van een integrale aanpak van de problematiek. Belangrijke elementen daarin zijn het creëren van nieuwe/uitbreiden van bestaande (bestuurlijke) mogelijkheden, innovatie van de aanpak in de vorm van concrete pilots en het adresseren/wegnemen van knelpunten die daarbij naar voren komen.
  • Cultuur: verhoging van de cultuurparticipatie en verbetering van het aanbod van culturele voorzieningen op Rotterdam Zuid, o.a. door het toewerken naar een nieuw beeldbepalend cultuur(wetenschappelijk) instituut.

    Onder de verschillende beleidsprogramma’s in deze begroting is de realisatie van de verschillende indicatoren opgenomen. Hierin zijn de indicatoren terug te vinden die ook betrekking hebben op het Nationaal Programma Rotterdam Zuid, met uitzondering van het thema Veiligheid. In de tabel hieronder zijn deze indicatoren overzichtelijk opgenomen.
Effectindicatoren 2018201920202021202220232024
School                
Een hogere gemiddelde score op de Centrale Eindtoets scholen op Zuid Streefwaarde       531,9 531,9    
  Referentiewaarde              
Werk*                
Trendbreuk in bijstandsontwikkeling op Zuid Streefwaarde 38,9% 38,4% 37,9% 37,4% 37,4%    
  Referentiewaarde 40,3% 40,1% 40,2% 40,2% 40,33%    
                 
Absolute ontwikkeling bijstandspopulatie op Zuid  Referentiewaarde 14.203 13.507 14.567 13.974 13.724    
                 
Uitstroom naar werk op Zuid Streefwaarde 2.100 2.200 2.200 2.200 2.200    
  Referentiewaarde 1.909 1.854 1.423 1.919 842    

Wonen

               
Steigers op Zuid Streefwaarde   750 1.500 2.250 3.000    
  Referentiewaarde   780 1.956 2.820      
                 
Cultuur                 
Verhoging cultuurparticipatie en nieuw beeldbepalend instituut PM              
                 
* de realisatiecijfers van de pijler werk in 2022 zijn de cijfers t/m juni 2022                

Wat gaan we doen in 2023?

In de onderstaande paragrafen wordt toegelicht wat er binnen de verschillende pijlers wordt gedaan in 2023. Overkoepelend geldt voor alle pijlers dat het beter betrekken van de inwoners van Rotterdam-Zuid bij het NPRZ een belangrijke ambitie is voor de komende jaren. Met de aanpak Wijk aan Zet is het afgelopen jaar ingezet op aansluiten bij wat de wijk nodig heeft en Rotterdammers meer zeggenschap geven over hun directe omgeving. Het ligt dan ook voor de hand om daar verder op te borduren, samenwerking op te zoeken met de wijkraden en aansluiting te zoeken bij de wijkakkoorden. In het najaar 2022 volgt een nadere toelichting hierove

Daarnaast is het de ambitie van gemeente en NPRZ om in een nieuwe uitvoeringsperiode 2023-2026 een pijler hulpverlening en preventie in te richten. Het vorige college heeft dit ook in de uitgangspuntennota Menskracht voor Zuid aangegeven. De komende periode wordt de onderbouwing voor de inzet in Zuid voor de periode 2023-2026 hiervoor nader uitgewerkt.

Pijler school

Om gelijke kansen te realiseren en de talenten van de kinderen beter te benutten werken wij in het Nationaal Programma Rotterdam-Zuid met de scholen en vele partners aan tien uur extra schooltijd, de Dagprogrammering. In deze uren bieden scholen extra activiteiten aan voor hun leerlingen op het gebied van taal, rekenen, sociaal-emotioneel leren, sport en gezondheid, kunst en cultuur, wetenschap en techniek, ICT en media, natuur en milieu, burgerschap en loopbaanoriëntatie.

