In de deelnemingenportefuille loopt momenteel het verkooptraject Eneco. De gemeenteraad wordt hierover periodiek geïnformeerd. Vooruitlopend op de verkoop van Eneco wordt de leningenportefeuille meer flexibel gemaakt. Dit gebeurt door aflossingen op bestaande leningen te herfinancieren met leningen met looptijden van 1 tot 2 jaar. Hierdoor vervallen er meer aflossingen in de komende jaren waar de inzet van een eventuele verkoopopbrengst van Eneco voor ingezet kan worden.
Bij het opstellen van deze begroting kent het omvangrijke en complexe dossier Warmtebedrijf een grote onzekerheid. De raad heeft het college gevraagd dit najaar een aantal scenario’s voor het vervolgproces voor te leggen. Daarmee ontstaat, naast vertragingskosten in de uitvoering, in 2019 een risico op extra vertragingskosten. Dit verhoogde risico door vertragingskosten wordt voorzien in de kredietrisicoreserve, die daartoe toereikend is. Voor de jaren 2020 en verder wordt in de begroting voor nu geen verdere verhoging van dit risico meegenomen. Een goede inschatting hiervan is pas te maken na besluitvorming over het vervolg, zoals dit najaar voorzien. De nog onbekende gevolgen van dit besluit worden verwerkt bij Voorjaarsnota 2020.
De Jaarstukken 2018 van de verschillende deelnemingen zijn recentelijk vastgesteld. Dit heeft geleid tot in totaal hogere dividendopbrengsten in 2019 over boekjaar 2018 dan begroot. Deze hogere opbrengsten zijn grotendeels verwerkt in de Voorjaarsnota 2019. In de paragraaf verbonden partijen is nadere informatie opgenomen over de ontwikkelingen, risico's en financiën van de verschillende deelnemingen.
Het renteomslagstelsel is geregeld in de gemeentelijke regelgeving. Dit stelsel houdt in dat de vermogenskosten aan de gemeentelijke producten worden doorberekend op basis van de boekwaarde van de onderliggende investeringen. De rente die hiervoor wordt gehanteerd, is de omslagrente. Deze rente wordt jaarlijks vastgesteld op basis van richtlijnen van de commissie BBV. Voor 2019 is deze omslagrente vastgesteld op 2,25%; voor 2020 wordt de omslagrente verlaagd naar 2,0%. Bij de Voorjaarsnota 2019 zijn deze rente-effecten centraal verwerkt op dit taakveld. Bij de Begroting 2020 wordt dit verder uitgewerkt bij de desbetreffende taakvelden.
| Overzicht van baten en lasten Treasury | Realisatie 2018 | Begroting 2019 | Begroting 2020 | Raming 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Baten exclusief reserves | 117.155 | 152.053 | 114.462 | 116.516 | 115.459 | 114.695 |
|
| Bijdragen rijk en medeoverheden | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Dividenden | 109.139 | 144.141 | 108.785 | 111.387 | 110.901 | 110.739 | |
| Financieringsbaten | 9.373 | 8.586 | 6.373 | 5.829 | 5.262 | 4.663 | |
| Overige opbrengsten derden | 33 | 51 | 23 | 18 | 12 | 7 | |
| Overige baten | -1.389 | -724 | -718 | -717 | -716 | -714 | |
| Lasten exclusief reserves | 7.422 | -14.784 | -6.286 | 5.813 | 8.740 | 12.231 |
|
| Apparaatlasten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Inhuur | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Overige apparaatslasten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Personeel | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Interne resultaat | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Interne resultaat | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Programmalasten | 7.422 | -14.784 | -6.286 | 5.813 | 8.740 | 12.231 | |
| Financieringslasten | 41.000 | 38.228 | 43.232 | 60.017 | 63.803 | 67.281 | |
| Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 1.943 | 3.498 | 4.666 | 2.843 | 2.819 | 2.795 | |
| Kapitaallasten | -36.238 | -57.320 | -54.994 | -57.856 | -58.692 | -58.654 | |
| Overige programmalasten | 717 | 810 | 810 | 810 | 810 | 810 | |
| Salariskosten WSW en WIW | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Saldo voor vpb en reserveringen | 109.733 | 166.838 | 120.749 | 110.703 | 106.719 | 102.463 | |
| Saldo voor reserveringen | 109.733 | 166.838 | 120.749 | 110.703 | 106.719 | 102.463 | |
| Reserves | -29.922 | -52.465 | -21.000 | -18.643 | -17.642 | -16.764 |
|
| Onttrekking reserves | 1.141 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Toevoeging reserves | 31.063 | 52.465 | 21.000 | 18.643 | 17.642 | 16.764 | |
| Saldo | 79.811 | 114.373 | 99.749 | 92.060 | 89.077 | 85.699 |
| Bijstellingen | Begroting 2019 | Begroting 2020 | Raming 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Voorjaarsnota 2019 | 110.198 | 103.673 | 93.656 | 92.079 | 91.917 | |
| Bijstellingen Begroting 2020 | Categorie | |||||
| Actualisatie omslagrente | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 1.227 | 1.540 | 2.408 | 308 | -3.894 |
| Actualisatie kapitaallasten | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | -1.202 | -1.522 | 400 | 453 | 875 |
| Aanpassing meerjarig dividend deelnemingen | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 517 | 137 | 137 | 137 | 137 |
| Financieringsbaten | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 792 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Vergoeding bijdrage aan Bank Nederlandse Gemeenten inzake deelneming | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | -1.400 | -1.400 | 0 | 0 | 0 |
| Verlenging borgstelling Warmtebedrijf Rotterdam | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 1.328 | 1.770 | 0 | 0 | 0 |
| Afwaardering voormalige deelneming WTC-Beurs | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 3.000 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Verlaging omslagrente en bespaarde rente Investeringsfonds Rotterdam | Reserves | -87 | -524 | 265 | 1.051 | 1.698 |
| Verlaging omslagrente | Technische wijzigingen | 0 | -3.925 | -4.807 | -4.952 | -5.033 |
| Begroting na wijzigingen | 114.373 | 99.749 | 92.060 | 89.077 | 85.699 |
Actualisatie omslagrente
Vanwege de verlaging van de marktrente wordt met ingang van het boekjaar 2020 de omslagrente verlaagd van 2,25% naar 2,0%. Deze verlaging wordt doorberekend in de kostprijsdekkende huren die de gemeente bij derden in rekening brengt en in de leningen aan derden tegen omslagrente. De verlaging wordt daarmee aan derden gegund en verklaart grotendeels dit nadeel voor de gemeente. Daarnaast is deze mutatie het gevolg van een aanpassing van de annuïtaire afschrijvingen van commercieel vastgoed door verlaging van de omslagrente.
