Afdrukvoorbeeld

De paragraaf Verbonden Partijen geeft inzicht in de belangrijkste beleidsvoornemens en ontwikkelingen van rechtspersonen waarin de gemeente Rotterdam een financieel én bestuurlijk belang heeft. Deze rechtspersonen worden ook wel de ‘verbonden partijen’ genoemd. De beleidsvoornemens gaan over gemeentelijke deelname in nieuwe verbonden partijen, over het beheer en over de beëindiging van gemeentelijke deelname in bestaande verbonden partijen door liquidatie, afstoting of verkoop van een verbonden partij. Daarnaast biedt de paragraaf inzicht in de belangrijkste beleidsmatige ontwikkelingen, vooral de ontwikkelingen die te maken hebben met de borging van het Rotterdamse publieke belang en de belangrijkste risico's. Tot slot geeft de paragraaf de ontwikkelingen weer van de vermogensposities en de nettoresultaten van alle verbonden partijen.

Beleid

Wettelijk kader - BBV

Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is het college van burgemeester en wethouders verplicht om de gemeenteraad inzicht te geven in de relaties met rechtspersonen. Dit biedt de gemeenteraad de mogelijkheid om haar toezichthoudende rol te vervullen. Gemeentelijke deelname aan rechtspersonen is een manier om het publiek belang te dienen of een bepaalde publieke taak uit te voeren.

Als de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft bij een bepaalde privaatrechtelijke of publiekrechtelijke rechtspersoon, dan is sprake van een ‘verbonden partij’. Daarnaast kan ook het college besluiten een publiek of privaatrechtelijke organisatie als verbonden partij aan te merken.

Bij privaatrechtelijke personen gaat het om deelnemingen, zoals een vennootschap, en bij publiekrechtelijke personen gaat het bijvoorbeeld om gemeenschappelijke regelingen.

Het BBV (in artikel 1, lid 1c en 1d) specificeert de begrippen bestuurlijk en financieel belang als volgt:

bestuurlijk belang: zeggenschap door vertegenwoordiging van de gemeente in het bestuur van een organisatie, bijvoorbeeld in directie, Algemeen Bestuur, Dagelijks Bestuur of Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Het kan ook gaan om zeggenschap in de vorm van stemrecht.
financieel belang: bij het financiële belang van de gemeente gaat het meestal om een gestort aandelenkapitaal, bijdragen aan bijvoorbeeld een fonds, verstrekte leningen of verleende garanties. De gemeente loopt financieel risico als ze zo’n beschikbaar gesteld bedrag niet terugkrijgt, bijvoorbeeld als de verbonden partij failliet gaat en daardoor niet aan haar verplichtingen kan voldoen. Als het financieel belang uitsluitend bestaat uit een subsidierelatie, dan is die rechtspersoon geen verbonden partij, maar een gesubsidieerde instelling.

De gemeente Rotterdam kent in totaal 39 verbonden partijen. Het gaat hierbij om 28 deelnemingen, 2 stichtingen, 1 vereniging (allemaal privaatrechtelijke rechtspersonen) en 9 gemeenschappelijke regelingen (publiekrechtelijke rechtspersonen). In 8 deelnemingen wil de gemeente haar aandeelhouderschap beëindigen (zie Te beëindigen vennootschappen).

Voor de Begroting 2020 is de paragraaf Verbonden Partijen opgebouwd naar type verbonden partij of rechtspersoon:

kaders en beleid: geeft inzicht in de definiëring van verbonden partijen, de kaders vanuit het BBV en de beleidsuitgangspunten ten aanzien van verbonden partijen
vennootschappen: overzicht van de nieuwe, te continueren en te beëindigen vennootschappen
stichtingen: overzicht van de nieuwe, te continueren en te beëindigen stichtingen
verenigingen: overzicht van de nieuwe, te continueren en te beëindigen vennootschappen
gemeenschappelijke regelingen: overzicht van de nieuwe, te continueren en te beëindigen vennootschappen

Het BBV als kader voor de paragraaf

Voor het opstellen van de paragraaf hanteert de gemeente het BBV als kader voor de te presenteren informatie over de verbonden partijen. Conform artikel 15 van het BBV is de gemeente verplicht inzage te bieden in:

de visie op en de beleidsvoornemens omtrent verbonden partijen
de lijst van verbonden partijen, die wordt onderverdeeld in:
- gemeenschappelijke regelingen
- vennootschappen en coöperaties
- stichtingen en verenigingen
- overige verbonden partijen
de lijst van verbonden partijen

In de lijst van verbonden partijen wordt tenminste de volgende informatie opgenomen:

de wijze waarop de gemeente een belang heeft in de verbonden partij en het publiek belang dat ermee gediend wordt
het belang dat de gemeente in de verbonden partij heeft aan het begin en de verwachte omvang aan het einde van het begrotingsjaar
de verwachte omvang van het eigen vermogen en het vreemd vermogen van de verbonden partij aan het begin en aan het einde van het begrotingsjaar
de verwachte omvang van het financiële resultaat van de verbonden partij in het begrotingsjaar
de eventuele risico’s, van de verbonden partij voor de financiële positie van de provincie onderscheidenlijk gemeente

Beleidsuitgangspunten en kaders

Beleidsuitgangspunten

De algemene beleidsdoelstelling van verbonden partijen is de behartiging van het publiek belang door een organisatie met een private of publieke rechtsvorm. De gemeente verbindt zich daaraan door bijvoorbeeld kapitaal te storten of zeggenschap te krijgen. Bij verbonden partijen gelden de volgende voorwaarden:

de financiële en beleidsmatige risico’s die de gemeente loopt, staan in redelijke verhouding tot het publiek belang
de deelneming is het efficiëntste en effectiefste instrument om het beoogde beleidsdoel te bereiken
het publiek belang en het toezicht daarop is niet al op een andere manier volledig geborgd

Kaders

Deze voorwaarden zijn afgeleid van bepalingen in het gemeentelijke Beleidskader Verbonden Partijen.

Overigens zal het beleidskader dit jaar worden herijkt als gevolg van de gemeenteraadsverkiezingen en de aanvang van een nieuw raadsperiode. Dit nieuwe beleidskader zal aan de gemeenteraad ter vaststelling worden aangeboden.

Samen met het Burgerlijk Wetboek Boek 2 en de Code Corporate Governance vormen voornoemde bepalingen de belangrijkste richtlijnen voor het beleid ten aanzien van verbonden partijen. De uitvoering van de algemene beleidsdoelstelling is onder te verdelen in:

de gemeentelijke deelname in nieuwe verbonden partijen
het beheer en de evaluatie van gemeentelijke deelname in bestaande verbonden partijen
de wijziging en beëindiging van gemeentelijke deelname in bestaande verbonden partijen

Concreet betekent dit dat de gemeente Rotterdam door vertegenwoordiging als aandeelhouder of bestuurder bij een verbonden partij het risicobeheer uitvoert door toetsing, of door control en advisering.

Daarnaast informeert en adviseert de gemeentelijke organisatie het college en de gemeenteraad bij een voornemen een privaatrechtelijke verbonden partij te verzelfstandigen of een verbintenis met een nieuwe privaatrechtelijke verbonden partij aan te gaan. Eenzelfde rol vervult de gemeentelijke organisatie bij uittreding en beëindiging van de gemeentelijke deelname of het liquideren van bestaande verbonden partijen.

Koppeling met Coalitieakkoord Rotterdam 2018-2022: Nieuwe energie voor Rotterdam

In het coalitieakkoord staan de plannen van het college van B en W om de uitdagingen die Rotterdam kent het hoofd te bieden en van Rotterdam een nog betere stad te maken. Ook de gemeentelijke verbonden partijen spelen hierbij een rol. Zo is het Havenbedrijf een belangrijke partner voor de gemeente in de energietransitie. Daaronder valt een schonere lucht, onder meer door CO2-reductie en het benutten van de economische kansen die de energietransitie biedt. Ook ziet het college een rol voor het Havenbedrijf weggelegd bij het Rotterdams Leer-Werkakkoord om zorg te dragen dat meer burgers naar werk worden begeleid.

Verder is in het coalitieakkoord ook de verkoop van de gemeentelijke deelneming in Eneco vermeld. De gemeente bereidt thans in gezamenlijkheid met medeaandeelhouders en Eneco de aandelenverkoop van laatstgenoemde verbonden partij voor. In deze fase werkt de gemeente een voorstel uit op welke manier in de wegvallende dividendbaten kan worden voorzien en op welke wijze(n) de opbrengst verder kan worden ingezet.

Belangrijkste beleidsvoornemens

De beleidsvoornemens voor de verbonden partijen (vennootschappen, gemeenschappelijke regelingen en stichtingen) worden opgenomen in de paragraaf Verbonden Partijen van de begroting. Aan het einde van het boekjaar legt het college verantwoording af over het gevoerde beleid in de gelijknamige paragraaf van de jaarstukken.

Daarnaast wordt jaarlijks door het college het Beheerverslag Deelnemingen aan de gemeenteraad aangeboden. Doel van het Beheerverslag is om de gemeenteraad van Rotterdam grondiger te informeren over de ontwikkelingen binnen deelnemingenportefeuille en de individuele deelnemingen, gelet op de grote publieke en financiële belangen die zijn gemoeid met deze deelnemingen.

Met betrekking tot de verbonden partijen voor 2020 zijn de volgende beleidsvoornemens en ontwikkelingen te benoemen (bij de betreffende verbonden partij is het onderwerp nader toegelicht)

Havenbedrijf Rotterdam

Havenbedrijf Rotterdam (HbR) werkt continu aan het ontwikkelen van de haven om de efficiëntie en betrouwbaarheid van de Rotterdamse haven te vergroten. HbR zet onder meer in op vergaande digitalisering. Daarnaast zal de onderneming zich de komende jaren inspannen om bij te dragen aan het terugdringen van de CO2-uitstoot. HbR participeert daarom ook in initiatieven, zoals Waste2Chemicals en Porthos (CO2- afvang en -opslag). Bovenstaande ambities zullen ook in de herijkte ondernemingsstrategie terug te vinden zijn die begin 2020 zal worden vastgesteld.

Eneco

Een meerderheid van circa 96% van het aandelenkapitaal (waaronder de gemeente Rotterdam) heeft het principebesluit genomen hun aandelen in Eneco te verkopen.
Thans wordt door Eneco, de adviseurs en de aandeelhouders hard gewerkt aan de uitvoering van de transactie die zich middels een gecontroleerde veiling voltrekt. Bij het opstellen van deze begroting bevindt de transactie zich in de fase waarin een geselecteerd aantal partijen een bindend bod kunnen indienen. De huidige verwachting is dat in 2020 de keuze voor de koper aan de 44 aandeelhoudende gemeenten kan worden aangeboden en de transactie kan worden afgerond. Echter, in een transactie van deze omvang kunnen vooraf geen zekerheden worden geboden en zal uit het verdere proces blijken of een geschikte koper kan worden geselecteerd.

RET

In 2020 zal de RET de eerste tranche van de zero-emissie bussen en de bijhorende laadinfrastructuur in gebruik nemen voor het stadsverkeer. Met een fasegewijze invoering van zero-emissie bussen zal tegen het einde van de lopende busconcessie in 2034 het busvervoer van RET volledig emissievrij zijn.

Evides

In de afgelopen jaren is door de droge zomers en verontreiniging van oppervlaktewater duidelijk geworden dat de beschikbaarheid van respectievelijk toegankelijkheid tot kwalitatief goed drinkwater niet zonder meer vanzelfsprekend is. Daarom zal in 2020 e.v. blijvend geïnvesteerd worden in productielocaties en productiewatercapaciteit.

Warmtebedrijf

Voor het zomerreces van 2019 is door de raad besloten om verschillende scenario's met betrekking tot de toekomst van het Warmtebedrijf te overwegen. De uiteindelijk gekozen koers zal het effect op de deelneming bepalen, waarbij het zo kan zijn dat de waarde van de deelneming op de gemeentelijke balans afgewaardeerd moet worden.
Eind 2019 zal naar verwachting meer duidelijkheid komen over de koers van het Warmtebedrijf. ontwikkelingen en beleidsdoelen in 2020 zullen hier sterk afhankelijk van zijn.

Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving

Burgerlijk Wetboek Boek 2 (rechtspersonen)

Besluit begroting en verantwoording (BBV)

Code Corporate Governance

Beleidskader Verbonden Partijen 2014-2018

Beleidskader Verbonden Partijen 2018-2022 (nog te publiceren)

Beheerverslag Deelnemingen 2018-2019 (nog te publiceren)

Beheerverslag Deelnemingen 2017-2018

Beheerverslag Deelnemingen 2016-2017

Beheerverslag Deelnemingen 2015-2016

Beheerverslag Deelnemingen 2014

Lijst van verbonden partijen

Vennootschappen

Vennootschappen kennen verschillende vormen: een besloten, naamloze of commanditaire vennootschap. Als de gemeente aandelen in een vennootschap heeft, neemt de gemeente op die manier deel in het aandelenkapitaal. Een dergelijk financieel belang met een derde rechtspersoon is pas een verbonden partij als de gemeente tevens een bestuurlijk belang heeft. Dit kan door een vertegenwoordiging in het bestuur of de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, het hebben van stemrecht en zo meer.