Ook in schooljaar 2022-2023 bieden wederom in totaal 44 scholen op Zuid Dagprogrammering aan: 36 scholen in het primair onderwijs en 8 scholen in het voortgezet onderwijs. In het voortgezet onderwijs wordt niet tien uur maar zes uur extra leertijd voor één derde van de leerlingen aangeboden. Het betreft een proef van twee jaar waarbij schooljaar 2022-2023 het tweede pilotjaar is.

Net voor de zomer van 2022 heeft de gemeente samen met het onderwijs en het programmabureau NPRZ een onderzoek opgestart naar de relatie tussen de doelen, de inzet en de opbrengsten van Dagprogrammering. Hiermee willen we meer inzicht krijgen in hoe de Dagprogrammering loopt en wat de opbrengsten zijn en hoe we de kwaliteit van de Dagprogrammering de komende vier jaar verder kunnen versterken.

Ook in schooljaar 2022-2023 zal net als in voorgaande jaren twee keer een outputmeting Dagprogrammering worden gedaan. Deze outputmetingen geven inzicht in het aantal Dagprogrammeringsuren die scholen realiseren en welk type activiteiten de scholen aanbieden binnen de Dagprogrammering.

Huisvesting
Op 19 februari 2018 is het convenant ‘Herontwerp voortgezet onderwijs Rotterdam Zuid’ gesloten tussen de gemeente en de drie grote schoolbesturen voortgezet onderwijs BOOR, LMC-VO en CVO. Samen hebben ze een plan ontwikkeld waarmee het voortgezet onderwijsaanbod op Zuid in enkele jaren breder, veelzijdiger en toekomstbestendig en beter afgestemd is op de behoefte van leerlingen en hun ouders. Leerlingen kunnen hierdoor makkelijker doorstromen naar verschillende onderwijsniveaus bij hen in de buurt en van het primair naar het voortgezet onderwijs. Er komt meer plek voor meer leerlingen en huisvesting van scholen wordt verbeterd.

Verder komen er drie clusters van onderwijs:

  • Stadionpark, rond de Kuip,
  • Hart van Zuid, rond Ahoy en het Motorstraatgebied
  • Kop van Zuid/Katendrecht

Een aantal huisvestingsprojecten uit het convenant zijn inmiddels opgeleverd en een deel is nog in verschillende fasen van uitvoering.
In het gebied Hart van Zuid is al geruimere tijd reeds vernieuwd onderwijsaanbod aanwezig, onder andere: Zuiderpark College (vmbo); Montfort College (mavo, havo, vwo) en Avicenna College (SIVOR) (vmbo t/m vwo).  In 2022 is de renovatie van het Zuidergymnasium in het Poortgebouw van het voormalige Zuiderziekenhuis afgerond en heeft de school het nieuwe schoolgebouw definitief in gebruik genomen.

Op Katendrecht is de Young Businessschool in 2020 uitgebreid met vrijeschoolonderwijs, Vrije school De Kaap. 

In Stadionpark en op de Kop van Zuid worden nog drie nieuwe scholen gebouwd. De start van de bouw van het onderwijs rondom het Stadionparkgebied is begin 2023 gepland en de oplevering is in 2025 voorzien. Het niet doorgaan van een nieuw stadion vormt geen belemmering voor dit project. Door de verschillende betrokken scholen en schoolbesturen wordt momenteel gewerkt aan de inhoudelijke ontwikkeling van het sportprofiel.

Op de Laan op Zuid komt de Onderwijslocatie Laan op Zuid (voorheen Plot Z). In 2022 is de businesscase van deze locatie goedgekeurd. Er komt één nieuwe onderwijslocatie waarin het instituut voor Communicatie, Media en Informatietechnologie (CMI) van de Hogeschool Rotterdam en de nieuwe Hugo de Groot (voortgezet onderwijs) van stichting BOOR zullen worden gehuisvest.
Op 3 februari 2022 hebben de gemeente, de Hogeschool Rotterdam en stichting BOOR hiervoor een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. Het CMI gaat zich in het gebouw de Onderwijslocatie Laan op Zuid vestigen met circa 3.000 studenten en Hugo de Groot met circa 800 havo- en vwo-leerlingen. We verwachten dat de bouw van de Onderwijslocatie Laan op Zuid medio 2024 start en de oplevering is medio 2026.