Actualisatie kapitaallasten
Het betreft de effecten als gevolg van volumemutaties door de actualisatie, na Voorjaarsnota 2019, van de investeringen en mutaties van de reserves en voorzieningen.
Aanpassing meerjarig dividend deelnemingen
Conform meerjarige afspraak met het gemeentelijke deelneming Sportbedrijf ontvangt de gemeente, met ingang van 2019, dividend. Deze ontvangt het Sportbedrijf als prestatievergoeding via taakveld Sportaccommodaties. Daarnaast wordt, omwille van liquiditeitsmanagement, structureel € 38 minder dividend door de gemeentelijke deelneming Havenbedrijf Rotterdam geraamd. In 2019 is door deelneming Evides € 354 meer dividend over 2018 ontvangen dan geraamd. Deze extra bate was nog niet bekend bij het opstellen van de Voorjaarsnota 2019.
Financieringsbaten
Dit betreft het aantrekken van een nieuwe lening. Vanwege de huidige negatieve rentestand zijn de financieringsbaten € 792 hoger dan geraamd.
Vergoeding bijdrage aan Bank Nederlandse Gemeenten inzake deelneming
Op 7 februari 2019 heeft de gemeenteraad besloten om de rente die het Warmtebedrijf aan de Bank Nederlandse Gemeenten verschuldigd is voor 2019 en 2020 te vergoeden. Deze bijdragen waren niet in de Voorjaarsnota 2019 verwerkt.
Verlenging borgstelling Warmtebedrijf Rotterdam
In de Voorjaarsnota 2019 is uitgegaan van een investeringsbesluit in 2019 voor de aanleg van de Leiding over Oost door het Warmtebedrijf. Bij dit investeringsbesluit zou er door de gemeente € 118 mln aan kapitaal definitief aan Warmtebedrijf toegekend worden en zal het Warmtebedrijf haar huidige lening onder borgstelling bij de Bank Nederlandse Gemeenten aflossen. De borgstelling komt hiermee te vervallen. Inmiddels is de planning van het investeringsbesluit vertraagd. Dit betekent dat de lening en de borgstelling tot die tijd zullen doorlopen en de kapitaalstorting pas op een later moment zal plaatsvinden. De reeds, bij de Voorjaarsnota 2019, begrote kapitaallasten voor 2019 en de eerste helft van 2020 vallen daarmee vrij.
Afwaardering voormalige deelneming WTC-Beurs
Bij de Voorjaarsnota 2019 is rekening gehouden met de afwaardering van de voormalige deelneming Beurs Rotterdam NV (Beurs) in 2019 voor een bedrag van € 3 mln. Op dit moment is duidelijk dat afwikkeling niet in het boekjaar 2019 zal plaatsvinden. Hierdoor ontstaat een onvermijdelijke onderbesteding van € 3 mln, welke vrijvalt in het algemeen beeld.
Verlaging omslagrente en bespaarde rente Investeringsfonds Rotterdam
Dit betreft de verlaging van de onttrekkingen aan het Investeringsfonds Rotterdam (IFR) vanwege verlaging van de omslagrente van 2,25% naar 2,0%. Tegelijkertijd is ook de bespaarde rente die wordt toegevoegd aan het IFR verlaagd van 2,25% naar 2,0%.
Verlaging omslagrente
Als gevolg van de verlaging van de omslagrente (het interne rentepercentage) van 2,25% naar 2,0% zijn de rentelasten in de meerjarenbegroting bijgesteld (voor meer toelichting zie Grondslagen). Deze mutaties worden op betreffende taakvelden tegengeboekt en zijn daarmee concernbreed budgettair neutraal.
Wet- en regelgeving
Beleidskaders
Dit taakveld betreft de activiteiten van de gemeente voor de treasury-functie, het beheer van deelnemingen en van verbonden partijen. Op dit taakveld verantwoordt het college de rentelasten voor aangetrokken gelden, de ontvangsten uit doorbelaste omslagrente, de ontvangsten op verstrekte leningen en garanties, de ontvangen dividenden uit deelnemingen en de kosten voor juridisch advisering.