In de paragraaf zijn tabellen opgenomen die inzicht bieden in de:

Te continueren gemeentelijke deelname in vennootschappen
Gemeentelijke deelname in nieuw op te richten vennootschappen of nieuwe deelname in bestaande vennootschappen
Te beëindigen gemeentelijke deelname in vennootschappen

Elke tabel biedt per vennootschap inzicht in de naam, vestigingsplaats, en in de publieke, bestuurlijke en financiële belangen. Conform artikel 15 van het BBV biedt de tabel daarnaast inzicht in de ontwikkeling van de boekwaarden, het eigen en vreemd vermogen en het netto resultaat.

Te continueren gemeentelijke deelname in vennootschappen

De gemeente is aandeelhouder in 28 vennootschappen en wenst haar deelname in 20 vennootschappen te continueren en in acht vennootschappen te beëindigen.

De vennootschappen Bank Nederlandse Gemeenten NV (BNG Bank), Eneco Groep NV, Gemeenschappelijk Bezit Evides BV, Havenbedrijf Rotterdam NV, Stedin Groep NV en de Royal Schiphol Group keren als verbonden partijen bij een positief nettoresultaat een deel van de winst als dividend uit aan de gemeente als aandeelhouder. Dat deel hangt af van de pay-outratio: de procentueel aan aandeelhouders uitgekeerde winst. De geraamde dividendopbrengst voor 2020 is ongeveer € 108,8 mln.

Gemeentelijke deelname in nieuw op te richten vennootschappen of een nieuwe gemeentelijke deelname in bestaande vennootschappen

Er zijn geen plannen om vanuit de gemeente deel te nemen in een reeds bestaande vennootschap. De gemeente heeft zich wel gecommitteerd aan de deelname in het kapitaal van de nieuw op te richten commanditaire vennootschap ICOS Capital Fund III. ICOS III is onderdeel van ICOS Capital. Dit derde fonds richt zich in samenwerking met de bedrijven Nouryon, Buhler en Cosun op sterke innovatieve proposities in de begin- en opschalingsfase van nieuwe ondernemingen in de sectoren Agro- Food en Chemical. De twee hoofdthema's van het fonds zijn duurzaamheid en digitalisering.

Verder is door de gemeente een position paper opgesteld inzake Feyenoord City (gebiedsontwikkeling en bouw van een nieuw stadion). Hierin is vermeld dat indien aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan de gemeente Rotterdam ook aandelenkapitaal stort (equity oftewel eigen vermogen) in een daartoe nog op te richten vennootschap die de doelstelling heeft een nieuw stadion te realiseren.

Te beëindigen gemeentelijke deelname in vennootschappen

De gemeente heeft besloten om de deelname in acht vennootschappen te beëindigen door als aandeelhouder uit te treden of de verbonden partij te verkopen of te liquideren. Dat zijn: Beurs Rotterdam N.V., Commandiet Rotterdam B.V., Eneco Groep N.V., Gemeentewerken N.V., ROM-D Beheer N.V., ROM-D Kil III C.V., Tower-Hotel Rotterdam B.V. en tot slot de WOM Vastgoed B.V.

Tower Hotel B.V. geldt als een te continueren verbonden partij. Omdat er geen publiek belang meer aanwezig is onderzoekt de gemeente de mogelijkheden om deze deelneming af te stoten.

Gemeentelijke deelname in nieuw op te richten vennootschappen of een nieuwe gemeentelijke deelname in bestaande vennootschappen

Verbonden partij

Taakveld

Soort

Status

Bank Nederlandse Gemeenten N.V.

Treasury

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Bank Nederlandse Gemeenten N.V.	Treasury	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Den Haag
Publiek belang:	De BNG is opgericht (1914) om de kredietwaardigheid van gemeenten te versterken. De BNG kan gezien worden als een inkoopcombinatie van geld namens de gemeenten.
Bestuurlijk belang:	Door vertegenwoordiging van het college van B en W in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	321.555 aandelen met een nominale waarde van €2,50.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	BNG Bank is de bank van en voor overheden en instellingen die het maatschappelijk belang dienen. De bank heeft toegang tot financieringsmiddelen tegen relatief scherpe prijzen, die weer worden doorgegeven aan decentrale overheden en aan instellingen voor het maatschappelijk belang. Hier kleven weinig risico's aan.. BNG Bank is afhankelijk van de marktomstandigheden, gezien de aanhoudende volatiliteit in de markt acht de bank het daarom niet verantwoord een uitspraak te doen over de een resultaatsprognose voor 2019 en verder.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Beleidsdoelen voor 2020 blijven het behoud van de AAA-rating en het voorzien in de financieringsbehoefte van de publieke sector waarbij m.n. duurzaamheidsinvesteringen een belangrijke rol zullen spelen.
Financiële gegevens **de BNG Bank N.V. geeft geen prospectieve informatie vrij. De ramingen zijn derhalve schattingen van de gemeente Rotterdam.	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020**
Boekwaarde	97	97	97
Netto resultaat:	337.000	381.000	365.000
Eigen vermogen per 31/12:	4.991.000	5.370.000	5.545.000
Vreemd vermogen per 31/12:	132.518.000	135.000.000	135.000.000

Beurs Rotterdam N.V.

Treasury

Vennootschap

Te beëindigen

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Beurs Rotterdam N.V.	Treasury	Vennootschap	Te beëindigen
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Met het aandeelhouderschap van de gemeente Rotterdam werd de ‘kraamkamerfunctie’ voor (startende) ondernemers van Beurs WTC geborgd. Bovendien wilde de gemeente als tweede doelstelling de beursactiviteiten in het centrum van de stad faciliteren. Inmiddels heeft het college van B en W besloten dat ter borging van dit publieke belang, gemeentelijke betrokkenheid via het aandeelhouderschap niet langer noodzakelijk is.
Bestuurlijk belang:	Het college van B en W wordt vertegenwoordigd in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	De gemeente Rotterdam houdt 3.496 aandelen "A" met een nominale waarde €250,-, alsmede één prioriteitsaandeel. Tevens heeft de gemeente 8.974 certificaten.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	In een liquidatieproces zoals bij Beurs worden de resterende vorderingen op derden en schulden aan derden afgewikkeld. Als Beurs na afwikkeling geen schulden meer heeft en er een positief eigen vermogen resteert wordt in de regel een slotdividend aan aandeelhouders uitgekeerd. De aandeelhouders lopen afhankelijk van de verdere afwikkeling van vorderingen en schulden het risico dat het slotdividend lager is dan eerder is geprognosticeerd. Op basis van de huidige financiële positie wordt door de aandeelhouders van Beurs uitgegaan van een nog te ontvangen slotdividend. Echter, de hoogte van dit slotdividend zal afhankelijk zijn van de verdere afwikkeling en de daarmee gemoeide (eventuele additioenle) baten en lasten. Bij het opstellen van d egemeentelijke begroting waren er vanuit de vennootschap nog geen gegevens bekend of dit slotdividend afwijkt van de gemeentelijke prognose.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	De prognose is dat de vennootschap in 2020 zal zijn geliquideerd. Er vinden geen bedrijfsactiviteiten meer plaats. Er is door de aandeelhouders een vereffenaar aangesteld die tezamen met de juridsich adviseurs werkzaamheden uitvoert om de vennootschap te ontbinden, o.a. door het opheffen van dochtervennootschappen van Beurs, gereedmaken van de benodidge financiële en juridische documentatie en akten alsmede de afwikkeling van vorderingen en schulden ten aanzien van derden.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	0*	0	0
Netto resultaat:	-169*	In liquidatie	Geliquideerd
Eigen vermogen per 31/12:	4.822*	In liquidatie	Geliquideerd
Vreemd vermogen per 31/12:	641*	In liquidatie	Geliquideerd

Commandiet Rotterdam B.V.

Wonen en bouwen

Vennootschap

Te beëindigen

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Commandiet Rotterdam B.V.	Wonen en bouwen	Vennootschap	Te beëindigen
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Commandiet Rotterdam B.V. is uitsluitend opgericht om deel te kunnen nemen in de Wijkontwikkelingsmaatschappij Tarwewijk C.V.
Bestuurlijk belang:	College van B en W is vertegenwoordigd in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	Kapitaalstorting van €18.000.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Er zijn op dit moment geen risico's voorzien die directe impact op de gemeente hebben.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	In Commandiet vinden geen bedrijfsactiviteiten meer plaats. Voor de beindiging van de vennootschap worden de laatste liquidatiewerkzaamheden uitgevoerd en afgerond, waaronder de fiscale afwikkeling (aangifte omzetbelasting) en de uitscrijving uit het handelsregister (Kamer van Koophandel). De vennootschap zal in 2020 zijn geliqudieerd o.b.v. de huidige inzichten.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	0	0	0
Netto resultaat:	Voornemen beëindiging verbonden partij	In liquidatie	Geliquideerd
Eigen vermogen per 31/12:	Voornemen beëindiging verbonden partij	In liquidatie	Geliquideerd
Vreemd vermogen per 31/12:	Voornemen beëindiging verbonden partij	In liquidatie	Geliquideerd

Eneco Groep N.V.

Treasury

Vennootschap

Te beëindigen

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Eneco Groep N.V.	Treasury	Vennootschap	Te beëindigen
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Geen.
Bestuurlijk belang:	Vertegenwoordiging in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders en voorzitterschap van de Aandeelhouderscommissie van Eneco.
Financieel belang:	De gemeente Rotterdam heeft 1.575.145 aandelen met elk een nominale waarde van €0,01 hetgeen resulteert in een aandeelhoudersbelang van 31,69%.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	De boekwaarde van Eneco op de financiele balans van de gemeente is € 1, waardoor er geen risico is op een afboeking van de gemeentelijke boekwaarde. Een risico voor de gemeente treedt op wanneer Eneco gegeven haar vermogenspositie of tegenvallende resultaten een lager dividend uitkeert dan in de begroting van de gemeente is opgenomen. O.b.v. de huidige didvidendafspraak met Eneco over het te ontvangen dividend in 2020 is de verwachting dat de totale gemeentelijke dividendraming niet behoeft te worden bijgesteld. Bij het opstellen van de begroting bevindt de gemeente zich in een transactieproces om haar aandelen in Eneco te verkopen. In dat kader hebben de aandeelhouders afgesproken om in de eindfase van de transactie een externe opinie uit te laten voeren op de geboden prijs. De reden hiervan is om inzicht te hebben in het risico of de gemeenten niet tegen een te lage prijs verkopen.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Eneco In lijn met de vastgestelde strategie zal Eneco zich de komende periode blijven richten op uitbreiding van de duurzame productiecapaciteit, o.a. door investeringen in ontwikkeling van wind, zon en biomassa projecten alsmede door mogelijke acquisities en biedingen te doen op diverse nationale of internationale tenders. Hetzelfde geldt voor het vergroten van het aantal klanten en het ontwikkelen van nieuwe energieservice producten. Enkele concrete voorbeelden zijn de projectvoorbereidingen voor het wind-op-zee project Borssele III en IV en de voorbereidingen voor de aanleg van een warmtenet tussen Rotterdam en Den Haag (“Leiding door het Midden”). Transactie Een meerderheid van ca. 96% van het aandeelhouderskapitaal (waaronder de gemeente Rotterdam) heeft het principebesluit genomen hun aandelen in Eneco te verkopen. Thans wordt door Eneco, de adviseurs en de aandeelhouders hard gewerkt aan de uitvoering van de transactie, die zich middels een gecontroleerde veiling voltrekt. Bij het opstellen van deze begroting bevindt de transactie zich in de fase waarin een geselecteerd aantal partijen een bindend bod kunnen indienen. De huidige verwachting is dat in 2020 de keuze voor de koper aan de 44 aandeelhoudende gemeenten kan worden aangeboden en de transactie kan worden afgerond. Echter, in een transactie van deze omvang kunnen vooraf geen zekerheden worden geboden en zal uit het verdere proces blijken of een geschikte koper kan worden geselecteerd.
Financiële gegevens **Eneco Groep geeft geen prospectieve informatie vrij. De ramingen zijn derhalve schattingen van de gemeente Rotterdam.	Jaarrekening 2018	Begroting 2019**	Begroting 2020**
Boekwaarde	0,001	0,001	0,001
Netto resultaat:	136.000	120.000	120.000
Eigen vermogen per 31/12:	2.939.000	2.940.000	3.120.000
Vreemd vermogen per 31/12:	2.804.000	2.800.000	3.000.000

Gemeenschappelijk Bezit Evides (GBE)

Treasury

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Gemeenschappelijk Bezit Evides (GBE)	Treasury	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	De deelneming is voortgekomen uit het Drinkwaterleidingbedrijf Rotterdam (1874). Evides wint, zuivert en levert veilig en schoon drink- en industriewater aan 2,5 miljoen consumenten en bedrijven in Zuid-Holland- Zuid, Zeeland en op de Brabantse Wal. Daarnaast maakt Evides zich sterk voor het hergebruik van afvalwater, als dat kan.
Bestuurlijk belang:	Het college van B en W is vertegenwoordigd in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. De waterkwaliteit is landelijk geregeld.
Financieel belang:	De gemeente Rotterdam bezit 936.398 aandelen tegen een nominale waarde van €0,05.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	GBE BV is houder van 50% aandelen in Evides NV. Onze gemeente heeft een belang van 50,6% in GBE. De hoogte van de solvabilliteit (40%) en de hoogte van het eigen vermogen is ruimschoots voldoende (ten opzichte van de gemeentelijke boekwaarde) om het financieel risico af te dekkken. Het financieel risico voor de gemeente is zeer beperkt.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	In de afgelopen jaren is door de droge zomers en verontreiniging van opervlaktewater duidelijk geworden dat de beschikbaarheid van respectievelijk toegankelijkheid tot kwalitatief goed drinkwater niet zonder meer vanzelfsprekend is en dat voor de borging daarvan voor de toekomst ook in 2020 e.v. geinvesteerd zal moeten in productielocaties en drinkwatercapaciteit.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	848	848	848
Netto resultaat:	42.400	40.700	39.900
Eigen vermogen per 31/12:	516.100	513.000	524.400
Vreemd vermogen per 31/12:	653.500	707.300	654.600

Gemeentewerken N.V.

