Betrokken stad
Motie 18bb8426 (Veilig 010 prijs) roept op de inzet van actieve Rotterdammers te waarderen. Deze waardering komt dit jaar tot uiting in een bedankdag op 7 december. Samen met Wijkcomite’s, Wijkraden en Gebiedscommissies bouwt het college deze dag uit tot een sprankelend festijn voor betrokken Rotterdammers die actief zijn in buurt bestuurt, in buurtpreventieteams als containeradoptant of anders
in het veiligheidsdomein.
Motie18bb9369 (“Ik krijg een heel apart gevoel van binnen”) verzoekt de gemeente makkelijker onveiligheid te melden. In het najaar 2019 test de gemeente een app (VeiligR) die het mogelijk maakt om net zo laagdrempelig als de succesvolle Buiten Beter app meldingen te doen. De gemeente test de app in Noord en IJsselmonde. Vanaf 2020 kan de gemeente deze (al dan niet verbeterde) app voor heel Rotterdam beschikbaar maken. Het college gaat ervan uit dat de laagdrempeligheid ervoor zorgt dat meer Rotterdammers zich zullen laten horen.
Kwetsbare wijken
In alle 5 de focuswijken zijn kwartiermakers aangesteld die op grond van het beeld van de wijken en de beschikbare informatie een analyse hebben gemaakt en hieruit een Plan van Aanpak met de hoofdopgaven hebben opgesteld. Daarnaast zijn er in de focuswijken locaties gerealiseerd van waaruit de diverse (in- en externe) partijen (samen)werken en die ook toegankelijk zijn voor burgers die een (hulp) vraag hebben.
Mobiel cameratoezicht heeft zich doorontwikkeld. Naast de mobiele cameramasten – waarvan de voorraad in 2019 is uitgebreid naar 8 stuks – worden nu ook kleine camerakastjes toegepast, die in openbare verlichtingsmasten bevestigd kunnen worden. De evaluatie cameratoezicht 2019 concludeert om in diverse cameragebieden een verplaatsing, bijplaatsing of het weghalen van een camera door te voeren. Dit om het cameragebied zo effectief mogelijk in te richten. Veel van deze maatregelen zullen in 2020 worden uitgevoerd.
Stadsmariniers
Afgelopen jaar hebben meerdere gemeenten en ministeries in binnen –en buitenland hun interesse getoond in het instrument van een stadsmarinier om complexe (veiligheids)vraagstukken aan te pakken. Op basis van rondleidingen in het veld, werkbezoeken van enkele stadsmariniers aan collega gemeenten, als ook het bezoek van burgemeester en/of bestuurders van oa. Assen en Antwerpen is daar in 2019 gestart met het werken met één of meerdere stadsmariniers. Hierbij wisselen de negen stadsmariniers die in Rotterdam werkzaam zijn kennis, kunde en vaardigheden uit met collega’s, organisaties en andere overheden.
Op basis van de toename van het aantal schietincidenten begin 2019 in vergelijking met de eerste helft van 2018 is het onderwerp excessief geweld toegevoegd aan de portefeuille van de stadsmarinier High Impact Crime.
Jeugdoverlast
Tot 2019 verdeelde de gemeente Rotterdam de capaciteit van het Stedelijk team Jongerenwerk (STJ) en de jeugdhandhavers over wijken waar zich relatief veel jeugdoverlast concentreerde. Jeugdoverlast beperkt zich niet tot de grenzen van een wijk en manifesteert zich anders dan in het verleden. De jeugdoverlast in Rotterdam is minder dan in het verleden gebonden aan vaste locaties en groepen. Daarom zet de gemeente het STJ en jeugdhandhavers flexibeler in, zodat de inzet daar is waar de overlast zich voordoet: op basis van actuele data van subjectieve en objectieve cijfers aangevuld met kwalitatieve informatie van de professionals uit de gebieden.
Daarnaast is er extra aandacht voor het online domein. De online jongerenwerkers van het STJ zijn actief op platformen zoals Instagram, Snapchat en Facebook om contact te leggen met jongeren en om de doelgroep beter in kaart te brengen. Dit als aanvulling op de contacten met jongeren in de buitenruimte.
Vuurwerk
De Algemene Plaatselijke Verordening Rotterdam 2012 is in verband met de invoering van een vuurwerkverbod en aanwijzen vuurwerkzones gewijzigd. Het voorstel tot wijziging is met een amendement van de VVD aangenomen. Aan de hand van 32 gebiedsadviezen en de adviezen van de diensten over de plaats van de vuurwerkzones, is een concept vuurwerkzoneringskaart opgesteld. De kaart is in september 2019 door de gemeenteraad besproken. Het college zal naar verwachting in oktober het aanwijzingsbesluit nemen.
De gemeente is in gesprek met de Rotterdamse vuurwerkbranche om te komen tot een vrijwillige beperking van de verkoop van knalvuurwerk (motie 19bb13577). Ook met de landelijke vuurwerkbranche is de gemeente in gesprek. Bij de jaarwisseling 2019-2020 worden als pilot twee professionele vuurwerkshows gehouden als alternatief voor het afsteken van consumentenvuurwerk.