Aanpak Beste Leraren
De scholen in het NPRZ gebied lopen mee in het stedelijk programma Beste Leraren. Dit programma richt zich op het tegengaan van het lerarentekort en het professionaliseren en binden van onderwijzend personeel. In schooljaar 2019-2020 is op Zuid gestart met extra investeren in de 30 scholen voor primair en speciaal onderwijs in de Children’s Zone en vanaf schooljaar 2020-2021 is de aanpak uitgebreid naar alle scholen voor primair en speciaal onderwijs in het NPRZ-gebied.

De scholen ontvangen subsidie waarmee ze inzetten op diverse actielijnen: het verhogen van de instroom, het beperken van uitval en anders organiseren. Tevens wordt er extra geïnvesteerd in het professionaliseren van leraren en schoolleiders.

De aanpak Beste Leraren is een gezamenlijk inzet van de Rotterdamse schoolbesturen en de gemeente. De aanpak valt onder het Rotterdams onderwijsbeleid 2019-2022 Gelijke Kansen voor Elk Talent vastgesteld. Dit Rotterdamse onderwijsbeleid is verlengd tot eind 2023 en daarmee ook de aanpak Beste Leraren.
 

Pijler Werk

Een aanzienlijk deel van de beroepsbevolking van Zuid bevindt zich op dit moment in een kwetsbare positie. Deze groep mensen wordt eerder en harder geraakt door economische crises, zoals de corona-crisis en de energiecrisis hebben laten zien. Zzp-ers en mensen met flexibele contracten met een lager opleidingsniveau die lager betaald werk doen, raken dan sneller hun werk en inkomen kwijt. De connectie met de arbeidsmarkt wordt voor werkzoekenden met een uitkering nog lastiger te leggen. Deze groepen beschikken ook minder dan anderen over de financiële buffers en vaardigheden om op eigen kracht met tegenslagen om te gaan.

Het is dan ook van groot belang om de uitgangspositie van schoolverlaters, werkzoekenden en werkenden van Rotterdam Zuid structureel te versterken. Dat is niet alleen in het belang van de mensen zelf, of van de gemeente Rotterdam. Ook werkgevers hebben er een groot belang bij om meer te investeren in het ontsluiten en ontwikkelen van het onbenutte arbeidspotentieel op Zuid. De personeelstekorten lopen in weerwil van de opeenvolgende crises immers nog steeds op. Veel werknemers gaan namelijk met pensioen en moeten worden vervangen. Daarnaast veranderd de economische structuur en ontstaan nieuwe verdienmodellen. Door deze ontwikkelingen worden werkgevers uitgedaagd om op een andere manier met hun vraag naar arbeidskrachten om te gaan. De bewoners van Zuid moeten kunnen meeprofiteren van de kansen die daardoor ontstaan.

Het in 2019 ingerichte programma Samen voor Zuid wordt daarom in 2023 gecontinueerd. Veel werkzoekenden op Zuid ervaren verschillende problemen bij het vinden van werk. Om deze belemmeringen zoveel mogelijk weg te nemen of beheersbaar te maken, is de caseload van de medewerkers aanzienlijk verlaagd. Zo kunnen de consulent en de werkzoekende samen, met het perspectief op werk, gerichte aandacht besteden aan de aanpak van de belemmeringen. Vanwege de veelheid en complexiteit van de problemen, is het programma gericht op werk én zorg. In de drie gebieden op Zuid wordt de begeleiding vanuit verschillende disciplines vormgegeven. Door de afgewogen inzet van bijvoorbeeld kinderopvang, taal, scholing en jobcoaching, komt werk stap voor stap dichterbij. Hierbij zijn de inzet van schulddienstverlening en zorg via de wijkteams ook mogelijkheden, om de ondersteuning te verstevigen en zo de kans op duurzame uitstroom uit de uitkering naar werk te vergroten. De Leerpraktijkcentra (in Carnisse, maar ook op locaties in de Beverwaard en IJsselmonde) spelen hierbij een belangrijke rol. Rotterdammers worden daarmee in de gelegenheid gesteld om ín hun wijk leerwerktrajecten te volgen. De verbinding met betrokken werkgevers in de wijk, de sectoren die voor de economische transities van belang zijn (haven, bouw &  techniek en zorg) en de cruciale maatschappelijke beroepen (o.a. kinderopvang, onderwijs, politie, OV) wordt daarbij verder versterkt.
Het onderzoeks- en professionaliseringsprogramma KNAP’RZ, dat de gemeente Rotterdam samen met de Erasmus Universiteit, de Hogeschool Rotterdam en SEOR heeft opgezet om het programma Samen voor Zuid te begeleiden wordt in 2023 afgerond.
 