Wonen en bouwen

Vennootschap

Te beëindigen

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Gemeentewerken N.V.	Wonen en bouwen	Vennootschap	Te beëindigen
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	In het kader van het project Marktwerking, Deregulering en Wetgevings-kwaliteit is door de commissie Cohen een aantal aanbevelingen gedaan die een eind moeten maken aan de ongelijke positie van overheidsinstanties en particuliere bedrijven die elkaar op de markt tegenkomen. Dit heeft geleid tot “Aanwijzingen inzake het verrichten van marktactiviteiten door organisaties binnen de rijksdienst”. Hierdoor stellen externe opdrachtgevers (waaronder Rijkswaterstaat, Nederlandse Spoorwegen en Waterschappen) waarmede in het verleden nauw werd samengewerkt nu de eis dat met hen samen-werkende partijen een privaatrechtelijk stempel moeten dragen. Hiernaast is de technische uitvoering van de C2-deponie Maasvlakte ondergebracht in de C2 Rotterdam B.V.
Bestuurlijk belang:	De statutaire directie bestaat uit ambtelijke vertegenwoordigers van het cluster Stadsontwikkeling. Het college van B en W vertegenwoordigt de gemeente Rotterdam in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	Kapitaalstorting van €45.378,-.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	De verwachting is dat NV Gemeentewerken in 2020 zal zijn geliquideerd, er bestaat echter een risico dat de liquidatie langer duurt dan verwacht. Hiermee blijft het financieel belang voor de Gemeente Rotterdam bestaan. Het is nog niet inzichtelijk hoe de uitkering eruit gaat zien bij liquidatie van Gemeentewerken NV. Wel is de verwachting dat er een positief saldo zal ontstaan. Vooralsnog is de inschatting dat er voor de gemeente in ieder geval geen extra kosten verbonden zijn met de liquidatie.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	De prognose is dat de vennootschap in 2020 zal zijn geliquideerd. Dit kan echter pas nadat de dochterondernemingen zijn geliquideerd. De verwachting is dat dit stapsgewijs zal plaatsvinden, gestreefd wordt om eind 2019 de dochterondernemingen te hebben geliquideerd.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	45*	45	0
Netto resultaat:	-16*	0	Geliquideerd
Eigen vermogen per 31/12:	280*	330	Geliquideerd
Vreemd vermogen per 31/12:	106*	0	Geliquideerd

Glazen Maas Exploitatie B.V.

Economische ontwikkeling

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Glazen Maas Exploitatie B.V.	Economische ontwikkeling	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Verdere stimulering van de open breedband markt in en daaraan gerelateerde bedrijvigheid in Rotterdam.
Bestuurlijk belang:	Omdat de gemeente aandelen heeft, vertegenwoordigt het college van B en W de gemeente in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Ambtelijke vertegenwoordigers vormen de statutaire directie.
Financieel belang:	Kapitaalstorting van €25.000 bij oprichting van de vennootschap.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Laag. Het zijn overeenkomsten die aangegaan zijn voor een langere termijn met solvabele klanten. Aandachtspunt is wel dat de tarieven steeds meer onder druk staan en dit verkleint het prijsvoordeel.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Het onderzoek naar de herpositionering van Glazen Maas zal zijn afgerond en hier zal uitvoering aan gegeven worden.
Financiële gegevens ** Dit is niet de definitieve begroting voor 2019 en 2020, het gaat om een globale indicatie aangeleverd door Glazen Maas Exploitatie B.V.	Jaarrekening 2018	Begroting 2019**	Begroting 2020**
Boekwaarde	25	25	25
Netto resultaat:	-7,6	12	15
Eigen vermogen per 31/12:	51	65	40
Vreemd vermogen per 31/12:	61	80	75

Glazen Maas Infrastructuur B.V.

Economische ontwikkeling

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Glazen Maas Infrastructuur B.V.	Economische ontwikkeling	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Verdere stimulering van de open breedband markt in en daaraan gerelateerde bedrijvigheid in Rotterdam.
Bestuurlijk belang:	Omdat de gemeente aandelen heeft, vertegenwoordigt het college van B en W de gemeente in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Ambtelijke vertegenwoordigers vormen de statutaire directie.
Financieel belang:	Omvang van de gedane kapitaalstorting van €395.000,- bij oprichting van de vennootschap.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Laag. De boekwaarde is besperkt en en vanwege de markt waarin geopereerd wordt.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Het onderzoek naar de herpositionering van Glazen Maas zal zijn afgerond en hier zal uitvoering aan gegeven worden.
Financiële gegevens ** Dit is niet de definitieve begroting voor 2019 en 2020, het gaat om een globale indicatie aangeleverd door Glazen Maas Exploitatie B.V.	Jaarrekening 2018	Begroting 2019**	Begroting 2020**
Boekwaarde	125	125	125
Netto resultaat:	-13.9	0	5
Eigen vermogen per 31/12:	436	400	405
Vreemd vermogen per 31/12:	2	5	2

Guide Plus Sustainable Investment Fund B.V.

Treasury

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Guide Plus Sustainable Investment Fund B.V.	Treasury	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Oegstgeest
Publiek belang:	Het doen van investeringen in innovaties t.b.v. verduurzaming van steden, meer specifiek in de sectoren water en energie.
Bestuurlijk belang:	De gemeente is vertegenwoordigd in de aandeelhoudersvergadering en heeft het recht om één commissaris in de raad van commissarissen te benoemen.
Financieel belang:	De gemeente doet een bijdrage van €2mln in het fonds dat een totaal beoogd investeringsvolume heeft van €23mln.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Het terugtrekken van de één of meer investeerders of het niet realiseren van voldoende investeringen in innovaties.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Er zal naar verwachting gezocht worden naar één of meer investereerders die kunnen participeren in het fonds. Er wordt uitgegaan van het doen van minimaal één investering in een participatie op het gebied van de circulaire economie.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	Opgericht in 2019	Bij opstellen nog niet opgericht	2.000
Netto resultaat:	Opgericht in 2019	Bij opstellen nog niet opgericht	Nog niet beschikbaar
Eigen vermogen per 31/12:	Opgericht in 2019	Bij opstellen nog niet opgericht	Nog niet beschikbaar
Vreemd vermogen per 31/12:	Opgericht in 2019	Bij opstellen nog niet opgericht	Nog niet beschikbaar

Havenbedrijf Rotterdam N.V.

Treasury

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Havenbedrijf Rotterdam N.V.	Treasury	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Borgen van de continuïteit en kwaliteit van de havenvoorzieningen en invloed op de ontwikkeling van het havenindustriële complex.
Bestuurlijk belang:	Vertegenwoordiging in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders en benoeming van de leden van de Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen.
Financieel belang:	De boekwaarde van de uitgezette middelen (gestort agio en aandelenkapitaal) ter waarde van € 327.144.000,-.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	HbR beschikt over een uitgebreid risicobeheersings- en controlesysteem, dat start op de werkvloer en waarvoor de algemene directie eindverantwoordelijk is. De auditcommissie van de RvC houdt toezicht op de werking ervan. De belangrijkste risico’s zijn risico’s die betrekking hebben op het (niet) kunnen bereiken van de ondernemingsdoelstellingen en op ontwikkelingen met belangrijke gevolgen. Eind 2018 waren 14 toprisico’s geïdentificeerd, onderverdeeld in strategische risico’s (7), operationele risico’s (5), compliance risico’s (1) en financiële risico’s (1). Blijvend hoog op de aandachtslijst staan het slagen van de energietransitie, cybercrime, de ontwikkeling van de ketenkosten en het ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen. Op macro-economisch terrein blijven de relaties tussen grote handelsblokken in de wereld gespannen. Ook heerst er aanhoudende onzekerheid over de invoering van handelstarieven na Brexit. Beide ontwikkelingen dragen ertoe bij dat de vooruitzichten voor verdere groei van de wereldhandel onzeker zijn.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2019:	HbR verwacht een gestage ontwikkeling van de overslag in de haven. Om de groei in het containersegment te accommoderen zal HbR investeren in uitbreiding van de capaciteit op de Tweede Maasvlakte. In 2020 zal HbR zich verder inzetten voor het behalen van doelen op het gebied van energietransitie (o.a. met een project voor CO2-afvang en opslag en een installatie voor waste to chemicals). Verder wil HbR de haven aantrekkelijk houden, o.a. door in te zetten op verdere digitalisering.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	327.144	327.144	327.144
Netto resultaat:	1.215.323	175.000	200.000
Eigen vermogen per 31/12:	3.810.430	4.000.000	4.000.000
Vreemd vermogen per 31/12:	1.612.429	1.000.000	1.600.000

ICOS Capital Fund 3 C.V.

Economische ontwikkeling

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
ICOS Capital Fund 3 C.V.	Economische ontwikkeling	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Hoofddorp
Publiek belang:	Voorzien in de regionale behoefte aan een innovatiefonds met ruime investeringscapaciteit voor bestaande bedrijven met groeipotentie om zo bij te dragen aan de doorontwikkeling van kansrijke cleantech ontwikkelingen in Rotterdam.
Bestuurlijk belang:	Bij het opstellen van de gemeentelijke Begroting 2019 was de gemeente nog stille vennoot. De gemeente is voornemens in het laatste kwartaal 2018 / eerste kwartaal van 2019 als stille vennoot (limited partner) toe te treden tot de commanditaire vennootschap en zal daarmee vertegenwoordigd zijn in de algemene vergadering van aandeelhouders.
Financieel belang:	Doordat de gemeente Rotterdam nog niet deelneemt is haar financieel commitment nog niet geëffectueerd. De private partners participeren al wel in het fonds. Wanneer het fonds een minimale omvang van € 40 mln heeft en nog een publieke partij instapt, zal de gemeente haar aandeel effectueren. Hiervoor heeft de gemeente €4 mln gereserveerd.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Indien de gemeente participeert loopt de gemeente het risico dat de investering c.q. kapitaalstorting van €4 mln. die op de gemeentelijke balans staat door de tegenvallende resultaten geheel of gedeeltelijk moeten worden afgeboekt.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Bij het opstellen van de begroting doet de gemeente onderzoek of ICOS III aan alle gemeentelijke voorwaarden voldoet en op welke wijze de gemeente kan participeren. In het laatste kwartaal van 2019 is een besluit voorzien over het definitief participatie in ICOS. Voor 2020 zijn de eerste investeringen in Rotterdamse bedrijven voorzien.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	N.v.t.	N.v.t.	4.000
Netto resultaat:	N.v.t.	N.v.t.	Nog niet beschikbaar, onder voorbehoud van deelname
Eigen vermogen per 31/12:	N.v.t.	N.v.t.	Nog niet beschikbaar, onder voorbehoud van deelname
Vreemd vermogen per 31/12:	N.v.t.	N.v.t.	Nog niet beschikbaar, onder voorbehoud van deelname

ICOS Cleantech Earlystage fund II B.V.

Economische ontwikkeling

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
ICOS Cleantech Earlystage fund II B.V.	Economische ontwikkeling	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Badhoevedorp
Publiek belang:	Ontwikkeling en stimulering van cleantechbedrijven (aanbieden van technologische oplossingen die gericht zijn op een schonere en veilige leefomgeving en daarmee een transitie faciliteren naar een duurzame economiesector) in het Clean Tech Delta-gebied (Rijnmond en Drechtsteden).
Bestuurlijk belang:	Vertegenwoordiging van het college van B en W in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	Kapitaalstorting van € 2 mln.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Het portfolio ontwikkelt zich conform de verwachtingen van afgelopen jaar (2019). Voor 2020 zijn derhalve geen grote afwijkingen voorzien, waardoor het risico op een afboeking van de gemeentelijke boekwaarde van het gestorte aandelenkapitaal van €2 mln. nihil is.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	In de periode eind 2020 / begin 2021 zijn de eerste exits van de verschillende fondsparticipaties voorzien zodat een deel van het ingelegde vermogen wordt terugbetaald.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	2.011	2.000	2.000
Netto resultaat:	55	30	2.000
Eigen vermogen per 31/12:	2.417	2.850	2.200
Vreemd vermogen per 31/12:	3.792	4.000	4.000

Innovation Quarter B.V.

Economische ontwikkeling

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Innovation Quarter B.V.	Economische ontwikkeling	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Den Haag
Publiek belang:	De gemeente Rotterdam wil op deze wijze de regionale economie stimuleren, in het bijzonder op het gebied van innovatie.
Bestuurlijk belang:	De gemeente heeft aandelen en zodoende vertegenwoordigt het college van B en W de gemeente Rotterdam in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	Kapitaalstorting van €3 mln en een jaarlijkse exploitatiebijdrage van € 0,5 mln.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	De gemeente loopt het risico dat de investering c.q. kapitaalstorting van ca. €2,6 mln. die nu nog op de gemeentelijke balans staat door de tegenvallende resultaten geheel of gedeeltelijk moeten worden afgeboekt.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	De inzet van IQ die gericht is op acquisitie, business development en investeringen in startende bedrijven draagt bij m.b.t. de doelstellingen van Roadmap Next Economy en daarmee de versterking van de Rotterdamse economie zoals deze in de stadsvisie 2030 en het kader Stedelijke Ontwikkeling zijn verwoord.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	2.694	2.634	2.586
Netto resultaat:	-1.055	-1.233	-1.000
Eigen vermogen per 31/12:	55.883	54.650	58.116
Vreemd vermogen per 31/12:	4.260	3.500	2.500

MultiDiensten Rotterdam B.V.

