Coronacrisis
Sinds de uitbraak van van de coronacrisis in maart dit jaar ligt de focus in deze periode op gastheerschap en handhaving van de noodverordening bij overtreding van de coronamaatregelen. Vanzelfsprekend heeft dit ook invloed op de voortgang van de beleidsdoelen in 2020. Na de versoepelingen van het kabinet in juni en juli is handhaving van de noodverordening minder urgent geworden en worden reguliere taken vanuit handhaving steeds meer opgepakt. Het herstel is echter broos, zo blijkt ook uit de recente opleving van het virus in Nederland en de regio Rotterdam. Op 5 augustus is daarom vanuit de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond een pilot gestart met een mondkapjesplicht in de winkelgebieden in het centrum, op alle grote markten en in een aantal overdekte winkelcentra, waarbij handhavers waarschuwend optreden en bij excessen verbaliseren. De pilot is 31 augustus gestopt en wordt geëvalueerd.
Flying Squads
In de stad hebben we circa 420 vaste camera’s en daarnaast mobiele/flexibele camera’s. Deze camera’s worden uitgekeken in het kader van de openbare orde en veiligheid en daarbij ook voor naastplaatsingen in het kader van analyse en het verwijderen ervan. In februari / maart is bijvoorbeeld in zowel Delfshaven als Oud-Crooswijk de totstandkoming van naastplaatsingen geanalyseerd d.m.v. cameratoezicht. Op locaties waar veel naastplaatsingen plaatsvinden, de zogenaamde hotspots, kunnen we op basis van camerabeelden optreden door te handhaven. Met de pilot Flying Squads zijn we vorig jaar gestart met dedicated handhaving op wisselende hotspotlocaties. Na het afronden van de pilot Flying Squads in januari 2020 is de handhaving met behulp van camerabeelden nog niet hervat. Dit in verband met corona, en met het oog op de definitieve implementatie van de flying squads, waarbij de juridische aspecten nader worden bekeken. We zijn voornemens de flying squads zo snel mogelijk weer in te zetten.
Handhavers gebruiken bodycams
In 2019 is de (verlengde) pilot bodycams afgerond. Uit het onderzoek blijkt dat de bodycam bijdraagt aan het veilgheidsgevoel van de handhavers. Daarom is besloten om alle handhavers werkzaam in de publieke ruimte (circa 400 fte) uit te rusten met een bodycam. Een meerderheid van de handhavers draagt nu een bodycam. In verband met de coronacrisis heeft de uitrol enige vertraging opgelopen. De uitrol wordt in het najaar van 2020 afgerond.
Toepassing van meer bevoegdheden door handhavers
De gemeente Rotterdam is betrokken bij een initiatief van het ministerie van Justitie en Veiligheid om pilots op te zetten voor de toepassing van meer bevoegdheden door handhavers. Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa's) in Nederland zijn onderverdeeld in zes boa-domeinen met elk hun eigen bevoegdheden. Voor effectieve handhaving hebben boa's in bepaalde gevallen bevoegdheden uit een ander boa-domein nodig. De pilots moeten mogelijk maken dat boa's bevoegdheden uit een ander domein mogen toepassen. Rotterdam wil dat de reguliere boa's een beperkt aantal bevoegdheden mogen toepassen op het gebied van milieuhandhaving en taxihandhaving. Hiervoor zijn bij het ministerie van Justitie en Veiligheid aanvragen ingediend voor het starten van pilots. De aanvraag voor taxihandhaving is goedgekeurd en op 1 september 2020 is dan ook een pilot gestart waarin een team handhavers tijdelijk de bevoegdheid heeft gekregen te handhaven op een beperkt aantal overtredingen van de Wet-, en het Besluit Personenvervoer. De pilot heeft een looptijd van 18 maanden en eindigt op 1 maart 2022, waarna een evaluatie zal plaatsvinden.
Handhavers en politie versterken de samenwerking
In 2019 zijn handhavers en de politie gestart met het project ‘Versterking samenwerking’. Dit project moet bestaande samenwerking tussen handhavers en politie versterken en ook leiden tot nieuwe en effectievere vormen van samenwerking. In de eerste fase is in beide organisaties opgehaald welke onderlinge samenwerkingsverbanden er zijn, wat goed gaat en wat nog beter kan. De opgedane inzichten zouden in 2020 verder worden uitgewerkt in plannen voor het versterken van de samenwerking. Tijdens de coronacrisis is de handhavingspraktijk van zowel handhavers als politiemensen veranderd. Zowel door herprioritering van taken, als door de algehele maatschappelijke context waarin handhavend opgetreden wordt. Bij het handhaven van de noodverordening is geleken hoe belangrijk de nabijheid van politie is en dat snelle ondersteuning in snel escalerende situaties essentieel is voor de veiligheid van onze handhavers. Dat heeft geleid tot hernieuwde aandacht voor de samenwerking tussen handhavers en politie. De noodzaak van goede samenwerking met en spoedassistentie van de politie is nog eens onderstreept door het ernstige geweldsincident op eerste paasdag, waarbij meerdere handhavers verwondingen opliepen. Onder deze actuele omstandigheden zijn enkele operationele werkgroepen van handhavers en politiemensen geformeerd, waarin zij met elkaar spreken over ervaren problemen, risico’s en kansen voor verbetering. De driehoek van burgemeester, politiechef en hoofdofficier van justitie en het college van B & W hebben deze werkgroepen gevraagd oplossingen aan te dragen die in de vorm van pilots kunnen worden uitgeprobeerd. Deze pilots worden eind 2020 geëvalueerd en vervolgens wordt beoordeeld of de oplossingen in 2021 een meer structureel karakter krijgen en of deze ook in andere gebieden kunnen worden ingezet.