Pijler Wonen

Projecten in de pijler Wonen kennen een lange doorlooptijd. Tussen start en realisatie ligt vaak een periode van 7 tot 10 jaar. Verwerving van vastgoed, participatie, overeenstemming bereiken met particuliere eigenaren, bouwplanvoorbereiding en herhuisvesting vraagt veel tijd. In 2023 zullen we een nieuwe stap zetten in de realisatie van de projecten uit het door de raad vastgestelde werkprogramma NPRZ 2019 -2022. Deze projecten lopen nog door.

Daarnaast werken we op basis van de uitkomsten van de midtermreview aan de ontwikkeling en uitvoering van projecten voor het volgende uitvoeringsplan 2023- 2026.

Sinds de raadsbrief Stadsvernieuwing 2.0. en de introductie van Wijken aan Zet zijn wijkgericht werken en participatie van bewoners belangrijke uitgangspunten bij al onze projecten.

We werken langs 4 sporen:

  1. Basisaanpak Particuliere Voorraad (Steigers op Zuid)
    Dit programma is gericht op het wegwerken van achterstallig onderhoud in particuliere panden en activeren van de VVE’s. Waar mogelijk wordt een koppeling met verduurzaming gelegd. Het streven is om iedere collegeperiode 3000 woningen aan te pakken. In 2023 werken we door aan het programma uit de voorgaande collegeperiode, waarbij de verwachting is dat in 2023 de laatste van de in aanpak genomen woningen bouwtechnisch gereed zullen worden opgeleverd. Tevens starten we in 2023 met het programma voor deze collegeperiode.
  2. Grondige aanpak van de Particuliere Voorraad
    Hier gaat het niet alleen om wegwerken van achterstallig onderhoud maar om een structurele verbetering van de woningvoorraad zodat deze minimaal 20 jaar in goede staat is. We doen dit middels grondige renovatie (investering meer dan 37.500 euro), gecombineerd met samenvoegen en vergroten, of sloop/nieuwbouw. In het kader van de regiodeal is het streven om 700 – 900 woningen aan te pakken. De projecten hiervoor zijn vrijwel allemaal in uitvoering genomen. Daarnaast werken we nog aan de aanpak van 600 woningen die voortkomen uit een convenant met de corporaties uit 2016. Deze projecten zijn nu dichtbij realisatie b.v. de Mijnkint blokken in de Tarwewijk. Oplevering wordt daar verwacht in 2023. In 2021 hebben we succesvol een aanvraag gedaan voor het Volkshuisvestingfonds. Hierdoor is budget beschikbaar voor de aanpak van ruim 600 woningen.
  3. Corporatiesvoorraad
    De corporaties zorgen voor de aanpak van 12.000 woningen op Zuid middels ingrijpende renovatie of sloop/nieuwbouw. Ze financieren dit uit eigen middelen.
  4. Woonmilieu
    Goed wonen vraagt om meer dan een goede woning. Ook de woonomgeving is van groot belang. We zetten daarom in op verbetering van buitenruimte, winkelstraten en mobiliteit. In de regiodealmiddelen is 23 miljoen gereserveerd voor buitenruimteprojecten. Meerdere buitenruimteprojecten zullen in 2023 worden opgeleverd, zoals de buitenruimte bij de kindercampus Tarwewijk, de Pleinweg, de Walravenbuurt en het Slotboomplein. Tevens zal in 2023 worden gestart met de buitenruimteprojecten Nijverheidsstraat, Ericaplein en Tarwekracht: een groene verbindingsroute in de Tarwewijk tussen het Mijnsherenplein en het plein bij de Zwartewaal school. Ook de aanpak van de winkelstraten Katendrechtselagedijk/Wolphaersbocht en Beijerlandselaan/Groene Hilledijk draagt bij aan de verbetering van het woonmilieu.