Burgerzaken

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
MultiDiensten Rotterdam B.V.	Burgerzaken	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Via dochtermaatschappij Ro!Entree mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt activeren en ontwikkelen om hun kansen en mogelijkheden op de arbeidsmarkt te vergroten. Die activering wordt ondermeer gefacilieert, bijvoorbeeld door activiteiten in het call center van Ro!Entree.
Bestuurlijk belang:	Vertegenwoordiging van het college van Ben W in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	Kapitaalstorting van €18.151.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Er zijn geen risico's waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	De afgelopen jaren heeft de vennootschap aanzienlijke netto resultaten geboekt. De komende jaren wordt een meer budgettair neutraal resultaat verwacht. Doordat Ro!Entree gericht is op de doorstroom van medewerkers, is er veel personeelsverloop. Zodoende moet Ro!Entree op tijd op vervanging van medewerkers in spelen. Een kwalitatief goede uitvoering is belangrijk om ook op langere termijn opdrachten te krijgen van de gemeente Onvoldoende kwaliteit kan leiden tot langere gespreksduur of herhaalverkeer, waardoor de gemeente onnodig hogere kosten krijgt gefactureerd (belminuten). Daarnaast meet Ro!Entree continue de kwaliteit, volgens de Customer Operations Performance Center (COPC)- methodiek. Die kwaliteitsmeting is de basis voor coaching en begeleiding van de call-agents. Ro!Entree meet dagelijks de klanttevredenheid en registreert dit dagelijks. In zowel 2018 als in 2019 is gestart met het verbeteren van de processen rond kwaliteit en klanttevredenheid, en deze activiteiten zullen in 2020 worden voortgezet.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	18	18	18
Netto resultaat:	596	0	0
Eigen vermogen per 31/12:	2.277	1.277	1.277
Vreemd vermogen per 31/12:	1.114	706	1.000

Ontwikkelingsmaatschappij Rijnmond B.V.

Arbeidsparticipatie

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Ontwikkelingsmaatschappij Rijnmond B.V.	Arbeidsparticipatie	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Het werkgelegenheidsbeleid van de gemeente Rotterdam uitvoeren en, mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt begeleiden naar regulier werk, buiten of binnen de vennootschap. Daarbij houdt de vennootschap rekening met de belangen van haar aandeelhouder, binnen het kader van een evenwichtig beleid.
Bestuurlijk belang:	Omdat de gemeente aandelen heeft, vertegenwoordigt het college van B en W de gemeente Rotterdam in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	De gemeente Rotterdam heeft de aandelen verkregen voor een waarde van €1,00. De gemeente houdt 4.000 gewone aandelen tegen een nominale waarde van €4,54 per aandeel. Daarnaast zijn door de gemeente Rotterdam aanloopkosten gemaakt als gevolg van de aandelenoverdracht ter hoogte van ongeveer € 750.000.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	De vennootschap draait met een jaarlijks verlies. Dit verlies wordt gedekt uit het regulier budget begeleide participatie van het cluster W&I. Daarmee en gegeven de hoogte van de boekwaarde is het financieel risico beperkt tot het cluster W&I.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	De vennootschap is betrokken bij de vorming en beleidsinzet van Rotterdam Inclusief. De positie van de vennootschap en die van de bij de vennootschap werkzame personeelsleden worden mogelijk gewijzigd in 2020.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	18	0	18
Netto resultaat:	-1.144	-1.000	-1.500
Eigen vermogen per 31/12:	18	18	18
Vreemd vermogen per 31/12:	338	1.000	2.800

Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden Beheer N.V.

Treasury

Vennootschap

Te beëindigen

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden Beheer N.V.	Treasury	Vennootschap	Te beëindigen
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Dordrecht
Publiek belang:	De ROM-D Beheer N.V. is uitsluitend opgericht voor het beheer van andere vennootschappen, waaronder Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden C.V. Kil III.
Bestuurlijk belang:	Het college van B en W vertegenwoordigt de gemeente Rotterdam in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	Kapitaalstorting van €5.681,-.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Geen risico's. ROM-D Beheer verricht beheertaken waarvoor het een vergoeding ontvangt van de beheerde vennootschappen, waaronder ROM-D Dordtse Kil III waar de gemeente ook aandeelhouder van is. .
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Niet van toepassing. ROM-D Beheer heeft slechts een beheertaak.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	6	6	6
Netto resultaat:	3	1	3
Eigen vermogen per 31/12:	43	43	46
Vreemd vermogen per 31/12:	151	150	400

Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden Dordtse Kil III C.V.

Treasury

Vennootschap

Te beëindigen

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden Dordtse Kil III C.V.	Treasury	Vennootschap	Te beëindigen
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Dordrecht
Publiek belang:	Ontwikkeling van de bedrijfsterreinen optimaal op elkaar af te stemmen en de betrokkenheid van de aanpalende regio bij de plannen te vergroten.
Bestuurlijk belang:	De directie van ROM-D C.V. wordt gevormd door ROM-D Beheer N.V. College van B en W wordt vertegenwoordigd bij de vergadering van vennoten.
Financieel belang:	Kapitaalstortingvan €561.155,-
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Geen risico's van betekenis. De boekwaarde van ROM-D op de financiële balans van de gemeente is € 561.000. Het risico op waardevermindering (afboeking) van de gemeentelijke boekwaarde is nihil. Na de crisis in 2013 laat de ROM-D een gunstige ontwikkeling zien die vergelijkbaar is met de sector. Daarnaast laten de financiele prognoses een verbetering zien van o.a. de vermogenpositie en een postief resultaat. Dit maakt een afboeking van de gemeentelijke boekwaarde derhalve niet waarschijnlijk. Verder is de huidige kredietruimte voldoende voor de financiering van het project in de komende jaren. De ROM-D keert geen dividend uit en wordt er op dat aspect geen risico door de gemeente gelopen.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	ROM-D heeft nog ca. 20 ha. aan grond die kan worden uitgegeven aan bedrijven. De ROM-D verwacht deze grond in een periode van 10 jaar (tot 2030) gefaseerd te kunnen verkopen. Verder zijn er geen directe Roterdamse publieke belangen gemoeid met de ontwikkeling van Dordtse Kil III.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	561	561	561
Netto resultaat:	820	1.402	960
Eigen vermogen per 31/12:	10.389	10.000	12.750
Vreemd vermogen per 31/12:	9.014	9.000	9.000

RET Infrastructuur B.V.

Treasury

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
RET Infrastructuur B.V.	Treasury	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Verzelfstandiging van de RET werd bij wet gevorderd (Wp2000 in relatie tot openbare aanbesteding vervoersconcessies). Daarbij is het economisch eigendom in een aparte vennootschap ondergebracht, vanwege het publieke belang van de OV-infrastructuur.
Bestuurlijk belang:	Het college van B en W heeft aandeelhoudersbevoegdheden, waaronder benoeming en ontslag van de directeur van RET Infrastructuur B.V.
Financieel belang:	Inbrengwaarde (boekwaarde) railinfrastructuur en strategische activa (metrostations).
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	De kosten van beheer en onderhoud worden gedekt door de vervoersautoriteit MRDH met een jaarlijks nulresultaat. De gemeentelijke boekwaarde is nul en derhalve is het financieel risico voor de gemeente zeer beperkt.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Het beheer en onderhoud van de railinfrastructuur en railmaterieel is vastgelegd in een gebruiksovereenkomst met concessiehouder RET NV en wordt bekostigd door MRDH. Die overeenkomst wordt in 2020 voorgezet voor de duur van de concessieperiode.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	0	0	0
Netto resultaat:	0	0	0
Eigen vermogen per 31/12:	14	14	14
Vreemd vermogen per 31/12:	824.197	900.000	755.000

RET N.V.

Treasury

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
RET N.V.	Treasury	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Verzelfstandiging van de RET werd bij wet gevorderd (Wp2000 in relatie tot openbare aanbesteding vervoersconcessies). Het publieke belang betreft een betrouwbaar, veilig en optimaal uitgevoerd (bereikbaar, tijdig) openbaar vervoer met een hoge kwaliteitsbeoordeling door de reiziger.
Bestuurlijk belang:	De gemeente Rotterdam is vertegenwoordigd in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	De gemeente heeft 100% van het geplaatste aandelenkapitaal tegen een totale waarde van € 18.150.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	De balans van de gemeente vermeldt geen boekwaarde voor de deelneming RET. In de biedingen op de concessies Rail- en Busvervoer heeft RET een risicobuffer opgenomen. Voor majeure ontwikkelingen is een regeling afgesproken met MRDH en periodiek wordt de bieding herijkt. Daarmee is het financieel risico voor de gemeente als aandeelhouder zeer beperkt.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	In 2020 zal de RET de eerste tranche van de zero-emissie bussen de bijbehorende laadinfrastructuur in gebruik nemen in het stadsverkeer, zodat daar de grootste milieuwinst kan worden gerealiseerd voor Rotterdam.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	0	0	0
Netto resultaat:	5.600	5.000	4.500
Eigen vermogen per 31/12:	174.000	152.000	163.000
Vreemd vermogen per 31/12:	187.000	320.000	280.000

Royal Schiphol Group NV

Treasury

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Royal Schiphol Group NV	Treasury	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Schiphol, Haarlemmermeer
Publiek belang:	Als nationale (Schiphol) en regionale (Rotterdam The Hague Airport) luchthaven Nederlandse en Rotterdamse burgers optimaal en duurzaam blijven verbinden met de rest van de wereld en op een verantwoorde wijze (rekening houdend met stakeholders, omwonenden en natuur) een bijdrage te leveren aan de welvaart en welzijn van Nederland en Rotterdam.
Bestuurlijk belang:	Het college van B&W is vertegenwoordigd in de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	4.099 aandelen A tegen een nominale waarde van €454,-
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	De boekwaarde van Royal SChiphol Group (RSG) op de financiële balans van de gemeente is € 1,16 mln. Het risico op waardevermindering (afboeking) van de gemeentelijke boekwaarde is nihil. Reden hiertoe is dat de reële marktwaarde van RSG hoger is dan de gemeentelijke boekwaarde. Daarnaast kent RSG een gezonde kredietwaardigehied (credit rating van A+) met een degelijke financiële- en vermogenspositie, hetgeen een afboeking niet waarschijnlijk maakt. Een punt van aandacht is dat RSG fors investeert op Amsterdam Airport Schiphol, o.a. in een nieuwe pier, parkeerfaciliteiten en een nieuwe terminal. De voortgang en ontwikkeling van de kosten van dit investeringsproject ("Capital Program" A-gebied) zijn gegeven haar omvang een belangrijke variabele voor een eventueel financieel risico voor de gemeente. Echter, afgaande op de huidige prognoses zijn er echter geen directe financiële risico’s (afwaardering of lager dividend dan initieel geraamd) voor de gemeente voorzien.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Schiphol Group Royal Schiphol Group (hierna: RSG) heeft als ambitie om in de toekomst Europe’s Preferred Airport te zijn en blijven door de connectiviteit en haar concurrentievermogen te behouden en waar mogelijk te versterken. Het besluit van het kabinet in juli 2019, waarbij Schiphol vanaf 2021 gematigd mag groeien naar maximaal 540.000 vliegtuigbewegingen onder strikte voorwaarden ten aanzien van hinderbeperking en veiligheid, is van groot belang om deze ambitie te verwezenlijken. Samen met de bredere luchtvaartsector zal RSG dit groeiperspectief nader gaan invullen, waarbij veiligheid en vermindering van geluidbelasting centraal staan. RSG heeft tot doel de geluidsbelasting voor de omgeving te laten afnemen, o.a. door vlootvernieuwing en daarmee de toename van het aantal stillere vliegtuigen. Om ook in de toekomst optimale services aan passagiers en luchtvaartmaatschappijen te kunnen blijven leveren wordt er fors geïnvesteerd in capaciteit, kwaliteit en bereikbaarheid (Capital Program). Het investeringsniveau blijft hierdoor in de komende jaren toenemen. Onderdeel van deze investeringen is het zogenaamde A-gebied, waarbij er onder andere een nieuwe pier en nieuwe terminal worden gerealiseerd om de grote passagiers- en vliegtuigstromen te kunnen verwerken. De voortgang van dit tien jaar durende project, alsmede de andere grootschalige investeringen, heeft de volledige attentie van de RvC en de aandeelhouders. Ten aanzien van de huidige werkzaamheden zijn de bouw van de nieuwe pier en de herontwikkeling van de vertrekhal en Lounge 1 is in volle gang. RSG verwacht in 2020 ca. €800 mln te investeren. . Rotterdam The Hague AIrport (RTHA) RSG’s dochteronderneming RTHA werkt verder aan de benodigde kwaliteitssprong met de aanpassing van het terminalcomplex en de investeringen in het security proces (veiligheidscontrole van aankomende en vetrekkende passagiers). Andere aandachtspunten zijn de communicatie en het verbeteren van de verbinding met de regionale stakeholders. De monitoring van de mate van geluidshinder zal ook in 2020 geschieden via de 6 handhavingspunten die in de ROtterdamse regio ingebruik zijn. Mede vanwege die verbinding met de regio werkt RTHA in samenwerking met de gemeente Rotterdam aan de uitwerking en uitvoering van het programma Rotterdam The Hague Innovation Airport (RHIA). Met RHIA beogen luchthaven en gemeenten een cluster van innovatieve bedrijven te ontwikkelen verbonden aan de luchthaven en hieraan verbonden processen.
Financiële gegevens **Royal Schiphol Groep geeft geen prospectieve informatie vrij. De ramingen zijn derhalve schattingen van de gemeente Rotterdam.	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020**
Boekwaarde	1.164	1.164	1.164
Netto resultaat:	285.374	230.000	290.000
Eigen vermogen per 31/12:	4.117.357	4.200.000	4.300.000
Vreemd vermogen per 31/12:	3.236.600	2.800.000	3.700.000

Sportbedrijf Rotterdam B.V.