Veiligheid in het Openbaar Vervoer
Uit de resultaten van het van het jaarlijkse OV-reizigerstevredenheidonderzoek(OV-klantenbarometer) over 2018 blijkt het volgende. Reizigers in Rotterdam en omstreken geven het vervoer van de RET in 2018 een 7,8. Dat is 0,1 punt hoger dan het landelijke gemiddelde. In 2017 gaven reizigers de RET een 7,7. Het reizigersoordeel over veiligheid in het OV (subcategorie) is wederom gestegen; voor de metro een 7,5 en voor de tram een 7,9 (zie tabel).
|
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
|
|
Metro |
7,1 |
7,2 |
7,1 |
7,3 |
7,3 |
7,5 |
|
Tram |
7,4 |
7,5 |
7,6 |
7,7 |
7,7 |
7,9 |
De scores over 2018 zijn ruimschoots hoger dan de eis die jaarlijks gesteld wordt door de opdrachtgever, de Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Die eis stelt dat het oordeel van reizigers ten aanzien van de sociale veiligheid in het algemeen, zoals deze volgt uit de OV-Klantenbarometer, voor het Openbaar Vervoer per tram ten minste een 7,0 bedraagt en voor het Openbaar Vervoer per metro ten minste een 7,0 bedraagt.
Om de OV-surveillanten nog beter voor te bereiden op hun taak is in 2018 een start gemaakt met zelfverdedigingscursussen voor OV-surveillanten. De training is afgestemd op de aard van de functie en bestaat uit agressiebeheersing en de-escalatietraining. De training wordt door de OV-surveillanten zeer goed ontvangen en gewaardeerd.
De inzet van het instrument OV-reis -en verblijfsverbod is in het voorjaar in de driehoek geëvalueerd. De driehoek heeft geconcludeerd dat het aantal OV-reisverbodwaardige incidenten in 2018 is gedaald in vergelijking met 2017. Ook lijkt de relatieve ernst van incidenten af te nemen, met minder incidenten inzake fysiek geweld. Daarentegen neemt niet-fysieke agressie (bedreigingen, spugen, maar ook verbale agressie) minder hard af. Met een dalend aantal geregistreerde OV-reisverbodwaardige incidenten, en met een evenredig aantal uitgereikte OV-reisverboden lijkt het erop dat het OV-reisverbod nog altijd een positieve (preventieve) invloed heeft op het gedrag van tramreizigers.
De driehoek is op basis van de evaluatie akkoord gegaan met:
Evenementenvergunningen
In de nota evenementenvergunningen 2019 zijn twee experimenten opgenomen. Met de A+ vergunning is op verzoek van de gemeenteraad geëxperimenteerd met een extra evenementencategorie. Als uit de evaluatie eind 2019 is gebleken dat dit een succes is, wordt deze pilot ook in 2020 voorgezet. Daarnaast is op basis van het experimenteerartikel 1:10 uit de APV gewerkt met een evenementenkraskaart. Deze bood ondernemers, die in het bezit zijn van een exploitatievergunning, de mogelijkheid om maximaal vijf keer per jaar één dag kleinschalige evenementen te organiseren als uitbreiding op hun reguliere horecaexploitatie.
Het experiment is uitgevoerd met een aantal ondernemers in Hart van Zuid, Hoek van Holland strand, de Hofbogen (Raampoortstraat) en het Raadhuisplein in Rozenburg. Dit om evenementen meer te spreiden en de binnenstad te ontlasten. Indien blijkt dat dit experiment succesvol is geweest, wordt nader uitgewerkt of en in welke vorm de evenementenkraskaart voortgezet zal worden.
Beveiliging islamitische instellingen
In 2019 is een nieuw project gestart op gebied van de veiligheid van islamitische instellingen. Het gaat onder andere om het aanbieden van veiligheidstrainingen en schouwen. De schouwen lopen in de eerste helft van 2020 door. De veiligheidstrainingen worden structureel aangeboden.
Ondermijning (en drugscriminaliteit)
In het coalitieakkoord is opgenomen dat de gemeente de komende periode de aanpak van ondermijnende criminaliteit intensiveert. Het college heeft voor de bestuurlijke aanpak daarvan extra middelen ter beschikking gesteld. Binnen de clusters is o.a. toezicht en handhaving versterkt door extra boa’s aan te stellen. Het aantal medewerkers t.a.v. bestuurlijke maatregelen en BIBOB is uitgebreid en meer capaciteit beschikbaar voor het innen van openstaande bedragen en boetes door personele uitbreiding bij de Gemeentebelastingen.
De gemeente heeft ingezet op het vergroten van awareness onder medewerkers binnen de gemeente door trainingen aan te bieden voor medewerkers binnen Stadsbeheer. Het aantal trainingen en opleidingen binnen het gehele concern wordt de komende periode verder uitgebreid. Daarnaast is een applicatie ontwikkeld voor medewerkers van de gemeente Rotterdam die stapsgewijs wordt uitgerold. Hierdoor kunnen vermoedens van ondermijnende criminaliteit gemakkelijk gemeld worden.