In het gemeentelijk coalitieakkoord 2022-2026 zijn nieuwe middelen (€ 80 miljoen) gereserveerd voor de pijler wonen van NPRZ en zijn opgenomen in de gemeentebegroting.  Deze middelen dienen (deels) als cofinanciering bij andere financieringsbronnen. Bij het schrijven van deze begroting is het uitvoeringsplan 2023 – 2026 voor de komende periode nog niet gereed. In dit uitvoeringsplan, dat afzonderlijk wordt voorgelegd aan de gemeenteraad, staan de plannen opgenomen voor de komende periode en de besteding van het nieuwe budget.

 

Pijler Cultuur

In 2023 worden voor cultuur de ingezette impulsen culturele programmering, talentontwikkeling en planvorming NCWI (inmiddels cultuurcampus genoemd), binnen de RegioDeal 2018-2022 afgerond. De RegioDeal Cultuur 2018-2022 wordt afgesloten met de Zomer op Zuid 2023. Samen met lokale partners worden de schijnwerpers op het culturele aanbod van Rotterdam Zuid gericht. ’Zomer op Zuid’ is een groot evenement, dat een hele zomer lang duurt, Zuid op de kaart zet en laat zien wat Zuid te bieden heeft. In aanloop naar het evenement worden programma’s en netwerken verbonden. Met deze intensivering en ontsluiting in de zomer van 2023 wordt aangesloten bij een nieuw en breder publiek en bijgedragen aan een hogere cultuurparticipatie van Rotterdammers op Zuid.
Voor de succesvolle ontwikkelingen en interventies uit de RegioDeal Cultuur worden mogelijkheden voor continuering verkend, waaronder programmering cultuurankers (onder andere Kunstenpand, programmaraad en jongerenhub Zuidplein) en platforms en regelingen voor talentontwikkeling (onder andere IMPACT, PitcherPerfect). De ontwikkeling van het instituut (Cultuur&Campus) is een nieuwe fase ingegaan naar de concrete vertaling van een realiseerbaar plan inclusief start van de samenwerking in de ontwikkeling  in de hub Bauhaus.

Planvorming NCWI / Cultuur& Campus
De ontwikkeling van een Cultuur&Campus met onderwijspartners Codarts, Hogeschool Rotterdam en Erasmus Universiteit gaat  een nieuwe fase in na vaststelling van het Masterplan. Daarna wordt gestart met de ontwikkeling van de huisvesting op het Charloisse Hoofd en de culturele programmering in aanloop naar realisatie.  Vanuit Nieuw Europees Bauhaus (impulsregeling voor de verbinding tussen kunst, cultuur en onderwijs enerzijds en wetenschap en technologie anderzijds) wordt in 2024 een start gemaakt in de samenwerking tussen de diverse partijen in een hub op Zuid als opmaat naar het Campusmodel voor de toekomst. De Cultuur&Campus is onderdeel van een grotere gebiedsontwikkeling die Zuid een stevige impuls zal geven.

Wat gaat het kosten in 2023?

In onderstaande tabel is op het niveau van de Regiodeal het totaal van realisatie en begroting opgenomen. Daarna volgt per pijler meer inzicht.