Treasury

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Sportbedrijf Rotterdam B.V.	Treasury	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Uitvoering van de taken op het gebied van sportvoorzieningen en van sport- en recreatieve programmering (hoofdlijnenbesluit College).
Bestuurlijk belang:	De gemeente Rotterdam is enig (100%) aandeelhouder. College van B&W is vertegenwoordigd in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	Kapitaalstorting van de gemeente Rotterdam ter waarde van €4.700.000,-.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	In het eerste jaar van exploitatie heeft het Sportbedrijf een positief resultaat bereikt en houdt ook in de meerjarenbegroting rekening met een batig saldo. De gemeente Rotterdam is tevens voor circa 80% van de omzet de grootste opdrachtgever. Daarmee is het risico voor de gemeente beperkt.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	In 2020 zal het Sportbedrijf volgens het eind 2019 vast te stellen meerjarig bedrijfsplan de organisatie verder ontwikkelen en de strategie verder uiteenzetten voor de komende jaren. Met de gemeente Rotterdam als opdrachtgever zijn de prestatieafspraken vastgesteld. Deze worden in de opvolgende jaren verder uitgewerkt.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	6.551	6.551	6.551
Netto resultaat:	1.300	200	200
Eigen vermogen per 31/12:	7.866	6.600	6.800
Vreemd vermogen per 31/12:	15.463	3.246	8.445

SSC FLEX B.V.

Overhead

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
SSC FLEX B.V.	Overhead	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	SSC Flex wordt door de gemeente ingezet voor het realiseren van haar doelstellingen richting een meer flexibele personele inrichting van haar organisatie. SSC Flex verzorgt via payrolling en inhuur de inzet van flexibele arbeidskrachten voor (tijdelijke) piekwerkzaamheden en projecten.
Bestuurlijk belang:	Statutaire directie (het bestuur) wordt gevormd door directeur Financien & Inkoop (algemeen directeur) en de clustercontroller (financieel directeur) van BCO. In de Algemene Vergadering van Aandeelhouders wordt het college van B&W vertegenwoordigd.
Financieel belang:	Kapitaalstorting van de gemeente Rotterdam ter waarde van €36.302,-
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Afgaande op de huidige prognoses zijn er geen risico’s die direct het (financiële) belang van de gemeente raken. Dit wordt mede veroorzaakt doordat de dividend- ontvangsten incidenteel zijn en niet structureel zijn opgenomen in de gemeentelijke begroting. Tevens staat de boekwaarde tegen historische verkrijgingsprijs op de balans en is gegeven de financiële positie geen sprake van duurzame waardeverminderingen (afboeking).
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Na afronding van de fusie tussen SSC Flex BV en MER BV (1-12-2018), is gestart met het actualiseren van het personeelsinformatiesysteem en het financiële- en salarisadministratie pakket. Gedurende de tweede helft van 2019 wordt deze software (Afas) ingericht om zo per 1-1-2020 live te kunnen gaan. Een groot aantal handelingen worden hierdoor geautomatiseerd en SSC Flex wordt een paperless office. In 2020 zal hier invulling aan worden gegeven. Op 28 mei jl. heeft de Eerste Kamer ingestemd met de Wet Arbeidsmarkt in Balans (‘’WAB’’), welke per 1 januari 2020 in werking zal treden. Deze wet dient te zorgen voor meer evenwicht tussen flexibele en vaste contracten op de arbeidsmarkt. De impact en mogelijke scenario’s voor SSC Flex BV zijn in kaart gebracht en worden in de tweede helft 2019 besproken met de opdrachtgevers.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	36	36	36
Netto resultaat:	464	39	0
Eigen vermogen per 31/12:	6.813	0	0
Vreemd vermogen per 31/12:	4.541	6.000	6.000

StadshavensOntwikkelingsFonds voor Innovatie & Economie C.V.

Economische ontwikkeling

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
StadshavensOntwikkelingsFonds voor Innovatie & Economie C.V.	Economische ontwikkeling	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Bijdragen aan een duurzame gebiedsontwikkeling van het Stadshavensgebied, met de structuurvisie als grondslag. Gezien het karakter van het fonds en in het licht van de Europese betrokkenheid zullen de projecten aantoonbaar maatschappelijke effecten genereren.
Bestuurlijk belang:	De gemeente heeft zeggenschap binnen de Commanditaire Vennootschap uit hoofde van de gesloten samenwerkingsovereenkomst en heeft zeggenschap door zittingname in het toezichthoudende Investeringscomité.
Financieel belang:	De gemeente heeft een bijdrage (inbrengverplichting) verstrekt van €2.250.000,- ten behoeve van de fondsactiviteiten. Dit is gerealiseerd door de rijkssubsidie van Nota Ruimte - gelabeld voor Stadshavens - in te zetten als cofinanciering voor de Europese middelen.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Zoals ieder jaar kan gesteld dat de financiële risico's voor de gemeente nihil zijn. De risico's die het fonds loopt, slaan niet terug op de gemeente. Verder zijn er intrinsiek risico's bij de leningen die het fonds verstrekt daar deze alleen mogelijk zijn wanneer er sprake is van marktfalen. Dit betekent dat er risico's zijn die de reguliere financiers niet (volledige) willen dragen. Dit speelt echter al sinds de oprichting van het fonds en de praktijk leert dat er goed en degelijk op wordt gestuurd.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Zoals ieder jaar kan gesteld dat de financiële risico's voor de gemeente nihil zijn. De risico's die het fonds loopt, slaan niet terug op de gemeente. Verder zijn er intrinsiek risico's bij de leningen die het fonds verstrekt daar deze alleen mogelijk zijn wanneer er sprake is van marktfalen.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	0	0	0
Netto resultaat:	-558*	-110	-50
Eigen vermogen per 31/12:	8.990*	12.691	9.812
Vreemd vermogen per 31/12:	289*	1.917	1.917

Stadsherstel Historisch Rotterdam N.V.

Treasury

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Stadsherstel Historisch Rotterdam N.V.	Treasury	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Stadsherstel Historisch Rotterdam NV heeft tot doel het op een maatschappelijk en economisch verantwoorde wijze aankopen, renoveren, en exploiteren van monumentale en beeldbepalende gebouwen in Rotterdam.
Bestuurlijk belang:	Het college van B en W is vertegenwoordigd in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders en heeft het benoemingsrecht voor een van de zes commissarissen.
Financieel belang:	11.770 aandelen van elk nominaal € 100,- .
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Nihil; er is sprake van en solide financiële huishouding bij de vennootschap.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Er zullen door de aankoop van twee historische panden in 2019 uitgaven gedaan worden t.b.v. d monumentale restauratie van deze twee panden.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	1.177	1.177	1.547
Netto resultaat:	433*	400	400
Eigen vermogen per 31/12:	17.067**	15.500	18.000
Vreemd vermogen per 31/12:	10.020*	12.000	12.000

Stedin Groep N.V.

Treasury

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Stedin Groep N.V.	Treasury	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Het bezit is voortgekomen uit de fusie van het voormalig Rotterdamse Gemeentelijk Energie Bedrijf (GEB, opgericht 1879). met energie- en netwerkbedrijven van andere (omliggende) gemeenten. Het publiek belang is dat Stedin zorg draagt voor het aanleggen, beheren en onderhouden van de gas- en elektriciteitsnetten. Ook minimaliseert Stedin de uitval of onderbreking van de gas- en elektriciteitstoevoer.
Bestuurlijk belang:	Vertegenwoordiging in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders en voorzitterschap van de Aandeelhouderscommissie van Eneco.
Financieel belang:	De gemeente Rotterdam bezit 1.575.145 aandelen met elk een nominale waarde van €100, hetgeen resulteert in een aandeelhoudersbelang van €31,69%.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	De boekwaarde van Stedin op de financiële balans van de gemeente is € 535.000. Het risico op waardevermindering (afboeking) van de gemeentelijke boekwaarde is nihil. Reden hiertoe is dat de reële marktwaarde van Stedin hoger is dan de gemeentelijke boekwaarde. Daarnaast kent Stedin een degelijke financiële- en vermogenspositie, hetgeen een afboeking niet waarschijnlijk maakt. Een risico voor de gemeente treedt op wanneer Stedin gegeven haar vermogenspositie of tegenvallende resultaten een lager dividend uitkeert dan in de begroting van de gemeente is opgenomen. O.b.v. de huidige prognoses t.a.v. het netto resultaat van Stedin en de behoedzame raming van de gemeente is de verwachting dat de totale gemeentelijke dividendraming niet behoeft te worden bijgesteld.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	De activiteiten van Stedin worden voor een belangrijk deel bepaald en begrensd door de regulering van de wettelijke taken zoals vastgelegd in de Elektriciteits- en Gaswet. Dit betekent dat Stedin ook in 2019 haar kerntaken zal blijven uitvoeren zoals de aanleg, het onderhoud en beheer van gas- en elektriciteitsnetten. Verder zal Stedin blijven inzetten op het beperken van de uitvalduur van gas en elektriciteit. Daarnaast continueert Stedin in 2020 ook de verdere uitrol van Slimme Meters. Wel zal de energietransitie Stedin voor grote uitdagingen plaatsen. Het beleid van de Rijksoverheid is er namelijk op gericht om deze transitie uiterlijk in 2050 voltooid te hebben. Dit betekent dat het gebruik van aardgas zal afnemen en woningen en gebouwen op een andere manier verwarmd zullen moeten worden, bijvoorbeeld door duurzame collectieve warmtelevering, elektrische verwarming of duurzaam gas. Ook Stedin zal hierin een belangrijke rol vervullen. Naast de warmtetransitie krijgt Stedin te maken met een toename in zonnepanelen en elektrisch vervoer. In het Stedin netgebied zullen steeds meer ontwikkelaars zonne- en windparken bouwen, biogasinstallaties realiseren of snelladers voor auto's plaatsen. Die moeten allemaal op het net worden aangesloten en stellen ook nieuwe eisen aan dit net. Slimme digitalisering van elektriciteitsnetten waarmee Stedin productie en verbruik kan voorspellen, wordt daarom nog belangrijker. Voornoemde zaken vergen grote investeringen van Stedin. In 2019 is derhalve een onderzoek gestart om instrumenten in kaart te brengen die de energietransitie voor Stedin financierbaar houden. Na afronding van dit onderzoek verwachten Stedin en de aandeelhouders dat in 2020 bpaalde keuzes kunnen worden gemaakt voor een instrument of combinatie van instrumenten teneinde de investeringsplanning van Stedin zo optimaal mogelijk te kunnen realiseren. .
Financiële gegevens Stedin Groep geeft geen prospectieve informatie vrij. De ramingen zijn derhalve schattingen van de gemeente Rotterdam. *Resultaat is eenmalig hoger door verkoop van de bedrijfsactiviiteiten van dochteronderneming Joulz Diensten	Jaarrekening 2018	Begroting 2019**	Begroting 2020**
Boekwaarde	535	535	535
Netto resultaat:	118.000	290000***	60.000
Eigen vermogen per 31/12:	2.699.000	2.900.000	3.000.000
Vreemd vermogen per 31/12:	4.292.000	4.200.000	4.300.000

Swanbridge Capital B.V.

Treasury

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Swanbridge Capital B.V.	Treasury	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	De gemeente hecht aan het innovatieklimaat in de stad, in het bijzonder rond de medische zorg. De gemeente ondersteunt de Life Science- sector door voldoende investeringskapitaal beschikbaar te stellen voor start-ups in een vroege fase van productontwikkeling, via Swanbridge Capital levert de gemeente hier zijn bijdrage aan.
Bestuurlijk belang:	Vertegenwoordiging van het college van B en W in de Algemene Vergadering van Aaandeelhouders en het benoemingsrecht van één lid van de Investor Board.
Financieel belang:	Het totale gemeentelijke commitment bedraagt € 1 mln; met dit bedrag bezit de gemeente 24,69% van de aandelen. De gemeente is aandeelhouder van 100 aandelen met een nominale waarde van € 1,- per aandeel.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Onvoldoende aanvragen van potentiële ondernemingen bij het fonds en geen of slechts gedeeltelijke terugbetaling van de investering na aftrek van de kosten van het fonsmanagement.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Er worden op basis van de nu bekende informatie twee investeringen in 2020 verwacht.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	475	173	475
Netto resultaat:	-554*	-200	-200
Eigen vermogen per 31/12:	59*	700	320
Vreemd vermogen per 31/12:	415*	700	1000

Tower Hotel Rotterdam B.V.