In opdracht van de (gezags-)driehoek van Rotterdam en de Douane heeft de Erasmus Universiteit Rotterdam onderzoek gedaan naar de aard en omvang van de drugsproblematiek in de haven. Dit onderzoek is in het voorjaar van 2019 afgerond en vervolgens is het rapport ‘Drugscriminaliteit in de Rotterdamse haven: aard en aanpak van het fenomeen’ uitgebracht. Het onderzoek schetst een gedegen beeld van de complexe problematiek in al zijn facetten en biedt inzicht in o.a. de modus operandi van criminelen, de kwetsbaarheden in de publieke en private sector en de belemmeringen bij het tegengaan van drugscriminaliteit.
Met de versterkingsmiddelen vanuit het Rijk (Ondermijningsfonds) en de extra middelen vanuit het coalitieakkoord is de integrale aanpak van drugscriminaliteit in de haven versterkt. In juli 2019 heeft de gemeente Rotterdam een conferentie georganiseerd om met Antwerpen, andere publieke overheden en private bedrijven afspraken te maken over de drugsaanpak in beide havens.
De gemeente heeft van januari tot en met juli 2019 244 meldingen ontvangen van Meld Misdaad Anoniem (MMA) waarvan 160 meldingen over drugs en 8 over wapens. Samen met MMA wordt een plan opgesteld voor de continuering van nieuwe campagnes met als doel om zoveel mogelijk bewoners te informeren over de mogelijkheden tot anoniem melden.
In 2019 is het project Alliantie Hand in Hand gestart waarbij de Beijerlandselaan en Groene Hilledijk rigoureus worden getransformeerd. De gemeente is inmiddels de grootste vastgoedeigenaar in die winkelstraten. De gestelde ambitie om regie te krijgen op het vastgoed begint daarmee vorm te krijgen. Er worden gerichte strategische aankopen gedaan en er worden strategische samenwerkingen met pandeigenaren aangegaan. Tot en met juli 2019 zijn 32 winkelpanden en 76 woningen aangekocht. Een aantal malafide ondernemers zijn aangepakt en vanuit het brancheringsplan zijn enkele nieuwe ondernemers aangetrokken. Er wordt ingezet op fysieke interventies (weghalen luifels, opknappen puien), het instellen van een sociale winkelbouwcorporatie in de straten en het opzetten van een communicatietraject om draagvlak te creëren onder ondernemers. Dit is slechts het begin van een jarenlange aanpak.
Cyber resilience
Al sinds 2016 werkt de gemeente aan het versterken van de digitale weerbaarheid in de Rotterdamse haven. Daarnaast zet de gemeente zich sinds 2019 actief in om de digitale weerbaarheid van Rotterdamse burgers en ondernemers te vergroten. Om de kennis- en informatiepositie te vergroten, is voor het eerst in 2019 de Veiligheidsmonitor uitgezet inclusief cybercrime gerelateerde vragen. Eind 2019 worden de resultaten verwacht en hierdoor het inzicht in de prevalentie en slachtofferschap van cybercrime in Rotterdam vergroot.
In het kader van crisisbeheersing wordt in G4-verband een nieuwe handreiking Cybergevolg-bestrijding ontwikkeld. Daarnaast zijn er diverse projecten gestart t.b.v. de digitale weerbaarheid van Rotterdamse jongeren, senioren en ondernemers. Dit betreft o.a. een project over digitale weerbaarheid op drie Rotterdamse scholen en een cyber security conferentie voor Rotterdamse ondernemers.
Vertrouwen politie
In de Rotterdamse Veiligheidsmonitor, de enquête behorende bij het wijkprofiel, zijn vragen toegevoegd met betrekking tot het vertrouwen in de politie. De enquête wordt in 2019 afgenomen en de resultaten zullen eind 2019 beschikbaar zijn.
De Rotterdammer en de Rotterdamse ondernemers meer structureel betrekken bij beleid en uitvoering. Van consultatie en inspraak naar meer coproductie en co-creatie.
De overheid zorgt voor handhaving van de rechtsorde en de openbare orde. Dit is van belang voor het versterken van de stabiliteit van een goed functionerende samenleving.
Een veilig leef- en uitgaansklimaat in Rotterdam, waarin bewoners en bezoekers zich vrij kunnen bewegen en kinderen veilig kunnen opgroeien. Tegelijkertijd zet het college in op het voorkomen van inmenging vanuit criminaliteit en op vermindering van overlast.
De leden van het college en de medewerkers van de gemeente gaan veelvuldig in gesprek met bewoners en ondernemers in de wijken. Die gesprekken gaan over de vraagstukken en mogelijkheden in de wijken. Veel Rotterdammers zijn actief bij hun straat, buurt of wijk. Hun inzet is belangrijk voor een prettige en veilige stad. Met #betrokkenstad maakt de gemeente de inzet van bewoners meer zichtbaar. Er zijn ook bewoners die zich minder makkelijk laten horen. Het is een uitdaging om hun stem te horen en hun belang een plek te geven.
De gemeente zet instrumenten voort als Buurt bestuurt, Buurtpreventie, bijeenkomsten met senioren en Stuurgroep Veilig in de Wijk.