Handhaving op agressieve honden
Rotterdam heeft als een van de weinige gemeenten een meldpunt agressieve honden. In 2020 is dit meldpunt gecontinueerd en zijn we in de zomer overgegaan op een nieuw meldsysteem dat de kwaliteit van de meldingen moet verhogen, omdat de melder meer informatie over de melding in kan voeren. Ook komt er een landelijke registratie van bijtincidenten, waaraan Rotterdam meewerkt.
Ondermijning
In 2020 continueren en versterken wij de inzet van handhavers bij de aanpak van ondermijning. Wij willen de rol van de handhavers versterken door vooral te investeren in awareness-trainingen en informatieuitwisseling. Handhavers spelen al een actieve rol bij de aanpak van ondermijning in de Spaanse Polder, in Delfshaven en op de Beijerlandselaan. Op stedelijk niveau dragen de handhavers bij aan de integrale aanpak van ondermijning.
Ongeadresseerd reclamedrukwerk
Het voornemen was om per 1 april 2020 een systeem in te voeren waarin Rotterdammers zonder sticker op de brievenbus voortaan geen ongevraagde reclame meer zouden ontvangen. Door een uitspraak van de rechter is dat systeem en de handhaving vooralsnog uitgesteld tot de zomer van 2021.
Na het afronden van de pilot Flying Squads in januari 2020 is de handhaving met behulp van camerabeelden nog niet hervat. Dit in verband met corona, en met het oog op de definitieve implementatie van de flying squads, waarbij de juridische aspecten nader worden bekeken. We zijn voornemens de flying squads zo snel mogelijk weer in te zetten.
Een meerderheid van de handhavers draagt nu een bodycam. In verband met de coronacrisis heeft de uitrol enige vertraging opgelopen. De uitrol is in het najaar van 2020 afgerond. Vanaf 2021 draagt iedere handhaver van Stadsbeheer een bodycam.
Op 1 september 2020 is een pilot gestart waarin een team handhavers tijdelijk de bevoegdheid heeft gekregen te handhaven op een beperkt aantal overtredingen van de Wet-, en het Besluit Personenvervoer. De pilot heeft een looptijd van 18 maanden en eindigt op 1 maart 2022, waarna een evaluatie zal plaatsvinden.
In het kader van het project “Versterking samenwerking” handhavers en politie zijn enkele operationele werkgroepen van handhavers en politiemensen geformeerd, waarin zij met elkaar spreken over ervaren problemen, risico’s en kansen voor verbetering. De driehoek van burgemeester, politiechef en hoofdofficier van justitie en het college van B & W hebben deze werkgroepen gevraagd oplossingen aan te dragen die in de vorm van pilots kunnen worden uitgeprobeerd. Deze pilots worden eind 2020 geëvalueerd en vervolgens wordt beoordeeld of de oplossingen in 2021 een meer structureel karakter krijgen en of deze ook in andere gebieden kunnen worden ingezet.
Er komt een landelijke registratie van bijtincidenten door honden, waaraan Rotterdam meewerkt
Het voornemen was om per 1 april 2020 een systeem in te voeren waarin Rotterdammers zonder sticker op de brievenbus voortaan geen ongevraagde reclame meer zouden ontvangen. Door een uitspraak van de rechter is dat systeem en de handhaving vooralsnog uitgesteld tot de zomer van 2021. Na de zomer van 2021 wordt duidelijk of het systeem weer kan worden ingevoerd en of hierop kan worden gehandhaafd.
Handhavers worden steeds meer wijkgericht en informatiegestuurd ingezet en daardoor moeten zij aanwezig zijn op de plekken en tijdstippen waar dit het meest noodzakelijk is. Om dit optimaal te ondersteunen wordt een nieuw handhavings- en informatiesysteem ontwikkeld. Het systeem gaat naar verwachting 2e kwartaal 2021 live.
Rotterdam is de afgelopen jaren veiliger geworden, deze trend willen we doorzetten zodat op langere termijn alleen nog maar veilige wijken zijn in Rotterdam.
Handhavers zijn goed getraind en uitgerust met voldoende bevoegdheden en de juiste middelen, zoals bodycams, zodat zij hun werk veilig, effectief en efficiënt kunnen doen.