Treasury

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Tower Hotel Rotterdam B.V.	Treasury	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	De gemeente hecht belang aan een 5*-hotel in de Rotterdamse binnenstad in verband met het vestigingsklimaat voor (internationale) bedrijven en toerisme.
Bestuurlijk belang:	Vertegenwoordiging in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	Kapitaalstorting van €2.100.000 in het geplaatst kapitaal van de vennootschap Tower Hotel Rotterdam B.V. In 2016 is een vordering van €544.667 omgezet in cumulatief preferent kapitaal. De gemeente Rotterdam heeft daarmee een relatief belang van 14,3% in het geplaatste kapitaal van de vennootschap. De gemeente Rotterdam heeft in 2009 een lening verstrekt met een hoofdsom van €1.300.000. De restanthoofdsom bedraagt per 31 december 2018 € 950.000
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	De terugbetaling van de lening, welke in 2009 is verstrekt, door de gemeente blijft een belangrijk aandachtspunt. Een eventuele toename op de middellange termijn van het aanbod van kamers in het hogere segment kan de gemiddelde prijs van hotelkamers ook nog op langere termijn drukken. Om de concurrentie voor te blijven, dient het hotel zich te blijven onderscheiden waarvoor naar verwachting nvesteringen nodig zijn.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Zoals omschreven in het beleidskader 2010-2014 is er niet langer een publiek belang aanwezig om een 5* hotel in Rotterdam te faciliteren. Er is gebleken dat er voldoende investeringen vanuit de markt zijn gedaan om deze initiatieven mogelijk te maken. Er bestaat echter wel nog een financieel belang, gezien de omstandigheden is om dit belang zo goed mogelijk te behartigen de deelname in THR (tijdelijk) voortgezet.
Financiële gegevens * het gaat om geraamde cijfers aangeleverd door Tower Hotel Rotterdam B.V. ** dit is niet de definitieve begroting voor 2020, het gaat om een globale indicatie aangeleverd door Tower Hotel Rotterdam B.V.	Jaarrekening 2018*	Begroting 2019	Begroting 2020**
Boekwaarde	480	480	480
Netto resultaat:	-298	218	4.950
Eigen vermogen per 31/12:	-5.803	-5.885	-1.235
Vreemd vermogen per 31/12:	13.024	12.925	8.575

Warmtebedrijf Holding B.V.

Treasury

Vennootschap

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Warmtebedrijf Holding B.V.	Treasury	Vennootschap	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	De gemeente heeft het Warmtebedrijf opgericht om industriële restwarmte te kunnen benutten voor de verwarming van woningen en bedrijfspanden in de gemeente Rotterdam. De restwarmte wordt afgenomen van de afvalverbrandingsinstallatie (AVI) Rozenburg. In het verleden werd deze restwarmte niet benut. Het publieke belang betreft een meer duurzame energiebenutting door levering van restwarmte aan eindgebruikers in de stad. De warmtelevering komt in de plaats van verbruik van fossiele brandstoffen voor verwarming en warm water. Daarmee verbetert bijvoorbeeld ook de luchtkwaliteit, omdat de uitstoot van schadelijke stoffen navenant daalt. Dit zijn allemaal stappen richting een schone stad.
Bestuurlijk belang:	College van B en W is vertegenwoordigd in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Financieel belang:	In de gemeentelijke jaarrekening 2018 is reeds €25,6 mln. afgeboekt op het aandelenkapitaal, de resterende boekwaarde bedraagt €26,9 mln. Tot slot heeft de gemeente een borgstelling verleend aan BNG Bank voor de bancaire financiering van het Warmtebedrijf Infra NV voor maximaal € 104.000.000
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Voor de zomer van 2019 is besloten om verschillende scenario's m.b.t. de toekomst van WBR te overwegen. De uiteindelijk gekozen koers zal het effect op de deelneming bepalen, waarbij het zo kan zijn dat de waarde van de deelneming op de gemeentelijke balans afgewaardeerd moet worden.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Eind 2019 zal naar verwachting meer duidelijkheid komen over de koers van WBR, ontwikkelingen en beleidsdoelen in 2020 zullen hier sterk afhankelijk van zijn.
Financiële gegevens * Gebaseerd op 'going concern'	Jaarrekening 2018	Begroting 2019*	Begroting 2020*
Boekwaarde	26.925	26.925	26.925
Netto resultaat:	-3.971	-6.000	-4.000
Eigen vermogen per 31/12:	44.928	41.000	33.000
Vreemd vermogen per 31/12:	101.216	110.000	120.000

WOM Vastgoed BV

Beheer overige gebouwen en gronden

Vennootschap

Te beëindigen

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
WOM Vastgoed BV	Beheer overige gebouwen en gronden	Vennootschap	Te beëindigen
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Geen.
Bestuurlijk belang:	Het college van B en W vertegenwoordigt de gemeente in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. De statutaire directie wordt gevormd door een ambtelijke vertegenwoordiger.
Financieel belang:	De gemeente Rotterdam is volledig eigenaar en 100% aandeelhouder van de WOM Vastgoed B.V. Het gestorte aandelenkapitaal bedraagt € 227.162,-
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	In een liquidatieproces zoals bij WOM Vastgoed worden de resterende vorderingen op derden en schulden aan derden afgewikkeld. Als er na afwikkeling geen schulden meer zijn en als er een positief eigen vermogen resteert, wordt in de regel een slotdividend aan aandeelhouders uitgekeerd. De aandeelhouders lopen afhankelijk van de verdere afwikkeling het risico dat het slotdividend lager is dan eerder is geprognosticeerd doordat er meer schulden c.q.of schuldeisers blijken te zijn en dit niet gecompenseerd wordt door de openstaande vorderingen (debiteuren die aan WOM nog een schuld moeten betalen) of dat de omvang van de schulden dusdanig is dat dit leidt tot een negatief eigen vermogen. Vooralsnog is de inschatting dat er voor de gemeente geen extra kosten verbonden zijn met de verdere liquidatie en afwikkeling van vordering en schulden.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Sinds 2018 is WOM Vastgoed formeel in liquidatie. In de periode heeft een bestuurswissel plaatsgevonden, waarbij de bestuurder tevens vereffenaar is en de liqudiatie uitvoert. De prognose is dat de vennootschap in 2020 zal zijn geliquideerd. Er vinden geen bedrijfsactiviteiten meer plaats, het vastgoed is immers in 2015 reeds overgedragen aan de gemeente. Er is door de aandeelhouders een vereffenaar aangesteld die tezamen met de juridsich adviseurs werkzaamheden uitvoert om de vennootschap te ontbinden, o.a. door het opheffen van de dochtervennootschap van WOM, het gereedmaken van de benodidge financiële en juridische documentatie en akten alsmede de afwikkeling van vorderingen en schulden ten aanzien van derden.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Boekwaarde	0	0	0
Netto resultaat:	Nog niet beschikbaar	In liquidatie	Geliquideerd
Eigen vermogen per 31/12:	Nog niet beschikbaar	In liquidatie	Geliquideerd
Vreemd vermogen per 31/12:	Nog niet beschikbaar	In liquidatie	Geliquideerd

Stichtingen

Een verbonden partij kan een stichting zijn. Stichtingen waarin de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft, of waartoe het college expliciet besloten vallen onder de term verbonden partij. Dit geldt alleen als er geen sprake is van een subsidierelatie. Als de gemeente een stichting in overwegende mate subsidie geeft, valt die stichting onder ‘gesubsidieerde instellingen’ en is het geen verbonden partij.

De Bibliotheek Rotterdam en de in 2019 opgerichte stichting Natuur- en Milieueducatie zijn de enige twee stichtingen die door het college als een verbonden partij zijn aangemerkt.

Gemeentelijke deelname in nieuw op te richten stichtingen of nieuwe gemeentelijke deelname in bestaande stichtingen

Geen.

Te beëindigen gemeentelijke deelname in stichtingen

Geen.

Gemeentelijke deelname in stichtingen

Verbonden partij

Taakveld

Soort

Status

Bibliotheek

Media

Stichting

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Bibliotheek	Media	Stichting	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Gezien de verantwoordelijkheid van de gemeente voor de openbare bibliotheek, en de nauwe verwevenheid tussen bibliotheekwerk en democratie, is gekozen voor een constructie als verbonden partij.
Bestuurlijk belang:	Statutaire bevoegdheden als aangesloten instelling.
Financieel belang:	De inbrengwaarde van de activa (collectie, inventaris).
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Bibliotheek Rotterdam kampt niet met actuele risico's. Ten aanzien van de Centrale Bibliotheek wordt een scenario-onderzoek uitgevoerd naar de verbouwingsmogelijkheden van het pand aan de Hoogstraat. Hierbij worden scenario's met verschillende ambitieniveau's onderzocht. Dit biedt zowel risico's als kansen voor de toekomstige invulling van de Centrale Bibliotheek, afhankelijk van het scenario waarvoor uiteindelijk gekozen wordt.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	De focus voor 2020 ligt op de verdere ontwikkeling van een programmering die invulling geeft aan de kernfuncties (WSOB) van de openbare bibliotheek en zo maximale waarde biedt aan Rotterdam. Daarnaast kijkt de bibliotheek ook vooruit naar de nieuwe beleidsperiode. Inclusie is een thema dat in het volgende MJBP naast Innovatie en Interconnectiviteit in de Rotterdamse cultuursector een belangrijke rol zal gaan spelen. Een rode draad die door alle plannen voor 2020 heen loopt, is de ambitie om een zo divers en gemêleerd mogelijk publiek te bereiken met een aantrekkelijk en impactvol aanbod. Hiermee streeft Bibliotheek Rotterdam naar een inclusieve aanpak. Daarbij is er aandacht voor de nog niet zelfredzame en de zelfredzame doelgroepen. Om dit te bereiken, wordt zoveel mogelijk met partners samengewerkt. Bibliotheek Rotterdam richt zich op een brede doelgroep, met de nadruk op de drie focusgroepen: jeugd, jongeren en ouderen. Het in 2017 ingezette beleid om het aantal fysieke vestigingen uit te breiden en waar nodig aan te passen, krijgt veel aandacht. In overleg met externe partijen (waaronder potentiële partners, verhuurders en stadsdeelcommissies) wordt bezien waar verdere ontwikkeling het meest wenselijk en efficiënt is. In 2020 zal het aantal bibliotheken verder stijgen, met de opening van locatie Zuidplein als hoogtepunt.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Netto resultaat:	282	-158	10
Eigen vermogen per 31/12:	6.707	6.549	6.559
Vreemd vermogen per 31/12:	5.102	5.057	5.172

Stichting Natuurstad (Natuur en Milieu-educatie)

Openbaar groen en (openlucht) recreatie - NME

Stichting

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Stichting Natuurstad (Natuur en Milieu-educatie)	Openbaar groen en (openlucht) recreatie - NME	Stichting	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Het bevorderen van kennis en waardering voor natuur en milieu in Rotterdam onder meer door de exploitatie van kinderboerderijen en educatieve tuinen en het aanbieden van lesprogramma's over natuur, milieu en duurzaamheid.
Bestuurlijk belang:	Benoeming van alle leden van de raad van toezicht, benoemingsrecht voor de directeur, informatierecht voor alle benodidgde informatie
Financieel belang:	Kapitaalstorting van €340.000 en en jaarlijkse subsidie van €875.000.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Onvoldoende toezicht door de raad van toezicht of onvoldoende bestuur door de directeur-bestuurder op de uitvoering van de in de subsidie genoemde prestaties t.b.v. het realiseren van de gestelde beleidsdoelen.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2019:	Exploitatie van de Rotterdamse kinderboerderijen en het aanbieden van programmering en expertise over natuur- en milieu-educatie en dierenwelzijn op kinderboerderijen en educatieve tuinen.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Netto resultaat:	Nog niet opgericht	Bij opstellen nog niet opgericht	0
Eigen vermogen per 31/12:	Nog niet opgericht	Bij opstellen nog niet opgericht	561
Vreemd vermogen per 31/12:	Nog niet opgericht	Bij opstellen nog niet opgericht	0

Verenigingen

Ook een coöperatieve vereniging kan een verbonden partij zijn. Een coöperatieve vereniging heeft als doel in bepaalde materiële behoeften van de leden te voorzien. In tegenstelling tot een gewone vereniging kan een coöperatieve vereniging de aansprakelijkheid van de leden beperken of helemaal uitsluiten. Bij de volgende commanditaire vereniging zijn de leden uitgesloten van aansprakelijkheid (UA). Bij een gewone vereniging zijn de leden wel hoofdelijk aansprakelijk.

Te continueren gemeentelijke deelname in verenigingen

De gemeente continueert haar deelname in de vereniging Wigo4it. Wigo4it is een coöperatie die in dienst van en samen met de vier grootste gemeenten integrale ICT-oplossingen ontwikkelt voor de aanvragen en verstrekken van uitkeringen, het begeleiden van mensen naar werk en het aanvragen en verstrekken van zorg.

Gemeentelijke deelname in nieuw op te richten verenigingen of nieuwe gemeentelijke deelname in bestaande verenigingen

Geen.

Te beëindigen gemeentelijke deelname in verenigingen

Geen.

Te continueren gemeentelijke deelname in verenigingen

Verbonden partij

Taakveld

Soort

Status

Wigio4It C.V.