Nieuwe vormen van deelname via sociale media zorgen voor nieuwe kansen en mogelijkheden. De combinatie van offline en online participatie krijgt vorm. Zowel de inzet van whatsappgroepen als de introductie van een gemeentelijke app die mogelijkheid biedt om onveiligheid te melden (Veilig R). Een uitbreiding van kanalen betekent een betere toegankelijkheid.
De medewerkers van de gemeente zijn zichtbaarder in de wijken aanwezig. De gemeente streeft naar meer continuïteit van de medewerkers in de wijken, zodat er steeds meer bekende gezichten in de wijk te zien zijn. Het zijn de bekende gezichten in de wijk die zorgen voor contact met een waardering voor bewoners die hun steentje bijdragen.
Ook de komende periode wordt de aanpak versterkt. Ondermijnende criminaliteit zit in de haarvaten van de samenleving en vergt een stevige, langdurige en effectieve aanpak. Er is inzet op gebieden zoals de Spaanse Polder, Rotterdam-Zuid, Rotterdam-West en de haven. Daarnaast is inzet op thema’s zoals drugscriminaliteit, financieel-economische delicten, fraude met vastgoed, mensenhandel en Outlaw Motor Gangs.
Om ondermijnende criminaliteit beter te kunnen signaleren, voorkomen en aan te pakken wordt de formatie binnen de gehele gemeentelijke organisatie verder uitgebreid. Eind 2019 zal de "ondermijningstrein" op volle sterkte zijn. De trein bestaat uit een team van verschillende toezichthouders en handhavers van de gemeente Rotterdam (o.a. een boa, bouwinspecteur en een deurwaarder) dat systematisch bedrijfspanden door de hele stad controleert.
Andere partners (de politie, ISZW etc.) kunnen bij de controles aansluiten. De trein zal ook thema of branchegericht worden ingezet. Dit zal leiden tot een toename van de inzet van bestuurlijke bevoegdheden en instrumenten.
Naast personele uitbreiding wordt geïnvesteerd in materieel opzicht: m.b.v. nieuwe ICT- en registratiesystemen kan de gemeente betere analyses maken en meer zicht krijgen op achterliggende structuren en fenomenen. Hiermee wordt de informatiepositie binnen gemeente vergroot. Dit draagt bij aan een effectievere en efficiëntere aanpak van ondermijnende criminaliteit.
In 2020 wordt in Rotterdam-West samen met partners zoals de politie ondermijnende criminaliteit aangepakt, o.a. in een aantal winkelstraten. Aanvullend hierop wordt ingezet op een positieve economische ontwikkeling van de Vierambachtstraat en Schiedamseweg.
De aanbevelingen op basis van het rapport "Drugscriminaliteit in de Rotterdamse haven" van de Erasmusuniversiteit worden uitgewerkt in concrete acties. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een betere screening van personeel in de haven. Bedrijven zullen ook op het gebied van ondermijnende criminaliteit intensiever gaan samenwerken.
Vanuit de aanpak ondermijning is aandacht voor diverse vormen van uitbuiting, waaronder arbeids- en seksgerelateerde uitbuiting. Omdat in de prostitutie de communicatie voornamelijk verloopt via het internet en sociale media en een internationaler karakter heeft gekregen, heeft de overheid minder zicht op de prostitutiebranche. Dit levert een groter risico op misstanden zoals mensenhandel op. Daarom zet de gemeente in 2020 in op het doelgerichter binnenhalen van signalen van mensenhandel. De gemeente zet samen met de Stichting Fier in op het vergroten van de meldingsbereidheid onder Jongeren, daarnaast is geïnvesteerd op het internetrechercheren.
De gemeente blijft ook in 2020 investeren in het netwerk van sleutelpersonen om eventueel oplopende spanningen te kunnen signaleren. Het streven is het geluid van gematigde groepen en personen nadrukkelijker te laten horen. Daarnaast krijgen sleutelpersonen en professionals trainingen aangeboden. Met deze maatregelen kunnen zoveel mogelijk mensen bijdragen aan het tegengaan van polarisatie en spanningen.
Met de ‘Rotterdamse aanpak radicalisering, extremisme en polarisatie 2018- 2022’ wil de gemeente (potentieel) gewelddadig gedrag, dat ideologisch gedreven is, tegengaan. De gemeente heeft hierbij aandacht voor verschillende vormen van extremisme. De inzet is gericht op het vergroten van de weerbaarheid van kwetsbare groepen, het vergroten van de deskundigheidsbevordering van professionals en vrijwilligers over deze thema’s en de disengagement en de-radicalisering van geradicaliseerde personen en groepen. In 2020 zal er opnieuw aandacht zijn voor het (fysiek) weerbaarder maken van bepaalde objecten en groepen in de stad, bijvoorbeeld bij religieuze instellingen. Dit gebeurt zowel met fysieke beveiligingsmaatregelen, als organisatorische maatregelen en trainingen. De dreiging van extremisme en terrorisme wordt meegenomen in het evenementenvergunningentraject.