PijlersTotale rijksbijdrageRealisatie 2021Cumulatieve realisatie tm 2e herz. 2022Begroting 2e helft 2022Begroting 2023Raming 2024Raming 2025Raming 2026
School 44 9,51 24,54 5,39 4,4 9,6 0,0 0,0
Werk 24 6,01 20,44 1,30 2,30 0,0 0,0 0,0
Wonen 60 6,41 26,25 3,23 15,27 9,47 4,32 1,47
Cultuur 2 0,44 1,77 0,32 0,1 0,0 0,0 0,0
Totaal 130 22,37 73,0 10,24 22,07 19,07 4,32 1,47

Pijler school

SchoolTotale rijksbijdrageRealisatie 2021Cumulatieve realisatie tm 2e herz 2022Begroting 2e helft 2022Begroting 2023Raming 2024Raming 2025Raming 2026
1 Children's Zone 18,1 6,4 17,32 2,8 0,0 0,0    
2. Dagprogrammering buiten Children's Zone 2,2 0,44 1,06 0,48 0,0 0,0    
3. Herstructurering VO 14,0 0,0 0,0 0,0 4,4 9,6    
4. Leraren 6,8 1,47 4,42 0,84 0,0 0,0    
5. Cultuurcampus 2,5 0,96 1,26 0,95 0,0 0,0    
6. Dagprogrammering VO 0,4 0,24 0,48 0,32 0,0 0,0    
Totaal 44,0 9,51 24,54 5,39 4,4 9,6    

1. Children’s Zone

De Children’s Zone is gericht op betere leerprestaties van kinderen. De school is hierbij het aangrijpingspunt. Het verbeteren van de leerprestaties begint met het geven van extra lessen en betere lessen, afstemming met ouders als partners in de opvoeding, en met andere organisaties in de wijk om een zinvolle dagbesteding voor deze kinderen tot stand te brengen.

 

2. Dagprogrammering buiten Children’s Zone

Er zijn inmiddels ook scholen buiten de Children’s Zone die starten met Dagprogrammering. In schooljaar 2022-2023 bieden in totaal 44 scholen Dagprogrammering aan: 36 scholen in het primair onderwijs en 8 scholen in het voortgezet onderwijs.

 

3. Herstructurering VO

In 2018 is het convenant ‘herontwerp voortgezet onderwijs Rotterdam Zuid’ gesloten. Naast de dekking van de regiodeal is ook de cofinanciering (door gemeente) geregeld. De middelen worden pas aan het einde van de Regiodeal looptijd gerealiseerd bij oplevering van de nieuwe objecten.

 

4. Leraren

Vanuit de aanpak Beste Leraren is in 2019/2020 gestart om extra te investeren in de dertig scholen van Children’s Zone van het primair en speciaal onderwijs. In schooljaar 2022/2023 wordt deze lijn voortgezet, waarbij ook de andere primair onderwijsscholen binnen NPRZ hier gebruik van kunnen maken.

 

5. Cultuurcampus

Uit de onderzoeksfase is naar voren gekomen dat de onderwijscomponent een belangrijk fundament vormt voor een NCWI. Planvormingskosten zijn in de jaren 2020, 2021 en 2022 ten laste gebracht van de pijler onderwijs. Principeafspraak is dat de inzet zal worden gecontinueerd. De verwachting is dat er ook Rijksmiddelen beschikbaar komen voor dekking van planvormingskosten vanaf 2023. Nadere afspraken daarover zijn in voorbereiding.

 Vanuit de toegekende Europese subsidie (New European Bauhaus) is er budget om vooruitlopend op de ontwikkeling van het instituut een pilot te starten, waarbij de verbinding tussen kunst, cultuur en onderwijs enerzijds en wetenschap en technologie anderzijds centraal staat. Onderdeel van de opgave is bovendien om hierbij de buurt / omgeving te betrekken.