Inkomensregelingen

Vereniging

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Wigio4It C.V.	Inkomensregelingen	Vereniging	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Den Haag
Publiek belang:	Zonder winstoogmerk de ICT-functie voor de sociale diensten van de G4 verzorgen. De afgelopen jaren hebben de diensten de overstap gemaakt naar dezelfde ICT-systemen voor de gemeentelijke taken rond 'werk' en ‘inkomen’. Wigo4it beheert deze systemen en ontwikkelt ze door.
Bestuurlijk belang:	Vertegenwoordiging door het college van B en W (vakwethouder) in de algemene deelnemersvergadering. Het bestuur heeft een externe adviesraad ingesteld om de visie en aanpak van Wigo4it te kunnen spiegelen aan de kennis en ervaring van deskundigen en managers van binnen en buiten de overheid.
Financieel belang:	In het deelnemersconvenant staat dat elke deelnemer € 25.000 in het eigen vermogen van de Coöperatie Wigo4it U.A. stort. Daarnaast is er een jaarlijkse bijdrage. De deelnemersbijdrage van de gemeente Rotterdam is in 2020 € 13,5 mln.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Indien van toepassing worden risico’s afgedekt door het vormen van een voorziening binnen de corporatie.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	De vervanging van de software applicatie Socrates evenals het doorvoeren van life cycle management als continu proces zijn belangrijke speerpunten. In 2019 en 2020 wordt bezien op welke wijze de G4 haar ICT innovatie gaat realiseren, waarbij ook wordt gekeken naar de markt. De te maken keuzes hebben effect op de opgave en de organisatie van Wigo4it.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Netto resultaat:	2.234	0	0
Eigen vermogen per 31/12:	5.456	2.800	2.800
Vreemd vermogen per 31/12:	24.674	15.000	15.000

Gemeenschappelijke regelingen

De Wet gemeenschappelijke regelingen (WGR) biedt overheden de mogelijkheid een deel van hun bestuurstaken te verplaatsen naar een openbaar lichaam. Dit wordt ‘verlengd lokaal bestuur’ genoemd. Gemeenten kunnen dan een openbaar lichaam instellen. Zo’n openbaar lichaam is een rechtspersoon en kent drie organen: een algemeen bestuur, een dagelijks bestuur en een voorzitter. Dit hoofdstuk gaat alleen in op de gemeenschappelijke regelingen die een ‘verbonden partij’ zijn. Daaronder vallen niet de zogeheten lichte regelingen, omdat in deze regelingen geen sprake is van een bestuurlijk onderdeel. Het zijn samenwerkingsverbanden zonder bestuursorganen.

Te continueren gemeentelijke deelname in gemeenschappelijke regelingen

De gemeente continueert in 2020 haar deelname in de volgende negen gemeenschappelijke regelingen: Metropoolregio Rotterdam - Den Haag, GGD Rotterdam- Rijnmond, Grondbank RZG Zuidplas, DCMR, Jeugdhulp Rijnmond, Nieuw Reijerwaard, Openbaar Lichaam Gezamenlijke Brandweer, Openbaar Lichaam Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond en het Recreatieschap Rottemeren.

Gemeentelijke deelname in nieuw op te richten gemeenschappelijke regelingen of nieuwe gemeentelijk deelname in bestaande gemeenschappelijke regelingen

Volgens huidige inzichten is de gemeente niet van plan om in 2020 deel te nemen in nieuw op te richten of al bestaande gemeenschappelijke regelingen.

Te beëindigen deelname in gemeenschappelijke regelingen

De gemeente is niet van plan om haar deelname in een van de 10 gemeenschappelijke regelingen te beëindigen.

In Begroting 2019 is gemeld dat de gemeente uittreedt als lid van de gemeenschappelijke regelingen (recreatieschappen): Midden Delfland, Koepelschap Buitenstedelijk Groen, Voorne Putten Rozenburg en IJsselmonde. Inmiddels zijn het recreatieschap Midden Delfland en het Koepelschap Buitenstedelijk Groen opgeheven.

Voor het recreatieschap Voorne-Putten Rozenburg geldt dat de gemeente Rotterdam tot en met 2022 een uittreedvergoeding van € 150 per jaar betaalt. De gemeente Rotterdam heeft het beheer van de Landtong Rozenburg overgenomen van het recreatieschap. De naam van het recreatieschap is omgezet naar Voorne-Putten, mede als gevolg van uittreding door de gemeente Rotterdam en de overname van het beheer van eerdergenoemde landtong.

Het recreatieschap IJsselmonde blijft bestaan als gemeenschappelijke regeling met 5 deelnemers, zijnde de gemeenten Barendrecht, Albrandswaard, Hendrik Ido Ambacht, Ridderkerk en Zwijndrecht. De gemeente Rotterdam betaalt tot en met 2025 een jaarlijkse uittreedvergoeding van circa € 854.

Verbonden partij

Taakveld

Soort

Status

GGD Rotterdam-Rijnmond

Volksgezondheid

Gemeenschappelijke Regeling

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
GGD Rotterdam-Rijnmond	Volksgezondheid	Gemeenschappelijke Regeling	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	De lichamelijke gezondheid van de bevolking of van specifieke groepen beschermen en bevorderen, en daarnaast ziekten onder de bevolking voorkomen of vroegtijdig opsporen.
Bestuurlijk belang:	De gemeente Rotterdam heeft één lid en één plaatsvervangend lid in het Algemeen Bestuur.
Financieel belang:	Rotterdam voert deze regeling uit. Uitgaven voor de uitvoering van deze wettelijke taken en inkomsten vanuit regiogemeenten (inwonerbijdragen) zijn onderdeel van de gemeentebegroting. Voor het complete verzorgingsgebied Rotterdam-Rijnmond is het budget in 2020 € 9,5 mln. De regiogemeenten dragen daarvan € 4,6 mln bij. De resterende € 4,8 mln komt voor rekening van de gemeente Rotterdam. Aangezien Rotterdam deze regeling uitvoert, is onderstaande voor deze regeling niet van toepassing.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Er zijn op dit moment geen risico's voorzien die directe impact op de gemeente hebben.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Bij de opstelling van de begroting 2019 zijn nieuwe afspraken gemaakt omtrent de omvang van het pakket basisproducten dat de GGD Rotterdam-Rijnmond voor alle gemeenten uitvoert. De omvang van het basispakket wordt steeds voor vier jaar vastgesteld en geldt ook nu weer voor een periode van vier jaar, van 2019-2022. Aanpassingen in het basispakket vinden in principe alleen plaats aan het begin van een nieuwe vierjaarsperiode Zoals afgesproken en gebruikelijk is wordt in de begroting 2020 ook het indexpercentage zoals afge-geven door de Kring van Gemeentesecretarissen van de gehele regio Rotterdam-Rijnmond gehan-teerd. Dit leidt tot een stijging van de uurtarieven met 3,4 % ten opzichte van 2019.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Netto resultaat:	N.v.t.	N.v.t.	N.v.t.
Eigen vermogen per 31/12:	N.v.t.	N.v.t.	N.v.t.
Vreemd vermogen per 31/12:	N.v.t.	N.v.t.	N.v.t.

Grondbank RZG Zuidplas

Wonen en bouwen

Gemeenschappelijke Regeling

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Grondbank RZG Zuidplas	Wonen en bouwen	Gemeenschappelijke Regeling	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Den Haag
Publiek belang:	Het behartigen van het belang van de gemeente Rotterdam in het ontwikkelingsgebied van de Zuidplas voor wat betreft de ontwikkeling van de woningbouw, bedrijventerreinen en het waarborgen van voldoende hoogwaardige plankwaliteit.
Bestuurlijk belang:	De gemeente Rotterdam heeft één lid in het Dagelijks Bestuur lid, die tevens tweede vice-voorzitter is en een vervanger. Daarnaast heeft de gemeente Rotterdam twee leden in het Algemeen Bestuur.
Financieel belang:	De gemeente Rotterdam draagt naar rato bij aan deze gemeenschappelijke regeling en is voor 40% deelnemer. De deelnemersbijdrage van de gemeente Rotterdam bedraagt in 2020 € 0,9 mln.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Voor het negatieve eigen vermogen heeft de gemeente een voorziening getroffen en derhalve is het risico afgedekt. In juni 2019 is door de gemeenteraad van Zuidplas een concept ontwikkelingsvisie vastgesteld en vrij gegeven voor verdieping, verrijking en versterking (inspraak). In deze visie staat op hoofdlijnen het ontwikkelingsgebied van de 1e fase (ca. 4.000 woningen) en wordt een doorkijk gegeven voor een mogelijke tweede fase met woningbouw. Deze visie kan worden beschouwd als planologisch richtinggevend en zou daarmee effect kunnen hebben op de waardering van de gronden van de Grondbank. Vanuit Rotterdam en de Grondbank wordt er in het proces naar de definitieve ontwikkelingsvisie in goed overleg met Zuidplas (bij)gestuurd om tot een plan te komen waarbij zoveel als mogelijk recht wordt gedaan aan de belangen van de Grondbank.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	De kwalitatieve doelstellingen vanuit Rotterdam voor de ontwikkeling van de Zuidplaspolder zijn realisering van 30% sociale woningbouw, een goede HOV-verbinding en de realisatie van een dorps en landelijk woonmilieu met voornamelijk grondgebonden eengezinswoningen zodanig dat het complementair is aan het woonprogramma van Rotterdam. Een voortvarende aanpak om op zo kort mogelijke termijn te komen tot de daadwerkelijke start van de ontwikkeling is van groot belang. Voor 2020 staat onder andere het opstellen van de ontwikkelingsstrategie op de planning.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Netto resultaat:	3.274	0	0
Eigen vermogen per 31/12:	-18.875	0	0
Vreemd vermogen per 31/12:	93.137	95.500	95.500

Instandhouding en Beheer DCMR

Milieubeheer

Gemeenschappelijke Regeling

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Instandhouding en Beheer DCMR	Milieubeheer	Gemeenschappelijke Regeling	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Schiedam
Publiek belang:	De milieuproblemen in de regio Rijnmond worden aangepakt door intensieve samenwerking tussen betrokken overheden. Rotterdam heeft een groot deel van de uitvoering van de milieutaken neergelegd bij de DCMR Milieudienst Rijnmond. Die geeft bijvoorbeeld milieuvergunningen af, voert controles uit, begeleidt bodemsaneringen of laat milieumetingen uitvoeren. De dienst stelt ook milieuexpertise beschikbaar en adviseert rond het beleid van de gemeente Rotterdam.
Bestuurlijk belang:	De wethouder Milieu zit in Dagelijks Bestuur, de wethouders Milieu en Financiën zitten in het Algemeen Bestuur
Financieel belang:	De gemeente Rotterdam draagt jaarlijkse naar rato bij aan deze gemeenschappelijke regeling. De deelnemersbijdrage van de gemeente Rotterdam bedraagt in 2020 € 17,7 mln.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	DCMR kent een systeem van riscomanagement. Voor in beeld zijnde risico’s zijn bestemmingsreserves gevormd. Daarnaast wordt een weerstandsvermogen aangehouden van 3% van de gemiddelde opbrengst van drie voorgaande jaren. Mochten er zich risco’s voordoen waar niet in voorzien is, en waarvoor ook het weerstandsvermogen ontoereikend is, dan kan Rotterdam uit hoofde van deelname in de gemeenschappelijke regeling voor ca 1/3 worden aangesproken.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Ook in 2020 ligt de aandacht binnen de organisatie en het werkpakket van de GR DCMR op de vergunningverlenings-, toezichts- en handhavingstaken. Daarnaast ligt de nadruk op de voorbereidingen voor de implementatie van de toekomstige Omgevingswet.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Netto resultaat:	-1	0	0
Eigen vermogen per 31/12:	5.680	3.453	2.551
Vreemd vermogen per 31/12:	9.669	11.100	10.000

Jeugdhulp Rijnmond

Maatwerkdienstverlening

Gemeenschappelijke Regeling

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Jeugdhulp Rijnmond	Maatwerkdienstverlening	Gemeenschappelijke Regeling	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Een kwalitatief goede en efficiënte uitvoering van jeugdhulp in het Rijnmondgebied van de gemeenschappelijke regeling.
Bestuurlijk belang:	Elke deelnemende gemeente wijst vanuit haar College van B en W een vertegenwoordiger in het Algemeen Bestuur aan, alsmede een plaatsvervanger.
Financieel belang:	De gemeente draagt naar rato bij aan deze gemeenschappelijke regeling en is voor ongeveer 53% deelnemer. De deelnemersbijdrage van de gemeente is in 2020 € 119,5 mln, waarvan € 8,5 mln voor VTRR en € 1,4 mln uit het transformatiefonds afkomstig (hetgeen binnen de GRJR wordt uitgegeven). De gemeenschappelijke regeling Jeugdhulp Rijnmond is een inkoopcombinatie van vijftien gemeenten voor de inzet van jeugdhulp en kent slechts een klein eigen vermogen (ongeveer 1,0%) en geen vreemd vermogen. Ze sluit geen financieringen af (schulden/vreemd vermogen). Bij een eventueel tekort dragen de gemeenten naar rato bij en bij een overschot (nettoresultaat) ontvangen zij naar rato.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Er is een risico op verhoging van de bijdragen van gemeenten, dit betekent dat Rotterdam de bijdrage moet verhogen, als er een naheffing komt.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Samen met zorgaanbieders wil het algemeen bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rijnmond (GRJR) ervoor zorgen dat alle jeugdigen zich veilig en gezond kunnen ontwikkelen: thuis, op school en in de wijk. Dit betekent dat gemeenten en zorgaanbieders gezamenlijk erop toezien dat alle jeugdigen de hulp krijgen die zij nodig hebben. De GRJR voorziet met dat doel in inkoop van specialistische jeugdhulp, inclusief de subsidiëring van VTRR en de Gecertificeerde Instellingen.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Netto resultaat:	-19.926	0	0
Eigen vermogen per 31/12:	-	249	249
Vreemd vermogen per 31/12:	N.v.t.	N.v.t.	N.v.t.