De aanpak van woninginbraken, straatroven en overvallen, de zogenoemde High Impact Crimes, blijft ook komend jaar alle aandacht krijgen vanuit de gemeente. Op alle fronten van de aanpak - van preventie tot repressie, en van de daderaanpak tot nazorg aan slachtoffers – is de gemeente actief, maar de aanpak valt en staat met goede samenwerkingsafspraken en integraal werken. De focus zal het komende jaar daarom liggen op het intensiveren en verbeteren van samenwerkingen. Verder blijft de gemeente telkens zoeken naar nieuwe interventies en samenwerkingsverbanden. Een voorbeeld daarvan is het Fieldlab Inbraakvrije wijk waar in 2019 in Lombardijen mee is gestart. Het Fieldlab is een samenwerking tussen publieke en private partijen en kennisinstituten en is gericht op het ontwikkelen van nieuwe technische en innovatieve maatregelen om inbraken verder tegen te gaan.
Naast professionele partijen zijn bewoners en ondernemers ook belangrijke partners in het voorkomen van HIC-delicten. Ondernemers en bewoners, zoals senioren, die een groter risico lopen om slachtoffer te worden krijgen extra aandacht. De gemeente initieert preventieve aanpassingen in de fysieke omgeving, zoals het verbeteren van hang- en sluitwerk, geeft voorlichting en stimuleert bewoners en ondernemers zelf ook in actie te komen.
Daders van HIC-delicten krijgen een intensieve persoonsgerichte aanpak. Recente recidivecijfers laten zien dat focus in de aanpak van daders nodig blijft. Op basis van kennis over de doelgroep zal er in de aanpak samen met
ketenpartners gedifferentieerd worden.
In 2020 blijft de gemeente samen met haar partners werken aan het vergroten van hun informatiepositie en kennis rond ‘cyber’. Daarnaast wordt de crisisbeheersingscapaciteit verder ontwikkeld aan de hand van drie specifieke cybercrisisoefeningen. Cybercriminelen zijn inventief en de vorm van cybercriminaliteit verandert continue. Daarom blijft de gemeente zich inzetten om dit tegen te gaan. Met verschillende acties en initiatieven wordt het bewustzijn van Rotterdamse burgers en ondernemers m.b.t cybercriminaliteit vergroot en wordt een handelingsperspectief aangereikt om de digitale weerbaarheid te versterken.
Investeren in kwetsbare wijken is een continu proces. Desondanks blijven de indexcijfers van deze wijken achter op het stedelijk gemiddelde. De kwetsbare wijken zijn onderverdeeld in vijf focus- (Hillesluis, Bloemhof, Oude Westen, Carnisse, Tarwewijk) en dertien aandachtswijken. Wil de situatie in deze wijken structureel verbeteren dan kan dat alleen vanuit een integrale en duurzame aanpak. Wethouder Wijken is verantwoordelijk om een integrale aanpak focuswijken op te zetten. Ervaring heeft geleerd dat op alle domeinen de nodige opgaven liggen en een veiligheidsaanpak alleen niet genoeg is om deze wijken er duurzaam bovenop te helpen. Niet alleen de gemeentelijke clusters moeten hierbij nauw samenwerken, maar ook de inzet van externe partijen is van essentieel belang om het verschil te kunnen maken.
Het college zet de aanpak tegen seksuele straatintimidatie onverminderd voort. Ook doet de gemeente opnieuw onderzoek naar de ervaren seksuele straatintimidatie voor het monitoren en bijsturen van de aanpak.
Cameratoezicht is mogelijk als sluitstuk van de veiligheidsaanpak om de balans in de wijken te waarborgen, indien dit nodig is voor de handhaving van de openbare orde. Momenteel hangen er meer dan 400 camera’s in de stad die zowel preventief dienen als helpen bij opsporingszaken.
Met de horecagebiedsplannen wordt gebiedsgericht de ontwikkeling van de
horeca in de komende jaren geschetst. Hierin worden de veiligheidssituatie,
ruimtelijke ontwikkeling, economische stand van zaken en het vestigingsklimaat
meegenomen. Het belangrijkste doel is het creëren van balans tussen ruimte voor ondernemerschap en de bescherming van het woon- en leefklimaat. Het zoeken naar een goede balans wordt met een groeiende stad steeds belangrijker. In 2019 zijn bijna alle horecagebiedsplannen herzien en vastgesteld. Het college onderzoekt de mogelijkheden om nachthoreca te ontwikkelen in de buitengebieden. Zo krijgt de noordzijde van het strand van Hoek van Holland de mogelijkheid om nachthoreca uit te breiden en is het mogelijke een nieuwe 24 uurszaak te starten in een aangewezen gebied. Met de opkomst van dakterrassen ontstaat meer verlevendiging op daken, met name in het centrum. Dakterrassen die tot 23 uur open zijn, zijn van harte welkom in de stad en waar mogelijk wordt maatwerk geboden. Tevens wordt in aanloop naar een nieuwe horecanota onderzoek gedaan naar tussencategorieën voor sluitingstijden en start er een onderzoek naar 24-uursvergunningen.