Pijler werk

WerkTotale rijksbijdrageRealisatie 2021Cumulatieve realisatie tm 2e herz. 2022Begroting 2e helft 2022Begroting 2023Raming 2024Raming 2025Raming 2026

1. Inzet op de vraagkant; Matching op Werk

4,0 1,31 4,71 0,2 1,3      
2. Aanpak Versterking Aanbodkant; Tegenprestatie 8,0 2,0 7,57 0,4 0,0      
3. Aanpak versterking Aanbodkant: Prematching en Tegenprestatie 6,0 1,86 5,88 0,4 0,9      
4. LeerWerkakkoord 4,0 0,81 2,05 0,3 0,0      
5. Onderzoek, monitoring, evaluatie, methodiek-ontwikkeling, professionalisering, communicatie. 2,0 0,03 0,23 0 0,1      
Totaal 24,0 6,01 20,44 1,30 2,30      

1. Inzet op de vraagkant: Matching op Werk

Betreft de extra inzet van werkconsulenten op kwetsbare doelgroep met multiproblematiek. Ingezette scholingstrajecten ter ondersteuning van deze doelgroep richting arbeid worden ook bekostigd uit dit budget.
 

2. Aanpak versterking Aanbodkant: Tegenprestatie

De inzet van extra activeringscoaches die zich richten op de activering van de doelgroep van Zuid met een grote afstand tot de arbeidsmarkt (vrijwilligerswerk) wordt in 2023 niet gecontinueerd.
 

3. Aanpak versterking Aanbodkant: prematching en Tegenprestatie

Uit dit budget worden werkconsulenten bekostigd voor de caseload behandeling van werkzoekenden met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt.
 

4.Leerwerkakkoord

Binnen het LeerWerkAkkoord (LWA) worden afspraken gemaakt met onze partners om de arbeidsmarkt toekomstbestendig te maken. Het LWA bestaat uit de pijlers van school naar werk, van werk naar werk en aan het werk. Voor 2023 zijn de middelen van de Regiodeal niet meer beschikbaar. Rotterdam wil de met het LWA opgedane kennis niet verloren laten gaan. Rotterdam is op zoek naar cofinanciering door partners en in- en extern investerend vermogen om de activiteiten voor te kunnen zetten.
 

5.Onderzoek, monitoring, evaluatie, methodiekontwikkeling, professionalisering en communicatie

Uit dit budget wordt het onderzoeks- en professionaliseringsprogramma KNAP’RZ betaald. In 2019 zijn de contracten met de Erasmus Universiteit, de Hogeschool Rotterdam en SEOR afgesloten die dit onderzoeks- en professionaliseringsprogramma uitvoeren.

 

Pijler wonen

WonenTotale RijksbijdrageRealisatie 2021Cumulatieve realisatie tm 2e herz 2022Begroting 2e helft 2022Begroting 2023Raming 2024Raming 2025Raming 2026
1 Grondige aanpak particuliere voorraad: sloop/nieuwbouw + transformatie bestaande voorraad 46,7 4,03 21,34 1,85 12,20 7,37 2,47 1,477
2 Woonmilieus: buitenruimte + winkelstraten 12,3 2,38 4,91 1,38 2,57 1,60 1,85 0,0
3. Regionale Spreiding 1,0 0,0 0,0 0,0 0,50 0,50 0,0 0,0
Totaal 60,0 6,41 26,25 3,23 15,27 9,47 4,32 1,47

1.Grondige aanpak

Binnen de grondige aanpak via sloop-nieuwbouw is er voor het jaar 2023 € 12,2 mln. begroot:

Een deel hiervan gaat naar het project Groningerstraat (€ 0,9 mln.). Daarmee is de grondige aanpak via de sloop van woningen en winkels aan de Beijerlandselaan (86 t/m 94) en Groningerstraat (1) en nieuwbouw via gronduitgifte (12 appartementen en 1 winkel/bedrijfsunit op de begane grond) nader uitgevoerd. Het uitvoeringsbesluit is 6 juni 2019 door de gemeente genomen.