Rotterdam is de afgelopen jaren veiliger geworden, deze trend willen we doorzetten met de volgende punten:
| Overzicht van baten en lasten Openbare orde en veiligheid - Handhaving en toezicht | Realisatie 2019 | Begroting 2020 (2e Herz.) | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Baten exclusief reserves | 2.214 | 1.374 | 1.318 | 1.368 | 1.355 | 1.355 |
|
| Bijdragen rijk en medeoverheden | 210 | 521 | 0 | 28 | 21 | 21 | |
| Overige opbrengsten derden | 2.003 | 852 | 1.318 | 1.339 | 1.334 | 1.334 | |
| Overige baten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Lasten exclusief reserves | 42.121 | 43.199 | 43.056 | 43.479 | 42.762 | 42.762 |
|
| Apparaatslasten | 38.284 | 40.007 | 39.802 | 40.232 | 40.313 | 40.313 | |
| Inhuur | 1.954 | 1.615 | 173 | 173 | 173 | 173 | |
| Overige apparaatslasten | 1.661 | 1.421 | 934 | 921 | 964 | 964 | |
| Personeel | 34.668 | 36.972 | 38.695 | 39.138 | 39.176 | 39.176 | |
| Intern resultaat | 449 | -332 | -710 | -710 | -710 | -710 | |
| Intern resultaat | 449 | -332 | -710 | -710 | -710 | -710 | |
| Programmalasten | 3.388 | 3.524 | 3.964 | 3.957 | 3.159 | 3.159 | |
| Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 2.830 | 2.939 | 3.534 | 3.819 | 3.021 | 3.021 | |
| Kapitaallasten | 407 | 397 | 292 | 0 | 0 | 0 | |
| Overige programmalasten | 141 | 188 | 138 | 138 | 138 | 138 | |
| Subsidies en inkomensoverdrachten | 9 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Saldo voor vpb en reserveringen | -39.907 | -41.826 | -41.739 | -42.111 | -41.407 | -41.407 | |
| Saldo voor reserveringen | -39.907 | -41.826 | -41.739 | -42.111 | -41.407 | -41.407 | |
| Saldo | -39.907 | -41.826 | -41.739 | -42.111 | -41.407 | -41.407 |
| 2e Herziening | Begroting 2021 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Bijstellingen Openbare orde en veiligheid - Handhaving en toezicht | Begroting 2020 | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 |
|
| Eerste Herziening 2020 | -42.015 | -40.519 | -40.239 | -39.448 | -39.448 | |
| Bijstellingen Tweede Herziening 2020 / Begroting 2021 | 189 | -1.220 | -1.872 | -1.959 | -1.959 | |
| Concernbrede lagere overige arbeidskosten | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 238 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Effecten corona | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Technische wijzigingen | Technische wijzigingen | -49 | -1.220 | -1.872 | -1.959 | -1.959 |
| Begroting na wijzigingen | -41.826 | -41.739 | -42.111 | -41.407 | -41.407 | |
Concernbrede lagere overige arbeidskosten
Vanwege corona wordt er in 2020 minder gebruik gemaakt van het budget voor opleidingen, reizen en catering. De begroting is hierop aangepast.
Effecten Corona
Op dit taakveld is sprake van minder baten door de corona crisis. Voor het lopende jaar betreft het een derving aan inkomsten inzake huisvuilboetes voor ongeveer € 500. Omdat mogelijk compensatie hiervoor wordt ontvangen, is het financiële effect saldo neutraal verwerkt in de begroting van 2020.
Technische wijzigingen
De grootste wijzigingen in dit taakveld betreffen de indexering (- € 741 in 2021 tot - € 738 in 2024), herverdeling concernopgaven (- € 432 in 2020 tot - € 1,7 mln in 2024), overheveling formatie naar programma Beheer van de stad inzake wijkconciërges (€ 384 structureel vanaf 2021), overheveling Programma In de bak naar taakveld Afval - Grondstoffen (€ 401 in 2020 en € 500 in 2021) en herverdeling budgetten voor de inzet van personeel, inhuur en uitbestede werkzaamheden om deze in lijn te brengen met de verwachte uitgaven (- € 18 in 2020 tot € 65 in 2024).
Het taakveld Toezicht en Handhaving draagt bij aan de veiligheid en leefbaarheid in wijken. Vanwege de verdichting van de stad, groeit de druk op de buitenruimte en neemt het belang van het bevorderen van naleving van wet- en regelgeving toe.
Dit Rotterdamse taakveld is onderdeel van het programma Openbare orde en veiligheid en betreft de gemeentelijke taken op het gebied van:
Het groeiende aantal mensen in de stad zorgt onder andere voor meer (woon)overlast, meer (bedrijfs)afval, vollere parken en meer verkeer en drukte in de stad. Hierdoor zal de druk op Handhaving en Toezicht toenemen.