Rotterdam blijft nog steeds populair als festival- en evenementenstad. Zowel veiligheid, levendigheid en een prettig woon- en leefklimaat voor omwonenden als ruimte voor ondernemers zijn belangrijke aspecten hierbij. Met de nieuwe Nota Evenementenvergunningen en de visie op Evenementen wil het college invulling geven aan hoe de spreiding, in tijd en ruimte, van evenementen beter in balans gebracht worden met andere functies van de stad en de veiligheid. De vele festivals en evenementen die worden georganiseerd blijven vragen om duidelijke afspraken die de veiligheid en het welzijn van bezoekers, deelnemers en omwonenden zoveel mogelijk garanderen. De Nota Evenementenvergunningen gaat uit van het principe ‘high trust, high penalty’:
ruimte bieden waar het kan en consequenties verbinden waar nodig.
In de Voorjaarsnota 2019 is aangegeven dat de gemeente de subsidie aan de RET voor de inzet van OV-surveillanten verlaagt met € 500. Over de invulling hiervan vindt overleg plaats tussen de wethouder handhaving en de directie van de RET.
Inzet van door gemeente gefinancierde OV-surveillanten (bovenop de inzet van OV-surveillanten van de RET) en de inzet van het instrument OV-verbod, is onderdeel van een veel breder pakket aan functies en instrumenten op het gebied van sociale veiligheid in het OV. Dit palet aan maatregelen wordt grotendeels gefinancierd vanuit de subsidie Sociale Veiligheid OV die de MRDH jaarlijks verleend in het kader van de railconcessie en op basis van een jaarlijks door de RET aan te leveren plan sociale veiligheid.
RET zet - in nauwe afstemming met de ketenpartners en gemeente - diverse maatregelen in ten behoeve van de sociale veiligheid in het OV, zoals conducteurs tram, controleurs openbaar vervoer, OV-surveillanten RET, burgercontrole & observatie, veiligheidsconvenanten (denk aan warm weer protocol strand Nesselande), veiligheidsopvolgingsteams (VOT) en cameratoezicht.
Daarnaast wordt in het vervoersgebied Rotterdam het OV-reisverbod op alle tramlijnen ingezet. Vanaf juli 2017 geldt op de metro ook een OV-reisverbod voor bedelaars, en vanaf april 2018 kan ook aan schennisplegers in de metro een OV-verbod opgelegd worden.
OV-surveillanten zijn specifiek opgeleid voor de functie van toezichthouder. Zij dragen bij aan een positief sociaal veiligheidsgevoel van de reizigers in de metrovoertuigen. Het verlenen van service, het geven van actuele reisinformatie en het toezicht houden op de naleving van de RET-huisregels, behoort tot de kerntaken van de OV-surveillant. OV-surveillanten zijn overigens (in tegenstelling tot de Controleurs Openbaar Vervoer), niet BOA-bevoegd.
De door de gemeente gefinancierde OV-surveillanten worden woensdag t/m zaterdag in de avonduren ingezet in de metro. Uitgangspunt voor 2020 is dat de inzet van deze OV-surveillanten volledig risico gestuurd en op flexibele wijze plaatsvinden, om zo het rendement van de OV-surveillanten te vergroten in relatie tot de sociale veiligheid in de metro.
Om de OV-surveillanten nog beter voor te bereiden op hun taak is in 2019 is een start gemaakt met zelfverdedigingscursussen voor OV-surveillanten. De training is afgestemd op de aard van de functie en bestaat uit agressiebeheersing en de-escalatietraining. De trainingen zullen in 2020 worden gecontinueerd.
Sommige inwoners hebben complexe problemen die zowel het domein van zorg als het domein van veiligheid raken. Oplossingen voor deze problemen zijn te bereiken door een persoonsgerichte aanpak vanuit beide domeinen. Daarom vullen keten- en netwerkpartners elkaar aan en trekken zij samen op. De partners richten zich onder meer op mensen met verward gedrag en op mensen met een licht verstandelijke beperking, maar ook op de dak-en thuislozen. Deze mensen zijn oververtegenwoordigd in de strafketen, of zorgen voor veel overlast in de buitenruimte. De opgave is om voor deze groepen passende instrumenten en maatregelen in te zetten om faalervaringen, uitval en herhaling te voorkomen. Met name voor deze laatste groep experimenteert de gemeente met een focusaanpak in Centrum en Feijenoord, gericht op het bestrijden van overlast, maar ook op “hands-on”aanpak en hulpinzet.
De aanpak van jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit onderdeel van het beleidskader jeugd “Rotterdam Groeit”. Het college zet in op problematische jeugdgroepen met een groeps-en persoonsgerichte aanpak. Daarin werkt de gemeente samen met diverse partijen aan duurzame oplossingen, onder meer door inzet van het jongerenwerk, inclusief het Stedelijk Team Jongerenwerk en jeugdhandhaving. Ook werkt de gemeente hierbij samen met wijkteams, scholen en politie. In de jeugdoverlast-hotspotgebieden zet de gemeente het Stedelijk Team Jongerenwerk en jeugdhandhavers in.