Eind 2020 is de gemeenteraad niet akkoord gegaan met de integrale herstructurering van de Fazantstraat en daarom wordt er een gewijzigde aanpak uitgewerkt waarin samenvoeging en woningverbetering een prominente plaats hebben. Hierbij worden voor 2023 € 6,5 mln. aan bestedingen verwacht voor alternatieve projecten waarvan de planvoorbereiding inmiddels is gestart. Tevens worden in 2023 de eerste bestedingen (resp. € 1 mln. en € 3,8 mln.) verwacht voor de projecten Seringbuurt (wijk Bloemhof) en Koppen Amelandseplein (wijk Carnisse).
 

2.Woonmilieus: buitenruimte en winkelstraten

Binnen de meerjarige en integrale aanpak woonmilieus: winkelstraten en buitenruimte is er voor het jaar 2023 € 2,57 mln begroot.
Voor de aanpak winkelstraten is op 2 maart 2019 voor het project Beijerlandselaan – Groene Hilledijk het startbesluit voor het programma “Hand in Hand” bestuurlijk (college BenW) bekrachtigd. Met een NPRZ budget van € 6 mln. voor dit project kunnen in de periode 2019 -2023 ca. 40 winkelpanden worden aangepakt. Voor 2023 wordt voor het verwerven en aanpakken van panden € 0,2 mln begroot.

Voor de aanpak van de buitenruimte rondom de nieuwe woningen is de totale rijksbijdrage in het kader van de regiodeal NPRZ € 6,3 mln. Voor 2023 wordt hiervan aan bestedingen begroot € 2,37 mln. voor o.a. de projecten Carnisse Goereestraat, Eksterstraat en Park in de Maashaven.
 

3.Regionale spreiding

Binnen de regionale Spreiding werkt de provincie Zuid-Holland aan het borgen van de ontwikkeling van de goedkope woningvoorraad in de regio. Onderdeel hiervan is een financiële incentive in het kader van de opgave in Rotterdam Zuid voor díe regiogemeenten waar extra DAEB-woningen (Dienst van Algemeen Economisch Belang) worden gerealiseerd. De financiering van deze stimuleringsmaatregel bestaat naast de provinciale inbreng (€ 4 mln.) uit een bijdrage vanuit de regiodeal Rotterdam Zuid van € 1 mln. De regeling is ingegaan per 1 juni 2020 en loopt tot 1 januari 2024. In 2021 heeft de gemeente Rotterdam overeenkomstig eerder gemaakte afspraak aan de provincie Zuid-Holland een bijdrage van € 1 mln. formeel verleend als cofinanciering voor de door Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland vastgestelde subsidieregeling “Spreiding sociale woningbouw regio Rotterdam” (totaal subsidiebudget € 5 mln). De eerste € 0,5 mln (50%) is in 2021 als voorschot naar de provincie overgemaakt en naar verwachting zal de tweede € 0,5 mln in 2023 als voorschot worden overgemaakt. Bijdragen worden zowel in het kader van de jaarrekening van de gemeente Rotterdam als in deze rapportage naar het Rijk pas als besteding opgenomen wanneer de provincie subsidies heeft vastgesteld op basis van door de gemeenten geleverde prestaties (gestart zijn met de bouw van de extra woningen).

Pijler cultuur

CultuurTotale rijksbijdrageRealisatie 2021Cumulatieve realisatie tm 2e herz 2022Begroting 2e helft 2022Begroting 2023Raming 2024Raming 2025Raming 2026Raming 2025
1 Culturele Programmering 0,9 0,38 0,97 0,08 0,1        
2 Talentontwikkeling 1,0 0,06 0,69 0,24 0,0        
3 Planvorming NCWI en onderzoek 0,1 0,00 0,12 0,0 0,0        
Totaal 2,0 0,44 1,77 0,32 0,1        

In 2023 wordt de RegioDeal Cultuur 2018-2022 (2025) afgerond met de culturele manifestatie ‘Zomer op Zuid’. Deze manifestatie wordt grotendeels bekostigd uit het evenementenfonds gemeente Rotterdam € 1,4 mln en betreft de eigen investering vanuit Rotterdam inzake RegioDeal (matching).