Metropoolregio Rotterdam - Den Haag

Overhead

Gemeenschappelijke Regeling

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Metropoolregio Rotterdam - Den Haag	Overhead	Gemeenschappelijke Regeling	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	De samenwerking tussen de gemeenten bevorderen met het oog op een voorspoedige ontwikkeling in het gebied en het beheer van de voorzieningen rond verkeer en vervoer en het economisch vestigingsklimaat die aan de regio toevertrouwd zijn.
Bestuurlijk belang:	Burgemeester en portefeuillehouders Verkeer & Vervoer en Economie & Werkgelegenheid nemen zitting in Algemeen Bestuur.
Financieel belang:	De gemeente Rotterdam draagt naar rato bij aan deze gemeenschappelijke regeling voor het onderdeel Economisch Vestigingsklimaat. De overige bijdrage is afkomstig uit Rijksmiddelen (BDU Verkeer en Vervoer). De deelnemersbijdrage van de gemeente Rotterdam bedraagt in 2020 € 1,73 mln,- (€2,68 per inwoner).
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	In 2016 besloot het Algemeen Bestuur van de MRDH om zowel de bestaande als de toekomstige financiering van RET en HTM over te nemen van de gemeenten Rotterdam resp. Den Haag. Behalve de gemeente Albrandswaard hebben alle gemeenten een instemmende zienswijze ingediend voorafgaande aan voorgenoemd besluit. (hiermee is de balanspositie ultimo 2017 fors uitgebreid met 891 miljoen euro). De voornaamste reden voor deze overname was, dat hiermee per jaar tenminste € 6 miljoen meer voor de bekostiging van de door de MRDH uit te voeren wettelijke taak t.a.v. verkeer en vervoer beschikbaar is. De hieraan verbonden risico’s zijn beperkt, o.a. omdat de MRDH zelf zorg draagt voor de integrale bekostiging van rente en afschrijving van alle door haar goedgekeurde railinvesteringen in het OV. Voor de afdekking van het resterende risico heeft de MRDH een risicoreserve ingesteld. Ook heeft het algemeen bestuur van de MRDH na zienswijze door de regiogemeenten op 21 december 2017 de Verordening bussenleningen vastgesteld. De belangrijkste overweging voor het instellen van deze verordening is het faciliteren van adequate en goedkopere financieringsmogelijkheden voor vervoerbedrijven ten behoeve van de gewenste transitie naar zero emissie busvervoer. Voor elke verstrekte lening wordt een toereikende risicoreservering opgebouwd als onderdeel van het eigen vermogen van de MRDH.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Het algemeen bestuur van de MRDH heeft op 12 juli 2019 de Strategische agenda 2020: Samen aan het werk! vastgesteld. De Strategische Agenda omvat naast de twee kerntaken, verkeer en vervoer en economisch vestigingsklimaat, vanuit de twee kerntaken ook een aantal terreinen die met deze twee kerntaken onlosmakelijk verbonden zijn. De verstedelijkingsopgave kan niet los worden gezien van de infrastructuur. Woningen bouwen kan alleen als openbaar vervoer, wegen en fietspaden daar goed op afgestemd zijn. En de economie vereist dat de energietransitie goed verloopt.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Netto resultaat:	7.936	7.245	6.150
Eigen vermogen per 31/12:	15.361	21.899	28.427
Vreemd vermogen per 31/12:	1.543.298	921.818	1.059.650

Nieuw-Reijerwaard

Wonen en bouwen

Gemeenschappelijke Regeling

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Nieuw-Reijerwaard	Wonen en bouwen	Gemeenschappelijke Regeling	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Gemeente Ridderkerk
Publiek belang:	De GR Nieuw Reijerwaard heeft tot doel en als belang het binnen diens rechtsgebied ontwikkelen en realiseren van minimaal 90 hectare bedrijventerrein op de locatie Nieuw Reijerwaard met de daarbij horende ontsluiting en het daarbij horende groen.
Bestuurlijk belang:	Benoeming twee leden en twee plaatsvervangende leden van het Algemeen Bestuur en het Dagelijks Bestuur.
Financieel belang:	De gemeente Rotterdam draagt naar rato risico in deze gemeenschappelijke regeling.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Ondanks dat de vraag naar vrije kavels fors is toegenomen, blijft het uitgiftetempo en de hoogte van de grondprijs een aandachtspunt. Er is voldoende belangstelling vanuit de markt, maar dit heeft nog niet geleid tot concrete uitgiftes.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Het jaar 2020 zal worden gekenmerkt door een grote aandacht voor Marketing, Sales& Acquisitie. Daarnaast vergen voorbereiding en uitwerking de nodige aandacht waarbij de grondaankopen onverminderd doorgaan. De jaren erna zullen steeds meer in het teken staan van uitvoering.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Netto resultaat:	0	0	0
Eigen vermogen per 31/12:	0	0	0
Vreemd vermogen per 31/12:	145.409	137.671	146.490

Openbaar Lichaam Gezamenlijke Brandweer

Crisisbeheersing en brandweer

Gemeenschappelijke Regeling

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Openbaar Lichaam Gezamenlijke Brandweer	Crisisbeheersing en brandweer	Gemeenschappelijke Regeling	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rozenburg
Publiek belang:	De Gezamenlijke Brandweer is een samenwerkingsverband tussen bedrijven in het haven- en industriegebied van Rotterdam en de Gemeente Rotterdam. De organisatie verzorgt in dit gebied de brandbestrijding en hulpverlening en heeft daarbij de verplichting tot het instand houden van een bedrijfsbrandweer (Wet veiligheidsregio's) overgenomen van de bedrijven die aangesloten zijn.
Bestuurlijk belang:	Het bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van de gemeente Rotterdam en de bedrijven en wordt voorgezeten door de burgemeester van Rotterdam.
Financieel belang:	De gemeente Rotterdam draagt naar rato bij aan deze gemeenschappelijke regeling. De deelnemersbijdrage van de gemeente Rotterdam bedraagt in 2020 € 8,9 mln.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	De kosten voor de deelnemende bedrijven worden steeds hoger door in het huidige bekostigingsmodel. Er wordt geinvesteerd in een lange termijn oplossing voor de toekomstige financierbaarheid van deze Publiek-Private- Samenwerking. Dit wordt in de loop van 2020 afgerond.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Wet Normalisering Rechtspositie Ambtenaren (WNRA) Uitgaande van een tijdelijk uitstel in 2019, zal in 2020 de organisatie worden voorbereid op de implementatie van de WNRA. Aan de ene kant is dat een juridisch inhoudelijke voorbereiding (scholing, uitwerking, planning, etc.) en aan de andere kant is dat veelal communicatie met de organisatie over de inhoud en het proces. Management Development In 2020 zal nadrukkelijker worden geïnvesteerd in management-development. Het gaat daarbij om het werken aan meer persoonlijke effectiviteit, om de samenwerking en positieve dynamiek tussen het leidinggevende kader te bevorderen. Voertuigen In navolging van de gekozen lijn staat in 2020 de (kleine) CE, die gebruikt wordt door de vrijwilligers van Rozenburg, op de nominatie om vervangen te worden. In 2020 zal naast de opgegeven investeringen ook nader worden gekeken naar een verdere optimalisering van de onderhoudscyclus en bijbehorende administratie en registratie. Tevens zal worden onderzocht of implementatie van een vorm van MOC (Management of Change) in dit kader wenselijk is. Strategisch huisvestingsplan Het jaar 2020 zal in het teken staan van het verder tot uitvoering brengen van het strategisch huisvestingsplan. De noodzakelijke stappen zullen worden gezet om de huisvesting verder te voltooien van het hoofdkantoor, het IBP-materiaal (Incidentenbestrijdingsplan, IBP) en het vrijwillig gedeelte van Rozenburg. De stappen zijn het gevolg en conform het huisvestingsplan zoals dit is goedgekeurd in 2019. Opleiden & oefenen – Vakbekwaam Blijven Meer nog dan in de voorgaande jaren het geval is geweest, zal in 2020 geïnvesteerd moeten worden in realistisch industrieel oefenen. Om kwalitatief goed te kunnen oefenen dient rekening gehouden te worden met een drietal aspecten, oefenen met schuimvormend middel, Wijze van uitvoering artikel 31-oefeningen, realistisch oefenen. In 2019 is gestart met overleg en planvorming hierover, in 2020 zullen concrete vervolgstappen worden genomen.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Netto resultaat:	-48	0	0
Eigen vermogen per 31/12:	2.752	1.972	2.842
Vreemd vermogen per 31/12:	15.929	15.521	16.554

Openbaar lichaam Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond

Crisisbeheersing en brandweer

Gemeenschappelijke Regeling

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Openbaar lichaam Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond	Crisisbeheersing en brandweer	Gemeenschappelijke Regeling	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Rotterdam
Publiek belang:	Gemeenten zijn op basis van art. 9 van de Wet Veiligheidsregio’s verplicht gemeenschappelijke regelingen te treffen om de taken die in deze artikelen staan uit te voeren. In de VRR werken de Regionale Brandweer, Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen, Ambulancezorg en de Gemeenschappelijke Meldkamer van politie, brandweer en ambulance intensief samen. Zij bieden professionele hulp en bescherming bij mogelijke risico's en bedreigingen.
Bestuurlijk belang:	De burgemeester van Rotterdam is voorzitter van het Algemeen en Dagelijks Bestuur van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond.
Financieel belang:	De inwonerbijdrage van de gemeente Rotterdam aan de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond is 57,6% van de totale inwonersbijdragen van de regiogemeenten voor crisisbeheersing en rampenbestrijding. De deelnemersbijdrage van de gemeente is in 2020 € 50,55 mln.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	de grootste risico's zijn de aanbesteding van de ambulancezorg in 2021 en met name de invoering van de WNRA en de gevolgen daarvan voor bezoldiging vrijwilligers.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Beleidsdoelen Ook voor 2020 zal de VRR zich inzetten voor het creëren van een zo veilig mogelijke leefomgeving. Hierbij focust de VRR zich op: innovatie en hulpverlening op maat en het zijn van een expertisecentrum voor een gezonde leefomgeving en veiligheid, die middenin de samenleving staat en qua organisatie de verbinding tussen medewerkers van afdelingen wil versterken. Ontwikkelingen Belangrijke ontwikkelingen voor 2020 zijn de extra inzet op het werven van voldoende kwalitatief ambulancepersoneel en is er extra aandacht voor tweede loopbaanbeleid brandweerlieden. Verder worden er voorbereidingen getroffen voor de invoering van de Wet Normalisering Rechtspositie Ambtenaren (WNRA) en kijkt de VRR ook hoe zij in de toekomst wenst om te gaan met de status van brandweervrijwilligers. Tot slot wordt het beheer van de meldkamer overgedragen naar de landelijke meldkamer.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Netto resultaat:	./ 1.421	0	647
Eigen vermogen per 31/12:	12.781	7.391	7.456
Vreemd vermogen per 31/12:	64.800	67.504	50.813

Recreatieschap Rottemeren

Ruimte en wonen

Gemeenschappelijke Regeling

Te continueren

Verbonden partij	Taakveld	Soort	Status
Recreatieschap Rottemeren	Ruimte en wonen	Gemeenschappelijke Regeling	Te continueren
Algemene gegevens
Vestigingsplaats:	Schiedam
Publiek belang:	Het behartigen van het gemeenschappelijk belang van de deelnemers voor wat betreft de ontsluiting, de ontwikkeling, aanleg en het beheer in het kader van de openluchtrecreatie en waar mogelijk het toerisme en van natuur en landschap in het gebied waarvoor de regeling geldt.
Bestuurlijk belang:	De gemeente Rotterdam heeft één zetel in het Dagelijks Bestuur en drie zetels in het Algemeen Bestuur.
Financieel belang:	De gemeente Rotterdam draagt naar rato bij aan deze gemeenschappelijke regeling. De deelnemersbijdrage van de gemeente Rotterdam bedraagt in 2020 € 3,6 mln.
Risico-inschatting (BBV, art. 11 eerste lid, sub b)	Recreatieschap Rottemeren kent een systeem van riscomanagement. Voor in beeld zijnde risico’s zijn bestemmingsreserves gevormd. Daarnaast wordt een weerstandsvermogen aangehouden.
Ontwikkelingen en beleidsdoelen voor 2020:	Er is een kader en koers voor het recreatief landschapspark Rottemeren opgesteld en vastgesteld door de resp. deelnemers. Het komende jaar wordt vanuit dit kader gewerkt aan een ontwikkelingsplan, een masterplan voor dit gebied. Daarnaast wordt in deelgebied Lage Bergse Bos gestart met nieuwe ontwikkeling vanwege de herinrichting als gevolg van aanleg verlengde A16.
Financiële gegevens	Jaarrekening 2018	Begroting 2019	Begroting 2020
Netto resultaat:	48	0	0
Eigen vermogen per 31/12:	16.301	11.050	10.046
Vreemd vermogen per 31/12:	6.990	4.073	6.416

Begroting 2020

Met nieuwe energie bouwen aan de stad van morgen

Verbonden partijen Pagina 112

Verbonden partijen

Beleid

Wettelijk kader - BBV

Het BBV als kader voor de paragraaf

Beleidsuitgangspunten en kaders

Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving

Lijst van verbonden partijen

Gemeentelijke deelname in nieuw op te richten vennootschappen of een nieuwe gemeentelijke deelname in bestaande vennootschappen

Gemeentelijke deelname in stichtingen

Te continueren gemeentelijke deelname in verenigingen