De leefbaarheid in de wijk en het veiligheidsgevoel van Rotterdammers wordt verbeterd door woonoverlast aan te pakken. Burgers mogen vertrouwen op een adequate aanpak van woonoverlast door de gemeente en de partners.
Woonoverlast kan overal voorkomen, alle lagen van de bevolking hebben ermee te maken. Deze overlast ontstaat door verschillende vormen van sociale en/ of maatschappelijke problematiek. Denk bijvoorbeeld aan verschil in leefstijl, asociaal gedrag, strafbaar gedrag, verstoorde (buren) relaties, overbewoning, uitzichtloosheid en personen met verward gedrag. De aanpak van woonoverlast is een ketenaanpak, waarbij veel partners betrokken zijn met verschillende achtergronden, denk bijvoorbeeld aan veiligheid, huisvesting en zorg.
De gemeente heeft de regie op deze ketenaanpak, hiervoor is de functionaris veiligheidsregisseur woonoverlast aangesteld. Samen met partners is de basis voor de ketensamenwerking vastgelegd in het nieuw verschenen Actieplan aanpak woonoverlast 2019 – 2023: Samen tegen woonoverlast. Afspraken worden geborgd in een nieuw convenant.
| Effect indicatoren | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Collegetarget 13a: Het veiligheidsniveau van Rotterdam is in 2022 omhoog gegaan ten opzichte van 2018; de Veiligheidsindex binnen het wijkprofiel heeft dan een gemiddelde score hoger dan 108 | Streefwaarde | >108 | >108 | ||||
| Realisatie | |||||||
| Collegetarget 13b: De gemiddelde score van de 18 wijken die in 2018 lager dan 100 scoren op de Veiligheidsindex, moet in 2022 zijn verbeterd. | Streefwaarde | >88 | >88 | ||||
| Realisatie | |||||||
| Collegetarget 13c: De 5 laagst scorende wijken op de Veiligheidsindex van 2018 laten in 2022 een stijging van 5 punten op de Veiligheidsindex binnen het wijkprofiel zien | |||||||
| Tarwewijk | Streefwaarde | 76 | 78 | ||||
| Realisatie | |||||||
| Hillesluis | Streefwaarde | 80 | 82 | ||||
| Realisatie | |||||||
| Bloemhof | Streefwaarde | 87 | 89 | ||||
| Realisatie | |||||||
| Carnisse | Streefwaarde | 89 | 91 | ||||
| Realisatie | |||||||
| Oude Westen | Streefwaarde | 90 | 92 | ||||
| Realisatie |
| Overzicht van baten en lasten Openbare orde en veiligheid - Veiligheid | Realisatie 2018 | Begroting 2019 | Begroting 2020 | Raming 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Baten exclusief reserves | 2.698 | 3.061 | 2.375 | 2.357 | 2.052 | 2.052 |
|
| Bijdragen rijk en medeoverheden | 578 | 800 | 780 | 735 | 430 | 430 | |
| Overige opbrengsten derden | 2.121 | 2.262 | 1.595 | 1.622 | 1.622 | 1.622 | |
| Overige baten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Lasten exclusief reserves | 37.209 | 35.489 | 36.570 | 37.399 | 37.323 | 30.293 |
|
| Apparaatlasten | 17.105 | 17.609 | 18.703 | 18.273 | 18.224 | 15.547 | |
| Inhuur | 579 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Overige apparaatslasten | 78 | 110 | 104 | 80 | 80 | 80 | |
| Personeel | 16.448 | 17.499 | 18.599 | 18.193 | 18.144 | 15.466 | |
| Interne resultaat | 1.257 | 360 | 249 | 249 | 249 | 34 | |
| Interne resultaat | 1.257 | 360 | 249 | 249 | 249 | 34 | |
| Programmalasten | 18.847 | 17.520 | 17.618 | 18.877 | 18.850 | 14.712 | |
| Financieringslasten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 10.208 | 8.802 | 9.203 | 10.653 | 10.637 | 6.508 | |
| Kapitaallasten | 91 | 18 | 455 | 447 | 438 | 430 | |
| Overige programmalasten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Salariskosten WSW en WIW | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Sociale uitkeringen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Subsidies en inkomensoverdrachten | 8.547 | 8.700 | 7.960 | 7.778 | 7.775 | 7.775 | |
| Saldo voor vpb en reserveringen | -34.510 | -32.428 | -34.195 | -35.043 | -35.271 | -28.241 | |
| Saldo voor reserveringen | -34.510 | -32.428 | -34.195 | -35.043 | -35.271 | -28.241 | |
| Reserves | 1.108 | 450 | 0 | 0 | 0 | 0 |
|
| Onttrekking reserves | 1.107 | 450 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Vrijval Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Saldo | -33.403 | -31.978 | -34.195 | -35.043 | -35.271 | -28.241 |
| Bijstellingen | Begroting 2019 | Begroting 2020 | Raming2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Voorjaarsnota 2019 | -33.673 | -34.301 | -35.148 | -35.375 | -35.375 | |
| Bijstellingen Begroting 2020 | Categorie | |||||
| Onderbesteding intensiveringen | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 1.195 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Bospoldervos | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Verschuiven intensiveringen personeel Burgerzaken | Technische wijzigingen | 71 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Verschuiven intensiveringen personeel Maatschappelijke ondersteuning | Technische wijzigingen | 101 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Terugdraaien intensiveringen coalitieakkoord (personeel) | Technische wijzigingen | 0 | 0 | 0 | 0 | 2.678 |
| Terugdraaien intensiveringen coalitieakkoord (materieel) | Technische wijzigingen | 0 | 0 | 0 | 0 | 4.455 |
| Bijdrage weerbaarheid bestuur naar taakveld Bestuur | Technische wijzigingen | 40 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Doorbelasting overhead van projecten | Technische wijzigingen | 100 | 101 | 101 | 101 | 0 |
| Overheveling budget Citylab 2019 naar Gebieden | Technische wijzigingen | 265 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Rotterdamwet | Technische wijzigingen | -140 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Verdelen intensivering Ondermijning naar taakveld Milieubeheer - Duurzaam, bodem, geluid en handhaving | Technische wijzigingen | 41 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Verlaging omslagrente | Technische wijzigingen | 0 | 5 | 4 | 3 | 2 |
| Diverse bijstellingen | Technische wijzigingen | 23 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Begroting na wijzigingen | -31.978 | -34.195 | -35.043 | -35.271 | -28.241 |
Onderbesteding intensiveringen
De aanpak van Kwetsbare Wijken en de uitbreiding van de aanpak Ondermijning is nog in de voorbereidingsfase. De beschikbare middelen worden daardoor niet volledig besteed in 2019.
Bospoldervos
Ten laste van het resultaat 2018 is een bestemmingsreserve gevormd van €350 voor de realisatie van een kunstwerk in Bospolder Tussendijken. In 2019 wordt dit kunstwerk geplaatst.
Verschuiven intensiveringen personeel Burgerzaken
Vanuit de intensivering Ondermijning is personeelsbudget naar taakveld burgerzaken overgeheveld voor extra analyses.
Verschuiven intensiveringen personeel Maatschappelijke ondersteuning
Vanuit de intensivering Ondermijning is personeelsbudget (€46) overgeheveld naar taakveld Maatschappelijke ondersteuning, ten behoeve van de aanpak van mensenhandel. Tevens is materieel budget (€55) overgeheveld voor prostitutiebeleid en nazorg na detentie.
Terugdraaien intensiveringen coalitieakkoord
In de Voorjaarsnota 2019 is besloten om de intensiveringen uit het coalitieakkoord voor jaarschijf 2023 terug te draaien. Dit betreft het terugdraaien van de intensiveringen:
De toelichting op de bijstelling is opgenomen onder ‘samenvatting bijstellingen’.
Bijdrage weerbaarheid bestuur
Er is rijkssubsidie ontvangen voor weerbaarheid bestuur. Een deel hiervan (€40) is overgeheveld naar taakveld bestuur.
Doorbelasting overhead van projecten
De toelichting op de bijstelling is opgenomen onder ‘samenvatting bijstellingen’.
Overheveling budget Citylab 2019
Het budget voor Citylab 2019 is overgedragen aan programma Bestuur en Dienstverlening. Het budget voor 2020 en verder was al eerder overgeheveld.
Rotterdamwet
Een deel van de kosten voor de uitvoering van de Rotterdamwet wordt in 2019 verantwoord onder het taakveld Openbare Orde en Veiligheid. Met deze wijziging is in de begroting budget vanuit het taakveld Wonen en bouwen overgeheveld naar diverse andere taakvelden (€ 458). De verantwoording van de activiteit is overeenkomstig de richtlijnen in het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV).
Verdelen intensivering Ondermijning
Vanuit de intensivering Ondermijning is budget overgeheveld naar taakveld Milieubeheer - Duurzaam, bodem, geluid en handhaving voor de inzet van DCMR.
Verlaging omslagrente
Als gevolg van de verlaging van de omslagrente (het interne rentepercentage) van 2,25% naar 2% zijn de rentelasten in de meerjarenbegroting bijgesteld (voor meer toelichting zie Grondslagen).
Diverse bijstellingen
Dit betreft diverse interne bijstellingen, een bijdrage aan onderzoek freezones (€4) en studiebudget voor handhavers (€19).
Aanpak radicalisering 2018-2022
Samen met partners, bewoners en ondernemers werkt het college aan het minimaal handhaven van het huidige veiligheidsniveau en versterking waar het nodig is.
De samenleving verandert snel en wordt complexer. Rotterdam is een grote, internationale stad en gebeurtenissen in de wereld hebben in toenemende mate hier hun impact. Dreiging van terrorisme, gevoelde tegenstellingen tussen groepen, verstoringen in de openbare ruimte, incidenten met verwarde personen, ondermijnende criminaliteit, migratiestromen en vuurwapengeweld vormen nieuwe uitdagingen en hebben effect op de veiligheid in de stad en op het gevoel van veiligheid van Rotterdammers. Ontwikkelingen kunnen elkaar bovendien versterken. In combinatie met verregaande digitalisering brengt dit nieuwe risico’s met zich mee.